Iste articlo ye en proceso de cambio enta laortografía oficial de Biquipedia (laOrtografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Apendicitis.
L'apendicitis umal d'apéndiz[1] ye la inflamación de l'apéndiz. Os simptomas gosan incluyir dolor en a parti inferior dreita de l'abdomen, ansias, vomecatizos y disminución d'a gana. Manimenos, a la raya d'o 40 % d'as personas no tienen istos simptomas tipicos. As complicacions grieus d'unapéndiz trencau incluyen una inflamación dolorosa y cheneralizada d'o revestimiento interno d'a paret abdominal ysepsis.[2]
L'apendicitis ye causada per una obstrucción d'a porción vueda de l'apéndiz. Isto se debe mas comunament a unapiedra calcificada feita de fieces. O teixiu linfoide inflamau per una infección viral, parasitos, calculos biliars u tumors tamién puede causar a obstrucción. Iste bloqueyo provoca un augmento d'a presión en l'apéndiz, una disminución d'o fluxo sanguinio a los teixius de l'apéndiz y un creiximiento bacteriano adintro de l'apéndiz que causa inflamación. A combinación d'inflamación, reducción d'o fluxo sanguinio a l'apéndiz y distensión de l'apéndiz provoca lesions y muerte d'o teixiu. Si iste proceso no se tracta, l'apéndiz puede esbotar y liberar bacterias en a cavidat abdominal, lo que augmenta las complicacions.[3]
O diagnostico d'apendicitis pende en gran medida en os sinyals y simptomas d'a persona. En os casos en que lo diagnostico no sía claro, a observación minuciosa, as imáchens medicas y las prebas de laboratorio pueden estar utils. As dos prebas d'imachen mas comunas que se fan servir son unaecografía y unatomografía computarizada (TC). S'ha contrimostrau que la tomografía computarizada ye mas precisa que l'ecografía pa detectar l'apendicitis aguda. Manimenos, ye posible que se prefiera l'ecografía como primera preba d'imachen en ninos y mullers embarazadas a resultas d'os risgos asociaus con a exposición a la radiación en as tomografías computarizadas.[4]
O tractamiento estándard pa l'apendicitis aguda ye la extirpación quirurchica de l'apéndiz.[5] Isto se puede realizar per meyo d'una incisión ubierta en l'abdomen (laparotomía) u per meyo d'unas pocas incisions mas chicotas con l'aduya de cameras (laparoscopia). Acirurchía reduz o risgo d'efectos secundarios u muerte asociaus con a ruptura de l'apéndiz. Osantibioticos pueden estar igualment efectivos en bels casos d'apendicitis no trencada. Ye una d'as causas mas comunas y significativas de dolor abdominal que amaneix a escape. En 2015, se producioron arredol d'11,6 millons de casos d'apendicitis, lo que resultó en unas 50.100 muertes. EnEstaus Unius, l'apendicitis ye una d'as causas mas comunas de dolor abdominal repentín que requierecirurchía. Cada anyo, nomás en os Estaus Unius, s'extirpa cirurchicament l'apéndiz a mas de 300.000 personas con apendicitis. AReginald Fitz se le atribuye estar a primera persona en describir a condición en1886.[6]
↑(en) Hobler, K. (Spring 1998). "Acute and Suppurative Appendicitis: Disease Duration and its Implications for Quality Improvement". Permanente Medical Journal. 2 (2)
↑(en)Schwartz's principles of surgery (9th ed.). New York: McGraw-Hill, Medical Pub. Division. 2010. pp. Chapter 30.ISBN 978-0-07-1547703.
↑(en) Paulson EK, Kalady MF, Pappas TN (January 2003). "Clinical practice. Suspected appendicitis". The New England Journal of Medicine. 348 (3): 236–42.
↑(en) Longo, Dan L.; et al., eds. (2012).Harrison's principles of internal medicine (18th ed.). New York: McGraw-Hill. pp. Chapter 300.ISBN 978-0-07174889-6.
↑(en) Fitz RH (1886). "Perforating inflammation of the vermiform appendix with special reference to its early diagnosis and treatment". American Journal of the Medical Sciences (92): 321–46.