Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Rönggebild von ere Brust wo mä e Tumor in dr lingge Lunge cha gse.
Chräbs,Chräbsgschwulst, syn.Malignom bezäichnet in dr Medizin eböösartigeTumor, d. h. e böösartigi Bildig vo nöijemGwääb (Neoplasii). Im ängere Sinn si die maligneepitheliale Tumor (Karzinom) und die malignemesenchymale Tumor (Sarkom) gmäint. In dr Umgangssprooch wärde au die bösartigeHämoblastose as Chräbs bezäichnet, wie zum Bischbil dLöikemii as „Bluetchräbs“.
Alli sustige Tumor, wo aubenigni (guetartigi) Neoplasie drzuezele, si kä „guetartige Chräbs“ oder Chräbs in irgendere Form. Die si Gwääbsvermeerige oder Ruumforderige im Körper, wo käniMetastase bilde. Das betrifft dSchwellig bin ereEntzündig wie au guetartigi Neoplasie (Nöibildige vo Körpergwääb wäge Feelregulazioone vom Zällewaggsdum).
Guetartigi Tumor wieMuetermool und Fettgschwülst (Lipom) wärde in dr Fachsprooch nit as Chräbs bezäichnet, aber si chönne äinewäg gföörlig wärde, wil si chönne entarte oder d Funkzion vo lääbenswichdige Organ chönne stööre (wie drChläinhirni-Bruggewinkeltumor). Chräbs isch im allgemäine Sproochgebruuch e Sammelbegriff für e Hufe verwandtiChrankhäite, wo bin eneKürperzälle unkontrolliertwaggse, sich däile und gsundsGwääb chönne verdränge und zerstöre. Chräbs wird vo verschidnigem usglööst, aber es chunnt schliesslig immer zun ere Stöörig vom genetisch greeglete Gliichgwicht zwüschen emZällezüklus (Waggsdum und Däilig) und em Zälledood (Apoptose).
Die medizinischi Fachdisziplin, wo sich em Chräbs widmet, isch dOnkologii.
Au wenn mä hüfig Chräbs nid vollständig cha häile, sott mä dra dänke, ass zum Bischbil bim ene 75-jöörige Chräbspaziänt e Verlengerig vom Lääbe vo äim oder zwäi Joor scho as e seer guets Resultat cha aagluegt wärde, denn elteri Chräbspaziänte stärbe vilmol an öbbis anderem as am Chräbs. Bin ere 45-jöörige Brustchräbspaziäntin hingeege, wo vom Alter us e dütlig hööcheriLääbenserwartig het, sött mä erst vom e seer guete Resultat reede, wenn si 10 Joor lang kä Rückfall ghaa het.
Johann Heinrich Jänisch:Abhandlung von dem Krebs und von der besten Heilart desselben. 2. Ausg. St. Petersburg 1785 (Digitalisierti Usgoob vo dr Uniwersidääts- und Landesbibliothek Düsseldorf)
↑Krebs in Deutschland 2007/2008.Archivlink (Memento vom 16. Juni 2013 imInternet Archive) Krebs in Deutschland 2007/2008.8. Usgoob. Robert-Koch-Institut (Hrsg) und die Gesellschaft der epidemiologischen Krebsregister in Deutschland e. V. (Hrsg). Berlin, 2012,ISBN 978-3-89606-214-7
