Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Gaan na inhoud
Wikipedia
Soek

Kabilies

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Kabilies
Taqbaylit
Gepraat in:Vlag van Algerië Algerië
Vlag van Frankryk Frankryk
Vlag van België België
Vlag van Kanada Kanada 
Gebied:Kabilië
Totale sprekers:5,6 miljoen[1]
Taalfamilie:Afro-Asiaties
 Berber
  Noord-Berber
   Kabilies 
Skrifstelsel:Tifinagh,Arabiese alfabet,Latynse alfabet
Taalkodes
ISO 639-1:geen
ISO 639-2:kab
ISO 639-3:kap 
Verspreiding van Kabilies
Nota: Hierdie bladsy kan IFA fonetiese simbole in Unicode bevat.

Kabilies (Taqbaylit, [ˈθɐqβæjlɪθ]luister(hulp·inligting),Tamaziɣt Taqbaylit ofTazwawt) is 'nBerbertaal wat gepraat word inKabilië (Algerië), asook inFrankryk en ander lande vanEuropa. Dit het moontlik meer as vyf miljoen sprekers net inKabilië[2] en meer as sewe miljoen sprekers in die wêreld.

In Algerië is dit die grootste Berbertaal, gevolg deurChaoui, wat nouverwant is aan Kabilies. Dis die tweede grootste Berbertaal, naasChleuh, wat in die suide vanMarokko gepraat word.

Op 10 April 2002 het 'n wysiging van die Algeriese grondwet (deur die toevoeging van artikel 3b) die "tamazight" (wat die algemene naam van die Berbertale is) erken as nasionale taal van dié land.[3]

Oorsprong

[wysig |wysig bron]

Kabilies is 'n vorm van "tamazight". Dit maak deel uit van die Berberse tak van dieAfro-Asiatiese tale. Dit word aangeneem dat dit van die proto-Afro-Asiatiese taal, wat 10 000 tot 17 000 jaar gelede in die ooste van Afrika gepraat is, afstam.[4]

Fonologie

[wysig |wysig bron]

Klinkers

[wysig |wysig bron]

Kabilies het, net soos Berbertale in die algemeen, slegs drie klinkers:

  • a tussen « a » en « e »:[æ]
  • i tussen « i »[i] en « e »[e]
  • u soos « oe »[u]

Kabilies het ook 'nschwa[ə] wat "ilem" genoem word, maar nie as 'n regtige klinker beskou word nie. Dit het ontstaan uit die verswakking van die ander klinkers, en die uitspraak hang af van die konsonante.

Konsonante

[wysig |wysig bron]
Konsonante
 BilabiaalLabiodentaalInterdentaalDentaleAlveolêrPostalveolêrPalataalVelêrUvulêrFaringaalGlottaal
NormaalLab.NormaalEmf.NormaalEmf.NormaalEmf.NormaalEmf.NormaalLab.NormaalLab.NormaalLab.
EksplosieweStemloos     t []ṭ []      k [k]k []q [q]q []  
Stemhebbendb [b]b []   d []      g [g]g []    
AffrikateStemloos       tt [ts] č []         
Stemhebbend       zz [dz] ǧ []        
FrikatieweStemloosb [β] f [f]t [θ]   s []ṣ []c [ʃ]c [ʃˁ]k [ç]k [çʷ]  x [χ]x [χʷ]ḥ [ħ]h [h]
Stemhebbend   d [ð]ḍ [ðˁ]  z []ẓ []j [ʒ]j [ʒˁ]g [ʝ]g [ʝʷ]  ɣ [ʁ]ɣ [ʁʷ]ɛ [ʕ] 
Nasalem [m]    n [n]             
Laterale     l [l]l []            
Trillers     r [ɾ̪]r []            
Approksimantew [w]          y [j]      

Skrif

[wysig |wysig bron]

Tamazight het sy eie skrif (tifinagh), maar Kabilies word meesal met 'n van die Latynse alfabet afgeleide skrif geskryf:

AƐBCČDEFGǦH
IJKLMNOPQƔRS
TUVWXYZ
aɛbcčdefgǧh
ijklmnopqɣrs
tuvwxyz

Verwysings

[wysig |wysig bron]
  1. (en)"Ethnologue: Languages of the World, Seventeenth edition, Kabyle".Ethnologue.Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 September 2019. Besoek op30 Augustus 2020.
  2. (fr) -« Langue et littérature berbères »Geargiveer 27 Julie 2018 opWayback Machine, artikel vanSalem Chaker, professor Berbertalen aan dieInalco, en direkteur van die "Centre de Recherche Berbère".
  3. Wet van die 27 Moharram 1423 (10 April 2002)
  4. Hassan Remaoun, « Le Maghreb, le Sahara,l’Afrique et la langue berbère »

Eksterne skakels

[wysig |wysig bron]
NormdataEdit this at Wikidata
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Kabilies&oldid=2473691"
Kategorieë:
Versteekte kategorieë:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp