Dieelektron (simbool e- of β-) is ’nelementêre subatomiese deeltjie waarvan die elektrirse lading negatief eenelementêre lading is.[7] Elektrone behoort tot die eerstegenerasie van dielepton-familie[8] en word as elementêre deeltjies beskou omdat hulle geen bekende komponente of substrukture het nie.[1] Die elektron het ’nmassa van sowat 1/1836 van dié van dieproton.[9] Die ontdekking van die elektron in 1897 word toegeskryf aanJoseph John Thomson.
Elektrone omring diekern van protone enneutrone in ’nelektronskikking. Die Engelse woordelectron is in1894 vanelectric afgelei, waarvan die oorsprong dieGriekse woord 'ηλεκτρον is, wat "barnsteen" beteken. Elektrostatiese lading kan verwek word deur barnsteen teen die pels van ’n dier, byvoorbeeld ’n kat, te vryf. Die laaste deel,-on, wat deur die meeste subatomiese partikels gedeel word, is van die woordioon afgelei.
Dieantideeltjie van ’n elektron is ’nanti-elektron ofpositron.
Die elektron se plek in die Standaardmodel (onder leptone).
Omdat ’n elektron ’n lading het, het dit ’n omringendeelektriese veld, en as daardie elektron relatief tot ’n waarnemer beweeg, sal dit ’nmagneetveld genereer. Elektromagnetiese velde wat van ander bronne af kom, sal die beweging van ’n elektron beïnvloed volgens dieLorentz-kragwet.
Elektrone straal energie uit of absorbeer dit in die vorm vanfotone as hulle versnel word. Laboratoriuminstrumente kan individuele elektrone sowel aselektronplasma vasvang deur die gebruik van elektromagnetiese velde. Elektrone is ook betrokke by baie toepassings sooselektronika, sweiswerk, elektronmikroskope, bestralingsterapie,lasers endeeltjieversnellers.
Wisselwerkings tussen elektrone en ander subatomiese deeltjies is belangrik op terreine soos chemie enkernfisika. DieCoulomb-kragwisselwerkings tussen die positieweprotone in ’natoomkern en die negatiewe elektrone daarbuite laat die samestelling van die twee toe wat asatome bekend is. Ionisasie of verskille in die proporsies van negatiewe elektrone teenoor positiewe kerns verander diebindingsenergie van ’n atoomstelsel. Die uitruil of deel van elektrone tussen twee of meer atome is die hoofoorsaak vanchemiese binding.[11]
↑Farrar, W.V. (1969). "Richard Laming and the Coal-Gas Industry, with His Views on the Structure of Matter".Annals of Science.25 (3): 243–254.doi:10.1080/00033796900200141.
↑6,06,16,26,3P.J. Mohr, B.N. Taylor, D.B. Newell, "The 2014 CODATA Recommended Values of the Fundamental Physical Constants". Hierdie databasis is ontwikkel deur J. Baker, M. Douma en S. Kotochigova. Beskikbaar:[1]. National Institute of Standards and Technology, Gaithersburg, MD 20899.
