Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Gaan na inhoud
Wikipedia
Soek

Karelies

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
 
Karelies
karjala,karjal,kariela
Gepraat in:Vlag van Rusland Rusland
Vlag van Finland Finland 
Gebied:Vlag van Republiek van Karelië Karelië
Totale sprekers:35 600[1]
Taalfamilie:Oeraals
 Fins-Oegries
  Fins-Permies
   Fins-Wolgaïes
    Fins-Samies
     Oosseefins
      Karelies 
Skrifstelsel:Latynse alfabet (Finse variant)
Cyrilliese alfabet (Rusland) 
Amptelike status
Amptelike taal in:erken as minderheidstaal in:
Gereguleer deur:geen
Taalbedreigingstatus
Bedreig

CRKrities bedreigde
SEErg bedreigde
DEBedreigde
VUKwesbare
   Veilig   

NENie bedreig nie
Dit is 'nbedreigde taal volgens dieUNESCO-wêreldatlas van bedreigde tale.
Taalkodes
ISO 639-1:geen
ISO 639-2:krl
ISO 639-3:krl 
Verspreiding van Karelies
Nota: Hierdie bladsy kan IFA fonetiese simbole in Unicode bevat.

Karelies (karjala,karjal orkariela) is 'ntaal wat inKarelië deur 118 000 mense gepraat word. Karelies behoort tot die Oosseefinse tak van dieFins-Oegriese tale, wat een van die twee subfamilies van dieOeraalse tale verteenwoordig. Karelies word in dieRussiese deelrepubiekKarelië en deur omtrent 5000 mense inFinland gepraat.

Verspreiding van Kareliese dialekte

Karelies is nou verwant aanFins en dit word nie altyd as 'n aparte taal gesien nie. Die twee tale segrammatika is identies en dit verskil hoofsaaklik in woordeskat en uitspraak. Karelies beskik oor die klanke "z", "sh" en "zh" terwyl die klanke in Fins gereduseer is na "s". Fins is sterk deurSweeds beïnvloed as gevolg van die lang geskiedenis wat dit as Sweedse besitting gehad terwyl Karlies reeds lank in die Russiese sfeer is en dus meerRussiese leenwoorde insluit[4] en op ander maniere deur Russies beïnvloed is.[5] Westelike Kareliesedialekte kan nouliks van oostelike Finse dialekte onderskei word.[4] Karelies word dus as 'n taal apart van Fins besou eerder om geopolitiese redes as taalkundige oorweginge.[6]

Onder die Finse tale het Karelies die onderskeid dat die oudste geskrewe vorm van Fins daarin geskryf is, wat terug dateer na die13de eeu. Dit bestaan uit 'n drie-lyn teksfragment op 'n strook boombas wat in 1957 tydens argeologiese opgrawings inNowgorod ontdek is. Ironies genoeg is daar, anders as in die geval van Fins, egter steeds geen Kareliese standaardtaal en gepaardgaandeortografie nie.

Verwysings

[wysig |wysig bron]
  1. "Ethnologue: Languages of the World, Seventeenth edition, Karelian" (in Engels).Ethnologue.Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Junie 2019. Besoek op7 November 2017.
  2. (fi)Change in the regulation by the president of Finland about European Charter for Regional or Minority Languages, 27.11.2009
  3. "Законодательные акты - Правительство Республики Карелия".gov.karelia.ru (in Russies). Geargiveer vanafdie oorspronklike op 25 September 2019.
  4. 4,04,1Rein Taagepera, The Finno-Ugric Republics and the Russian State, Uitgegee deur C. Hurst & Co. Publishers, 1999,ISBN 1-85065-293-7, 9781850652939, bl. 110
  5. Östen Dahl, Past and Present, The role of language contact in the formation of Karelian past, Uitgegee deur John Benjamins Publishing Company, 2001ISBN 90-272-3057-9, 9789027230577, bl. 258
  6. The Peoples of the Red Book,THE KARELIANS, besoek op 4 Januarie 2009

Eksterne skakels

[wysig |wysig bron]
 Hierdie artikel oor 'ntaal, taalgroep oftaalfamilie is slegs 'nsaadjie. Jy kan help deurdit uit te brei.
Federale taal
Amptelike tale
van deelgebiede
Tale met
amptelike status
Alfabette
Amptelike tale
Minderheidstale
Gebaretale
Normdata: NasionaalEdit this at Wikidata
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Karelies&oldid=2209304"
Kategorieë:
Versteekte kategorieë:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp