Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Gaan na inhoud
Wikipedia
Soek

Singapoer

Hierdie artikel is gekies as 'n voorbladartikel. Klik gerus hier vir meer inligting.
in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Republiek Singapoer
新加坡共和国 (Chinees)
Republic of Singapore (Engels)
Republik Singapura (Maleis)
சிங்கப்பூர் குடியரசு (Tamil)
Vlag van SingapoerWapen van Singapoer
VlagWapen
Nasionale leuse:Majulah Singapura
(Maleis vir: "Voorwaarts, Singapoer")
Volkslied:Majulah Singapura
(Maleis vir: "Voorwaarts, Singapoer")
Ligging van Singapoer
HoofstadSingapoer (Downtown Core, Central)

1°17′N103°50′O / 1.283°N 103.833°O /1.283; 103.833

Grootste stadSingapoer
Amptelike taleChinees,Engels,Maleis,Tamil
RegeringUnitêre presidensiële
grondwetlikerepubliek
Tharman Shanmugaratnam
Lawrence Wong
Onafhanklikheid
Vorming
• Stigting
• Selfregering
• Onafhanklikheid van die
Verenigde Koninkryk
• Samesmelting metMaleisië
• Skeiding van Maleisië
en huidige grondwet


6 Februarie1819[1]
3 Junie1959[2]

31 Augustus1963[3]
16 September1963[3]

9 Augustus1965[3]
Oppervlakte
 - Totaal
 
 - Water (%)
 
719[4] km2  (190ste)
277,6 myl2
feitlik geen
Bevolking
 - 2024-skatting
 -Digtheid
 
6 028 459[4] (114de)
8 384,5 / km2 (3de)
21 716,4 / myl2
BBP (KKP)
 - Totaal
 - Per capita
2025-skatting

$952,644 miljard[5] (34ste)
$156 755[5](1ste)

BBP (nominaal)
 - Totaal
 - Per capita
2025-skatting

$564,774 miljard[5] (27ste)
$92 932[5](4de)

MOI (2023) 0,946[6] (13de)  – baie hoog
Gini (2017)45,9[4](20ste) – hoog
GeldeenheidSingapoer-dollar (S$) (SGD)
Tydsone
 -Somertyd
SST (UTC+8)
nie toegepas nie (UTC+8)
Internet-TLD.sg, .新加坡, .சிங்கப்பூர்
Skakelkode+65

Singapoer (Chinees: 新加坡,pinyin:Xīnjiāpō;Engels:Singapore, [ˈsɪŋɡəpɔːr],luister(hulp·inligting);Maleis:Singapura;Tamil: சிங்கப்பூர்,Ciṅkappūr), amptelik dieRepubliek Singapoer (Chinees: 新加坡共和国,pinyin:Xīnjiāpō Gònghéguó; Engels:Republic of Singapore; Maleis:Republik Singapura; Tamil: சிங்கப்பூர் குடியரசு,Ciṅkappūr Kuṭiyaracu), is die kleinste en digbevolkste land inSuidoos-Asië met 'n oppervlakte van 719 vierkante kilometer en 'n bevolking van 6 miljoen in 2024.[4] Singapoer is 'neiland- en stadstaat wat behalwe vir die hoofeiland Singapoer uit 63 kleiner eilande bestaan. Met sy strategiese ligging het Singapoer reeds vir die Britte as 'n belangrike seehawe gedien waarvandaan hulle dieStraat van Malakka kon oorheers.

Kaart van Singapoer
Moderne argitektuur in Singapoer se middestad

Toe Singapoer-eiland in 1819 danksy sir Thomas Stamford Raffles onderBritse bewind kom, het sy bevolking slegs 150 mense beloop. Nogtans wasSingapura (letterlik "Die Leeustad") reeds in die 14de eeu 'n beduidende nedersetting wat as gevolg van die oorloë tussen die koninkrykeMajapahit (Java,Indonesië) en Siam (die huidigeThailand) verniel is. Die moderne Singapoer het volgens 'n plan ontstaan wat deur sir Thomas Raffles persoonlik ontwerp is. Die stad het tot die jaar 1959 'n Britse besitting gebly en daarna volgens 'n ooreenkoms 'n selfregerende stad geword. Singapoer het in 1963 by die Federasie Maleisië aangesluit, maar etniese en ander geskille het tot die afskeiding vanMaleisië gelei, sodat Singapoer in 1965 'n onafhanklike republiek geword het. Die stad word vandag as een van die merkwaardigste ekonomiese en industriële suksesse beskou.[7] Singapoer seekonomie, wat naas die nywerheidsektor op syseehawe en vryehandel steun, is steeds op die wêreldmark gemik. Dit is 'n moderne stad metwolkekrabbers in sy sentrum en die digbevolkste land in Suidoos-Asië wat met sy besige seehawe tot die logistieke en handelsentrum van die streek ontwikkel het.

Die fenomenale ekonomiese groei van Singapoer was steeds aan die outoritêre bewind van diePeople's Action Party (PAP) gekoppel wat volgens sy beleid van 'n sosialistiese markekonomie 'n moderne welvaartstaat geskep het. Maar as gevolg van Singapoer se verkiesingswette is dieparlement al dekades lank deur diePeople's Action Party oorheers en het ook in die verkiesing van 6 Mei 2006 weer 'n oorweldigende meerderheid van 82 setels in die parlement behaal, teenoor slegs een setel elk vir die twee opposisiepartyeWorkers' Party enSingapore Democratic Alliance.[8] Singapoer se strafwette, waarvolgens diedoodstraf onder meer vir die onwettige besit van bepaalde hoeveelhededwelmmiddels outomaties opgelê word, word veral deurWesterse regerings en organisasies gekritiseer. In verhouding tot sy bevolking is sedert 1991 die hoogste aantal teregstellings in Singapoer aangeteken.[9]

Die inwoners van Singapoer is 'n mengelmoes van verskillendeetniese groepe, alhoewel etnieseHan-Chinese meer as driekwart van die totale bevolking verteenwoordig. Ander belangrike groepe sluit inMaleiers,Indiërs,Pakistani's enSri Lankane. Meer as dertig persent van die bevolking isBoeddhiste, terwylChristene 19 persent,Moslems 15 persent,Taoïste sowat nege enHindoes vyf persent van die bevolking verteenwoordig.[4] Singapoer is naas dieRepubliek China opTaiwan een van twee gebiede buite die Chinese stamland wat in politieke opsig deur Han-Chinese oorheers word.[10]

Etimologie

[wysig |wysig bron]
Die Cantino-wêreldkaart uit 1502 wys Singapoer aan die uithoek van dieMaleise Skiereiland, geskryf asBargimgaparaa. Die Portugese het nog nie die Maleise Skiereiland bereik nie, dus is die uitbeelding daarvan onakkuraat.
'n Portugese kaart vanSingapura deur Manuel Godinho de Erédia in 1604

DieAfrikaanse naam "Singapoer" is afgelei van die inheemseMaleise landsnaamSingapura ([siŋapura]) wat op sy beurt ontleen is aan dieSanskrit-woord vir "leeustad" (सिंहपुर;Siṃhapura;Brahmi: 𑀲𑀺𑀁𑀳𑀧𑀼𑀭; letterlik "leeustad";siṃha beteken "leeu" enpura beteken "stad"' of "vesting").[11]Pulau Ujong was een van die vroegste verwysings na Singapoer-eiland in 'n 3de-eeuse berig wat na 'n plek verwys met die naamPú Luó Zhōng (Chinees: 蒲 羅 中), 'n transkripsie van die Maleise naam vir "eiland by die uithoek van die skiereiland".[12] Vroeë verwysings na die naamTemasek (ofTumasik) stam uitNagarakretagama, 'nJavanese lofprysing uit 1365 en 'nViëtnamese bron uit dieselfde tydperk. Dié naam beteken moontlik "seestad", afgelei van die Maleisetasek wat "meer" of "see" beteken.[13] DieChinese reisiger Wang Dayuan het rondom 1330 na 'n plekDanmaxi (Chinees: 淡馬錫;pinyin:Dànmǎxí;Wade-Giles:Tan Ma Hs) ofTam ma siak verwys, afhangende van die uitspraak; dit is moontlik 'n transkripsie van Temasek, andersins kan dit ook 'n saamstelling wees van die MaleiseTanah vir "land" en die Chinesexi vir "tin", wat op die eiland verhandel is.[13][14]

Voor die stigting van die Koninkryk Singapura is naamvariante vanSiṃhapura gebruik vir 'n aantal stede in die streek. In dieHindoe-Boeddhistiese kultuur is leeus geassosieer met krag en beskerming wat die aantrekkingskrag van so 'n naam kan verklaar.[15][16] Die naamSingapura het ná die stigting van die Koninkryk Singapura op die eiland deur 'n gevlugte SoematraanseRaja (prins) uitPalembang iewers voor die 15de eeu die naamTemasek verdring. Die presiese tyd en rede vir dié naamverandering is egter onduidelik. Die halfhistoriese "Maleisiese annale" noem datTemasek deur Sang Nila Utama, 'n 13de-eeuse SoematraanseRaja vanPalembang,Singapura gedoop is. Dié annale sê dat Sang Nila Utama 'n vreemde dier op die eiland gewaar het wat hy as 'n leeu beskou het. Omdat hy dit as 'n voorteken gesien het, het hy die dorpSingapura gestig op die plek waar hy die dier teëgekom het.[17][18] Volgens die tweede hipotese, soos aangehaal in Portugese bronne, is hierdie mitiese verhaal gebaseer op die werklike lewe van Parameswara uitPalembang. Parameswara het onafhanklikheid vanMajapahit verklaar en 'n Leeutroon bestyg. Nadat hy toe deur dieJavane in ballingskap gedwing is, het hy beheer geneem oor Temasek. Hy het moontlik die gebied, in herinnering aan die troon waarvandaan hy verdryf is, herdoop in Singapura.[19]

Tydens die Japannese besetting is Singapoer hernoem inSyonan-to (Japannees: 昭 南,Hepburn:Shōnan) wat "lig van die suide" beteken.[20][21] Vir Singapoer word soms die bynaamGarden City ("Tuinstad") gebruik met verwysing na sy parke en boomryke strate.[22] 'n Ander informele naam isLittle Red Dot ("klein rooi kolletjie"), wat ingeburger het ná 'n artikel in dieThe Wall Street Journal Asia op 4 August 1998 waarvolgens dieIndonesiese president B.J. Habibie Singapoer 'n rooi kolletjie op 'n kaart genoem het.[23][24][25][26]

Geografie

[wysig |wysig bron]
Changi Beach Park, een van Singapoer se natuurgebiede
Die Singapoer Botanic Gardens is die enigste tropiese tuin wat deurUnesco aswêrelderfenisgebied gelys is.[27]

Singapoer lê 137 kilometer noord van dieewenaar aan die suidpunt van dieMaleise Skiereiland. Die Seestraat van Johor, wat deur die sogenaamde Causeway-brug met 'n lengte van 1,1 kilometer oorspan word, vorm die noordelike grens met Maleisië, terwyl die stadstaat in die suide deur die Seestraat van Singapoer van die buurland Indonesië geskei word.

Die hoofeiland Singapoer strek oor 'n afstand van 42 kilometer in 'n wes-oostelike rigting en slegs 23 kilometer in 'n noord-suidelike rigting. Die kuslyn het 'n totale lengte van 140 kilometer. Van die 63 kleiner eilande is slegs twintig permanent bewoon. Hier het Singapoer se olieraffinaderye ook petrochemiese aanlegte opgerig.

Vanweë die relatief klein landoppervlakte is sowat 55 persent van die stadsgebied bebou met woonstelblokke en huise, fabrieke, paaie en ander fasiliteite. Die natuurgebiede, wat 45 persent van die oppervlakte beslaan, bestaan hoofsaaklik uit moerasgebiede, bosreservate, parke en natuurbewaringsgebiede. Slegs drie persent hiervan word virlandboudoeleindes gebruik. Die verbouing van rubberbome (Hevea brasiliensis, of Para-rubberboom, 'n spesie inheems aanBrasilië en wat in die 19de eeu in Suidoos-Asië ingevoer is) was vroeër die ekonomiese basis van Singapoer, maar speel vandag geen noemenswaardige rol meer nie. Moderne agrobedrywe voorsien tans in Singapoer se behoefte aan vars landbouprodukte.

Singapoer se belangrikste landskapsvorme is klein heuwels (die hoogste hiervan, die Bukit Timah, bereik 'n hoogte van 164 meter boseevlak) en valleie wat in die weste en suidweste diep ingekeepte ravyne vorm. Die kusgebiede bestaan hoofsaaklik uit vlaktes en plato's, met enkele steil rotswande op sommige plekke.

Oorspronklik was slegs die suide van Singapoer-eiland langs die oewers van die Singapoerrivier bewoon, terwyl die res van die land uit tropiesereënwoud bestaan het of vir landboudoeleindes gebruik is. Gedurende die 1960's het nuwe stadsbuurte veral as satellietstede met woonstelblokke buite die oorspronklike stadsgebied ontstaan.

Grootskaalselandwinning en die bou van damme het Singapoer se oorspronklike landskap drasties verander en talle nuwe stadsbuurte het in voormalige baaie ontstaan. Die grootste riviere van Singapoer is die Sungei Seletar en die Singapoerrivier wat met sy oewers en kaaie soosBoat Quay 'n gewilde bestemming vir inheemse en buitelandse besoekers geword het. Talle kleiner rivierlope is verskuif en vloei tans ondergronds. Hulle is dikwels van betonpype voorsien om stormwaterdreinering te vergemaklik.

Die drooglegging van die voormalige moeraseiland en sy ontwikkeling tot 'n gevorderde nywerheidsland is een van baie merkwaardige prestasies van die plaaslike bevolking.

Klimaat

[wysig |wysig bron]
Middag-donderstorms is 'n gereelde verskynsel in Singapoer wat oor 'n tropiese reënwoudklimaat beskik

Singapoer het 'n tropiesereënwoudklimaat met hoë daaglikse temperature tussen 30 en 34 °C wat snags tot tussen 23 en 27 °C afkoel.Reënvalle kom veral snags en vroeg soggens voor. Singapoer se tipiese swaar reënvalle gaan gewoonlik nie met 'n afkoeling van die lug gepaard nie, maar in die vogtige ekwatoriale klimaat met sy intensiewe sonstraling ervaar veral besoekers uit gematigde klimaatsones soosNoord-Amerika enEuropa bewolking as 'n aangename afwisseling.

Die meeste reënvalle word tussen November en Januarie aangeteken, alhoewel die verskil teenoor die "droër" maande relatief klein is en swaar reën gewoonlik dwarsdeur die jaar voorkom. Die gemiddelde watertemperature is sowat 25 °C.

Weergegewens vir Singapoer
MaandJanFebMarAprMeiJunJulAugSepOktNovDesJaar
Hoogste maksimum (°C)34,335,236,035,835,435,034,034,234,334,634,233,836,0
Gemiddelde maksimum (°C)30,131,231,631,731,631,330,930,930,931,130,630,031,0
Gemiddelde temperatuur (°C)26,026,527,027,427,727,727,427,327,227,026,526,026,98
Gemiddelde minimum (°C)23,323,623,924,424,824,824,624,524,224,123,723,524,1
Laagste minimum (°C)19,419,720,220,721,220,819,720,220,720,621,120,619,4
Neerslag (mm)243,2159,9185,7178,9171,3162,1158,7175,4169,2193,8256,9287,4Sonskynure (u/d)172,4183,2192,7173,6179,8177,7187,9180,6156,2155,2129,6133,5168,5
Reëndae (d)151114151513131414161619175
Humiditeit (%)84,782,883,884,884,483,082,883,083,484,186,486,984,2
Bron: National Environment Agency (temp. 1929–1941 en 1948–2011, reënval 1869–2011, humiditeit 1929–1941 en 1948–2011, reëndae 1891–2011)[28] NOAA (net son, 1961–1990)[29]

Geskiedenis

[wysig |wysig bron]

Naam

[wysig |wysig bron]
Standbeeld van Thomas Stamford Raffles deur Thomas Woolner op die (vermeende) landingsplek

Die naamSingapoer is afkomstig uitSanskrit en saamgestel uit Singha (सिंह,siṃha, "leeu“) enPura (पुर,pura, "stad") wat "leeustad" beteken.

Volgens 'n legende het Sang Nila Utama, 'n prins uitPalembang, die hoofstad van die destydseSrivijaya-ryk, in 1299 Singapoer bereik en die KoninkrykSingapura gestig. Ná sy aankoms het die prins in die digtereënwoud glo 'n leeu gesien – waarskynlik was dit egter 'nMaleise tier, aangesien daar in die streek geen leeus was nie. Beïndruk van hierdie ontmoeting het hy dit as 'n goeievoorbode geïnterpreteer, besluit om die plek "leeustad" te noem en 'n nedersetting te stig. Singapoer se gelukbringer is sedert 1964 dieMerlion, 'n mitologiese wese met 'n leeukop en 'n vislyf.

Handelsplek

[wysig |wysig bron]

Die oudste verwysing na Singapoer dateer uit 3de-eeuse Chinese tekste. Die eiland was 'n buitepos van die Srivijaya-ryk op die eilandSoematra. Oorspronklik het Singapoer dieJavaanse naamTemasek gehad. Nadat Temasek eers 'n beduidende handelsplek geword het, was dit later sy belangrikheid kwyt. Behalwe vir enkele argeologiese vondse het min uit dié tyd bewaar gebly.

Op 28 Januarie 1819 het Thomas Stamford Raffles, 'n handelsagent van dieBritse Oos-Indiese Kompanjie, Singapoer bereik en op 6 Februarie dieselfde jaar 'n Britse nedersetting gestig. Dié datum word as die geboorte van die moderne Singapoer beskou. Voorheen was die eiland slegs deur sowat 1000 Orang Laut bevolk wat as seenomade geleef het.[30] Tot in 1824 het die Kompanjie beslag gelê op die hele eiland wat hulle by die sultaan van Johor vir 60 000Amerikaanse dollar en 'n jaarlikse pensioen van 24 000 Amerikaanse dollar gekoop het.

Britse Kroonkolonie

[wysig |wysig bron]
Vlag van die Britse Kroonkolonie Singapoer (1946–1962)

In 1826 het Singapoer deel geword van die Straits Settlements en in 1836 hul hoofstad. Op 1 April 1867 het die Straits Settlements deur nog gebiedsuitbreidings 'n Britse Kroonkolonie geword – waaronder ook Singapoer. Singapoer se belangrikheid as 'n houerhawe weens sy geografiese ligging langs die besige skeepsroetes tussen China en Europa het spoedig gegroei. In 1881 het Singapoer 'n bevolking van 172 993 gehad. Die destydse gesig van die stad en sy mense is op talle fotos deur Gustav Richard Lambert afgeneem.

'n Kaart van Singapoer aan die einde van die 19de eeu

Tydens dieTweede Wêreldoorlog het Japannese troepeMaleisië binnegeval en die eiland omsingel. Die ontoereikend voorbereide Britse, Australiese en Indiese soldate onder Arthur Percival kon ondanks hul numeriese oormag die stad nie verdedig nie. Hulle is deur die Japannese Keiserlike Leër in die Slag om Singapoer verslaan en het in Februarie 1942 oorgegee. Vervolgens het die Japannese Singapoer hernoem inShōnan-tō (昭南島), kort virShōwa no jidai ni eta minami no shima (昭和の時代に得た南の島), "eiland in die suide wat in dieShowa-tydperk gewen is" en het dit tot die Japannese oorgawe in September 1945 behou.

In 1945 het Singapoer weer onder Britse bewind gekom. Op 18 Julie 1947 het vroue die aktiewe en passiewe stemreg ontvang en kon hulle tydens die verkiesing vir die Wetgewende Raad 1948 vir die eerste keer stem.[31]

In 1959 het Singapoer 'n selfregerende Kroonkolonie geword, wat se regering na die 1959-verkiesings deur dieVolksaksieparty (PAP) onder die eerste Eerste ministerLee Kuan Yew aangevoer is.

Onafhanklikheid

[wysig |wysig bron]

Ná 'n landswye stemming in 1962 het Singapoer saam met Malaya, Sabah en Sarawak 'n federasie gestig en gevolglik op 1 September 1963 onafhanklik van dieVerenigde Koninkryk geword. Inherfs 1964 het massiewe onluste tussen Chinese en nie-Chinese burgers uitgebreek. Ernstige ideologiese konflikte tussen die Singapoerse regering onder die PAP en die federale regering inKuala Lumpur, asook vrese aan die Maleise kant, dat die onluste ook oor die stadsgrense versprei, het op 7 Augustus 1965 Singapoer se uitsluiting uit die Federasie tot gevolg gehad. Twee dae later, op 9 Augustus 1965, hetMaleisië as eerste land Singapoer se onafhanklikheid erken. Sedertdien is 9 Augustus Singapoer se nasionale dag. Met die onafhanklikheid in 1965 is die aktiewe en passiewe vrouestemreg bekragtig.[31][32]

Die jong en territoriaal ingeperkte land moes vir sy ekonomiese onafhanklikheid veg en het met probleme soos massawerkloosheid, 'n tekort aan behuising, landbougrond en grondstowwe soosruolie te kampe gehad.Lee Kuan Yew het gedurende sy termyn as eerste minister van 1959 tot 1990 suksesvol die massawerkloosheid verminder, die lewenstandaard het verbeter en Singapoer se ekonomie gegroei. Dié ekonomiese opswaai het van Singapoer een van die vier sogenoemdeVier Asiatiese Tiere gemaak, saam metHongkong, dieRepubliek China enSuid-Korea.[33]

Op 26 November 1990 hetGoh Chok Tong die nuwe eerste minister geword. Tydens sy bewind het die land nuwe probleme in die gesig gestaar: In 1997 was daar 'n ekonomiese ineenstorting tydens die Asiatiese Krisis. In 2003 het dieaansteeklike siekteEars die ekonomiese ontwikkeling gekniehalter; daarbenewens was daar die terreurbedreiging deur die Jemaah Islamiyah (JI). Op 12 Augustus 2004 isLee Hsien Loong, Lee Kuan Yew se oudste seun, deur die steeds PAP oorheersde parlement tot derde eerste minister van Singapoer verkies. Sedert 15 Mei 2024 dienLawrence Wong as Singapoerse eerste minister.

Politiek

[wysig |wysig bron]
Tharman Shanmugaratnam dien sedert 2023 as president van Singapoer
Die Istana is sowel die ampswoning en kantoor van die president as die werkkantoor van die eerste minister
Die Hooggeregshof (links) en die Parlementsgebou (regs), waar die Singapoerse parlement vergader

Singapoer is 'n parlementêre republiek gebaseer op dieWestminster-stelsel. Die Grondwet van Singapoer is die land se hoogste wet en bepaal die struktuur en verantwoordelikheid van die regering. Diepresident is die staatshoof.[34][35] Die Singapoerse regering bestaan uit drie takke: die uitvoerende, diewetgewende en die regsprekende gesag.

Die president word regstreeks deur die volk verkies vir 'n termyn van ses jaar met een moontlike herverkiesing. Die eerste minister word deur die president benoem en hy kies gewoonlik 'n parlementslid wat volgens sy mening die meeste ondersteuning in die parlement geniet. Vervolgens is die eerste minister meestal die partyleier van die party met die meeste parlementslede. Parlementslede word elke vyf jaar verkies (of vroeër as die parlement ontbind word).

DiePeople's Action Party (PAP) neem 'n dominante plek in die Singapoerse politiek in en het 'n groot meerderheid in elke verkiesing sedert selfregering in 1959 gewen. Die PAP, wat homself beskryf as pragmaties, het 'n sinkretiese ideologie wat vryemarkbeginsels, burgerlikenasionalisme en welvaart kombineer.[36][37][38] Ondanks beperkings op burgerlike vryhede geniet Singapoer onder die PAP 'n konstante ekonomiese groei en politieke stabiliteit.[39] Die grootste opposisieparty is die gematig-linkse Arbeidersparty met agt parlementslede.

Singapoer is bekend vir sy streng wette en konserwatiewe standpunte oor misdaad; beide lyfstraf (met 'n kierie) endoodstraf (aan diegalg) is behou as wettige strawwe.[40] Dit is slegs een van vierontwikkelde lande wat diedoodstraf oplê, die ander isJapan, dieRepubliek China en dieVerenigde State.

Singapoer se buitelandse beleid fokus veral op sekerheid inSuidoos-Asië en omliggende gebiede. 'n Onderliggende beginsel is politieke en ekonomiese stabiliteit in die streek.[41] Dit het diplomatieke betrekkinge met meer as 180 soewereine lande.[42]

Singapoer was een vanASEAN se vyf stigtingslede[43] en is 'n sterk voorstander van die ASEAN-vryhandelsgebied en die ASEAN-beleggingsgebied; dit is ook die setel van dieAPEC-sekretariaat.[44] Oor die algemeen is die bilaterale betrekkinge met ander ASEAN-lede sterk; hoewel daar ook meningsverskille ontstaan het[45] en die diplomatieke betrekkinge met die buurlande Indonesië en Maleisië soms gespanne is.[46]Seerowery in dieStraat van Malakka is rede tot kommer vir al drie regerings.[47] Noue ekonomiese bande bestaan metBroenei en die twee lande se geldeenhede is aan mekaar gekoppel en deur 'n geldeenheiduitruilbaarheidsooreenkoms tussen die twee lande is beide die Broenei-dollar en dieSingapoer-dollar wettige geldeenhede in albei lande.[48][49]

Ekonomie

[wysig |wysig bron]

Ekonomiese beleid

[wysig |wysig bron]
Stadshorison van Singapoer se sakekern

Singapoer beskik oor 'n hoogs geïndustrialiseerde, grotendeels gedereguleerdevryemarkekonomie wat op die wêreldmark fokus en vry vankorrupsie is. Die stadstaat strewe met sy ekonomiese beleid, wat onder meer tweesydige vryhandelsooreenkomste, die streeks- en wêreldwye integrasie van plaaslike ondernemings en belastingvoordele vir buitelandse maatskappye en vaklui insluit, na die voortgesetteglobalisering van sy ekonomie.

Singapoer se regering beywer hom in internasionale organisasies soos dieWêreldhandelsorganisasie (WHO),ASEAN,APEC en ASEM vir ekonomiese liberalisering en ope markte vir goedere en dienste. Die land pleit virmultilateralisme volgens bepaalde reëls en die vorming van ope streeksgebonde handelsblokke. Singapoer is gevolglik een van die dryfkragte agter die ASEAN se vryhandelsone (Afta).

Tweesydige vryhandelsooreenkomste (Engels:free trade agreements,FTA) word as 'n instrument beskou wat die multilaterale ekonomiese beleid aanvul en sy toepassing bespoedig. FTAs is reeds metNieu-Seeland,Japan, dieEuropese Vryhandelsvereniging (EFTA),Australië, dieVerenigde State,Jordanië,Indië,Suid-Korea enPanama onderteken. Onderhandelinge vind tans met onder meerKanada,Meksiko,Egipte en sedert die middel van 2007 met dieEuropese Unie plaas.

Ekonomiese sektore

[wysig |wysig bron]
Downtown Core, Singapoer se sakekern

Die beduidendste ekonomiese bedrywe is die elektroniese en petroleumnywerhede, masjienbou en toerusting (veral boortoerusting vir dieruolie-ontginning), skeepsherstelwerk, biotegnologie en farmaseutiese nywerhede.

Die nywerheidsektor word veral deurmultinasionale maatskappye asook 'n aantal groot inheemse ondernemings oorheers. Die laasgenoemde ondernemings het nou bande met die plaaslike regering en word derhalwe ookgovernment-linked companies (GLC) genoem. Die GLCs is veral by die energiebedryf,telekommunikasie, mediabedryf,vervoer en 'n aantalnywerheidsektore soos byvoorbeeld inligtingstegnologie, skeepsbou en die wapenbedryf betrokke.

Singapoer fungeer as Suidoos-Asië se vernaamste sentrum vir logistiek, vervoer en finansies. Die land beplan ook om 'n leidende regionale rol ten opsigte van onderwys, die mediabedryf, gesondheid, regsbeskerming van outeursregte en internasionale arbitrasie te speel.[50] Singapoer wil graag ook as 'n internasionale leier op die gebied van uitgesoekte spitstegnologieë soos halfgeleiers, inligtingstegnolgie, bio- en geentegnologie fungeer en bestee derhalwe groot bedrae aan onderwys, navorsing en tegnologie.

Ekonomiese situasie

[wysig |wysig bron]
Singapoer se sakedistrik in 2010

Vanweë sy uitvoergerigte bedrywe is Singapoer se ekonomie afhanklik van die konjunktuursiklusse van die wêreldekonomie, maar veral dié van die Verenigde State, dieVolksrepubliek China en Europa. Die plaaslike ekonomie het ná die Ears-krisis van die jaar 2003 danksy hoër uitvoere weer herstel en sterk gegroei. Die Volksrepubliek China se vinnige ekonomiese groei is tans die grootste uitdaging vir Singapoer se ekonomie en vereis 'n ekonomiese beleid wat op herstrukturering en die versekering van internasionale mededingendheid gemik is.

Groeikoers van die bruto geografiese produk (BGP)

2004200520062007201020112012
+8,4 %+6,4 %+7,9 %+7,7 %+14,5 %+4,9 %+1,3 %

Vervoer

[wysig |wysig bron]

Singapoer beskik oor 'nmoltreinstelsel met die amptelike benamingMass Rapid Transit wat bestaan uit vier metrolyne en drie ligte spoorlyne. Die internasionale hooflughawe staan bekend as dieSingapoer Changi Lughawe en die nasionale lugredery isSingapore Airlines.Scoot is 'n langafstand-laekostelugredery in besit van Singapore Airlines enTigerair was 'n ander laekostelugredery wat in 2017 sy bedrywighede gestaak het.

Buitelandse handel

[wysig |wysig bron]
Kersfeesversierings in Orchard-straat. Danksy doeanevrye invoere lok Singapoer se winkelsentrums talle buitelandse toeriste

Die hoofsaaklike in- en uitvoere is masjiene en toerusting soos elektroniese komponente, ruolieprodukte en chemikalieë. Vanweë sy gunstige geografiese ligging en sy eersterangse hawegeriewe het Singapoer naasHongkong tot die wêreld se beduidendste houerhawe ontwikkel.

Singapoer se buitelandse handel het in 2007 sowat 411 miljard € (4 870 miljard ZAR) beloop, terwyl sy amptelike buitelandse valutareserwes teen die einde van 2007 tot sowat 114 miljard € (1 351 miljard ZAR) gestyg het.[51] Die vernaamste handelsvennote is die Volksrepubliek China (insluitend Hongkong), Maleisië en die Verenigde State.[4]

Sowat 96 persent van alle invoere in Singapoer is doeanevry (met uitsondering van motors, petrol ensigarette), terwyl invoertariewe met gemiddeld minder as een persent in vergelyking met ander lande uiters laag is. Invoerlisensies word slegs vir 'n beperkte aantal goedere benodig.

Singapoer se hoofsaaklike invoere uitSuid-Afrika sluit organiese chemikalieë, ruolie en ruolieprodukte, yster en staal, nieystermetale, metaalprodukte, groente en vrugte, anorganiese chemikalieë, metaalertse, skrootmetaal en papierprodukte in. Singapoer se uitvoere na Suid-Afrika bestaan hoofsaaklik uit telekommunikasietoerusting, masjiene, kantoormasjiene enrekenaars, verwerkte goedere,plastiek, onverwerkterubber,tekstiele,koffie enspeserye.[52]

Handelsvennote

[wysig |wysig bron]

Singapoer se hoofuitvoervennote is Hongkong 13%, die Volksrepubliek China 11%, die Verenigde State 10%, Maleisië 9% enSuid-Korea 6% (in 2023). Singapoer se hoofuitvoere isgeïntegreerde stroombane, geraffineerde petroleum,masjinerie,entstowwe engoud. Met weinig natuurlike hulpbronne om ekonomiese ontwikkeling te onderhou steun Singapoer op ander lande vir meeste van sy grondstowwe; die land voer dus 'n verskeidenheid goedere in. Die land se hoofinvoervennote is die Volksrepubliek China 15%, Maleisië 11%, die Republiek China 11%, die Verenigde State 10% en Suid-Korea 6% (ook in 2023). Singapoer se hoofinvoere is geïntegreerde stroombane, geraffineerde petroleum,ruolie, goud, gasturbines en ander grondstowwe vir sy industrieë. Singapoer se algehele vyf grootste handelsvennote is Maleisië, die Verenigde State, die Volksrepubliek China (insluitend Hongkong), die Republiek China en Suid-Korea.[4]

Demografie

[wysig |wysig bron]

Etniese groepe

[wysig |wysig bron]
'n Chinese (Oos-Asiaties), 'n Maleise (Suidoos-Asiaties) en 'n Indiese (Suid-Asiaties) vrou in Singapoer, ca. 1890. Om harmonie tussen die drie groepe te bevorder, word 'n unieke Groepeharmoniedag jaarliks op 21 Julie gevier.

