Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Ir al contenido
BiquipediaA enciclopedia libre
Mirar

Diftongo

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta laortografía oficial de Biquipedia (laOrtografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Undiftongo (d'olatíndiphthongus, y iste d'ogriego δίφθογγος) ye a unión de 2 vocals en una mesmasilaba, estando lo menos una d'ellas feble (zarrada), igual tiene l'orden. Eixemplos:fiero,boira. Cuan se complegan tres vocals en una mesma silaba (seguindo l'orden zarrada-ubierta-zarrada), tenemos untriftongo, como enueito. Unhiato se produz cuan se troban dos vocals fuertes, u cuan s'achuntan una fuerte y una feble y a vocal feble siga accentuada. Dos vocals fuertes adchacents no fan nunca un diftongo; se deseparan en silabas distintas.

Enaragonés, as vocals ubiertas u fuertes (a, e, o) y as vocals zarradas u febles son (i, u). Os termins "ubierta" u "zarrada" fan mención a la posición d'os organos articulatorios.

Fonetica

[editar |modificar o codigo]

Foneticament, as propiedaz d'as vocals cambean cuan son en contacto en un diftongo y la uno prene bellas trazas foneticas de la otro. Antiparte, cadaguna das vocals se gosa fer mas curta.

Menas de diftongos en aragonés

[editar |modificar o codigo]

Formaus por dos vocals febles diferents

[editar |modificar o codigo]

Istos diftongos, clamaus diftongos homochenios, se forman cuan s'achuntan as dosvocals febles (i, u):

  • [iu] como enpiularpiu-lar
  • [ui] como enfuinafui-na

Formaus por una vocal fuerte y una feble

[editar |modificar o codigo]

En achuntar-sen unavocal fuerte u ubierta (e, a, o) y una feble u zarrada (i, u), siempre que a feble no siga tonica (como en Caín), se fa un diftongo.

Pendendo en a secuencia d'as vocals en a silaba, se puet charrar de dos subtipos de diftongos:

Diftongos decreixients: formaus por una primera vocal fuerte y una segunda feble. En ista mena de diftongos os organos articulatorios pasan d'una posición ubierta enta unatra mas zarrada.

  • [ei] como enfeitofei-to
  • [ai] como enaireraai-re-ra
  • [oi] como enboiraboi-ra
  • [au] como enmaularmau-lar
  • [eu] como enyeuguaseu
  • [ou] como enprouprou

-Diftongos creixients: formaus por una primera vocal feble y una segunda fuerte. En ista mena de diftongos os organos articulatorios pasan d'una posición zarrada enta unatra mas ubierta.

  • [ie] como enanieblara-nie-blar
  • [ia] como enansiasan-sias
  • [ia] como enansiasan-sias
  • [iu] como enviudabiu-da
  • [ua] como enauguaau-gua
  • [uo] como encuotacuo-ta
  • [ue] como enbuenbuen
  • [ui] como enfuigofui-go
Control d'autoridaz

Obteniu de "https://an.wikipedia.org/w/index.php?title=Diftongo&oldid=2164172"
Categorías:
Categorías amagadas:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp