Voor meiose (tydens die interfase) word die DNS van elke chromosoom gerepliseer en homoloë chromosome ruil genetiese inligting uit (chromosomale oorkruising). Daarna vind die eerste verdeling, meiose I, plaas. Die dogterselle verdeel weer in meiose II om haploïede gamete te vorm. Manlike en vroulike gamete versmelt tydens bevrugting en vorm ’n diploïede sel met ’n volle stel chromosome.
Meiose ofreduksiedeling[1] is ’n gespesialiseerde manier van selverdeling wat die getalchromosome halveer. Dié proses vind plaas in alle geslagtelik voortplantendeeukariote (beide een- en meersellig), insluitenddiere,plante enswamme.[2][3]
In meiose wordDNS-replisering gevolg deur twee rondes selverdeling om vier dogterselle te vorm met die helfte van die getal chromosome as die oorspronklike ouersel. Die twee meiotiese verdelings staan bekend asmeiose I enmeiose II. Voordat meiose begin, tydens die interfase van die selsiklus, word die DNS van elke chromosoom gerepliseer sodat dit bestaan uit twee identiese suster-chromatiede wat by diesentromeer geheg is.
In meiose I paarhomoloë chromosome met mekaar af en kan hulle genetiese materiaal uitruil in ’n proses bekend aschromosomale oorkruising. Die homoloë chromosome skei dan en vorm twee aparte dogterselle, met elk die helfte van die chromosome van die ouersel. Aan die einde van meiose I bly suster-chromatiede aan mekaar geheg en kan hulle van mekaar verskil as oorkruising plaasgevind het. Tydens meiose II verdeel die selle wat tydens meiose I gevorm het weer. Suster-chromatiede skei van mekaar en verdeel in altesaam vier dogterselle. Hierdie selle kan groei omgamete,spore,stuifmeel en ander voortplantingselle te vorm.
Omdat die getal chromosome tydens meiose gehalveer word, laat dit gamete toe om te versmelt (metbevrugting) omsigote te vorm wat ’n mengsel van die moeder en die vader se chromosome bevat. Meiose en bevrugting maak dus geslagtelike voortplanting moontlik met opeenvolgende generasies wat dieselfde getal chromosome behou.
Voorbeeld: ’n Tipiesediploïede menslike sel bevat 23 pare chromosome (altesaam 46 of 2n: die helfte kom van die moeder en die ander helfte van die vader). Meiose skephaploïede gamete wat elk die helfte van dié getal chromosome bevat, dus 23 (n). Wanneer twee gamete (’neier- en ’nspermsel) versmelt, is die sigoot wat ontstaan weer eens diploïed (2n), met die moeder en vader wat elk 23 chromosome verskaf het.
Bydiere vind meiose in die geslagskliere plaas – by die vroulike dier in dieeierstokke (waar een groot eiersel eindelik gevorm word) en by die manlike dier in dietestes, waar spermselle gevorm word.
By die meesteplante vind ’ngenerasiewisseling plaas. ’nHaploïede (n) generasie wissel af met ’ndiploïede (2n) generasie. Tydens meiose word ongeslagtelike haploïede spore gevorm. Die spore ontwikkel ingametofiete (n), wat gamete voortbring. By die vereniging van ’n manlike en ’n vroulike gameet vorm ’n sigoot, waaruit ’nsporofiet (2n) ontwikkel, en so word die siklus voltooi.
↑Bernstein H, Bernstein C, Michod RE (2011). “Meiosis as an evolutionary adaptation for DNA repair.” In “DNA Repair”, Intech Publ (Inna Kruman, red.), Hoofstuk 19: 357-382 DOI: 10.5772/1751ISBN 978-953-307-697-3