In Singapoer se ontwikkeling het migrasie 'n sleutelrol ingeneem. Toe Singapoer se ekonomie gedurende die 19de eeu gegroei het, het baie Chinese, Indiese en Maleise arbeidsimmigrante hulle hulle gevestig. Die grootste deel van die land se tussenoorlogse bevolkingsgroei was te danke aan immigrasie. Tydens die Tweede Wêreldoorlog is migrasie vanweë die Japannese besetting gekniehalter. In die 1950's en 1960's was die beleid beperkend in 'n poging om werksgeleenthede vir inwoners te reserveer deur die inname van laaggeskoolde buitelandse werkers te verminder en eerder daarop te fokus om professionele en gespesialiseerde buitelanders persone te lok. Gevolglik het die buitelandse aandeel aan Singapoer se bevolking tot minder as 3% gedaal.[4]

Toe die land geïndustrialiseer het, is egter beperkings op die immigrasie van handwerkers gelig. Van die 1980's tot die 2000's het die buitelandse bevolking as gevolg van beleide wat daarop gemik was om buitelandse werkers van al die vaardigheidsvlakke te lok aanhou groei. Onlangs het die regering immigrasiebeleide ingestel wat op hoogs geskoolde werkers fokus. Geskoolde werkers word aangemoedig om te bly en hulle het die geleentheid om hulle as permanente inwoners of burgers te vestig. Die land plaas egter beperkings op on- en laer geskoolde werkers om te verseker dat hulle hulself nie vestig nie, onder andere word hulle verbied om hul gesinne saam te bring en van hulle werkgewers word vereis om 'n maandelikse buitelandse werkersheffing en sekuriteitsverband te betaal. Die land het ook al hoe meer aantreklik geword vir internasionale studente. Die buitelandse bevolking groei steeds vinnig; in 2015 was die buitelandse bevolkingsaandeel 46%. Terselfdertyd emigreer 'n groeiende aantal Singapoerese vir onderwys en werkservaring in hoogs geskoolde sektore soos finansies, inligtingstegnologie en medisyne. Die verskuiwings na die buiteland neem permanent toe.[4]

Volgens 'n 2021-skatting is die grootsteetniese groep Chinese (74,2%), gevolg deurMaleiers (13,7%),Indiërs (8,9%) en ander (3,2%). Die data is gebaseer op selfidentifikasie. Die bevolking word ingedeel is vier kategorieë: Chinese, Maleiers (waaronder inheemse Maleiers en Indonesiërs), Indiërs (waaronder Indiërs, Pakistani's, Bangladesji's of Sri Lankane) en ander etniese groepe (waaronder Eurasiërs, Kaukasiërs,Japannese, Filipino's enViëtnamese.[4]

Godsdienste

[wysig |wysig bron]

Volgens 'n 2014-ontleding deur die Pew Research Center is Singapoer die wêreld se mees godsdienstig diverse nasie en geen enkele godsdiens het 'n meerderheid nie. Volgens die 2020-sensus isBoeddhisme die godsdiens wat die meeste beoefen word (31,1%), gevolg deur dieChristendom (18,9%),Islam (15,6%),Taoïsme (8,8%),Hindoeïsme (5%), ander godsdienste (0,6%) en ongebondes (20%).[4]

Tale

[wysig |wysig bron]
'n Konstruksiegevaarteken in Singapoer se vier ampstale Engels, Chinees (Mandaryns), Maleis en Tamil

Singapoer het vieramptelike tale:Chinees,Engels,Maleis enTamil.[53] Volgens die 2020-sensus is die mees gebruikte tale ook die vier ampstale: Engels (48,3%),Mandaryns (29,9%), Maleis (9,2%), Tamil (2,5%) en ander (1,4%). Daarbenewens word anderChinesedialekte gebesig (waaronderHokkien,Kantonees, Teochew enHakka; 8,7%).[4]

Engels is dielingua franca en die hooftaal in die ekonomie, regering, wetgewing en onderwys. Die Singapoerse Grondwet en al die regeringswetgewing is geskryf in Engels, en tolke word vereis wanneer 'n ander taal as Engels in die Singapoerse howe gebruik word. Die owerhede se werkstaal is Engels, terwyl enige amptelike dokument in 'n nie-Engelse ampstaal soos Maleis, Mandaryns of Tamil gewoonlik in Engels vertaal word om vir gebruik aanvaar te word.

Maleis is ná onafhanklikwording van die Verenigde Koninkryk in die 1960's deur die Singapoerse regering as nasionale taal aangewys om wrywing met Singapoer se Maleis-sprekende buurlande Indonesië en Maleisië te voorkom.[54] Dit vervul 'n meer simboliese as 'n funksionele doel. Dit word gebruik in die volksliedMajulah Singapura, in aanhalings van Singapoerse ordes, dekorasies en medaljes en in militêre bevele. Singapoerse Maleis word amptelik in die Latynsgebaseerde Rumi-skrif geskryf, hoewel sommige Singapoerse Maleiers ook die Arabies-gebaseerde Jawi-skrif aanleer. Jawi word as 'n etniese skrif vir Singaporese identiteitskaarte gebruik.

Singapoerese is meestal tweetalig, gewoonlik met Engels as hul algemene taal en hulmoedertaal as 'ntweede taal wat in skole onderrig word om elke individu se etniese identiteit en waardes te behou. Volgens die 2020-sensus is Engels die belangrikste huistaal, gebruik deur 48,3% van die bevolking, gevolg deur Mandaryns met 29,9%. Byna 'n halfmiljoen praat ander voorvaderlike suidelike variëteite van Chinees, veral Hokkien, Teochew en Kantonees as hul moedertaal, hoewel die gebruik daarvan afneem ten gunste van Mandaryns of Engels. Singapoerse Chinese karakters word inVereenvoudigde Chinese karakters geskryf.

Kuns en kultuur

[wysig |wysig bron]
Die Sri Mariamman-tempel is Singapoer se oudste Hindoetempel en is in 1827 gebou

Ondanks sy klein oppervlakte het Singapoer 'n groot diversiteit aan tale, godsdienste en kulture.[55] Die voormalige eerste ministers van Singapoer, Lee Kuan Yew en Goh Chok Tong, het verduidelik dat Singapoer nie by die tradisionele beskrywing van 'n nasie pas nie en dit as 'n samelewing in oorgang beskryf en na die feit verwys dat nie almal dieselfde taal praat nie, dieselfde godsdiens beoefen nie en nie dieselfde gedrag deel nie.[55][56] Singapoerese wat Engels as hul moedertaal praat oriënteer hulle meer aan dieWesterse kultuur (gepaard met dieChristendom ofSekularisme),[57] terwyl diegene met Chinees as hul moedertaal meestal oriënteer aan die Chinese kultuur wat verband hou met die Chinese volksgeloof,Boeddhisme,Taoïsme enKonfusianisme. Maleis-sprekende Singapoerese oriënteer hulle meestal aan die Maleise kultuur wat self nou verwant is aan dieIslamitiese kultuur.[58][59] Tamil-sprekende Singapoerese oriënteer hulle meestal aan die Tamil-kultuur wat verband hou met die Hindoe-kultuur vanIndië enSri Lanka. Groeps- en godsdiensharmonie word beskou as 'n deurslaggewende deel van Singapoer se sukses en het 'n rol gespeel in die bou van 'n Singapoerse identiteit.[60][61]

Letterkunde

[wysig |wysig bron]
Die Singapoerse Nasionale Galery bevat die wêreld se grootste openbare versameling van Singapoerse en Suidoos-Asiatiese kuns

Singapoerse letterkunde bestaan as 't ware uit vier onder-letterkundes pleks van een wat verdeel is in die vier ampstale: Engels, Maleis, Mandaryns en Tamil. Baie betekenisvolle werke is vertaal en bespreek in publikasies soos die letterkundige joernaalSinga, wat verskyn het in die 1980's en 1990's met redakteurs soos Edwin Thumboo en Koh Buck Song, sowel as in meertaligebloemlesings soosRhythms: A Singaporean Millennial Anthology Of Poetry (2000), waarin elke gedig drie keer vertaal is. 'n Aantal Singapoerse skrywers soos Tan Swie Hian en Kuo Pao Kun het werke in meer as een taal geskryf.[62][63]

Musiek

[wysig |wysig bron]

Singapoer het 'n uiteenlopendemusiekkultuur wat strek vanpop- enrock oor folk totklassieke musiek. Westerse klassieke musiek speel 'n beduidende rol in die kultuurlewe van Singapoer en dieSingapoer Simfonieorkes (SSO) is in 1979 gestig. Van die ander vername Westerse orkeste in Singapore sluit in dieSingapoer Nasionale Jeugorkes[64] en die gemeenskapsgebaseerdeBraddell Heights Simfonieorkes.[65] Daar is ook baie orkeste en ensembles by hoërskole en juniorkolleges. Baie gemeenskappe beskik oor hul eie verskillende etniese musiektradisies: Chinees, Maleis, Indies en Eurasies. Met sy tradisionele vorme van musiek en verskeie moderne musiekstyle is die samesmelting van verskillende vorme verantwoordelik vir die land se musikale diversiteit.[66] Die land se lewendige stedelike musiektoneel het dit 'n streeksentrum gemaak vir internasionale optredes en feeste.

