Laon
[lɑ̃](info)[1] ìsch afrànzeescha Schtàdt mìt 24.091 Iiwoohner (Stand 1. Januar 2020) un dr Hàuiptort vumDépartement Aisne ìn dr RegioonHauts-de-France — bis 2016 ìn dr RegioonPicardie. Siina Iiwoohner nännt maaLaonnoises[lanwaz](info) bzw.Laonnois[lanwa](info).
Bis 1801 ìsch d’ Schtàdt Sìtz vumBìschtumm Laon gsìì.
| Joohr | 1800 | 1851 | 1901 | 1954 | 1999 | 2012 |
| Iiwoohner[2] | 6.691 | 10.091 | 15.434 | 21.931 | 26.265 | 25.317 |
D’ Beväälkerung ìsch gwàcksa, wial zàhlriicha Iiwoohner üss dr Làndschàft uff Laon gwàndert hann. Ìn da lätschta Joohra ìsch jedoch d’ Beväälkerung nìt gschtììga.[2]
Z’ Laon sìnn zàhlriicha Gebäijer àlsHistoorischa Dankmooler ànärkännt. Bii dana gìtt’s:
- s’ Liawafràuimìnschter(cathédrale Notre-Dame): ’s ìsch ain vu da bediitendschtafriahjgootischa Mìnschter ìm Frànkrììch. Dr Bàuischtiil vum Mìnschter ìsch vum anglischa Gotik beiiflusst — ’s gìtt àui Ahnligkaita zem Limburger, Bamberger un Naumburger Dom ìn Diitschlànd.
- dr ehamooliga Bischoofspàlàscht, wo hìtt dr Juschtizpàlàscht naawa-n-em Mìnschter ìsch.
- s’ àltaHôtel-Dieu üss’m 12. Joohrhundert: ’s ìsch s’ ältschta Schpitààlgebäi, wo’s noch hìtt ìm Frànkrììch gìtt.[3][4] S’ Untergschooss ìsch fìr Pìlger un Àrma; ìm Hàuiptsààl ìm Owergschooss sìnn 50 Bätter fìr d’ Krànka — ìm Kàpitel vu Laon sìnn bediitenda-n-Arzt gsìì.[5] Hìtt ìsch doo s’ Främdaverkehrsàmt z’ fìnda
- d’ Tämplerkàpall üss’m 12. Joohrhundert[2]
- d’ Kloschterkìrìch St. Martin: Kìrìch üss’m 12. Joohrhundert un Kloschtergebäi üss’m 17. un 18. Joohrhundert[2]
- d’ Schtàdtmüüra, wo 7 km làng sìnn. ’S gìtt noch hìtt d’ Schtàdttoor Porte d’Ardon, Porte des Cheminzelles un Porte de Soissons[2]
d’ Wäschtfàssààda vum Mìnschter
s’ ehamooliga Hôtel-Dieu naawa-n-em Mìnschter
d’ Kloschterkìrìch St. Màrtin
d’ Tämplerkàpall
d’ Schtàdtmüüra vor’m Bischoofspàlàscht
d’ Porte de Soissons
d’ Porte Chenizelles
d’ Porte d’Ardon
Dr SchrìftschtällerVictor Hugo ìsch ànna 1835 z’ Laon kumma.[6] Wu-n-’r ìn siinera Ehafràui Adèle Foucher a Briaf gschrììwa hàt, hàt’r d’ Schtàdt ärwäähnt: „Àlles ìsch scheen z’ Laon, d’ Kìrcha, d’ Hiiser, d’ Umgaawung, aifàch àlles [...]“.[7]
- ìn Noohschlààgawark
- Sàchbiacher uff Frànzeesch
- Michel Bur (Hrsg.):Histoire de Laon et du Laonnois (= Pays et villes de France). Privat SA, Toulouse 1987,ISBN 978-2-7089-8266-6 (französisch, 302 S.).
- Jacques François Laurent Devisme:Histoire de la ville de Laon. Le Blan-Courtois, 1822 (französisch, 424 S.,Bànd 1 uf books.google.de,Bànd 2 uf books.google.de).
- R. de La-Tour-du-Pin Chambly:Anciennes familles militaires du Laonnois. 1903 (französisch,Iigschränkti Vorschau uf books.google.de).
- Lucien Broche:Laon. In: Louis Demaison, Société française d’archéologie (Hrsg.):Guide du congrès de Reims en 1911. Henri Delesques, Caen 1911 (französisch, 431 S.,Iigschränkti Vorschau uf books.google.de).
- Maxime de Sars:Laon : huit cents ans de municipalité. 1933 (französisch).
- Victor Dessain, Jean-Michel Schill:Laon : 1790-1945. Hrsg.: Cécile Souchon. Archives départementales de l'Aisne, 1991,ISBN 978-2-86002-001-5 (französisch).
- Jackie Lusse:Naissance d’une cité : Laon et le Laonnois du Ve au Xe siècle. Presses Universitaires de Nancy, 1992,ISBN 978-2-86480-596-0 (französisch, 424 S.,Iigschränkti Vorschau uf books.google.de).
- A. Saint-Denis:Apogée d’une cité : Laon et le Laonnois aux XIIe et XIIIe siècles. Presses Universitaires de Nancy, 1994,ISBN 978-2-86480-702-5 (französisch, 652 S.).
- Martine Plouvier, Fabrice Charrondière, Jean-François Luneau:Laon : une acropole à la française. Association pour la généralisation de l'Inventaire régional en Picardie, 1995,ISBN 978-2-906340-17-6 (französisch, 431 S.,Iigschränkti Vorschau uf books.google.de).
- Martine Plouvier:Laon : belle île en terre. In:Cahier du patrimoine.Band 1, 2,Nr. 40 (französisch).
- Denis Montagne:Les Souterrains de Laon. Nord Patrimoine Éditions, 1998,ISBN 978-2-912961-02-0 (französisch, 128 S.).
- ↑Jean-Marie Pierret:Phonétique historique du français et notions de phonétique générale. Peeters, Louvain-la-Neuve 1994,ISBN 978-90-6831-608-7,S. 104 (französisch,Iigschränkti Vorschau uf books.google.de).
- ↑2,02,12,22,32,4Kwalla: Àrtìkel „Laon“ ìn dr hochdiitscha Wikipedia
- ↑Bernhard Schnell:Medizin in Bild und Text. Zur medizinischen Sammelhandschrift Ms. 413 der Bibliothèque Municipale Laon. In:Würzburger medizinhistorische Mitteilungen. Bànd 6, 1988, S. 67–88, doo: S. 82 f.
- ↑Alain Saint-Denis:L’Hotel-Dieu de Laon 1150–1300. Nancy 1983
- ↑Ernst Kern:Sehen – Denken – Handeln eines Chirurgen im 20. Jahrhundert. ecomed, Landsberg am Lech 2000,ISBN 3-609-20149-5, S. 250.
- ↑Laon: l’hommage de Victor Hugo. In: L’histoire en rafale. 27. August 2011, archiviert vom Original am 9. Juni 2023; abgruefen am 16. Dezember 2023 (französisch).
- ↑Victor Hugo:La Fère, Œuvres complètes. II:En voyage. Librairie Ollendorff, 1910,S. 30 (französisch,wikisource.org [abgerufen am 16. Dezember 2023]):“Tout est beau à Laon, les églises, les maisons, les environs, tout, excepté l’horrible auberge de la Hure où j’ai couché et sur le mur de laquelle j’ai écrit ce petit adieu [...].”
.svg)
.jpg)
.jpg)
