DieAralmeer (Kasaks: Арал теңізі,Aral tenjizi;Oesbekies:Orol dengizi;Russies: Аральскοе море) was ’nmeer tussenKasakstan in die noorde enOesbekistan in die suide. ’n Rowwe vertaling van die naam is "See van Eilande" – dit verwys na meer as 1 534 eilande wat vroeër daar voorgekom het; in Oud-Turks betekenaral "eiland" of "struik".[2]
Kaart van die Aralmeerbekken in Asië
Dit was voorheen een van die grootste vier mere in die wêreld met ’n oppervlakte van 68 000 km². In die 1960's het dit geleidelik begin krimp omdat dieriviere wat dit gevoed het, deur dieSowjetunie weggelei is virbesproeiingsprojekte.
Teen 2007 het dit tot 10% van sy oorspronklike grootte gekrimp en in vier mere verdeel: dieNoord-Aralmeer, die oostelike en westelike komme van die eens veel groterSuid-Aralmeer en een kleiner meer tussen die Noord- en Suid-Aralmeer.[3] Teen 2009 het die suidoostelike meer verdwyn en die suidwestelike meer gekrimp tot ’n smal strook.[4]
Die meer is taamlik vlak, die grootste deel is dit nie dieper as tussen 10 en 20 m nie. Die kuste is oor die algemeenmoerasagtig. Twee riviere vloei in hierdie meer, naamlik dieAmoe Darja enSir Darja. Albei riviere stort jaarliks miljoene ton slik in die meer. Die maksimum diepte van die Aralmeer is 42 m (2008).[1]
Die krimping van die Aralmeer is "een van die planeet se ergste omgewingsrampe" genoem.[5] Die streek se eens vooruitstrewendevisbedryf is so te sê vernietig en dit hetwerkloosheid en ekonomiese teenspoed meegebring.
Die streek is ook ergbesoedel en dit het ernstige gesondheidsprobleme tot gevolg gehad. Dit het na berig word ook dieklimaat beïnvloed:somers is warmer en droër enwinters kouer en langer.[6]
In ’n poging om die Aralmeer te red en weer van water te voorsien, het Kasakstan ’ndamprojek in 2005 voltooi; in 2008 het die watervlak met 24 m gestyg vanaf sy laagste vlak in 2007.[7] Diesoutinhoud het ook gedaal en genoegvis kom weer in die meer voor sodat vissery lewensvatbaar kan wees.[8]
Die Aralmeer het talle eilandjies enskiereilande. In die winter is die noorsoostelike deel van die meer kliphard gevries. Steurvis en karpers word gevang en in die omgewing van die meer wordnatriumsulfaat gedelf. Die grootste kusdorp is Aralsk.
↑Philip Micklin; Nikolay V. Aladin (Maart 2008)."Reclaiming the Aral Sea".Scientific American. Besoek op17 Mei 2008.{{cite news}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
↑U.S. Geological Survey (1 Mei 2007)."Earthshots: Aral Sea". U.S. departement van binnelandse sake.Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Februarie 2013. Besoek op17 Mei 2008.
"The Aral Sea Crisis". Union for Defence of the Aral Sea and Amudarya river (UDASA). Geargiveer vanafdie oorspronklike op 12 Mei 2017. Besoek op1 April 2010.
_NASA_STS085-503-119.jpg)
