Produced from the master edition maintained attekinged.com | updated: 6/21/2015 |
Palauan-English
a b ch d e f g h i k l m n o p r s t u y z
r- affix.used to indicate a plurality of people. ra cont.er a.
rabek n.spy.rabek a ouerabek; rabek a dmidui el mes a berotel; soiseb el robekii a beluu e dongchii; rebekel. ourabek v.i.spy out (in advance). rached n.afterbirth.rached a kelel a tolechoi er a chelsel a diil; rechedel. Klekedall el oeak uriul ra tolechoi el me tuobed ra diil el ulak ra besobes. rechedel n.poss.3s.rechedel a rached er ngii; rechedel a tolechoi. rachel n.branch; bough; branch of government.rachel a oltekau a llel a kerrekar; rechelel a titimel; rechel a uldeod er a chelechedal a kerrekar. rechelam n.poss.1pe. recheled n.poss.1pi. rechelek n.poss.1s. rechelel n.poss.3s.rechelel a rachel er ngii el kerrekar. rechelem n.poss.2s. rechelir n.poss.3p. rachem n.food or drink with which some other food or drink is to be mixed; mixer for drinks. rechemam n.poss.1pe. rechemed n.poss.1pi. rechemek n.poss.1s. rechemel n.poss.3s. rechemem n.poss.2s. rechemir n.poss.3p. rael n.road; path; way; canal; means; solution; way out (of); way to someone's heart; connection (between families, etc.).rael a ulekrael el usbechall er a omerael; ledes a rael el mo er a blai; rolel a mlai; ngar ngii a ungil rolel a omengedecheduch, rolel a tekoi.Cf.ukrael,urrael. chad er a rael expression.outsiders. ng diak a rolel e expression.there's no way to/have no way to. ngalek er a rael expression.fatherless child; bastard. Rael Kedam n.The mountain range that runs North-South on Babeldaob. In Palauan legend, it comes from Uab's spine. It marks the boundary of many states in Babeldaob. The name literally means the flight path of the kedam.Ng ikel rois el meliud er a Keiukl me a Desbedall. rolam n.poss.1pe. roled n.poss.1pi. rolek n.poss.1s. rolel n.poss.3s.rolel a rael er ngii. rolel a ralm expression.ditch. rolem n.poss.2s. rolir n.poss.3p. roliu n.poss.2p.
Tirkal ngalk er a skuul a meral mekedung, te meruu a komi er a tkul a.The kids from school are so well behaved, they are picking up the trash on the sides of the road. Ngkal bechik a kumdasu eng ousechelei era.I suspect that my spouse is having an affair. Rael Kedam n.The mountain range that runs North-South on Babeldaob. In Palauan legend, it comes from Uab's spine. It marks the boundary of many states in Babeldaob. The name literally means the flight path of the kedam.Ng ikel rois el meliud er a Keiukl me a Desbedall.Cf.kedam. raelbeab n.beams/rafters at ends and sides of house (on which rats often run).raelbeab a klekedall er a blai el oltekau a seches; didilacharm. raelkeobel seekeobel.raelkeobel a ulekrael er a kereker el rolel a mlai. raelorengodel n.anything used to tie basket, bag, etc. shut; crossbeams at ends of house.raelorengodel a semosem er a chado er a blai. railchoi n.beach Naupaka plant. railechol railechol a kirrai; kerrekar er a chelechol. rais n.root.rais a orreked er a kerrekar er a chutem; risel a lius, kerrekar a ourais. risel n.poss.3s.risel a rais er ngii; ollemelel. rak n.year; age; a long while ago (Each Palauan year contains 6 months and corresponds to a period of continuing easterly or westerly winds).rak a uldekial a 12 el buil; ngar er ngii a 360 el klebesei er a chelsel a ta el rak; kot el rak el ngalek a ta rekil. er se el me el rak expression.the year after next. er se el mlo merek el rak expression.the year before last. er tia el me el rak expression.next year. er tia el mlo merek el rak expression.last year. rekil n.poss.3s.rekil a rak er ngii; ildisel a rak el le ngar; tela rekil a ngelekem?
Ng iit a.The year is over.
rakd rakd a secher, kemkom a kdekudel el rakd; ourakd er a ngul, rekdel. rakket er a tenis expression.tennis racquet. rakt n.sickness; disease.Cf.merakt. olab rektel expression.pregnant. rektam n.poss.1pe. rekted n.poss.1pi. rektek n.poss.1s. rektel n.poss.3s. rektel a chesebreng expression.broken-heartedness. rektel a redil expression.menstruation. rektem n.poss.2s. rektir n.poss.3p. rektir a rechad er a Doisu expression.German measles. ralm₁ n.fresh water; level (carpenter's tool); easy or simple matter.ralm a ilumel; ralmchull, ralm er a omoachel; lmel a ngeliokl.Cf.ralmetaoch,beralm,omralm. [syn:rang] chedaol el ralm expression.holy water. imelek el ralm expression.my drink of water. lmam n.poss.1pe. lmed n.poss.1pi. lmek n.poss.1s. lmel n.poss.3s.lmel a ralm er ngii; lmel a klengoes. lmem n.poss.2s. lmir n.poss.3p. lmiu n.poss.2p. melimralm n.fish found in sea where river flows into sea.melimralm ta er a bedengel a ngikel el beralm a techel. ralmchull n.rainwater.
ralm₂ n.type of tree.ralm a ta er a bedengel a kerrekar. ralmetaoch n.river used as channel; area of mangrove channel where salt and fresh water mix; fish of mangrove area.ralmetaoch a ralm er a taoch el beralm el daob; ralmetaoch a rengul a beot a rengul. ralmetaoch a rengul expression.insensitive; not easily affected; easygoing; casual; prone to avoiding responsibility.
ralmetaoch a rengul expression.insensitive; not easily affected; easygoing; casual; prone to avoiding responsibility.
Kabora oreomel e mues aikel el kmo mla mo mark e mngai a bebil mei. Kemo ungil mart meng disk el ues a rechad el lolengit era uchei era bemrei.Go check the rambutan in the rain forest. If there are ripe ones, bring them home but make sure to hide them so people don't bum them off you. ramek n.compost.ramek a llel a kerrekar el mo er a chutem el olengird a dellomel; remekel. rames₁ n.(long, high-piched) fart.rames a ngmoech el chold; diak el lolechesuar e ng tuobed; mla ruames, remesel. meremerames v.i.redup.fart continually.meremerames a mekudem el ruames; mechelechold; rames; remesel. remesel n.poss.3s.remesel a rames er ngii, ruames. rames₂ rames a delongelel; rames er a dellomel el dait; merames a delemel el dait; ungil a remesel. rami₁ (Eng.)rummy. rang seeralm. ranningngu n.(Jap.< Eng.)tank-top; sleeveless T-shirt. raod n.aerial root of tebechel, mangrove tree.raod a risel a tebechel er a keburs. menguchet a raod expression.be homosexual. rasech₁ n.blood.rasech a bekerekard el lmel a bdengel a outeliil; osechel a klengar; rasech a usbechall er a klengar; merserasech; rsechel. melim a rasech expression.bloodsucking. merael a rasech expression.bleed continously; have hemmorrhage. rasech v.s.bloody.rasech a bekerekard el lmel a bdengel a outeliil; osechel a klengar; rasech a usbechall er a klengar; merserasech; rsechel. rsecham n.poss.1pe. rseched n.poss.1pi. rsechek n.poss.1s. rsechel n.poss.3s.rsechel a rasech er ngii. rsechem n.poss.2s. rsechir n.poss.3p. rsechiu n.poss.2p.
rasech₂ v.s.bloody.rasech a bekerekard el lmel a bdengel a outeliil; osechel a klengar; rasech a usbechall er a klengar; merserasech; rsechel. rasechebeab v.s.rasechebeab a diak a klechubechub er a rengul; diak el ongebechub el chad; dmeu a rengul el mesa chuarem. rasechebeab el chad expression.cruel; heartless; ungrateful person. rasechebeab el chad expression.cruel; heartless; ungrateful person. rasm n.needle.rasm a klekedall er a omerasm; resmel.Cf.rsimel,rresimel. rasm er a chim expression.needle for hand-sewing. rasm er a mesil expression.needle for machine-sewing. resmel n.poss.3s.resmel a omerasm er ngii; merasm.
rasm er a chim expression.needle for hand-sewing. rasm er a mesil expression.needle for machine-sewing. rat rat a merat; diak el mekereker; rtul a kerrekar; ulekoad el kerrekar a merat; ratureomel el bambuu. Merat el rechelel a kerrekar. ratureomel n.tree which has withered or died naturally.ratureomel a kerrekar, bambuu el mo merat er a oreomel. raud n.closing; last month of Palauan year (when winds are variable).raud a orekiolel a ullebongel el buil er a rak er a Belau. raud a rengul expression.variable; indecisive. raud a rengul expression.variable; indecisive. Raus n.Ngeraus (used in certain fixed expressions).
rdall₁ v.a.s.rdall a kirel el merodel; rodelii a nguu er a ingukl; remodel a klengoes; rdelel a olekang. rdall₂ v.a.s.rdall a kirel el merodel; rodelii a ngelekel a chad el mo ngelekel; redellel a ngalek. rdall₃ v.a.s.(flowers, etc.) are to be picked. rdechall₁ v.a.s.rdechall a kirel merodech; rodechii a diak lesang e omurech, rdechel a ngikel. rdechall₂ blosech a omerolel a rdechall; rodechii a ilengelakl el kmo, ak milsekau el tiluu er a blik me ke rirechorech a ududek; merodech er ngii. rdechel₁ rdechel a rodech er ngii el iedel. rdechel₂ rdechel a omerodech er ngii; rodechii er a usbechel a mekngit el kar e ng kongei. Rdechor n.title of chiefs in Ngcheangel.Rdechor a kebekuul; dial a bdelul a beluu er a Ngcheangel. rdekekill rdekekill a sebechel el merdekekl; ridekeklii; suchesokl er ngii. rdemel rdemel a omeredem er ngii el oles. rderdall seerederdall.rederdall a kirel el merderd; osebokel er a rrat a rderdall. rderdechel rderdechel a rderodech er ngii; seseb a merderodech; ngerel a seseb. rderdel rederdei a omerderd er ngii; merderd. rderodech rderodech a ngerel a seseb me a chull el merderodech; orrenges a rderodech. rdiil seerdall.rdiil a kirel el merad; ngiuul; bung a rdiil, rodir a kebui, remad a kar; rdil a bung. rdil rdil a omerad er ngii; merad a kar; rodir a bung; rdil a kebui. rdimel v.a.s.redimel a kirel el meridm; ridmii a tuu, ruidm, rdmel a tuu,. re re a melekoi el kirir a rebetok; rechad, rebuik, rekebil, rebeluu a kldibel.
re- affix.used to indicate a plurality of people. r- affix.used to indicate a plurality of people. rechad n.people. rekebil n.girls. reakl n.bamboo poles laid on imuul beams of house (used for storage).reakl a ulleuoll er a bebul a imuul; el blil a kall me a klalo; reklel. reall₁ n.snapper.reall a ta er a bedengel a ngikel. reall₂ v.a.s.(particular distance) is to be walked, traveled or covered.reall a kirel el merael; ng reall a kekemanget e mochu er a Ngerechelong; remolii. rebai n.backyard; area or space in back (of a building).rebai a diak le medal; diak le ngelong er a blai; rebai er a blai. ourebai v.i.walk by the rear of house; defecate (in bushes, etc., in back of house).ourebai a chemei e mengemochem, smecher a di ourebai er a blai. rebai er a blik expression.in back of my house. rebai er a blik expression.in back of my house. rebek mod.each or every (referring to human beings only).rebek a melekoi er a toklechad; rebek el chad, rebek el ngalek, rebeluu, rebebil.
rebekall v.a.s.is to be groped at.rebekall a kirel el merebek; ochab er a chemang a rebekall; robekii el oba orebek; ruebek, rebekel. rebekeklel rebekeklel a omerebekakl er ngii; suchesokl el mo reboreb; merebekakl. rebekel₁ rebekel a omerebek er ngii el ochab; merebek. rebekel₂ n.poss.3s.seerabek. rebeluu n.pl.villagers; people of the village.rebeluu a rechad er a beluu. reberebekall v.a.s.is to be groped for.reberebekall a kirel el mereberebek; merreuaech el osiik er ngii. reberebekel reberebekel a omereberebek er ngii; mereberebek. reberebokel reberebokel a rereuchel kung; ko er a moeau a rengul; di ruterurech a klalo; beot el oriid a kloleklel. rebet n.action of falling.rebet a ruebet; imiit er a kerrekar; rebetel, ngmill. rebetam n.poss.1pe. rebeted n.poss.1pi. rebetek n.poss.1s. rebetel n.poss.3s.rebetel a rebet er ngii; ruebet. rebetem n.poss.2s. rebetir n.poss.3p. rebetam n.poss.1pe.seerebet. rebeted n.poss.1pi.seerebet. rebetek n.poss.1s.seerebet. rebetel n.poss.3s.seerebet.rebetel a rebet er ngii; ruebet. rebetem n.poss.2s.seerebet. rebetii n.type of chant.rebetii a ta er a bedengel a chelitakl, ourebetii a mengitakl a mo er a klsau. ourebetii v.i.sing rebetii.ourebetii a mengitakl a rebetii, rubak a ourebetii er a bai. rebetir n.poss.3p.seerebet. rebetiu n.poss.2p.seerebet. rebetok v.s.many (required before noun referring to human beings).rebetok a betok, rebetok el ngalek; rebetok el chad. rebetok el chad expression.many people. rebetok el sensei expression.many teachers. rebil₁ rebil a rebai er ngii el blai. rebil₂ rebil a dechil; smecher a ourebai er a blai. Rebodel n.Ngerebodel (used in certain fixed expressions). reborb v.i.sit (on floor) like a man (i.e. with both knees up, or with one knee up and other on the floor); squat; (birds) sit or perch.Cf.omekdereborb. dereberebel n.poss.3s.also sitting position. dereborb n.action of sitting like a man. mededereborb v.s.redup.(man) sit around. mekdereberebii v.pf.3s. mekdereborb v.pf.3p.inan. milekdereberebii v.pf.3s.past. milekdereborb v.pf.3p.inan.past. reborb a daob expression.tide stands still. reborb a dolech expression.tide stands still. ukderebereball v.a.s.is to be made to sit like a man.ukderebereball a kirel mukderboreb; mekderberebii a chad er a blai e msa ngerachel; mekdereboreb a ochil; ukderberebel; reberebel. ulekdereborb v.r.s.made to sit like a man.
reborb a daob expression.tide stands still. reborb a dolech expression.tide stands still. rebord a daob expression.tide stands still. rebord a dolech expression.tide stands still. reboreb reboreb a ulekdereboreb a ochil; delengcheklel a sechal; dereberebel.
rebotel₂ n.sea crab. menga a rebotel expression.make noise or clamor (as if arguing over getting rebotel fruits). rebotel n.wax apple.rebotel a ta er a bedengel a kerrekar el kall a redechel. rechad n.people.
reched n.earliness; promptness; haste.reched a mereched; orechedii el mei, oreched a tekoi el mong; rechedel. rechedel n.poss.3s.rechedel a reched er ngii; mereched a chimal; merechereched.
rechedad er a irechar expression.our ancestors. rechedel₁ n.poss.3s.seerached.rechedel a rached er ngii; rechedel a tolechoi. rechedel₂ n.poss.3s.seereched.rechedel a reched er ngii; mereched a chimal; merechereched. rechel n.poss.3s.part of something; genitals.rechel a kloklel; diak el bleketakl el kmo, ng ngerang. rechelam n.poss.1pe.seerachel. recheled n.poss.1pi.seerachel. rechelek n.poss.1s.seerachel. rechelel n.poss.3s.seerachel.rechelel a rachel er ngii el kerrekar.
rechelem n.poss.2s.seerachel. rechelir n.poss.3p.seerachel. recheliu n.poss.2p.seerachel. rechelong n.pl.inhabitants of Ngerechelong. rechemam n.poss.1pe.seerachem. rechemed n.poss.1pi.seerachem. rechemek n.poss.1s.seerachem. rechemel n.poss.3s.seerachem. rechemem n.poss.2s.seerachem. rechemir n.poss.3p.seerachem. rechemiu n.poss.2p.seerachem. recherached₁ recherached a kngtil a tekoi; mekngit er a ues me a orenges; terached, merecherached era reng; recherechedel. recherached₂ n.great trevally. recherechall v.a.s.is to be stolen.recherechail a recheruchel; kirel el merechorech; babii a recherechall. recherechedel recherechedel a recherached er ngii; merecherached a renguk. recherechel n.poss.3s.seerechorech.recherechel a rechorech er ngii el chad; merechorech. recheruchel seerecherechall.recheruchel a recherechall. rechiaur n.pl.inhabitants of Angaur. rechibeliliou n.pl.inhabitants of Peleliu. rechibolabe n.pl.inhabitants of Ponape. rechihuiribing seerechihuribing. rechihuribing n.pl.inhabitants of the Philippines. [syn:rechihuiribing] rechiil n.cone shell.rechiil a ta er a bedengel a cheled. rechimelekeok n.pl.inhabitants of Melekeok. rechimeliik n.pl.inhabitants of Imeliik. rechimeriil n.pl.inhabitants of Meriil. rechimiungs n.pl.inhabitants of Miungs. rechioreor n.pl.inhabitants of Koror. rechirrai n.pl.inhabitants of Airai. rechisiabal n.pl.Japanese (people). rechitechobei n.pl.inhabitants of Tobi island. rechorech n.stealing; theft; robbery; selfishness.rechorech a merechorech; berrotel el melai a diak el kloleklel; rucherechii a udoud; ruchorech a kall; recherechel. delibuksurechorech v.s.(knot) tied securely so as not be loosened. recherechel n.poss.3s.recherechel a rechorech er ngii el chad; merechorech. sekerechorech v.s.prone to stealing. rechudelel n.poss.3s.her older sisters. rechul rechul a omerech er ngii; rochur a blil a smecher. rechull n.type of shellfish.rechull a ta er a bedengel a cheled. rechuodel n.very ancient times. Te mekebelung el blai era el mei.Theyre from stupid family from eons ago. rechuul v.a.s.is to be moved, readied or set in order.rechuul a kirel el merech; udesuall, siokel a rolel, rochur a blil a melekdik a delengchokl; rechuul a delengcheklel. redall v.a.s.(child) is to be adopted; (pot) is to be lifted from fire. redechall v.a.s.is to be tried or aimed at blindly. redecham n.poss.1pe.seerodech. redeched n.poss.1pi.seerodech. redechek n.poss.1s.seerodech. redechel n.poss.3s.seerodech. redechel a char very small sea cucumber (cheremrum). redechel a char expression.very small sea cucumber. redechem n.poss.2s.seerodech. redechir n.poss.3p.seerodech. redechiu n.poss.2p.seerodech. Redechor n.Palauan name; title of chief in Kayangel. redekekill v.a.s.(distance) is to be jumped. redemall v.a.s.is to have handle put on; is to be installed or attached. rederdall v.a.s.is to be stepped on; (bicycle) is to be peddled. rediil v.a.s.(wound) is to be irritated. redil₁ n.woman; women; queen (in cards).redil a chad el diak el sechal; redil er a Belau a meduch el mengitakl e meloik.Cf.modil. redil₂ redil a merad er ngii, redil a kebui. redil el bambuu expression.bamboo pole holding redil el kerrikr.
redil el kerrikr expression.concave joint of sail into which hooked joint fits. redomel seeredemall. reek seeorreek.reek a orreek; beab a merereek; rekel a eolt me a chull; merechorech a merereek er a blai. reer reer a tekangel; diak el orrenges a tekoi; blil a ngerroel el ngalek a mo reer. rekas n.mosquito.rekas a llkolk; mekerei el charm el omangch.
rekau n.main slanting beams of canoe shed whose bottom ends touch ground and top ends meet to form buadel.rekau a ta er a klekedall er a mlai er a daob. rekdel rekdel a secherel; meringel el rakd. rekebelurir n.poss.3p.(their) settlements of people.
Ucherkemul el reked expression.one of legendary chiefs of Ngeaur. rekekl n.alarm or alert for war.rekekl a tautediu; ktekudel el duubech; meluduus el mekemad; rengelbechull a kldmokl el kirel a rekekl. rekel₁ n.poss.3s.rustling sound (of leaves, footsteps, etc.); sound of moving water.rekel a merereek; rerekel a beab.Cf.rereek,orreek. rekel₂ n.poss.3s.ripe stage (of fruit when fruit is suitable to eat); cooked stage (of food).rekel a mark; rekel a tuu; mark el bobai; merekang. marek v.s.ripe; ready to eat; cooked; be in a half standing position (with legs bent) when dancing.marek a ngeliokl; diak lechemadech; marek el kukau, marek el bobai, tuu; rekel. merkang v.s.inch.is just becoming ripe or cooked.
rekemall v.a.s.is to be broken into pieces or smaller denomination; (money) is to be exchanged. Rekemesik n.title of chiefs in Ngetbang.Rekemesik a kebekuul; dial a bdelul a beluu er a Ngatbang. rekereked₁ n.redup.sucker fish.rekereked a ta er a bedengel a ngikel.Cf.omereked. [syn:rekereker.rekereker a ta er a bedengel a ngikel] rekereked n.type of sea cucumber that exudes sticky white substance when touched. [syn:rekereker.rekereker a ta er a bedengel a ngikel] rekereked₂ n.type of sea cucumber that exudes sticky white substance when touched. rekerekemel n.poss.3s.seerekerukem.rekerekemel a rekerukem er ngii; merekerukem. rekereker seerekereked.rekereker a ta er a bedengel a ngikel. rekerukem n.noise (from feet, dropping things, etc.).rekerukem a merekerukem; merreturech er a blai; rekerekemel a ulaol; teltelechel a belatong me a klalo a rekerukem. rekerekemel n.poss.3s.rekerekemel a rekerukem er ngii; merekerukem. rekesengel n.poss.3s.seerekos.rekesengel a rekos er ngii; ilumel a ungil a rekesengel. rekesou n.pl.inhabitants of Ngerekesou. rekiaol v.a.s.is to be finished (completely).rekiaol a kirel el merekui; urreor a di rekiaol kung; mochu merek. rekil n.poss.3s.seerak.rekil a rak er ngii; ildisel a rak el le ngar; tela rekil a ngelekem?
Ng teruich me a eai aHe's 18 years old. Ng tela a merrengem?How old is your younger sister? (only said by a female) Ng tela a udelem?How old is your older sister? (only said by a female) rekill v.a.s.is to be picked up out of pot.rekill a kirel el mengakr; ngeliokl a rekill; merakl, ngmakr a ngeliokl; mla mengakr. Reklai n.title of chiefs in Melekeok.Reklai a Kebekuul, dial a bdelul a beluu er a Melekeok; merreder er a Bitalianged. Eya, a kurrenges eng morngii a klou el blengur leng tansiobi era.I heard there is a big party for Reklai's birthday. reklel reklel a reakl er ngii. rekodellel n.poss.3s.seerekodoll.rekodellel a rekodoll er ngii el dil. rekodo (Jap.)phonograph record. blil a rekodo expression.record jacket; record cabinet. rekodoll n.thread; string.rekodoll a mesisiich el besebes el usbechall er a omerasm el bail; rekodellel. rekodellel n.poss.3s.rekodellel a rekodoll er ngii el dil. rekoi n.struts of bai attached to and projecting from chellabed.rekoi a klekedall er a bai. rekomel seerekemall.rekomel a kirel el merukem; rukemii a bachel; ruukem a $100.o( el mo ders $1.00; rekemel. rekos n.degree (of sweetness); benefit.rekos a merekos; rekos er a sukal me a ilaot; rekesengel. merekos a cheldechedechal expression.talking sweetly or pleasantly (but usually, insincere or calculating). rekesengel n.poss.3s.rekesengel a rekos er ngii; ilumel a ungil a rekesengel. reksi (Jap.)history (used interchangeably with history). rektam n.poss.1pe.seerakt. rekted n.poss.1pi.seerakt. rektek n.poss.1s.seerakt. rektel n.poss.3s.seerakt. rektel a bilis expression.rabies. rektel a chesebreng expression.broken-heartedness. rektel a redil expression.menstruation. rektem n.poss.2s.seerakt. rektir n.poss.3p.seerakt. rektir a rechad er a Dois expression.German measles. rektir a rechad er a Doisu expression.German measles. rektiu n.poss.2p.seerakt.
bekerekung v.s.smell of crabs (after cooking or eating crabs, etc.). mengerekung v.i.collect land crabs.mengerekung a melai a rekung. rekung el beab expression.land crab. rekung el beluu expression.small land crab. rekung el daob expression.sea crab. Ak mo meruu aI'm going crab hunting
remach v.pf.3p.inan.seemerach. remachel v.a.s.is to be squeezed (out), grasped or clutched. remad v.pf.3p.inan.seemerad.remad a merad; melai a bung, remad a kar; rodir a kebui, rdil. remakl v.pf.3p.inan.seemerakl.remakl a merakl; melai a kukau me a diokang er a olekang; remakl a ngeliokl. remar v.pf.3p.inan.seemerar. remaud v.pf.3p.inan.seemeraud.remaud a meraud; melemosem; remaud a chelais; rudel a chelais. remchudelel seerechudelel. remech v.pf.3p.inan.seemerech.remech a merech; sumechokl; smiik a rolel el mo ungil; mdasu, remech a blil a klalo; rochur a oba smecher; rechul. remechakl n.type of fishnet.remechakl a ta er a bedengel a omenged; ouremechakl. ouremechakl v.i.fish with remechakl.ouremechakl a ouemenged; ngar a chei el olab a remechakl. remechall seeremachel.remechall a remochel; kirel el meremech; omeseos, lius a remechall; ngeuul a disech er ngii; remechel. remechebuul n.pl.those of low family; the poor.remechebuul a betok el chad el chebuul; ngar er eou el chad el mengebuul, chelebuul.
A Belau a teluidel, a remerrau ma, dikea klaukerreu era delongeled.Belau is divided into two; the rich and wealthy and the poor, theres no caring amongst the people. Ar mesiich a kmal meral mesiich e kung me a a kmal meral mechebulang.Wealthy are getting wealthier and the poor are getting poorer. remechel remechel a omeremech er ngii, meremech; omeseos. remei v.i.go or come home. Be mrei! expression.Come home! Bo derei! expression.Let's go! Bo mrei! expression.Go home! kairirei v.recip.go home all at once (from remei).kairirei a rokui el chad a mo er a blirir; mo remei. me remei expression.come home. mo remei expression.go home.
remekel n.poss.3s.seeramek. remekemad n.pl.soldiers; warriors. remenged v.pf.3p.inan.seemerenged.remenged a merenged; melechet, melemosem, remenged a chebechiil; rongedii, rengedel. remenges v.pf.3p.inan.seeorrenges.remenges a orrenges; oderengesel a tekoi; remenges a derremkel a mlai; remenges e mo medengei.
remengii v.pf.3s.seemereu. remeremochel seemeremet.remeremochel a kmal medakd; remeremotel er a dakd. remeremotel v.a.s.redup.totally weakened by fright.remeremotel a remeremochel. remesall v.a.s.is to be poked at; (food) is to be tested.remesall a kirel el merumes; kukau a remesall; rumesii, ruumes. Remesechau n.legendary person who was eaten by a divine snake. remesel n.poss.3s.seerames.remesel a rames er ngii, ruames. remeteet n.pl.those of high family; the rich.remeteet a meteet; rechad er a meteet el kebliil, blai; rechad el ngar a kingall er a omerreder.
remeu v.pf.3p.inan.seemereu. remiang n.cycade.remiang a ta er a bedengel a dellomel. remiid v.i.get lost; wander off; leave; go astray.remiid a mla mo dibus; riiedang, merael mo cheroid, mla remiid a udoud, oridii, oriid, rureulngau. remiid a bdelul expression.lose one's mind. riedang v.i.inch.is just leaving.riedang a mla remiid; dibus. riedung v.i.pred.is just about to leave.riedung a merolung; kmeed el remiid. se el ririid el sandei expression.the week before last. tia el ririid el sandei expression.last week. remiid a bdelul expression.lose one's mind. remiik v.pf.3p.inan.seemeriik.remiik a meriik; remiik a besbas. reminget v.pf.3p.inan.seemeringet.reminget a meringet; reminget a kall, ringetii a chemelel. remiso remiso a melubs el olab a ralm; meriso a ochil; risouii; melatech. remisu v.pf.3p.inan.seemerisu. remodech v.pf.3p.inan.seemerodech.remodech a merodech, mla remodech a merangd el osiik a ngikel. remodel v.pf.3p.inan.seemerodel.remodel a merodel; mla rodelii a ngeliokl; remodel a klengoes; choroid er a ingukl; rdelel. remolii v.pf.3s.seemerael.remolii a mla merael er ngii; mla remolii a cheroid. remorem a ngerel v.s.prone to gossiping. remos v.i.drown.remos a rusors er a daob me a ralm; ngalek a mla remos, rosengang. merseros v.t.keep drowning (i.e.; alternately submerge and come up to surface when drowning); easy to drown in.merseros a merael er a daob el soal el remos; ros er ngii. rosngang v.i.inch.is beginning to drown.rosngang a mla remos. rosngung v.i.pred.is about to drown.rosngung a kmeed el remos; remos kung.
remot v.pf.3p.inan.seemerot.remot a merot; merusech, merot a deel, rotengii, rtengel. remotel v.a.s.is to be kneaded.remotel a kirel meremet; rometii, ruemet a belsiich; brak a remotel; remetel. remouk v.s.afraid of (in fighting); cautious; hesitant.remouk a medakd; rouk er a klou el bilis; rukel er a bilis. roukang v.s.inch.is becoming afraid of (in fighting).roukang a mla mo remouk; medekdang; rouka er ngii. remous v.pf.3p.inan.seemerous.remous a merous; merukel, mla remous a kall er a blengur, remous a terekill; rusel a terekill. remul remul a omeram er ngii; meram a beras er a sukal. remurous seerourous.(: ) remurt v.t.run; (fish) move/swim.remurt a kolekel; kaikerurt; rengalek a remurt er a rael; kaiderurt; rurt.Cf.kerurt,rurt. kaididerurt v.recip.redup.run together.kaididerurt a kaikerurt. [syn:kaiderurt.kaiderurt a kaikerurt; betok el remurt; rengalek a kaiderurt er a mekesokes.kaikerurt] mediderurt v.redup.constantly running from one place to another. mrurt v.imp.(You) run! rirertii v.pf.3s.past. rurtang v.inch.is starting to run.rurtang a mocha remurt; kolekelang. rurtii v.pf.3s.rurtii a remurt er ngii; mla rurtii a cheroid. rurtung v.pred.is about to run.rurtung a mochu remurt; kolekelung.
Ak el mo er a tuangel.I'm running to the door. remus₁ v.pf.3p.inan.seemerus.remus a merus el oba orus; remus a betok el ngikel, rusur, rsul. remus₂ remus a merech; osiik a rolel. remus₃ remus a meduu el ourodech er a dairrak; rodech er a diak el sim a remus. remusech v.pf.3p.inan.seemerusech.remusech a merusech, ke mla remusech a belsiich? rusechii, rsechel a blsiich. remutech v.pf.3p.inan.seemerutech.remutech a merutech; mereked a chim; toktang a mla remutech a bedengel a smecher; rtechel. remuu v.pf.3p.inan.seemeruu.remuu a melai a rirebet; mla remuu a lius; rouar a iedel; rual. remuul₁ v.a.s.is to be mixed.remuul a kirel meram; kirel el modak, romur, ruam, kall a remuul er a sukal, remul a kall. remuul₂ v.pf.3p.inan.seemeruul.remuul a meruul; mla remuul a kall, rullii, siungii a kall; rellel. reng₁ n.heart; spirit; feeling; soul; seat of emotions; will; desire; decision.reng a tebechelel a chad; reng a omesiur er a chad; rengul, rengelngalek. a renguk e expression.I think/thought that. ochemchuml a rengul expression.seething inside with anger or hate. omai er a rengul v.t.hesitate; be unsure about. rengmam n.poss.1pe. rengmiu n.poss.2p. rengrir n.poss.3p.rengrir a reng er tir. rengud n.poss.1pi. renguk n.poss.1s.renguk a reng er ngak. rengul n.poss.3s.his/her/its heart; spirit; feeling; soul; seat of emotions.rengul a reng er ngii. rengum n.poss.2s.
reng₂ n.turmeric (grated and boiled with oil and used as women's skin treatment).reng a rengul a kesol el mo chilt; rengul a diokang el kall, rengul a ngais. renga seerengnga.(Jap.) rengall rengall a reongel; kirel el mereu, mengai a klemanget me a teu. renged n.anything used to tie long objects together; group; union; hamlet belonging to a particular municipality; reign; authority.renged a lechet; omak, rengedel a klalo, renged er a chebechiil; rongedii, remenged. Ngklel a ikei el mekekerei el rengedel a beluu.Cf.merenged. chad er a ta el renged expression.members of the same religious group; inhabitants of hamlets belonging to same municipality. Renged er a chol expression.hamlet in Ngerard. rengedam n.poss.1pe. rengeded n.poss.1pi. rengedek n.poss.1s. rengedel n.poss.3s.rengedel a renged er ngii. rengedem n.poss.2s. rengedem n.poss.2s. rengedir n.poss.3p. rengediu n.poss.2p.
Renged er a chol expression.hamlet in Ngerard. rengedam n.poss.1pe.seerenged. rengeded n.poss.1pi.seerenged. rengedek n.poss.1s.seerenged. rengedel n.poss.3s.seerenged.rengedel a renged er ngii.
rengedem₁ n.poss.2s.seerenged. rengedem₂ n.poss.2s.seerenged. rengedir n.poss.3p.seerenged. rengediu n.poss.2p.seerenged. rengel₁ rengel a rongel; rou er ngii; rengel a sils er a tutau. rengel₂ rengel a omereu er ngii; mereu. rengelam n.poss.1pe.seeringel. rengeled n.poss.1pi.seeringel. rengelek n.poss.1s.seeringel. rengelel n.poss.3s.seeringel. rengelem n.poss.2s.seeringel. rengelir n.poss.3p.seeringel. rengeliu n.poss.2p.seeringel. rengetall v.a.s.is to be chewed or crushed.rengetall a kirel el meringet; ringetii a kall, rengotel, reminget; rengetel. rengetel rengetel a omeringet er ngii; meringet. rengmam n.poss.1pe.seereng.
rengmiu n.poss.2p.seereng.
rengnga (Jap.)brick (red ones are renga, white ones are blocks). [syn:renga] rengodel v.a.s.(long objects) are to be tied together.rengodel a kirel el merenged; rongedii a chebechiil, ungil el deleongel er a Merikel me a Belau a rengodel; rengedel. rengotel seerengetall.rengotel a rengetall; ringetall. rengrir n.poss.3p.seereng.rengrir a reng er tir.
rengsall v.a.s.(hair) is to be pomaded.rengsall a kirel merenguus; mekedelial el chui a rengsall, runguus, rengsel. rengsel rengsel a omerenguus er ngii;rungsii, merenguus. rengud n.poss.1pi.seereng.
Dimlak kudengei el kmo kede kmal mekedidai a.I didnt really realize that we are so darn stubborn. renguk n.poss.1s.seereng.renguk a reng er ngak.
rengul n.poss.3s.his/her/its heart; spirit; feeling; soul; seat of emotions.rengul a reng er ngii.
rengul a cheluch expression.dregs of coconut oil. rengul a diokang expression.starch. rengul a kerrekar expression.center/core of tree. rengul a ngais expression.yolk of egg. Rengulbai n.title of chiefs in Imeliik.Rengulbai a kebekuul; dial a bdelul a beluu er a lmeliik. rengum n.poss.2s.seereng.
renguokl n.a.s.pimples; acne. bekerenguokl v.s.pimply.bekerenguokl a betok a renguokl er a medal. renguus v.pf.3p.inan.seemerenguus. renrak (Jap.)area of Koror where (formerly) ferry crossed to Babeldaob; also 'organize, to set in motion' (place name for the area near the bridge (on the Koror side); also used for 'make preparations between two people'). reongel n.distance between ends of two outstretched arms.reongel a rengall; mereu el osiik a klemanget me a teu; meluk el oba omereu; rrengelel. rerechuchel v.s.redup.easily excited or made nervous.
rereek₂ rereek a cherrodech; merereek. rerekel rerekel a rekel; rereek er ngii; merereek. rerengel n.poss.3s.ray (of sun); moonbeam; glow (of fire, etc.). rerengel a buil expression.moonbeam. rerengel a ngau expression.glow of fire. rerengel a sils expression.ray of sun. rerengel a buil expression.moonbeam. rerengel a ngau expression.glow of fire. rerengel a sils expression.ray of sun. rereuchel rereuchel a orrechereched; meselsel el mengedmokl; rereuchel el kirel a klechedaol. rerongel v.a.s.(food) is to be heated so as not to spoil; (hands, etc.) are to be warmed over or next to fire. rertel n.poss.3s.seerurt.rertel a rurt er ngii; remurt. resel n.poss.3s.seeears.resel a ears er ngii; ears er a mlai er a daob. resensei n.teachers.
Lidisir a er tia el skuul.Number of teachers at this school. resimel resimel a mla merasm; rrekui. resmel n.poss.3s.seerasm.resmel a omerasm er ngii; merasm.
resmelel n.poss.3s.seersimel. restorangd n.(Eng.)restaurant.
retengel n.poss.3s.action of pounding. reterutech v.s.redup.prone to touching people (sexually); lecherous; prone to touching things (esp., out of curiosity). sekerutech v.s.prone to touching people (sexually); lecherous. sekerutech v.s.prone to touching things (esp., out of curiosity).
bekeriamel v.s.smell like football fruit; sweaty; have a strong body odor (especially, as result of diet or poor hygiene).bekeriamel a bau el ko er a bul a riamel. riamel n.trunk fish (i.e.; square fish which looks like football fruit).riamel a ta er a bedengel a ngikel.
ribarb n.boastful; bragging; deceptive; prone to fabricating or inventing stories; prone to taking undue credit for. ribareb₁ ribareb a berrotel e melai; merechorech, riberebii a udoud, ribareb a kall; riberebel. ribareb₂ ribareb a bulak el chad. ribereball ribereball a omdasu a merebareb; riberebii a idbengel a merau; merechorech. riberebel riberebel a omerebareb er ngii; ribareb. riberebii riberebii a merebareb er ngii; ngii di longedecheduch. ribkungel n.giant fluted clam (tridacna squamosa).ribkungel a ta er a bedengel a kim. ridam n.poss.1pe.seeriid. rided n.poss.1pi.seeriid. ridek n.poss.1s.seeriid. ridekekill ridekekill a diak le cheroid; sebechel el merdekekl. ridekekl v.pf.3p.inan.seemerdekekl.ridekekl a merdekekl; suchesokl; melechesokl, ridekeklii a cheroid, ridekekl er a cheldukl. ridekeklel ridekeklel a omerdekekl er ngii; merdekekl. ridekeklii v.pf.3s.seemerdekekl.ridekeklii a merdekekl er ngii. ridel₁ n.poss.3s.seeriid.ridel a riid er ngii; remiid; ridel a chad er a daob. ridel₂ ridel a omeroid er ngii el chad; meroid a mesebek. ridem n.poss.2s.seeriid. ridir n.poss.3p.seeriid. ridiu n.poss.2p.seeriid. ridmii v.pf.3s.seemeridm.ridmii a meridm er ngii; ridmii a tuu. riedang v.i.inch.is just leaving.riedang a mla remiid; dibus. riedung v.i.pred.is just about to leave.riedung a merolung; kmeed el remiid. riekii riekii a meriik er ngii el mekesokes. riemel riemel a omeriim er ngii; melai kloleklel e merael. riemii riemii a meriim er ngii; ngmai a klalo el mo diak; riemii a blai, ruiim. riid n.departure; action of getting lost.riid a remiid; mo dibus; belsechel a riid. ridam n.poss.1pe. rided n.poss.1pi. ridek n.poss.1s. ridel n.poss.3s.ridel a riid er ngii; remiid; ridel a chad er a daob. ridem n.poss.2s. ridir n.poss.3p. riiekii v.pf.3s.seemeriik. riiemii v.pf.3s.seemeriim. rikarek rikarek a kolekel; keberruul el remurt; rengeasek a mla rikarek el mo er a kurangd. riked n.state of being busy/harried with many things.riked a meriked; imiis el mechesang; riked er a blai me a rengalek, riked er a urreor. rikel rikel a omeriik er ngii; meriik. rikl n.bold/violent behavior.rikl a merikl; bekeu el chad, diak a besebes er a medal; merechereched; mekekeam.Cf.oumerikl. merikl v.s.bold; violent; restless.merikl a mesisiich e mekekeam e bekeu; merikl a mengkar er a beluu. rikr seeiikr. rimall₁ v.a.s.is to be collected/gathered and transported. rimall₂ seeriomel. rimbio (Jap.)venereal disease. ringel n.pain; suffering; high cost; spiciness; strength (of wind); turbulence or roughness (of ocean).ringel a meringel; oberaod el tekoi; ringel er a urreor; ringelel a uldasu.Cf.meringel,meringel. rengelam n.poss.1pe. rengeled n.poss.1pi. rengelek n.poss.1s. rengelel n.poss.3s. rengelem n.poss.2s. rengelir n.poss.3p. rengeliu n.poss.2p.
ringelel ringelel a ringel er ngii; meringel. ringetall v.a.s.ringetall a kirel el meringet; ringetii a chemelel; reminget a kelel. ringetel ringetel a omeringet er ngii; meringet. ringetii v.pf.3s.seemeringet.ringetii a meringet er ngii. ringngo (Jap.)apple.
riokel v.a.s.is to be swept.riokel a kirel el meriik; besbas a riokel; riekii a blai; remiik a besbas; rikel a rael. riomel₁ seerimall. riomel₂ v.a.s.is to be collected or gathered and transported.riomel a kirel el meriim; kloleklel a riomel, riemii, reuiim; ngmai el rokui el otobed; riemel. rir n.fallen leaves of kebui.rir a merir; llel a kerrekar el mochu merat a rir; ourir. merir v.s.(leaves) yellow.merir a rir; merir a mochu merat el llel a kerekar; merir a bibrurek. merir n.the color yellow.merir a rir; merir a mochu merat el llel a kerekar; merir a bibrurek. rirach v.pf.3p.inan.past.seemerach. rirad v.pf.3p.inan.past.seemerad. rirakl v.pf.3p.inan.past.seemerakl. riram v.pf.3p.inan.past.seemeram. rirar v.pf.3p.inan.past.seemerar. rirasm v.pf.3p.inan.past.seemerasm. riraud v.pf.3p.inan.past.seemeraud. rirch n.breaking dawn. (reddish) light of breaking dawn. rirchir v.pf.3s.past.seemerach. rirdir v.pf.3s.past.seemerad. rirebek v.pf.3p.inan.past.seemerebek. rirebekii v.pf.3s.past.seemerebek. rireberebek v.pf.3p.inan.past.seemereberebek. rireberebekii v.pf.3s.past.seemereberebek. rirech v.pf.3p.inan.past.seemerech. rirecherechii v.pf.3s.past.seemerechorech. rirechorech v.pf.3p.inan.past.seemerechorech. rirechur v.pf.3s.past.seemerech. riredechii v.pf.3s.past.seemerodech. riredekekl v.pf.3p.inan.past.seemerdekekl.
riredekeklii v.pf.3s.past.seemerdekekl. riredelii v.pf.3s.past.seemerodel. riredem v.pf.3p.inan.past.seemeredem. riredemii v.pf.3s.past.seemeredem. rirederd v.pf.3p.inan.past.seemerderd. rirederdii v.pf.3s.past.seemerderd. riredmii v.pf.3s.past.seemeridm. rirekemii v.pf.3s.past.seemerukem. rirekir v.pf.3s.past.seemerekui. rireklii v.pf.3s.past.seemerakl. rirekui v.pf.3p.inan.past.seemerekui. rirellii v.pf.3s.past.seemeruul.
riremech v.pf.3p.inan.past.seemeremech. riremechii v.pf.3s.past.seemeremech. riremengii v.pf.3s.past.seemereu. riremesii v.pf.3s.past.seemerumes. riremet v.pf.3p.inan.past.seemeremet. riremetii v.pf.3s.past.seemeremet. riremur v.pf.3s.past.seemeram. rirenged v.pf.3p.inan.past.seemerenged. rirengedii v.pf.3s.past.seemerenged. rirenges v.pf.3p.inan.past.seeorrenges.
rirengesii v.pf.3s.past.seeorrenges. rirengetii v.pf.3s.past.seemeringet. rirengsii v.pf.3s.past.seemerenguus. rirenguus v.pf.3p.inan.past.seemerenguus. rirertii v.pf.3s.past.seeremurt. riresmii v.pf.3s.past.seemerasm. riretengii v.pf.3s.past.seemerot. rireterot v.pf.3p.inan.past.seemerterot. rireu v.pf.3p.inan.past.seemereu. ririau v.pf.3p.inan.seemeririau.ririau a meririau; oreked e melmesim el mo e mei; meririau er a iedel; ririul. riridm v.pf.3p.inan.past.seemeridm. ririik v.pf.3p.inan.past.seemeriik. ririim v.pf.3p.inan.past.seemeriim. ririkii v.pf.3s.past.seemeriik. ririmii v.pf.3s.past.seemeriim. riringet v.pf.3p.inan.past.seemeringet. ririsii v.pf.3s.past.seemerirais. ririsu v.pf.3p.inan.past.seemerisu. ririul ririul a omeririau er ngii; meririau. ririur v.pf.3s.seemeririau.ririur a meririau er ngii. ririuul v.a.s.is to be shaken.ririuul a kirel el meririau; berikd el iedel a ririuul; ririur me ng ruebet a rdechel. rirkengii v.pf.3s.past.seemerek. rirodech v.pf.3p.inan.past.seemerodech. rirodel v.pf.3p.inan.past.seemerodel. rirolii v.pf.3s.past.seemerael. rirot v.pf.3p.inan.past.seemerot. rirous v.pf.3p.inan.past.seemerous. rirrengii v.pf.3s.past.seemerar. rirriau v.pf.3p.inan.past.seemeririau. rirriur v.pf.3s.past.seemeririau.
rirsechii v.pf.3s.past.seemerusech. rirsuii v.pf.3s.past.seemerisu. rirsur v.pf.3s.past.seemerus.
rirtechii v.pf.3s.past.seemerutech.
rirtertengii v.pf.3s.past.seemerterot. rirtir v.pf.3s.past.seemerat. riruar v.pf.3s.past.seemeruu. rirudii v.pf.3s.past.seemeraud. rirukem v.pf.3p.inan.past.seemerukem. rirumes v.pf.3p.inan.past.seemerumes. riruoru v.pf.3p.inan.past.seemeruoru. riruruii v.pf.3s.past.seemeruoru. rirus v.pf.3p.inan.past.seemerus. rirusech v.pf.3p.inan.past.seemerusech. rirusii v.pf.3s.past.seemerous. rirutech v.pf.3p.inan.past.seemerutech. riruu v.pf.3p.inan.past.seemeruu. riruul v.pf.3p.inan.past.seemeruul. risel n.poss.3s.seerais.risel a rais er ngii; ollemelel. riseuel riseuel a omeriso er ngii; meriso. riseuii riseuii a meriso er ngii. risois n.large flat rock.risois a meklou el cherrungel el bad. risuii v.pf.3s.seemerisu. riuerall v.a.s.is to be fanned. riueruall v.a.s.is to be fanned.riueruall a kirel el meruoru, msa eolt; riueruii a smecher; riueruel. riueruel riueruel a omeruoru er ngii; meruoru. riueruii riueruii a meruoru er ngii. riuoru v.pf.3p.inan.seemeruoru.riuoru a meruoru. riuruii v.pf.3s.seemeruoru. roachel v.s.indecisive; whimsical; prone to changing one's mind. roachel a chimal expression.(child) prone to grabbing at things. roachel a chimal expression.(child) prone to grabbing at things.
robai robai a mengoit; dengerenger a di robai a llach me a kelebus e olterau a mekngit el kar. Chemoit a tekoi. robekakl robekakl a suebek e ridekekl el reboreb; malk a mla robekakl er a rachel; rebekeklel. robekii v.pf.3s.seemerebek.robekii a merebek er ngii; robekii a ochab el oba biskang. roberbekii roberebek v.pf.3p.inan.seemereberebek. roberebekii v.pf.3s.seemereberebek. robetang v.inch.is starting to fall.robetang a mla ruebet; rebetel. robetung v.pred.is about to fall.robetung kmeed el ruebet; robetung er a skoki. rochir v.pf.3s.seemerach. rochur v.pf.3s.seemerech.rochur a merech er ngii; osiik a rolel; mo blil a smecher. rodech n.fruit; seed pod.Cf.ourodech,bekerredechel. redecham n.poss.1pe. redeched n.poss.1pi. redechek n.poss.1s. redechel n.poss.3s. redechel a char expression.very small sea cucumber. redechem n.poss.2s. redechir n.poss.3p. redechiu n.poss.2p.
Ng soak a.I would like fruits for desserts. rodecheterir v.pf.3p.human.seemerodech. rodechid v.pf.1p.incl.seemerodech. rodechii v.pf.3s.seemerodech.rodechii a merodech er ngii el temekai. rodelii v.pf.3s.seemerodel.rodelii a merodel er ngii el tolochoi. rodemii v.pf.3s.seemeredem.rodemii a meredem er ngii el biskang. roderd v.pf.3p.inan.seemerderd.roderd a mesarech; merderd, mla roderd a dellomel; rderdel. roderdii v.pf.3s.seemerderd.roderdii a merderd er ngii; mesarech. rodii v.pf.3s.seemeraud. rodir v.pf.3s.seemerad.rodir a merad er ngii; rodir; mengais, remad a kar. roech₁ n.small fire.roech a rou; rongel a sils, ngau; roech er a sils a tmuu er a tuangel.Cf.rirch. beroroech v.s.redup.(sky) reddish at sunrise or sunset.beroroech a mesisiich el roech; beroroech a eanged er a ngeltel a sils. roech₂ n.type of fish.roech a ta er a bedengel a ngikel. roirisii v.pf.3s.seemerirais.roirisii a merirais er ngii; mengisois, roirisii a idungel. rois n.mountain.rois a metongakl e kedidai el chutem me a risois; Roisersuul.
Rois n.hamlet in Ngeaur.Rois a chimo er a rengedel a beluu er a Ngeaur.
rois a ngerel veracious; confident of what one is saying. Roischesar Roisechesar a rois er a Ngchesar. Roisechesar n.mountain in Ngchesar. rokengii v.pf.3s.seemerek. roketa seeoketa. rokir₁ pro.all of it.rokir a merekui er ngii; churrengelii; beluu el rokir a mong. rokir₂ v.pf.3s.seemerekui.rokir a merekui er ngii; churrengelii; beluu el rokir a mong. roklel n.poss.3s.sound of rattling. roklii v.pf.3s.seemerakl. rokui pro.all of them.rokui a rebek el chad; rokui el ngalek; ngerachel el rokui a skulir.
rokui el taem expression.all the time; always. rolam n.poss.1pe.seerael. roled n.poss.1pi.seerael. rolek n.poss.1s.seerael.
rolel n.poss.3s.seerael.rolel a rael er ngii.
rolel a ralm expression.ditch. rolem n.poss.2s.seerael.
Ngera el mo chedal?How are you related? rolir n.poss.3p.seerael. roliu n.poss.2p.seerael.
romechii v.pf.3s.seemeremech.romechii a meremech er ngii; ruemech el oltobed a disech; remechel. rometii v.pf.3s.seemeremet.rometii a meremet er ngii. romur v.pf.3s.seemeram.romur a meram er ngii. rongedii v.pf.3s.seemerenged.rongedii a merenged, melechet. rongel n.poss.3s.reflected light of sun or moon (e.g. colors reflected by clouds after sunset).rongel a rou er ngii; dichel.Cf.oumerorou. rongel a buil expression.reflected light of moon (e.g., when moon is behind trees, mountain, etc.). rongel a sils expression.reflected light of sun at dawn or sunset. rongel a buil expression.reflected light of moon (e.g., when moon is behind trees, mountain, etc.). rongel a sils expression.reflected light of sun at dawn or sunset. rongerenges v.s.redup.(person) cooperative or agreeable.
rongesang v.inch.begin or get to hear.rongesang a kekedel e ak mocha medengei; rongesii, remenges. rongesid v.pf.1p.incl.seeorrenges. rongesii v.pf.3s.seeorrenges.rongesii a orrenges er ngii.
rongesterir v.pf.3p.human.seeorrenges. rooklel rooklel a rroakl er ngii; merroakl. rooklii rooklii a merroakl er ngii. rorengii v.pf.3s.seemerar. roro n.Indian coral tree.roro a ta er a bedengel a kerrekar. Rosia (Jap.)Russia. A sechelimam a mo merael el mo era er tial mei el sandei.Our friend is leaving to Russia next week. rosmii v.pf.3s.seemerasm.rosmii a merasm er ngii el bail. rosngang v.i.inch.is beginning to drown.rosngang a mla remos. rosngung v.i.pred.is about to drown.rosngung a kmeed el remos; remos kung. rotengii v.pf.3s.seemerot.rotengii a merot er ngii. roterot v.pf.3p.inan.seemerterot.roterot a betok el omerot; merot, roterot a chimal, merterot, rotertengii. rotertengii v.pf.3s.seemerterot.rotertengii a merterot er ngii; merot. rotir v.pf.3s.seemerat. rou rou a diich; dichel a sils a omororou, brorou; rongel a sils. rouar v.pf.3s.seemeruu.rouar a meruu er ngii; rouar a lius. roudii roudii a meraud er ngii; melemosem a chelais, roudii a oruikl; rudel. roukang v.s.inch.is becoming afraid of (in fighting).roukang a mla mo remouk; medekdang; rouka er ngii. roureur v.s.be everywhere; be pervasive.roureur a mla obriid; sokedii, mekelekelii a beluu; kmal betok el berriid. rourous rourous a merurous; betok el rrous; omibii, rourous a udoud, merous. rourusii rourusii a merurous er ngii el babii. rousii v.pf.3s.seemerous.rousii a merous er ngii,omii er a ngii; remous, rusel. rrach n.term of address between males or spouses.rrach a klaokedong er a chebechiil; me a klausechelei; rrach, e rrang. [syn:rrang] rrad v.r.s.(flowers; etc.) picked.rrad a mla merad; nglai a kebui a remad, redil a kebui. rrael v.r.s.(particular distance) walked/traveled/covered.rrael a mla remolii; beches el rael a rrael, ki mla merael er ngii.
Rrai rrai a ngklel a beluu er a Ngersuul. rrai rrai a ngar eou; ert a rrai er eou er a rumk. rrakl v.r.s.picked up out of pot.rrakl a nglakr; nglai er a olekang; mla mengakr; ngokrii, ngkrel a ngeliokl el kukau. rram₁ v.r.s.mixed.rram a urrachem; mla meram; rram a uldekdak; rram a beras er a odoim, romur, ruam, remul. rrang seerrach. rrar v.r.s.(food) heated so as not to spoil; (hands, etc.) warmed over or next to fire. rrasm v.r.s.sewn.rrasm a mla merasm; bilel a rrasm a rrekui; rosmii, ruasm. rrat n.(Ger.)bicycle.rrat a eru a ochil el mlai er a beluu. ourrat v.i.own or have or ride a bicycle.ourrat a ngar er ngii a rrat er ngii. rretengam n.poss.1pe. rretenged n.poss.1pi. rretengel n.poss.1s. rretengel n.poss.3s. rretengem n.poss.2s. rretengir n.poss.3p. rretengiu n.poss.2p.
rrau seeomekerrau.rrau a mechedeng a rengul; rrau a rengul a diak ludesuii a ngerang. rrau a rengul v.s.confused/puzzled by/about. rraud v.r.s.(fishnet) closed.rraud a mla mesemosem; roudii a chelais, remaud, chelasel a rraud, rudel. rraureng n.mental confusion; puzzlement. rraurreng seeomekerrau.rraurreng a rrau a rengul; rraureng er ngii a uchul me ng di dechor; mechedeng a rengul. rrebek v.r.s.groped at.rrebek a mla merebek; mla robekii a ochab el oba biskang. rrech v.r.s.moved; readied; set in order.rrech a kldmokl; mla mudasu; mla merech a rolel a blengur; mlil a omerael a rrech; rechul. rrechorech v.r.s.stolen; robbed.rrechorech a nglai; mla merechorech a udoud, rucherechii a mlai; recherechel. rredall₁ v.r.s.(child) adopted; (pot) lifted from fire. rredall₂ v.r.s.(flowers; etc.) picked. rredekekl v.r.s.(distance) jumped. rredekeklel rredekeklel a ngii a rirdekeklii; mlerdekekl er ngii. rredelel n.poss.3s.seerrodel. rredellel rredellel a ngalek el ngii a rirdelii. rredem v.r.s.has had handle put on; installed; attached.rredem a ngar ngii a ordemelel; mla meredem; rredomel; osib a rredem. rredemelel₁ rredemelel a tekoi el ngii a meduch; sebechel el meruul; diak a rredemelel a omerreder. rredemelel₂ n.poss.3s.seerredomel.rredemelel a ngii a rirdemii; rredemelel el oles. rrederad₁ rrederad a betok el kakerous; rrederad el kall; omerael a rrederad a rechedal. rrederad₂ v.r.s.(flowers, etc.) picked here and there. rrederd v.r.s.stepped on; (bicycle) peddled.rrederd a mla merderd; selarech, dellomel a rrederd er a mlai; roderd, rderdel a dellomel. rredomel₁ seerredem.rredomel a rredem. rredomel₂ n.r.s.someone's work in putting handle on knife, spear, etc. rredemelel n.poss.3s.rredemelel a ngii a rirdemii; rredemelel el oles. rreklel n.poss.3s.seerrukl.rreklel a ruukl er ngii; rrukl er a bilas; tkul a bilas. rrekui v.r.s.finished (completely).rrekui a mla merekui; blai a rrekui a urrerel; mla mo merek; rekil. rrellel n.poss.3s.seerruul.rrellel a ngii a rirellii; riruul, ungil a rrellel el chad.
rremech v.r.s.squeezed (out); clutched; grasped.rremech a ulseos; mla meremech lius a rremech, nglai a disech, romechii, ruemech, remechel. rremet rremet a rremotel; mla meremet el modak er a disech; rremetel a brak, rometii, ruemet, remetel. rrengam n.poss.1pe.seerur. rrenged₁ n.poss.1pi.seerur. rrenged₂ v.r.s.(long object) tied together; joined.rrenged a rrengodel; llechet, mla merenged; ebakl a rrenged. rrengek n.poss.1s.seerur. rrengel n.poss.3s.seerur. rrengem n.poss.2s.seerur. rrengir n.poss.3p.seerur. rrengiu n.poss.2p.seerur. rrengodel₁ seerrenged.rrengodel a rrenged. rrengodel₂ rrengodel a blai; ngar er ngii a blil; kiei er a rrengodel. rrenguus v.r.s.(hair) pomaded.rrenguus a chelilt er a cheluch; mla merenguus; rrenguus a bdelul, rungsii, runguus, rengsel. rresiil rresill a di oba er a bab kung; kengbokl el chad a di loba er a rresiil. rresimel₁ v.r.s..rresimel a rrasm. rresimel₂ n.r.s.something sewn. rresmelel n.poss.3s.seerresimel. rretel n.poss.3s.his/her/its running speed.rretel a klisichel a rurt er ngii; medakd a rretel a mlai. rretengam n.poss.1pe.seerrat. rretenged n.poss.1pi.seerrat. rretengel₁ n.poss.1s.seerrat. rretengel₂ n.poss.3s.seerrat. rretengem n.poss.2s.seerrat. rretengir n.poss.3p.seerrat. rretengiu n.poss.2p.seerrat. rreterot v.r.s.pounded or smashed in several places.rretrot a mla merterot; betok el rrot, roterot, rotengii, rtengel. rreterutech rreterutech a betok el omerutech mla rutechii el kmal betok; merterutech a bedengel. rreuikl rreuikl a mla meorus; mla obii; bliongel, rruklel a mechas el babii; blingelel. rridm v.r.s.(fruit) harvested.rridm a rredimel; mla meridem; nglai a tuu; tuu a rridm. rriik v.r.s.swept.rriik a kliut; mla meriik; mekesokes a rriik, riekii, remiik. rriil n.sandy beach above high water mark.rriil a kederang; chelechol.
rriim v.r.s.collected or gathered and transported.rriim a nglai; mla meriim; riemii a blai me ng diak a klalo; ruim a kall. rrimelel rrimelel a rriomel el ngii a merriim. rringet v.r.s.chewed; crushed.rringet a mla meringet; kelel a rringet, ringetii, reminget. rriomel₁ v.r.s.collected/gathered and transported.rriomel a klalo el ngii a meriim; klalo el mlengai a rriomel; rrimelel. rriomel₂ seerriim. rririau v.r.s.shaken.rririau a mla meririau er ngii; iedel a rririau me ng mla ruebet a rdechel. rriso rriso a nglatech er a ralm; mla meriso; ngikel a rriso; remiso, rseuel. rrisu v.r.s.washed or rinsed off.
rroakl rroakl a merroakl; rekerukem; rroklel a belatong me a olekang. rrodech v.r.s.tried or aimed at blindly; tricked into giving information.rrodech a mla merodech; rodechii mla medangch. rrodel₁ n.r.s.adopted child.Cf.merodel. rrodel₂ v.r.s.(child) adopted; (pot) lifted from fire.rrodel a mlengai el mo ngelekel a ngodech; mla merodel; rirdelii, rrodel el ngalek. rrom n.(Eng.)alcoholic drink.rrom a ta er a bedengel a ilumel el mengetelaol; rrom a omolim e ng chotelolau; ongetelaol el ilumel.
Diak el ungil sel molim a e momekall, ng mekull.Its not wise to drink alcohol and drive, its agaisnt the law. rrot v.r.s.pounded; smashed; crushed.rrot a mla merot; bilis a rrot er a mlai, rotengii, motilech; rtengel. rrou a rengul v.s.suddenly confused or perplexed. rroueklel rroueklel a rroakl er ngii. rrous v.r.s.divided up; distributed.rrous a blii; mla merous; mii a kall er a kemeldiil; kall a rrous. rrual rrual a rruu er ngii; bleketelel el udoud; ngar er a rruu el omechar er a babii. rruikl seerrous.rruikl a mla merous; kall er a klobak a rruikl; rruklel. rrukem₁ v.r.s.(money) split into smaller denomination; (money) exchanged.rrukem a mla merukem; bachel a rrukem er a $1,000.00, rukemii, ruukem; rekemel. rrukem₂ v.r.s.(object) broken into pieces.rrukem a bleu; bekai a rrukem; rrukem a tkul. rrukl n.narrow sides of deck of canoe or boat (used for walking).rrukl a bita me a bitang er a mlai me a bilas. rreklel n.poss.3s.rreklel a ruukl er ngii; rrukl er a bilas; tkul a bilas. rruklel rruklel a rreuikl er ngii; blingelel. rrull n.rayfish.rrull a ta er a bedengel a charm er a chei. rrulluriul n.type of shark.rrulluriul a ta er a bedengel a chedeng. rrumes v.r.s.poke at; (food) tested.rrumes a chelsuches; mla merumes; kukau a rrumes, rumesii, ruumes. rruoru v.r.s.fanned.rruoru a chelluut er a eolt; mla meruoru; riueruii a smecher, riuoru, riueruel a smecher. rrurous v.r.s.redup.sorted out.rrurous a mla merurous; obibii; babii a rrurous, rourusii, remurous. rrurt rrurt a mla merurt; mla rurtii a beluu, kurangd a rrurt er a rengeasek. rrus v.r.s.pierced; stabbed; injected; inoculated.rrus a mla merus; rrus a ulkel er a oles; rusur, remus, rsul a ulk. rrusech₁ v.r.s.(food, betel nut, medicine) pounded; punched.rrusech a mla merusech; remusech a kukau el mo belsiich; rusechii, rsechel; cherrad. rrusech₂ n.spiny (poisonous) sea urchin.rrusech a cheled el ko er a btuch el menga klengar er a bad er a chei. rrutech v.r.s.touched.rrutech a mla merutech; loia chimal er ngii; rutechii, remutech. rruu₁ v.r.s.collected; gathered.rruu a mla remuu; miich a rruu; nglai el rokui; rouar, remuu, rual. rruu₂ rruu a blekatel; beketel a udoud; $10.00 a rrual er a cheral a babii. rruu el klalo expression.something found and kept. rruul₁ v.r.s.made; done; prepared; (person) born to or made for; (person) trained or conditioned (to do something); (person) born to or made for; (person) trained or conditioned (to do something). rruul₂ n.something made/done; way of making things.rruul a kldmokl; mla meruul; rrekui, blai a rruul, rullii, remuul.Cf.orellel. rrellel n.poss.3s.rrellel a ngii a rirellii; riruul, ungil a rrellel el chad. rsachel v.a.s.(food, betel nut, medicine) is to be pounded; is to be punched.rsachel a kirel el merusech; kukau a rsachel; remusech a belsiich. rsaol₁ n.border between deep and shallow areas of sea.rsaol a delongelel a ngeraol me a meched. rsaol₂ v.a.s.rsaol a kirel merus; smecher a rsaol; rsul a smecher. rsecham n.poss.1pe.seerasech. rseched n.poss.1pi.seerasech. rsechek n.poss.1s.seerasech. rsechel n.poss.3s.seerasech.rsechel a rasech er ngii. rsechem n.poss.2s.seerasech. rsechir n.poss.3p.seerasech. rsechiu n.poss.2p.seerasech. rsel n.poss.3s.end.rsel a ullebongel er ngii; rsel a bambuu; rsel a dui. rsel a cheldecheduch expression.end of the meeting. rsel a chim expression.end of the arm; hand. rsel a kerrekar expression.top of the tree. rsel a oach expression.end of the foot. rsel a ureor expression.end of work. rsel a cheldecheduch expression.end of the meeting. rsel a chim expression.end of the arm; hand. rsel a chui expression.end of a hair. rsel a kerreel expression.(other) end of the string. rsel a kerrekar expression.top of the tree. rsel a oach expression.end of the foot. rsel a orengodel expression.corner of house diagonally opposite from uchul a orengodel where cooking is done. rsel a ureor expression.end of work. rsersel rusersel a rusors er ngii er a daob. rsersuul rsersuul a rengul a meringel el omdasu; merus er a rengul; rsersuul a rengul er a mo er a skuul me a mo ourreor. rseuel rseuel a omeriso er ngii; meriso; rseuel a chim. rsimel₂ n.a.s.something to be sewn.Cf.rresimel. rsoal v.a.s.is to be washed or rinsed off. rsochel rsochel a betok a rasech er a bedengel; rsechel. rsool seersoal.rsool a kirel meriso; chim a rsool er a uchei er a blengur; risouii, remiso. rsull v.a.s.is to be pierced, stabbed, injected or inoculated. rsuul₁ v.a.s.rsuul a kirel el merus; ngikel a rsuul, rusur, remus; rsaol. rsuul₂ rsuul a udesuall; kirel el metib; okdecherul a bai a rsuul er a klobak. rtachel v.a.s.is to be touched.rtachel a mo rutechii; kirel el merutech; delenguchel a rtachel er a rurt; rutechii; rtechel. rtangel v.a.s.is to be pounded, smashed or crushed.rtangel a kirel el merot; medal a biskang a rtangel, rotengii, remot. Rteluul n.old name for Ngerechelong.Rteluul a chuodel el ngklel a Mengellakl; Ngerechelong. rtengel rtengel a omerot er ngii; merot. rtertiil n.peperomia plant.rtertiil a ta er a bedengel a emull. rtochel₁ n.a.s.log dividing front of fireplace from rest of house or bai.rtochel a delongelel a chab me a ulaol; bita er a chab er a blaibelau. rtochel₂ seertachel. rtuchel seertachel.rtuchel a rtachel. rtul n.poss.3s.dry or withered state (of tree).rtul a rat er ngii; rtul a kerrekar; merat.Cf.urrutel. merat v.s.(tree) dry or withered.merat a rat; diak le chemadech; merat el kerrekar; rtul. merterat v.s.redup.(body) withered.merterat a telkib el merat; merterat a bedengel el chad a mesengaked. ratureomel n.tree which has withered or died naturally.ratureomel a kerrekar, bambuu el mo merat er a oreomel. rua = re + ua: 'like as'; used to refer to a group of human beings.
ruabs v.i.(sun) set; sink (smoothly).ruabs a rusors; ruebet er a chelsel a daob; mlai a mla ruabs; dibus, urrabs; rebsel. ruam v.pf.3p.inan.seemeram.ruam a meram; omrachem a kakerous; ruam a beras er a odoim; romur; remul a kall. ruames v.i.make (long; high pitched) fart; break wind.ruames a rames; remesel.
ruaol v.a.s.rimall.ruaol a kirel el meruu; lius a ruaol, rouar, remuu. ruasm v.pf.3p.inan.seemerasm.ruasm a merasm; mla ruasm a bail. rubak₁ n.elder; old man; chief; foreign man; boyfriend; husband.rubak a chuodel el sechal; telechull a kebekuul a rubak; ngeasek e telechull a dui a rubak.Cf.ourubak. bekerubak v.s.smell like an old man. demal el rubak expression.(someone's) grandfather. rubak v.s.having the qualities of an old man.rubak a chuodel el sechal; telechull a kebekuul a rubak; ngeasek e telechull a dui a rubak. rubak er kemam expression.husband of one of my relatives; father-in-law. rubak er ngak expression.my boyfriend or husband. rubekngam n.poss.1pe. rubekngang v.s.inch.becoming an old man. rubeknged n.poss.1pi. rubekngek n.poss.1s. rubekngel n.poss.3s. rubekngem n.poss.2s. rubekngir n.poss.3p. rubak₂ v.s.having the qualities of an old man.rubak a chuodel el sechal; telechull a kebekuul a rubak; ngeasek e telechull a dui a rubak. rubak er a eanged expression.god. rubak er kemam expression.husband of one of my relatives; father-in-law. rubak er ngak expression.my boyfriend or husband. rubakldil n.female counterpart to each male title-holder in a clan.rubakldil a ongingil a a dui el loluchel er ngii a rubak er a blai me a kebliil. rubeang n.type of banana.rubeang a ta er a bedengel a tuu. rubekengel rubekengel a rubak er ngii. rubekmam n.poss.1pe.seerubekul. rubekmiu n.poss.2p.seerubekul. rubekngam n.poss.1pe.seerubak. rubekngang v.s.inch.becoming an old man. rubeknged n.poss.1pi.seerubak. rubekngek n.poss.1s.seerubak. rubekngel n.poss.3s.seerubak. rubekngem n.poss.2s.seerubak. rubekngir n.poss.3p.seerubak. rubekngiu n.poss.2p.seerubak. rubekrir n.poss.3p.seerubekul. rubekud n.poss.1pi.seerubekul. rubekuk n.poss.1s.seerubekul.
A a terungI have two older brothers. (Can only be said by a male). rubekul n.poss.3s.older brothers of male.rubekul a merreder a beluu; rubekengel a beluu.Cf.rubak,ourubak. rubekmam n.poss.1pe. rubekmiu n.poss.2p. rubekrir n.poss.3p. rubekud n.poss.1pi. rubekuk n.poss.1s. rubekul a Belau expression.elders of Palau. rubekul a Belau expression.elders of Palau. rubekul a ordomel Tirkel rubekul a ordomel ra beluu. rubekul a renged seerenged.Tirkel rubekul a rengedel a beluu. rubekum n.poss.2s.seerubekul. ruchad n.pl.siblings of opposite sex; related persons of opposite sex.ruchad a ochad, sechal me a redil el ngalektang; ruchad a kauchad. ruchel n.demigod.ruchel a rechelid.Cf.ruchelel. ruchellam n.poss.1pe.seeruchellel. ruchelled n.poss.1pi.seeruchellel. ruchellek n.poss.1s.seeruchellel. ruchellel n.poss.3s.younger brothers of male.ruchellel a mekekerei er ngii el sechal. ruchellam n.poss.1pe. ruchelled n.poss.1pi. ruchellek n.poss.1s. ruchellem n.poss.2s. ruchellir n.poss.3p. ruchellem n.poss.2s.seeruchellel. ruchellir n.poss.3p.seeruchellel. ruchelliu n.poss.2p.seeruchellel. rucherecheterir v.pf.3p.human.seemerechorech. rucherechid v.pf.1p.incl.seemerechorech. rucherechii v.pf.3s.seemerechorech.rucherechii a merechorech er ngii; mla rucherechii a idib. ruchorech₁ v.pf.3p.inan.seemerechorech.ruchorech a mla ngmai a diak le kloleklel; merechorech; mla . ruchorech a udoud; rucherechii, recherechel. ruchorech₂ v.i.sink (in water).ruchorech a meeleb, ngobeet er a daob; mo er a eou; ert a mla ruchorech. mererechorech v.redup.keep sinking.mererechorech a beot e soal el ruchorech; ert a mererechorech er a rumk. orrechorech v.caus.(make) (ship, etc.) sink.orrechorech a rusersang; ert a mekekokil el orrechorech el mo er eou; mla ruchorech. rudam n.pl.seeodam.rudam a odam; kauchad el sechal. rudel n.type of shellfish (used as knife).rudel a ta er a bedengel a cheled. rudos n.pl.seeodos.rudos a odos; kauchad el redil. ruebek v.pf.3p.inan.seemerebek.ruebek a merebek; merebek a ngduul el olab a uach; robekii, rebekel. ruebet v.i.fall (from).ruebet a ngar er a bab e mei metilech er a eou; ruebet er a kerrekar. merereberebet v.redup.fall one by one. [syn:mereberebet.mereberebet a mekudem el ruebet iedel a mereberebet; rebetel.] robetang v.inch.is starting to fall.robetang a mla ruebet; rebetel. robetung v.pred.is about to fall.robetung kmeed el ruebet; robetung er a skoki. urebetellel n.poss.3s.organization or arrangement of things; the way things are put together.
ruedem v.pf.3p.inan.seemeredem.ruedem a meredem; mla ruedem a madeldirek er ngii; rdemel. ruemech v.pf.3p.inan.seemeremech.ruemech a meremech; mla ruemech a lius. ruemet v.pf.3p.inan.seemeremet.ruemet a meremet; mla ruemet a belsiich el brak; rometii, remetel. ruetuu n.rayfish.ruetuu a ta er a bedengel a rrull. ruidm v.pf.3p.inan.seemeridm.ruidm a meridm; mla ruidm a betok el tuu, ridmii, rdmel. ruiim v.pf.3p.inan.seemeriim.ruiim a ngmai a klalo el rokui; meriim a klalo; riemii a blai, rrimelel. ruikl v.a.s.is to be divided up or distributed.ruikl a biongel; kirel el merous; rusel a kall; ruikl er a beluu. Ruk n.Truk.Ruk a ta er a beluu er a F.S.M. Chuuk. ouruk v.i.do a man's dance. ruk ruk a ta er a bedengel a ngloik; nglikir a rsechal. rukel rukel a rouk er ngii; remouk, medakd. rukemii v.pf.3s.seemerukem.rukemii a merukem er ngii el mo mekekerei; merrakl er ngii. ruklel n.a.s.poss.3s.share; portion. rukui v.pf.3p.inan.seemerekui.rukui a merekui; okngemed; mo merek; mla kma a kall el rukui e mo milil; rukui a urrerel. rulel n.poss.3s.seeruul.rulel a ruul er ngii; klekedall er a omenged. rulleterir v.pf.3p.human.seemeruul.
rullid v.pf.1p.incl.seemeruul. rullii v.pf.3s.seemeruul.rullii a meruul er ngii.
rullii besul expression.make (oneself) comfortable (for eating, sleeping, etc.); get (oneself) ready. rum (Eng.)room.
rumesii v.pf.3s.seemerumes.rumesii a mla merumes er ngii. rumkang rumkang a mla mo ruumk; ert a rumkang er a rechad. rungalek n.term of address by parent to child.rungalek a okedong er a ngelekel; e rungalek. rungsii v.pf.3s.seemerenguus.rungsii a merenguus er ngii. runguus runguus a okngemed; debteb el ngalek a mla runguus a tiel; mla omngemed a kirel el mo ududel a le mad a demal. ruoll v.a.s.is to be made/done/prepared/repaired.ruoll a kedmekill; kirel el meruul; kles a ruoll, rullii, remuul.
rur₁ n.shame; timidity.rur a merur; rrengel er a recherechel; seked; titmekl.Cf.merur,sekemerur,omekrur. mad el rur expression.expression feigning shame or shyness. ng diak a rrengel expression.unreserved; uninhibited; direct; not afraid to speak one's mind. rrengam n.poss.1pe. rrenged n.poss.1pi. rrengek n.poss.1s. rrengel n.poss.3s. rrengem n.poss.2s. rrengir n.poss.3p. rrengiu n.poss.2p.
rureu rureu a dibus; ng mla er tia e mla mo rureu; rureulngau. rureulngau rureulngau a dibus; diak a medengelii el kmo ng mlo er ker; mla mo rureu. rurout n.sponge.rurout a dellomel er a chei; olemed. rurt n.running; race.rurt a remurt; diak lorael, kolekel; klaidesachel er a rurt, rurtii, rretel. loia a rurt el rubak expression.half-walk and half-run; walk (like an old man) with a determined gait. rertel n.poss.3s.rertel a rurt er ngii; remurt. rretel n.poss.3s.his/her/its running speed.rretel a klisichel a rurt er ngii; medakd a rretel a mlai. Ng techang a kot el mesisiich el chad er a er tia el skuul?Who is the fastest runner at this school? rurtang v.inch.is starting to run.rurtang a mocha remurt; kolekelang. rurtii v.pf.3s.seeremurt.rurtii a remurt er ngii; mla rurtii a cheroid. rurtung v.pred.is about to run.rurtung a mochu remurt; kolekelung. rurutong rurutong a beketekoi; remorem a ngerel; oltochedechad er a omelekoi; alii a rurutong a meremang. rusall v.a.s.is to be divided up/distributed.rusall a reuikl; biongel, kirel merous. rusechii v.pf.3s.seemerusech.rusechii a merusech er ngii el kukau. rusel n.poss.3s.action of distributing.rusel a omerous er ngii; rusel a kall. rusersang rusersang a omerollel el rusors. rusii seerousii. rusors v.i.sink to bottom of sea.rusors a ngobeet; ngar er a chelsel a daob, orresors, rusersang. rusur v.pf.3s.seemerus.rusur a merus er ngii. rutechii v.pf.3s.seemerutech.rutechii a merutech er ngii. rutertechii v.s.redup.slow in accomplishing task; inefficient. ruterutech ruterutech a betok el omerutech; ruterutech a oacher e diak a ududek; merterutech. ruukem v.pf.3p.inan.seemerukem.ruukem a merukem; merau a mla ruukem a betok el bachel. ruul n.type of fishnet made of palm leaves.ruul a klekedall er a omengesokes; merart a ruul el llel a lius. rulel n.poss.3s.rulel a ruul er ngii; klekedall er a omenged. A kumdasu eia rechad era Irrai a bai ungil el a omelai el oleng era ngidil chad el mo era skozio.I think people in Airai should make tool booths at the airport and collect fees. ruumes v.pf.3p.inan.seemerumes.ruumes a merumes; mla ruumes a kukau, rumesii. ruumk v.i.get loaded down; get weighted down.ruumk a klou a uleklool er ngii; obereod, ert a ruumk er a betok el beras; oremkii, remkel.Cf.orrumk,orrumk. |
a b ch d e f g h i k l m n o p r s t u y z