Die boekdrukkuns gee die skryfkuns enlees 'n enorme hupstoot. Boekproduksie verhuis van die Middeleeuse kloosters na drukkerye in die stede. Vanaf die middel van die vyftiende eeu verskyn daar 'n ongekende hoeveelheid boeke op die rak.
Skryfkuns is die skep van oorspronkliketeks of die weergee vantaal via 'nmedium deur tekens of simbole van 'nskryfstelsel te gebruik.[1]Iemand wat 'n teks lewer is 'nouteur. Dit kan professioneel (betalend) geskied soos digters enskrywers, historici enjoernaliste of onbetaald as amateurs. Skrywers ontwikkel 'n eie skryfstyl.
"Geskrewe media" is kommunikasiemiddele met heelwat teks in nie-gesproke vorm, op papier of elektronies, sooskoerante entydskrifte.
Heel waarskynlik het skrif sy eerste lewenslig 5 000 jaar terug aanskou inSumer en later inEgipte, die Indusvallei,China en inMeso-Amerika. Die kleitablet word gedateer na ca. 2350 v.C.Die "Nederlandse" skrif waarvan Afrikaans tot 'n baie groot mate van afkomstig is bestaan al ongeveer 1500 jaar en is afgelei van die Romeinsealfabet. Die vroegste spore vanOudnederlands dateer uit ca. 425-450 (dieRune-inskripsie van Bergakker) en die6de-eeuse (dieSaliese wet) met die sin "Maltho thi afrio lito". Dit beteken "Ek sê vir jou: ek maak jou vry, halfvrye". 'n Meer bekende literêre vers kom van 'n Vlaamse monnik: "Hebban olla vogala nestas bigunnan hinase hic enda thu wat unbidan we nu" wat beteken "Alle voëls het met hulle neste begin behalwe ek en jy, wel waarop wag jy?"[2]In1555 stigChristoffel Plantijn inAntwerpen 'n drukkery. Hy drukhumanistiese,katolieke enprotestantse geskrifte, die Dictionarium Tetraglotton (1562) en die Thesaurus Theutonicae linguae, die eerste Nederlandstalige woordeboek in 1573.Hendrik Laurensz. Spieghel (1549–1612) publiseer die eerste Nederlandse grammatika in1584 onder die titel 'Twe-spraack.' Dit verskyn by Plantijn.Met 26 letters gaan die skrywer aan die werk om homself uit te druk. Paul Guldin, 'n Switserse jesuïet en wiskundige, bereken in1622 hoeveel woorde daar saamgestel kan word met die destydse alfabet van 23 letters: sewentigduisend miljard-miljard woorde, waarvan die langste woorde 23 letters bevat en sommige onuitspreekbaar was. Die massa woorde sou 257 miljoen-miljard boeke (met 1000 bladsye per boek en 6 000 letters per blad) vereis en 8 052 122 350 biblioteke (met 'n stoorkapasiteit van 132 kubieke meter) vol maak. Die beskikbare aardoppervlakte sou slegs 7 575 213 799 van die biblioteke kon huisves.[3]
Skryfwerk brei die mensliketaal in tyd en ruimte uit deurdat dit die moontlikheid bied om op 'n ander plek en tyd kennis te neem van wat iemand te sê het. Skryfkuns het heel waarskynlik in ou kulture ontstaan as 'n byproduk van ekonomiese en politieke uitbreiding. Sulke kulture het 'n betroubare middel nodig gehad (in teenstelling met die geheue) om hulle boekhouding of politieke en historiese inligting van die buitewyke na die sentrale kern oor te dra. Rondom die 4de millennium voor Christus, sorg die kompleksiteit van handel en administrasie daarvan, vir die permanente registrasie en weergee van transaksies.[4] Sowel inMeso-Amerika as inAntieke Egipte ontwikkel skrif uit kalenders. Ander kulture bly (voorlopig) sonder enige skryfstelsels. 'n Kultuur wat begin skryf maak die oorgang mee van voorgeskiedenis na diegeskiedenis. Skryf en lees bly tot in die laatMiddeleeue 'n vaardigheid wat net bedoel was vir die bevoorregte priesterklasse. Met die koms van die boekdrukkuns, protestantisme en dieRenaissance neem die geletterdheid van die breë bevolking toe en sedert die Tweede Industriële rewolusie en skoolpligtigheid word skryfwerk 'n vak onder primêre onderrig met die ontwikkeling van 'n leesbare handskrif een van die kern doele. Deesdae skryf mense om vele redes:Kommunikatief, terapeuties of ontspannend. Skryfkuns is buiten dokumentering en vir informasie ook verkennend en kreatief. In Nederland skryf meer as 'n miljoen mensegedigte en verhale. Vir Vlaandere is daar nie syfers beskikbaar nie maar skryfkompetisies toon dat die aantal skrywers baie is. Suid-Afrika het ook al heelwat bekende skrywers en digters opgelewer en daar word moeite gedoen om nuwe talent aan te moedig.
↑Problema arithmeticum de rerum combinationibus, geciteerd in: ECO U.Bekentenissen van een jonge romanschrijver. Bert Bakker, Amsterdam, p. 166.
↑ROBINSON A.The Origins of Writing. In: CROWLEY D. & HEYER P. (Eds.)Communication in History: Technology, Culture, Society, Allyn and Bacon, 2003., p. 36