Kookkuns

[wysig |wysig bron]
Hainanese hoenderrys word as Singapoer se nasionale gereg beskou

Singapoer beskik ook oor 'n uiteenlopende kookkuns wat bekend staan vir sy kombinasie van gerief, verskeidenheid, gehalte en prys.[67] Plaaslike voedselitems hou oor die algemeen verband met 'n spesifieke etnisiteit – Chinees, Maleis en Indies; maar die diversiteit kookkuns het verder toegeneem deur die vermenging van verskillende style (byvoorbeeld die Peranakan-kookkuns, 'n mengsel van Chinese en Maleise kookkuns). Smoussentrums is 'n voorbeeld van kulturele diversiteit, aangesien tradisionele Maleise smousstalletjies ook Tamilkos verkoop. Hainanese hoenderrys, gebaseer op die Hainanese gereg Wenchang-hoender, word as Singapoer se nasionale gereg beskou.[68][69]

Sport

[wysig |wysig bron]
Joseph Schooling is 'n goudmedaljewenner en Olimpiese rekordhouer tydens dieOlimpiese Somerspele 2016 se 100 m-vlinderswem.[70]
'nKrieketwedstryd met spelers van die krieketklub in Padangpark met dieMarina Bays Sands Hotel op die agtergrond, soos gesien van die Singapoerse Nasionale Galery
Singapoer seNasionale Stadion is 'n veeldoelige stadion en word onder meer virsokker enrugby gebruik

Die meeste en gewildstesportsoorte wat in Singapoer beoefen word, het hul oorsprong in dieVerenigde Koninkryk en tydens die Britse koloniale tydperk in Singapoer gevestig. Die ontwikkeling van privaat sport- en ontspanningsklubs is tydens die 19de-eeuse koloniale Singapoer begin. Van die klubs wat gedurende hierdie tydperk gestig is, sluit in die Krieketklub, die Singapoerse Ontspanningsklub, die Singapoerse Swemklub en die Hollandse klub.[71]

Watersportsoorte is van die gewildste sport in Singapoer. Tydens dieOlimpiese Somerspele 2016 inRio de Janeiro het Joseph Schooling Singapoer se eerste goue medalje ingepalm, nadat hy die 100 m-vlinderswem met 'n nuwe Olimpiese rekord van 50,39 sekondes gewen het.[70] Singapoer was ook in die item vanseilvaart op internasionale vlak suksesvol en hulOptimist-span word as een van die suksesvolstes wêreldwyd beskou.[72][73] Ondanks sy klein oppervlakte oorheers die land swemitems op die Suidoos-Asiatiese Spele. In 2025 het Singapoer die 22ste Swemwêreldkampioenskap gehuisves, maar geen medalje ingepalm nie. Sywaterpolomansspan het tydens die Suidoos-Asiatiese Spele 2017 sy 27ste goue medalje gewen en Singapoer se langste wenstreep in sport voortgesit.[74] Singapoer het die eerste Olimpiese Jeugspele 2010 aangebied, waaraan 3 600 atlete uit 204 lande in 26 sportsoorte deelgeneem het.[75] Die eiland is die tuiste van die ONE-kampioenskap, die grootsteMMA-toernooi in Asië.[76] Singapoer setafeltennisvrouespan het tydens dieOlimpiese Somerspele 2008 inBeijing met die silwermedalje weggestap.[77][78] Hulle het in 2010 wêreldkampioen geword, toe hulle die Volksrepubliek China tydens die Tafeltenniswêreldkampioenskap inRusland verslaan en sodoende die Chinese wenstreep van 19 jaar beëindig het.[79] Diegewigopteller Tan Howe Liang was Singapoer se eerste Olimpiese medaljewenner, nadat hy tydens dieOlimpiese Somerspele 1960 inRome 'n silwermedalje gewen het.[80]

Singapoer sesokkerliga, die Singapoer Premierliga, is in 1996 as die S.League gestig en bestaan uit nege klubs, insluitende twee buitelandse spanne.[81][82] Die Singapore Slingers, voorheen die Hunter Pirates in die Australiese Nasionale Basketballiga, is een van die oorspronklike spanne in die ASEAN-basketballiga wat in Oktober 2009 gestig is.[83] Kranji Racecourse word deur die Singapoer Turfklub bestuur en huisves verskeie ontmoetings elke week, insluitende internasionale wedrenne — waaronder die Singapore Airlines Internasionale Beker.[84]

Sedert 2008 huisves Singapoer 'nFormule Een-wedren, dieSingapoerse Grand Prix op dieMarinabaai Straatrenbaan. Dit was die eerste F1-nagwedren,[85] en die eerste F1-straatwedren in Asië.[86] Sedertdien vorm dit 'n belangrike deel van die F1-kalender.[87]

Rugby is in die laat 19de eeu na die Britse kolonie Singapoer saamgebring. Dié sport het sedert die begin van die 20ste eeu 'n bestendige teenwoordigheid gehad, toe die Malay-beker tussen Singapoer en Maleisië begin beslis is, een van die oudste rugbytoernooie wêreldwyd.[88] Singapoer huisves op dieNasionale Stadion die Singapore Sevens, 'n jaarliksesewesrugbytoernooi.

Krieket is soos die meeste ander sportsoorte gedurende die Britse koloniale tydperk na Singapoer saamgebring. DieSingapoerse nasionale krieketspan is tans een van Asië se sterkste spanne buite dieInternasionale Krieketraad seInternasionale eendagwedstryd-lande en hulle het in Maart 2020 die 20ste plek op die IKR se T20I-wêreldranglys beklee, hul beste plek ooit.[89]

Verwysings

[wysig |wysig bron]
  1. (en)Chew, Ernest (1991). Lee, Edwin (red.).A History of Singapore. Oxford University Press.ISBN 0-19-588917-7.
  2. (en)Hoe Yeen Nie (2 Junie 2009)."State of Singapore came into being 50 years ago on 3 June".Channel News Asia. Singapore. Geargiveer vanafdie oorspronklike op 17 Januarie 2013. Besoek op17 Januarie 2013.
  3. 3,03,13,2(en)Leitch Lepoer, Barbara (1989)."Singapore as Part of Malaysia".Library of Congress Country Studies.Washington, D.C.: Government Printing Office. Besoek op14 Mei 2014.
  4. 4,004,014,024,034,044,054,064,074,084,094,104,11(en)"Singapore".Central Intelligence Agency. Besoek op27 Julie 2025.
  5. 5,05,15,25,3(en)"Singapore".Internasionale Monetêre Fonds. April 2025. Besoek op27 Julie 2025.
  6. (en)"Human Development Report 2025"(PDF). United Nations Development Programme. 6 Mei 2025. Besoek op27 Julie 2025.
  7. (en) Stonehouse, Dr. Bernard (red.):Philips' Illustrated Atlas of the World. Londen: Guild Publishing 1985, bl. 93
  8. (de)Der Fischer Weltalmanach 2007, bl. 441
  9. (en)Amnesty International: Singapore – The death penalty: A hidden toll of executionsGeargiveer 4 Maart 2008 opWayback Machine
  10. (de) Schöller, Peter; Heiner Dürr en Eckart Dege (reds.):Fischer Länderkunde. Boekdeel 1: Ostasien. Frankfurt am Main: Fischer Taschenbuch Verlag 1987, bl. 211
  11. (en)"Singapore". Bartleby. Geargiveer vanafdie oorspronklike op 11 April 2001. Besoek op11 April 2001.
  12. (en)"Singapore: History, Singapore 1994". Asian Studies @ University of Texas at Austin. Geargiveer vanafdie oorspronklike op 23 Maart 2007. Besoek op23 Maart 2007.
  13. 13,013,1(en)Victor R Savage; Brenda Yeoh (15 Junie 2013).Singapore Street Names: A Study of Toponymics. Marshall Cavendish. p. 381.ISBN 9789814484749.Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 April 2023. Besoek op12 April 2023.
  14. (en)John N. Miksic (15 November 2013).Singapore and the Silk Road of the Sea, 1300–1800. NUS Press. pp. 171–182.ISBN 978-9971695743.Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Maart 2024. Besoek op5 Maart 2024.
  15. (en)John N. Miksic (2013).Singapore & the Silk Road of the sea, 1300–1800. Singapoer: NUS Press. pp. 151–152.ISBN 978-9971-69-700-6.OCLC 867742213. Besoek op27 Julie 2025.
  16. (en)Joshua Lee (6 Desember 2016)."5 other places in Asia which are also called Singapura". Mothership.Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 April 2023. Besoek op6 April 2023.
  17. (en)Kheng, Cheah Boon; Ismail, Abdul Rahman Haji, reds. (1998).Sejarah Melayu The Malay Annals MS RAFFLES No. 18 Edisi Rumi Baru/New Romanised Edition. Academic Art & Printing Services Sdn. Bhd. pp. 37,88–92.ISBN 967-9948-13-7.
  18. (en)Brown, C.C. (Oktober 1952)."The Malay Annals translated from Raffles MS 18".Journal of the Malayan Branch of the Royal Asiatic Society.25 (2&3):30–31.
  19. (en)C. M. Turnbull (2009).A History of Modern Singapore, 1819–2005. NUS Press. pp. 21–22.ISBN 978-9971-69-430-2.Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Maart 2024. Besoek op5 Maart 2024.
  20. (en)Jean Abshire (2011).The History of Singapore. ABC-CLIO. p. 104.ISBN 978-0-313-37743-3.Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Februarie 2024. Besoek op11 Februarie 2024.
  21. (en)Kevin Blackburn; Karl Hack (2004).Did Singapore Have to Fall?: Churchill and the Impregnable Fortress. Routledge. p. 132.ISBN 978-0-203-40440-9.Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Februarie 2024. Besoek op11 Februarie 2024.
  22. (en)Philip W. Goetz (1991). "Singapore". The New Encyclopædia Britannica (15). ISBN 978-0-85229-529-8. 
  23. (en)Charlotte Glennie, Mavis Ang, Gillian Rhys, Vidhu Aul, Nicholas Walton (7 Augustus 2015)."50 reasons Singapore is the best city in the world".CNN. Besoek op27 Julie 2025.{{cite web}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  24. (en)"A little red dot in a sea of green". Londen:The Economist. 16 Julie 2015. Besoek op27 Julie 2025.
  25. (en)"Editorial: The mighty red dot". The Jakarta Post. 8 September 2017. Besoek op27 Julie 2025.
  26. (en)"Habibie truly admired the 'Little Red Dot'". Today. 20 September 2006.
  27. (en)"Singapore Botanical Gardens".Unesco.Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 November 2019. Besoek op24 November 2019.
  28. (en)"Weather Statistics". National Environment Agency (Singapoer). Geargiveer vanafdie oorspronklike op 20 Augustus 2016. Besoek op20 Augustus 2016.
  29. (en)"Singapore/Changi Climate Normals 1961–1990". National Oceanic and Atmospheric Administration. Besoek op1 Desember 2014.
  30. (de)Brigitte Borell (2001).Singapur in vorkolonialer Zeit. Schriftliche Überlieferung und archäologische Zeugnisse. Eine Zwischenbilanz (= Abhandlungen für die Kunde des Morgenlandes (53,2 uitg.). Würzburg: Ergon. pp. 9–17.ISBN 3-933563-95-X.
  31. 31,031,1(en)"New Parline: the IPU's Open Data Platform (beta)". Interparlementêre Unie. 18 Julie 1947. Besoek op27 Julie 2025.
  32. (en) Mart Martin:The Almanac of Women and Minorities in World Politics. Westview Press Boulder, Colorado, 2000, bl. 341.
  33. (en)Day, Dong-Ching (2021)."Four Asian Tigers' Political and Economic Development Revisited 1998–2017: From the Perspective of National Identity".Asian Journal of Interdisciplinary Research.4 (4):54–61.doi:10.54392/ajir2147.
  34. (en)"PMO | the Government". Kantoor van die Eerste Minister. 8 Julie 2023.Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Augustus 2023. Besoek op4 Augustus 2023.
  35. (en)Grace Morgan, red. (2016).A Guide to the Singapore Constitution. Singapoerse Bestuuruniversiteit. pp. 33–36.Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 Desember 2019. Besoek op20 Desember 2019.
  36. (en)Kenneth Paul Tan (2007)."Singapore's National Day Rally speech: A site of ideological negotiation".Journal of Contemporary Asia.37 (3):292–308.doi:10.1080/00472330701408635.ISSN 0047-2336.S2CID 145405958.Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Oktober 2023. Besoek op22 Oktober 2023 – via tandfonline.
  37. (en)Khun Eng Kuah-Pearce (2011).Rebuilding the Ancestral Village: Singaporeans in China. Hong Kong University Press. p. 37.ISBN 978-988-8053-66-7.
  38. (en)Roger Kerr (9 Desember 1999)."Optimism For the New Millennium". New Zealand Initiative. Geargiveer vanafdie oorspronklike op 7 Maart 2006. Besoek op7 Maart 2006.
  39. (en)"Freedom in the World 2010 – Singapore". Freedom House. Geargiveer vanafdie oorspronklike op 7 Januarie 2012. Besoek op7 Januarie 2012.
  40. (en)"Singapore country specific information". Amerikaanse Staatsdepartement. 19 Maart 2010. Geargiveer vanafdie oorspronklike op 30 Desember 2004. Besoek op30 Desember 2004.
  41. (en)"Singapore country brief". Departement van Buitelandse Sake en Handel.Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Maart 2020. Besoek op8 Maart 2020.
  42. (en)"Singapore Missions Overseas". Ministerie van Buitelandse Sake. Geargiveer vanafdie oorspronklike op 15 Maart 2018. Besoek op15 Maart 2018.
  43. (en)"Overview".ASEAN. 2009. Geargiveer vanafdie oorspronklike op 9 Januarie 2008. Besoek op9 Januarie 2008.
  44. (en)"APEC is established". Nasionale Biblioteekraad.Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Julie 2018. Besoek op4 Julie 2018.
  45. (en)"Australia – New Zealand Free Trade Agreement (AANZFTA)". Nieu-Seelandse regering. 4 Desember 2008. Geargiveer vanafdie oorspronklike op 2 Augustus 2009. Besoek op2 Augustus 2009.
  46. (en)Rob Gifford (18 September 1998)."Malaysia and Singapore: A rocky relationship".BBC. Besoek op27 Julie 2025.
  47. (en)"World Factbook – Field Listing: International disputes".Central Intelligence Agency. Geargiveer vanafdie oorspronklike op 14 Mei 2011. Besoek op14 Mei 2011.
  48. (en)Reading Room."Currency Interchangeability Agreement – Brunei Notes and Coins". Geargiveer vanafdie oorspronklike op 28 Junie 2017. Besoek op28 Junie 2017.
  49. (en)"Brunei Foreign and Trade Relations: ASEAN". Nieu-Seelandse Departement van Buitelandse Sake en Handel. 14 Januarie 2009. Geargiveer vanafdie oorspronklike op 8 September 2009. Besoek op8 September 2009.
  50. (de)Duitse Departement van Buitelandse Sake: Singapoer – EkonomieGeargiveer 2 Mei 2008 opWayback Machine
  51. (de)Duitse Departement van Buitelandse Sake: Singapoer – EkonomieGeargiveer 2 Mei 2008 opWayback Machine
  52. (en)Suid-Afrikaanse Departement van Buitelandse Sake: Bilaterale betrekkinge – Singapoer
  53. (en)"Republic of Singapore Independence Act 1965". Singapore Statutes Online. Besoek op27 Julie 2025.
  54. (en)Lee Kuan Yew (2012).From third world to first: The Singapore story, 1965–2000. Marshall Cavendish International Asia.
  55. 55,055,1(en)"Speech by Prime Minister Goh Chok Tong on Singapore 21 Debate in Parliament". Singapore21. 5 Mei 1999. Geargiveer vanafdie oorspronklike op 10 Februarie 2001. Besoek op10 Februarie 2001.
  56. (en)"MM Lee says Singapore needs to do more to achieve nationhood". Singapore: Channel NewsAsia. 5 Mei 2009. Geargiveer vanafdie oorspronklike op 30 Junie 2017. Besoek op30 Junie 2017.
  57. (en)Robbie B. H. Goh (2009)."Christian identities in Singapore: religion, race and culture between state controls and transnational flows".Journal of Cultural Geography.26. Routledge:1–23.doi:10.1080/08873630802617135.S2CID 144728013.
  58. (en)Sharon Siddique (1981). "Some Aspects of Malay-Muslim Ethnicity in Peninsular Malaysia".Contemporary Southeast Asia.3 (1):76–87.doi:10.1355/CS3-1E.JSTOR 25797648.
  59. (en)Chris Prystay."Bit of Malay Culture Is Now Vanishing Under Muslim Rules".Yale-universiteit. Besoek op17 November 2018.
  60. (en)"PM Lee on racial and religious issues (National Day Rally 2009)". Singapore United. 16 Augustus 2009. Geargiveer vanafdie oorspronklike op 20 Februarie 2010. Besoek op20 Februarie 2010.
  61. (en)Chris Prystay."Bit of Malay Culture Is Now Vanishing Under Muslim Rules".Yale-universiteit. Besoek op17 November 2018.
  62. (en)Wen Li Toh (5 November 2018)."Singapore Writers Festival: Feature Singapore's unique language in literature, says poet". The Straits Times. Besoek op27 Augustus 2019.
  63. (en)"The dynamics of multilingualism in contemporary Singapore"(PDF). Wiley-Blackwell. Geargiveer vanafdie oorspronklike(PDF) op 28 Maart 2018. Besoek op28 Maart 2018.
  64. (en)"Singapore National Youth Orchestra". Departement van Onderwys.Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Oktober 2014. Besoek op9 Oktober 2014.
  65. (en)Steven Ang."Music director Adrian Tan ushers in new era for Braddell Heights Symphony Orchestra". Time Out Singapore.Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Oktober 2014. Besoek op6 Oktober 2014.
  66. (en)Lee Tong Soon (2008). "Singapore". In Terry Miller; Sean Williams (reds.).The Garland Handbook of Southeast Asian Music. Routledge.ISBN 978-0-415-96075-5.
  67. (en)David Y.H. Wu; Chee Beng Tan (2001).Changing Chinese foodways in Asia. Hongkong: Chinese University Press. pp. 161 ff.ISBN 978-962-201-914-0. Besoek op27 Februarie 2011.
  68. (en)David Farley (25 Februarie 2022)."The dish worth a 15-hour flight".BBC. Besoek op27 Julie 2025.
  69. (en)Catherine Ling."40 Singapore foods we can't live without".CNN. Geargiveer vanafdie oorspronklike op 19 November 2012. Besoek op19 November 2012.
  70. 70,070,1(en)"Michael Phelps taught a lesson for once – by Joseph Schooling | Andy Bull".The Guardian. 13 Augustus 2016. Besoek op27 Julie 2025.
  71. (en)"History of Singapore Sports". Sport Singapore. Geargiveer vanafdie oorspronklike op 6 Julie 2018. Besoek op6 Julie 2018.
  72. (en)"Sailing: S'pore retain world team title". 24 Julie 2013. Besoek op28 Augustus 2019.
  73. (en)"Singapore sailing needs a trailblazer". 8 Mei 2017. Geargiveer vanafdie oorspronklike op 28 Augustus 2019. Besoek op28 Augustus 2019.
  74. (en)Nicole Chia (20 Augustus 2017)."SEA Games: Singapore capture men's 27th water polo gold to keep country's longest sports winning streak alive". The Straits Times. Besoek op17 Augustus 2018.
  75. (en)"Singapore to host first edition of the Youth Olympic Games in 2010".Internasionale Olimpiese Komitee. 21 Februarie 2008. Geargiveer vanafdie oorspronklike op 11 Maart 2009. Besoek op11 Maart 2009.
  76. (en)"Mixed martial arts-ONE FC returning to Manila in May". Chicago Tribune.
  77. (en)ir."Olympics: First medal in 48 years for Singapore". Channel NewsAsia. Geargiveer vanafdie oorspronklike op 22 November 2008. Besoek op22 November 2008.
  78. (en)"Table tennis: End of era for Singapore women paddlers". 5 Maart 2016. Geargiveer vanafdie oorspronklike op 28 Augustus 2019. Besoek op28 Augustus 2019.
  79. (en)"World champs!: S'pore beat favourites China in World Team Table Tennis C'ships". Today. 31 Mei 2010. p. 1. Geargiveer vanafdie oorspronklike op 1 Junie 2010. Besoek op1 Junie 2010.
  80. (en)"Tan Howe Liang". National Library Board. Besoek op28 Augustus 2019.
  81. (en)"S.League.com – Overview". S.League. 2016. Geargiveer vanafdie oorspronklike op 22 Augustus 2013. Besoek op22 Augustus 2013.
  82. (en)"Football: Goodbye S-League, welcome Singapore Premier League". The Straits Times. 21 Maart 2018. Besoek op21 Maart 2018.
  83. (en)"ASEAN Basketball League takes off". FIBA Asia. 20 Januarie 2009. Geargiveer vanafdie oorspronklike op 16 Augustus 2009. Besoek op16 Augustus 2009.
  84. (en)"Singapore Turf Club". National Library Board. Besoek op28 Augustus 2019.
  85. (en)"Singapore confirms 2008 night race".Formule Een. 11 Mei 2007. Geargiveer vanafdie oorspronklike op 13 Junie 2007. Besoek op13 Junie 2007.
  86. (en)"SingTel to sponsor first Singapore Grand Prix".Formule Een. 16 November 2007. Geargiveer vanafdie oorspronklike op 18 November 2007. Besoek op18 November 2007.
  87. (en)Low Lin Fhoong (22 September 2017)."The Big Read: To keep roaring for S'pore, F1 needs to raise its game". Singapoer: Today. Besoek op27 Julie 2025.
  88. (en)Bath, Richard (1997).The Complete Book of Rugby. Seven Oaks Ltd. p. 71.ISBN 1-86200-013-1.
  89. (en)"Cricket: Singapore rise to world top 20 in T20 rankings". The Straits Times. 8 Maart 2020. Besoek op27 Julie 2025.

Bronnelys

[wysig |wysig bron]
Algemeen

Geskiedenis

  • (en)Michael D. Barr (2018).Singapore: A Modern History. Bloomsbury Publishing.ISBN 978-1-78673-527-0.
  • (de)Brigitte Borell (2001).Singapur in vorkolonialer Zeit. Schriftliche Überlieferung und archäologische Zeugnisse. Eine Zwischenbilanz (= Abhandlungen für die Kunde des Morgenlandes (53,2 uitg.). Würzburg: Ergon.ISBN 3-933563-95-X.

Eksterne skakels

[wysig |wysig bron]
Wikimedia Commons bevat media in verband metSingapoer.
Vlag van Maleisië MaleisiëVlag van Maleisië MaleisiëVlag van Maleisië Maleisië
Straat van MalakkaSuid-Chinese See
  Vlag van Singapoer Singapoer    
Vlag van Indonesië IndonesiëVlag van Indonesië IndonesiëVlag van Indonesië Indonesië
Lande en gebiede inAsië
Onafhanklike lande
Omstrede gebiede
Afhanklike gebiede
Australië
Verenigde Koninkryk
Volksrepubliek China
Lande van
1. Landdeels inAfrika. 2. Land deels inEuropa. 3. Geografies inAsië, maar gereeld beskou as deel vanEuropa a.g.v. kulturele en historiese oorwegings.
Hoofstede vanonafhanklike lande
Hoofstede vanomstrede gebiede
Hoofstede vanafhanklike gebiede
Hoofstede van
aColombo is die kommersiële enSri Jayawardenepura Kotte die administratiewe hoofstad vanSri Lanka.
Internasionaal
Nasionaal
Geografies
Akademie
Kunstenaars
Mense
Ander

Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Singapoer&oldid=2832807"
Kategorieë:
Versteekte kategorieë:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp