Movatterモバイル変換

[0]ホーム
URL:

Zum Inhalt springen
Alemannische WikipediaDie freyi alemannischi Enzyklopädi
Suech

Stickstoff

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Äigeschafte
Allgemäin
Name,Sümbol,OrdnigszaalStickstoff, N, 7
SerieNitmetall
Gruppe,Periode,Block15,2,p
UsgseeFarbloses Gas
CAS-Nummere7727-37-9
ATC-Kod

V03AN04

Massenaadäil an drÄrdhülle0,03 %[1]
Atomar[2]
Atommasse14,0067 (14,00643 – 14,00728)[3][4]u
Atomradius (berächnet)65 (56)pm
Kowalänte Radius71 pm
Van-der-Waals-Radius155 pm
Elektronekonfigurazioon[He] 2s2 2p3
1. Ionisierigsenergii1402,3kJ/mol
2. Ionisierigsenergii2856 kJ/mol
3. Ionisierigsenergii4578,1 kJ/mol
4. Ionisierigsenergii7475 kJ/mol
5. Ionisierigsenergii9444,9 kJ/mol
Physikalisch[2]
Aggregatzustandgasförmig
Modifikazioone1
Kristallstrukturhexagonal
Dichdi1,250 kg/m3[5] bi 273,15 K
Magnetismusdiamagnetisch (χm{\displaystyle \chi _{m}} = −6,7 · 10−9)[6]
Schmelzpunkt63,05K (−210,1 °C)
Chochpunkt77,15 K[7] (−196 °C)
Molars Volume(fest) 13,54 · 10−6 m3/mol
Verdampfigswermi5,58 kJ/mol[7]
Schmelzwermi0,36 kJ/mol
Schallgschwindigkäit333,6 m/s bei 298,15 K
Spezifischi Wermkapazideet1040 J/(kg · K) bei 298 K
Wermiläitfähigkäit0,02583W/(m · K)
Chemisch[2]
Oxidazionszueständ−3, −2, −1, 1, 2,3, 4, 5
Oxid (Basizidäät)N2O, NO, N2O3, NO2, N2O5 (starksauer)
Elektronegatividäät3,04 (Pauling-Skala)
Isotop
IsotopNHt1/2ZAZE (MeV)ZP
13N

{syn.}

 9,965 minε2,22013C
14N

99,634 %

Stabil
15N

0,366 %

Stabil
16N

{syn.}

 7,13 sβ−10,41916O
Witeri Isotop luegListe vo de Isotop
NMR-Äigeschafte
 Spinγ in
rad·T−1·s−1		Er(1H)fL bei
B = 4,7T
inMHz
14N11,9341,01 ·10−37,224 (2,348 T)
15N1/2−2,7123,85 · 10−610,133 (2,348 T)
Sicherhäitshiiwiis
GHS-Gefaarstoffkennzäichnig[5]
04 – Gasflasche

Achtung

H- und P-SätzeH:280
P:403[5]
Sowit wie mööglig und gebrüchlig, wärdeSI-Äihäite verwändet.
Wenn nüt anders gschriibe isch, denn gälte d Daate, wo aagee si, biStandardbedingige.

Stickstoff (latiin. Nitrogenium) isch echemischs Elimänt mit drOrnigszaal 7 und emSümbool N. Es läitet sich vo drlatiinische Bezäichnignitrogenium ab (voaltgriech. νιτρονnitron „Laugesalz“ und γενοςgenos „Häärkumft“). Die dütschi BezäichnigStickstoff erinneret draa, ass molekulare StickstoffFlamme uslöscht („verstickt“) oder ass in räinem Stickstoff Lääbewääse versticke. ImPeriodesüsteem stoot s in dr fümfteHauptgruppe oderStickstoffgruppe und in dr zwäitePeriode.

Walänzstrichformle vom N2-Molekül

Elementar chunnt dr Stickstoff nume in dr Form vo zwäiatomigeMolekül vor (molekulare Stickstoff, au Distickstoff,Summeformle N2); er isch mit 78 % dr Hauptbestanddäil vo drLuft. In drArdkruste chunntanorganisch bundnige Stickstoff sälte vor; vo Bedeutig isch er nume inSalpetervorkomme.

Im Lauf vo dr Evoluzioon het sich eStickstoffkräislauf vo deÖkosüsteem usbildet: As Bestanddäil voProtein und vile andereNaturstoff isch dr Stickstoff essenziell für Lääbewääse, won en im ene energiiintensive Brozäss (Stickstofffixierig) organisch binde und eso nutzbar mache. Das bassiert zum Bischbil enzymatisch am eneEisen-Schwefel-Cluster, won eKofaktor vomEnzymNitrogenase isch.


Litratuur

[ändere |Quälltäxt bearbeite]
  • Markus Bernhardt-Römermann, Jörg Ewald:Einst zu wenig, heute zuviel: Stickstoff in Waldlebensgemeinschaften. Gefahrstoffe – Reinhaltung der Luft 66(6), S. 261–266 (2006),ISSN 0949-8036.
  • Harry H. Binder:Lexikon der chemischen Elemente – das Periodensystem in Fakten, Zahlen und Daten. S. Hirzel Verlag, Stuttgart 1999,ISBN 3-7776-0736-3

Weblingg

[ändere |Quälltäxt bearbeite]
 Commons: Stickstoff – Sammlig vo Multimediadateie

Fuessnoote

[ändere |Quälltäxt bearbeite]
  1. ↑Harry H. Binder:Lexikon der chemischen Elemente, S. Hirzel Verlag, Stuttgart 1999,ISBN 3-7776-0736-3.
  2. ↑Die Werte für die Eigenschaften (Infobox) sind, wenn nicht anders angegeben, auswww.webelements.com (Stickstoff) entnommen.
  3. ↑Aagee isch dr Standardwärt, wo vo dr IUPAC empfoole wird; wil d Isotopezämmesetzig vo däm Elimänt örtlig cha schwanke, brucht mä für die middleri Atommasse dr Masseberiich, wo in Chlammere aagee isch. Lueg: Michael E. Wieser, Tyler B. Coplen:Atomic weights of the elements 2009 (IUPAC Technical Report). In:Pure and Applied Chemistry. 2010, S. 1,doi:10.1351/PAC-REP-10-09-14.
  4. ↑IUPAC, Standard Atomic Weights Revised 2013
  5. ↑5,05,15,25,3Iidraag zuStickstoff in dr GESTIS-Stoffdatebank vomIFA, abgrüeft am 11. März 2011(nume mit JavaScript).
  6. ↑Weast, Robert C. (ed. in chief):CRC Handbook of Chemistry and Physics. CRC (Chemical Rubber Publishing Company), Boca Raton 1990. Site E-129 bis E-145.ISBN 0-8493-0470-9. D Wärt dört si uf g/mol bezoge und in cgs-Äihäite aagee. Dr Wärt, wo doo aagee isch, isch dr maassäihäitslosi SI-Wärt, wo drus berächnet worde isch.
  7. ↑7,07,1Yiming Zhang, Julian R. G. Evans, Shoufeng Yang:Corrected Values for Boiling Points and Enthalpies of Vaporization of Elements in Handbooks. In:Journal of Chemical & Engineering Data. 56, 2011, S. 328–337,doi:10.1021/je1011086.


Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Stickstoff“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione ischdo z finde.
Normdate:GND:4125639-6 | LCCN:sh85092062
Vun "https://als.wikipedia.org/w/index.php?title=Stickstoff&oldid=946699"
Kategorie:
[8]ページ先頭
©2009-2025 Movatter.jp