ChrüzfahrerfestigS Refektorium im Innere vo dr FestigKarawansereiBasarHafeDr Innehof vom Huus Abud, wo sKitab-i-Aqdas entstande isch.
Akkon oderAkko, im Alterdum auPtolemais (au:Akers,Acre,Accho,Acco,Hacco undSt. Jean d’Acre), griechisch Ἄκη, hebräisch עכו‘Akkô, arabisch عكّاAkka, isch en alti Stadt inGaliläa imNordbezirk voIsrael. Ändi 2008 het si öbbe 46'300 Iiwohner gha.
D Altstadt lit uf ere Landzunge am Nordrand vo dr Bucht voHaifa und isch von ere Festigsaalag umgge, wo bis zu 150 m stark isch. Uf dr Landsite isch d Altstadt vo dr Neustadt umschlosse.
Währed in dr Neustadt vor allemJude läbe, wird d Altstadt fast usschliessli voisraelische Araber bewohnt und isch eini vo de orientalischste Stedt vo Israel.
DrHafe vo dr Stadt, wo mehreri Johrhundert lang e wichtigi Hafestadt im östligeMittelmeer gsi isch, het stark an Bedütig verlore. In dr Stadt het s e chliIndustrii, vor allem Iiseverarbeitig. D Stadt het e Bahnhof an dr Iisebahnstrecki voNaharija ufHaifa.
Vo de öbbe 46 Duusig Iiwohner mache d Jude zwei Driddel us, die muslimische Araber e Viertel und christligi Araber fast zweiähalb Brozänt. 95 Prozänt vo de Iiwohner vo dr Altstadt si Araber.[1] D Familiene vo nume öbbe fufzäh Brozänt vo de Araber, wo hüt in dr Stadt läbe, si scho vor em israelische Unabhängikeitschrieg 1948 z Akko dehei gsi.[2] E Hufe Araber si sit 1948 usGaliläa zuegwanderet. Au jüdischi Immigrante si in dr Stadt aagsiidlet worde, zerst no in de Hüüser, wo d Araber, wo gflüchtet si, zruggloo hai, denn meh und meh in Neusiidlige usserhalb vo dr Altstadt.
Die frühesti Besiidlig uf em Tell Akko, arab.Tell el-Fukhar, het scho in dr Bronzezit (3. Johrduusig vor dr Zitwändi) aagfange. Die eltisti schriftligi Erwähnig vo dr Stadt findet sich in de egyptische Ächtigstext vo dr12. Dynastii.
Au inmesopotamische Text git s Beleg drfür, ass dr Ort scho in dr Bronzezit e bedütendi Hafestadt gsi isch. Akko wird under anderem imPapyrus Anastasi I us em spoote 13. Johrhundert v. Chr. erwähnt, wo d Küstestedt inKanaan ufzelt. Si chunnt au in de Liste vo de Stedt us dr Zit vomSethos I. undRamses II. vor. S Hypostyl vom Ramses-Tämpel zKarnak zeigt d Zerstörig vo Akko, wo vermuetlig zwüsche 1276 und 1270 v. chr. bassiert isch. Vom 1. Johrduusig vor dr Zitwändi aa het si zum Iiflussgebiet vo Tyros ghört. Dr phönizisch Iifluss cha archäologisch und mit e Hufe Fünd vo Keramik und andere Objekt guet nochgwiise wärde.
Akko isch mehrmols zerstört und widerufbaut worde. Under de Perser het si denn e wirtschaftligi Blüetezit erläbt. Wo dr Kambyses vom Eroberigszug gegeEgypte im Johr 526 v. chr. zruggchoo isch, het er Akko zum e militärisch und wirtschaftlig bedütende Zentrum lo usbaue, und die Position het d Stadt im Lauf vo de neggste Johrhundert chönne bhalte.
Sit 281 vor dr Zitwändi isch d Stadt fest in ptolemäischer Hand gsi, isch zurpolis erhoobe worde und het e neue Name überchoo:Ptolemais (Ptolomäis), zu Ehre vom Begründer vo dr ptolemäische Dynastii, em Ptolemäus I Soter. D Stadt Ptolemais isch noch em Ändi vom 5. Syrische Chrieg um 198 schliesslig in seleukidischi Händ gfalle; genauso wie die übrige Stedt in Phönizie und Palästina.
Die hellenistischi Zit isch e neuji wirtschaftligi Blüetezit gsi mit starchem Seehandel mit de griechische Gebiet und bis uf Italie. Dä Handel cha archäologisch dur Keramikfünd nochgwiise wärde.
Um s Johr 64. vor dr Zitwändi isch d Stadt vo deRömer iignoh worde und het denn zur römische BrovinzSyria ghört.
Akko wird au im Alte und im Neue Testamänt erwähnt. Im Buech Richter 1,31 isch vo dr Stadt d Red und noch dr Apostelgschicht vom Lukas (Apg 21,7) isch drApostel Paulus im Johr 57 ei Daag z Ptolemais gsi.
Im Rahme vo drIslamische Expansion isch d Stadt 638 under arabischi Herrschaft choo, wo bis 1104 duurt het. In dr zweite Helfti vom 9. Johrhundert het dr egyptisch Herrscher Ahmad ibn Tulun em Archidekt Abu Bekr al-Bana' dr Ufdrag gee, dr Hafe z vergrössere. Er isch us Stei uf Sykomore-Bohle ufbaut worde und het e grossi Bedütig für e Handel imMiddelmeer gha. D Iifahrt isch z Nacht mit Chettene zuegmacht worde.
Im Middelalter isch Akko dr einzig Hafe an dr Küste vo drLevante gsi, wo mä bi jedem Wätter het chönne Ware lösche, dorum isch er für d Chrüzfahrer vo besundriger strategischer Bedütig gsi. ImErste Chrüzzug hai si 1099 Akko, wo guet befestigt gsi isch, zerst no umgange und si diräktJerusalem go belaagere. Aber wo sKönigriich Jerusalem gründet gsi isch, het dr KönigBalduin I. 1103 zum erste Mol brobiert, Akko z erobere. Im Johr druf het er s no einisch brobiert und het d Stadt noch zwanzig DäägBelagerig iignoh. 1135 isch Akko dr Sitz vom latiinischeBischof worde.[3]
1187 het dr SultanSaladin Jerusalem und au Akko zruggeroberet. Zwei Johr druf hai d Chrüzritter, wo dur eDritt Chrüzzug under emRichard Löiehärz versterkt worde si, d Hafestadt afobelaagere und die isch noch zwei Johr vo erbitterete Kämpf gfalle. Jerusalem isch aber in de Händ vom Saladin bliibe, und so het mä Akko zur Hauptstadt vom Räscht vom Königriich Jerusalem gmacht.
Währed dr Belagerig vo Akko hai im Johr 1190 Kauflüt usLübeck undBreme drDütsch Orde (Dütschritterorde) as Hospitalgmeinschaft gründet. 1198 isch er zum eneRitterorde worde, und Akko isch, bis zum Fall vo dr Stadt 1291, dr Amtssitz vomHochmeister gsi, wo denn ufVenedig, 1309 in dMarieburg biKönigsbärg und spöter ufBad Mergentheim verleit worden und hüte zWien isch.
Noch emFriide vo Jaffa zwüschen emFriedrich II. und emAyyubide-Sultanal-Kamil 1229 isch Akko vomJohanniterorde verwaltet worde – vo do chunnt dr alternativ NameSt. Jean d’Acre. Si isch e wichdigi Schnittstell für d Vermiddlig vo arabischer Kultur und Wüsseschaft noch Europa gsi.
1749 het mä aagfange, d Stadt, wo zum Deil immer no verwüestet gsi isch, neu ufzbaue. D Festigsaalag isch denn vom Jezzar Pascha, wo denn Gouverneur voDamaskus gsi isch, uf dr Grundlag vo dr Chrüzritterfestig baut und vom Dhaher al-Omar, em Scheich vo Galiläa, erwiteret worde. Bis 1774 isch Akko d Hauptstadt vom Herrschaftsgebiet vom Dhaher gsi.
1799 het drNapoleon Akko 61 Daag lang vergäbligbelageret. Noch ere Legände haig er gsait, won er siini Drubbe abzooge het: «Wär Akko eroberet, eroberet d Wält!» und haig si Huet ins Meer gheit. D Kanone, won er zrugggloo het, stöhn immer no uf em Festigswall.
Wo dDampfschifffahrt im 19. Johrhundert ufchoo isch, het dr Hafe vo Akko si strategischi Bedütig verlore, wil die groosse Schiff dört nit hai chönne aalege.
1869 isch dr Baha’u’llah, dr Stifter vo dr Bahai-Religion, as Gfangnige vom Osmanische Riich in d Festigsstadt Akko choo, wo 1873 eins vo sine wichdigste Büecher, sKitab-i-Aqdas, entstande isch. Dört isch au d SchriftesammligBotschafte us Akka entstande.
2008 isch s währed emJom Kippur in dr Neustadt zu Usschritige zwüsche dr jüdische und dr arabische Bevölkerig choo, won e Araber noch em Aafang vom Jom Kippur im ne Auti dur d Stadt gfahre isch, was religiösi Jude an däm Daag an vilen Oort z Israel händ brobiert mit Gwalt z verhindere. Extremiste hai d Situation ufgheizt, und d Stadt, wo Araber und Jude bis denn im groosse Ganze friidlig zämmegläbt hai, het sich in zwei verfindeti Lager gspalte.[5]
In dr middelalterlige Zitadälle, wo dr„Durm vo dr Verdammig“ drüber stoht, isch s eltiste Hospital vomJohanniterorde (gründet 1090) gsi, e zweischiffigsRefektorium (baut um 1100), vermuetlig s Urbild vo alle gotischeChrüzrippegwölb. Es isch vom Dütsche Zeev Goldmann usgrabe worde.
In dr eltiste Dominikanerchile vo Akkon, dr Predigerchile, wo mä bis jetzt nonig widerentdeckt het, isch dr katholisch Heilig und Ordensgeneral vo de Dominikaner, dr Jordan vo Sachse, begrabe. Si Schiff isch 1237 in dr Nöchi vo Akkon vor dr syrische Küste undergange.
↑Peter Plank:Kirchen-Kolonialismus. In:Welt und Umwelt der Bibel. 29 (Die Kreuzzüge). Katholisches Bibelwerk, 2003,ISSN1431-2379, Das Aufeinandertreffen von Ost- und Westkirche während der Kreuzzüge,S.30.
↑whc.unesco.org World Heritage List – The Old City of Acre (Israel), Decision 25COM XA; ängl. Abgrüeft am 2. Novämber 2010.
