Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Gaan na inhoud
Wikipedia
Soek

Nieu-Meksiko

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Deelstaat Nieu-Meksiko
altalt
Vlag van Nieu-MeksikoSeël
Bynaam(e):Land of Enchantment
alt
Kaart van die Verenigde State met Nieu-Meksiko uitgelig
Amptelike taal(e)Geen
Gesproke taal(e)Engels 82%,Spaans 29%,Navajo 4%
HoofstadSanta Fe
Grootste stadAlbuquerque
Area 5de in die V.S.
 - Totaal315 194 km2
 - Wydte550 km
 - Lengte595 km
 - Water608 km2
 - % water0,2 %
 - Breedtegraad31° 20′ N tot 37° N
 - Lengtegraad103° W tot 109° 3′ W
Bevolking 36se in die V.S.
 - Totaal2 059 179
 - Digtheid6,5/km2
45de in die V.S.
Hoogte 
 - Hoogste puntWheeler Peak
4 013 m
 - Gemiddeld1 735 m
 - Laagste puntRed Bluff Reservoir
866 m
Toetrede tot die Unie 6 Januarie1912 (47ste)
GoewerneurMichelle Lujan Grisham (D)
Luitenant-GoewerneurHowie Morales (D)
WetgewerNieu-Meksiko Wetgewer
 - HoërhuisSenaat
 - LaerhuisHuis van Verteenwoordigers
V.S. SenatoreTom Udall (D)
Martin Heinrich (D)
TydsoneMountain:UTC-7/DST-6
AfkortingsNMUS-NM
Webbladwww.newmexico.gov

Nieu-Meksiko ofNieu-Mexiko (Engels:State of New Mexico,Spaans:Nuevo Mexico) is 'ndeelstaat in die suidweste van dieVerenigde State van Amerika met 'n bevolking van sowat twee miljoen. Die hoofstad isSanta Fe en die grootste stad isAlbuquerque.

'nWarmlugballon sweef oor dieduinelandskap van dieWhite Sands National Park
Rio Grande met canyon
Kranse naby Georgia O'Keeffe seGhost Ranch skitter rooi in die sonlig
Die Taos Pueblo met kleigeboue wat tussen 1000 en 1450 ontstaan het en tans naby die gelyknamige moderne nedersetting geleë is, word as die oudste deurgaans bewoonde behuisingskompleks in die Verenigde State beskou.Unesco het aan diepueblo in 1992 die status vanwêrelderfenis toegeken

Nieu-Mexiko is die 47ste deelstaat wat tot die Unie toegelaat is. Dit word in die noorde deurColorado, in die ooste deurOklahoma enTexas, in die suide deur Texas enMeksiko (stateSonora enChihuahua) en in die weste deurArizona begrens.

Nieu-Meksiko se bynaam is "Die Land van Betowering" (Engels:Land of Enchantment). Alhoewel die deelstaat nie amptelik tweetalig is nie en Engels die status van de facto-ampstaal het, is meer as 'n kwart van die bevolking Spaanssprekend. Sommige sprekers van Spaans is nasate van oorspronklike Spaanse setlaars uit die koloniale tydperk.

Kultuur

[wysig |wysig bron]

Kuns en vermaak

[wysig |wysig bron]

Nieu-Meksiko se geskiedenis was, net soos sy unieke kultuur en landskap, 'n inspirasie vir kunstenaars en skrywers. In September 1922 is die befaamde Engelse skrywerD.H. Lawrence saam met sy Duitse vrou Frieda deur Mabel Dodge Luhan, 'n boorling vanNew York, bemaarde gasvrou en beskermvrou van die kunste wat haar in Taos gevestig het, uitgenooi om 'n besoek te bring aan haar aangenome tuisdeelstaat. Alhoewel die skrywer tydens hierdie en die volgende twee besoeke net altesaam elf maande in Nieu-Meksiko deurgebring het, het die deelstaat 'n diep indruk op hom gemaak, soos hy later sou skryf:

I think New Mexico was the greatest experience I ever had from the outside world. It certainly changed me forever.[1]

Dele van sy romanThe Plumed Serpent en ander werke het tydens sy verblyf op 'n ranch noord van Taos ontstaan wat deur Mabel Dodge Luhan aan die skrywer geskenk is.[2] Taos het tot 'n warekunstenaarskolonie ontwikkel waar skilders soos Marsden Hartley en die meesterfotograweAlfred Stieglitz enAnsel Adams hulle 'n tyd lank gevestig het.

Die bekendste Amerikaanse outeur, wie se werk met Nieu-Meksiko verbind word, is moontlik Willa Cather (1873−1947). In haar romanDeath Comes for the Archbishop, wat in 1927 gepubliseer is, lewer sy 'n beskrywing van die lewe en werk van Rooms-Katolieke priesters uit Frankryk wat teen die middel van die 19de eeu sendingwerk in Nieu-Meksiko doen.

Tony Hillerman (1925−2008), 'n Amerikaanse skrywer vanspeurderromans wat op die Navajo-polisiediens inArizona en Nieu-Meksiko fokus, het sy jeugjare in Nieu-Meksiko deurgebring. Ou Navajo-tradisies vorm die historiese en kulturele agtergrond vir sy geheimsinnige misdaadfiksie met werke soosSkinwalkers enA Thief of Time.

Die bekendste verteenwoordiger van visuele kuns, wat haar permanent op Ghost Ranch, 'n plaas in een van Nieu-Meksiko se mees dramatiese landskappe gevestig het, was Georgia O'Keeffe (1887−1986). O'Keeffe, 'n baanbreker vir moderne kuns in die Verenigde State, het bekendheid verwerf met haar abstrakte skilderye op groot formaat wat natuurlike vorme soos blomme en skedels, wolkekrabbers in New York en argitektoniese en landskapsvorme eie aan Nieu-Meksiko uitgebeeld het.

Trivia

[wysig |wysig bron]

Die eerstekernwapentoets is op 16 Julie 1945 naby Alamogordo in die deelstaat gedoen as deel van dieManhattan-projek.

Verwysings

[wysig |wysig bron]
  1. taos.org: D.H. Lawrence Ranch. Besoek op 24 Maart 2020
  2. Encyclopædia Britannica - Discover America, Vol. 31: New Mexico - The Land of Enchantment. Chicago • London • New Delhi • Paris • Seoul • Sydney • Taipei • Tokyo: Encyclopædia Britannica 2008, bl. 24

Eksterne skakels

[wysig |wysig bron]
Toerisme

Geskiedenis

Nieu-Meksiko vir sterrekykers


Vlag van die Verenigde StateVerenigde State van AmerikaSeël van die Verenigde State
DeelstateAlabamaAlaskaArizonaArkansasColoradoConnecticutDelawareFloridaGeorgiaHawaiiIdahoIllinoisIndianaIowaKaliforniëKansasKentuckyLouisianaMaineMarylandMassachusettsMichiganMinnesotaMississippiMissouriMontanaNebraskaNevadaNew HampshireNew JerseyNieu-MeksikoNew YorkNoord-CarolinaNoord-DakotaOhioOklahomaOregonPennsilvaniëRhode IslandSuid-CarolinaSuid-DakotaTennesseeTexasUtahVermontVirginiëWashingtonWes-VirginiëWisconsinWyoming
Federale distrikDistrik Columbia (Washington, D.C.)
EilandgebiedeAmerikaanse Maagde-eilandeAmerikaans-SamoaGuamNoordelike Mariana-eilandePuerto Rico
Klein afgeleë eilandeBakerHowlandJarvisJohnstonKingmanMidwayNavassaPalmyraWake
Geassosieerde landeGefedereerde State van MikronesiëMarshalleilandePalau
Internasionaal
Nasionaal
Geografies
Ander
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Nieu-Meksiko&oldid=2383027"
Kategorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp