Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


 
Produced from the master edition maintained attekinged.com

updated: 6/21/2015   

Palauan-English

 a    b    ch    d    e    f    g    h    i    k    l    m    n    o    p    r    s    t    u    y    z   

i

ia    ib    id    ie    ii    ik    il    im    in    io    ir    is    it    iu    

 iab  n.gold-spotted jack.a iab ta er a bedengel a ngikel.

iaech  iaech a baoch; bochel a ralm el omaoch el mo er a bekai, melim a ralm er a iaech.

iaes  n.fly.iaes a mekekerei el charm el meklou er a rekas; iaes a sebechel muchel a secher; eselel.

esel  n.poss.3s.

iaesidebull  n.horsefly.iaesidebull a meklou el iaes; debulliaes, iaes er a debull. [syn:debulliaes]

omekiaes  v.caus.attract flies.

Tbekeuliaes  n.name of hill near Ngerubesang.

iaesidebull  n.horsefly.iaesidebull a meklou el iaes; debulliaes, iaes er a debull.

iai  num.8 [eight] (counting).iai a ochur 8, me a long , uid , iai.

iakiu  n.(Jap.)baseball.iakiu a klekool el mengelebed a bduu, ouiakiu.

Aki mlo omes a.we went to a baseball game.

Ng techang a kot el meduch el chad er a er tia el skuul?Who is the best baseball at this school?

Ng techa oba a bduu er a?who has the baseball?

iakkotsiang  (Jap.)parrots.

iakorang  n.tuberose; asucena.

iaksok  (Jap.)promise.

iama  (Jap.)raise hairdo at front of hair.

iami  n.grass in snapdragon family.

 iaml  iaml a emull er a mesei el bechochod a bul; a iaml a ilumel e dirrek el osurech.

ianagi  n.(Jap.)Formosa koa tree; willow.

ianangi  (Jap.)willow tree.

 ias₁  n.dolphin fish.ias a ta er a bedengel a demul el meklou el ngikel.

ias₂  n.milky mangrove tree; river poison tree.ias a ta er a bedengel a kerrekar.

iasai  n.(Jap.)vegetable.

 Ak di olteterau a e mecherar a mlik.I'm just selling vegetables a little at a time, and then I'll (be able to) buy my car.

Ak milenga a beras me a techel a kerbou me a.I ate rice and beef with vegetables.

iasai bune  (Jap.)boat for transporting vegetables (not used anymore, during Japanese time they used boats for bringing vegetables, etc.).

iasaibune  n.(Jap.)vegetable boat.

iasui  v.s.(Jap.)cheap.

iasumba  n.(Jap.)bench.

iau  n.nakedness.

 iaus  n.convict fish.iaus a ta er a bedengel a ngikel.

Aikel cheldil el a kmal ungil cheltuul.The yellow striped sweet lips we caught last night are good smoked.

Ibangellel  n.location in Imeliik.

ibechelel  n.poss.3s.seeibuchel.

ibedei   ibedei a chesbad er a lius el mekekerei er a kleu.

Ibedul  n.title of chiefs in Koror.Ibedul a kebekuul el dial a bdelul a beluu er a Oreor; e menguteling er a bitalianged er a Belau.

ibelbii  v.pf.3s.seemelbolb.

Ibeluu  n.name of clan in Ngchesar.

Ibesang  n.location in Ollei.

ibetel  ibetel a iubet er ngii; ibetel a ngas a ungil el idungel.

Ibobang  Ibobang a beluu er a Ngatbang.

ibokill  n.curve (in road).ibokill a iueklel a rael, ng mlo ieuekl er a ibokill el obart.

ibokllel  n.poss.3s.ibokllel a ibokill er ngii el rael.

ibokllel  n.poss.3s.seeibokill.ibokllel a ibokill er ngii el rael.

ibouch  ibouch a klekedell a chad me a charm, blil a kall er a diil, ibuchel.

 ibuchel₁  n.sea urchin.ibuchel a ta er a bedengel a cheled el kall.

ibechelel  n.poss.3s.

ibuchel  n.vagina.

ibuchel er a ngemai  expression.sea urchins found in great quantity in shallow; fortunate person who without any effort on his part gets showered with gifts or girlfriends.

ungelel a ibuchel  expression.hard membrane inside sea urchin.

ibuchel₂  ibuchel a ibou er ngii el belochel.

ibuchel₃  n.vagina.

ibuchel er a ngemai  expression.sea urchins found in great quantity in shallow; fortunate person who without any effort on his part gets showered with gifts or girlfriends.

-id₁  affix.us (including you).

-id₂  affix.our (including your).

idedeleb  n.redup.type of ghost.

idekel₁  n.poss.3s.seeiidek.idekel a idokel, idek er ngii.

idekel₂  idekel a but er a uriul, meklou a idekel a btil.

idekel a but  expression.buttocks.

idekelel  n.poss.3s.seeidokel.idekelel a idek er ngii; idokel, kikingelel.

idekelel a bilem  expression.the filthiness of your clothes.

idekelii  v.pf.3s.seemengidokel.idekelii a omekidokel er ngii; mengidokel er ngii; rullii el mo idokel,.

ideliseb  n.day before yesterday.ideliseb a ta el sils er a uchei er a elii.

er a idelsebel  expression.three days ago.

er a uche er a idelsebel  expression.four or more days ago.

idelsebam  n.poss.1pe.

idelsebed  n.poss.1pi.

idelsebek  n.poss.1s.

idelsebel  n.poss.3s.

idelsebem  n.poss.2s.

idelsebir  n.poss.3p.

idelsebiu  n.poss.2p.

 A ideliseb e ng mle Sabadong.The day before yesterday was Saturday.

A e ng mele SabadongThe day before yesterday was Saturday

A e ng mle ongetela el ureor?What was the day before yesterday?

idelsebam  n.poss.1pe.seeideliseb.

idelsebed  n.poss.1pi.seeideliseb.

idelsebek  n.poss.1s.seeideliseb.

idelsebel₁  n.poss.3s.seeideliseb.

idelsebel₂  n.three days ago.idelsebel a ta el sils er a uchei er a ideliseb.

idelsebem  n.poss.2s.seeideliseb.

idelsebir  n.poss.3p.seeideliseb.

idelsebiu  n.poss.2p.seeideliseb.

idengelel  n.poss.3s.seeidungel.idengelel a idungel er ngii el ngau.

idenges  n.Palauan money: type of kldait.idenges a udoud er a Belau el kldait.

idesall  v.a.s.(fruit) is to be pared or shredded.idesall a kirel el meiides; bobai a idesall, idesii a bobai, melides er ngii, idesel.

idesel  idesel a omelides er ngii el bobai, melides el mo mekekerei e meliliut.

idesii  v.pf.3s.seemelides.idesii a melides er ngii.

ideuekl  v.i.go around (corner of building); to hide or conceal oneself.

idokel₁  v.pf.3p.inan.seemengidokel.idokel a ngar ngii a idek, idokel el a bail; diak el selilek, diak le klikiid.

idokel₂  n.dirtiness; filthiness.

idekelel  n.poss.3s.idekelel a idek er ngii; idokel, kikingelel.

idekelel a bilem  expression.the filthiness of your clothes.

idokel  v.s.dirty; filthy.

idokel₃  v.s.dirty; filthy.

idungel  n.firewood.idungel a merat el kerrekar el omekard a ngau, idengelel a ngeliokl.

idengelel  n.poss.3s.idengelel a idungel er ngii el ngau.

Ngkired el lmuut el mosiik a betok el.We need to more fire wood.

iebed  n.lasso; snare; contemporary fishing net (left in shallow water when tide goes out).iebed a besebes el chaibibeob el melebed; iebed a melebed a malk.

ebedel  n.poss.3s.ebedel a iebed er ngii; iebed er a malk.

Iebukel  n.hamlet in Ngerechelong.Iebukel a chimo er a rengedel a beluu er a Oreor me a dirrek el Ngerchelong.

Iechad  n.legendary inhabitant of Ngriil who lent Palauan money to Remesechau.

iechadedaob  n.waterspout.iechadedaob a meringel el daob me a berius el uldak er a eolt.Cf.omdaob.

usekerel a iechadedaob  expression.long, transparent sea snake.

iedel  n.mango.iedel a kerrekar el kall a rdechel.

edelel  n.poss.3s.edelel a iedel el ngii a ouklalo er ngii.

mesedel  n.hog plum (type of mango). [syn:mesiedel]

Meral berikt a er a mesei.The mango tree at the taro swamp is covered with fruits.

Ng ua ngara a chasi er a?What does mango taste like?

Ng ua ngara a bul a?What does mango smell like?

Ng ua ngara a teletelel a?What's the shape and texture of mangoes?
    »additional examples

iedelel  iedelel a iedel el ngii a oukerrekar er ngii.

 iek  n.necklace of Palauan money.iek a chelsuch el udoud er a Belau, diak le betok el chad a ouiek.

ieleb  n.flood (of major proportions); tidal wave.ieleb a klou el dolech el ralm me a daob el me elebii a beluu; a meselech a telemall er a ieleb.

elebel  n.poss.3s.elebel a ieleb er ngii, berius el merael er a bebul a chutem, meleleb, beluu a ileleb er a dolech; delekedek.

iellel  iellel a ioll er ngii el buik, llach me a chelleoch a di mo kebais e ngii a di merechorech, diak le mesiik a iellel.

iengel  n.line for stringing fish.iengel a ongesuch, klalo el mengesuch, iengel a mengesuch a ngikel; iengelel.

engelel  n.poss.3s.engelel a iengel er ngii er a omenged; engelel a mui er a meas.

iengelel  n.poss.3s.iengelel a iengel er ngii; ongesuch er a ngikel.

Iengel  n.passage in Ngerechelong.Iengel a toachel er a Ngerechelong.

iengel  n.poss.3s.seeii.iengel a ii er ngii el chelebacheb.

iengelel  n.poss.3s.seeiengel.iengelel a iengel er ngii; ongesuch er a ngikel.

Iesus  n.(Ger.)Jesus (protestant usage).

ieta  seeietang.

Ungil sils.Good early afternoon.

Kemo meriik er a mekesong er a sils.You have to rake the yard in the afternoon.

ietang  v.s.inch.finishing; passing by or over.

ieteklel  n.poss.3s.what one should do with something; how one should deal with something; (someone's) way of doing or using something.ieteklel a cheldechulel; di kea kudengei a ieteklel a ngalek el di lmangel; diak le mesiik a ieteklel a ngelekek e le bo er a skuul.

 Ng di kea kudenge a ieteklek er aika el kall.I don't know what to do with all that food.

ietel₁  n.poss.3s.seeiit.ietel a iit er ngii, imiit er a rael.

ietel₂  ietel a obutek a medad; mechiuaiu; diak ietel a medad er a cherrodech.

ietel a sils  n.late afternoon.

ietung  v.s.pred.is about to finish or be over.

ieuekl  ieuekl a mo obart, mla ieuekl er a rebai er a blai, iueklel.

ii  n.cave.ii a kerriu er a chelebacheb el sebechel el blai; ii er a Metukerikull a klou.

iengel  n.poss.3s.iengel a ii er ngii el chelebacheb.

iidek  n.(accumulated) dirt (in clothes, on body, etc.).iidek a chut; diak el bleches; idokel el bail, idekel.

idekel  n.poss.3s.idekel a idokel, idek er ngii.

iikemuu  iikemuu a ngerel a ongurs; iikemuu a serengelii.

iikl  seeiikr.

iikr  n.area/space outside.iikr a ikrel, diak le chelsel, ikrel a blai a mekesokes, ikrel a chelmoll. [syn:iikl,rikr]

el mo er a ikrel  expression.in the direction beyond the reef.

ikram  n.poss.1pe.

ikred  n.poss.1pi.

ikrek  n.poss.1s.

ikrel  n.poss.3s.ikrel a iikr er ngii el blai.

ikrel a blai  expression.outside of the house.

ikrem  n.poss.2s.

ikrir  n.poss.3p.

ikriu  n.poss.2p.

A rengalek a milil er a iikr.The children are playing outside.

Mngemlii a.Mow the lawn.

iim  Tekoi el kirel a mekekerei el udoud er Belau el kldait.

iings₁  n.(Eng.)inch.

iings₂  n.(Eng.: hinge)hinge.iings a klekedellel a chesimer el rullii me ng obok e mechesimer.

iis  n.nose; curved board at entrance of bai laid on top of kuoku or chututem.iis a klekedellel a klidm, urrereel a iis a melungl a bau, ungil a isngel a tmungl a bau.

bita a isngel  expression.having only one nostril.

isngam  n.poss.1pe.

isnged  n.poss.1pi.

isngek  n.poss.1s.

isngel  n.poss.3s.isngel a iis er ngii, chad er a Merikel a teterbius a isngel.

isngem  n.poss.2s.

isngir  n.poss.3p.

isngiu  n.poss.2p.

medulel a iis  expression.bridge of nose.

iisb  n.cavern or grotto under rock or cliff at edge of water.iisb a kerriu er a melengel a taoch el dmolech; iisb a blil a ius.

iit₁  n.miss; failure.iit a mla imiit; uleiit a tekingel, "a kekerei a iit" diak el taut.Cf.imiit,omekikiit.

A iit!  expression.You've missed!

diak liit  expression.without fail; definitely.

ietel  n.poss.3s.ietel a iit er ngii, imiit er a rael.

ietel a sils  n.late afternoon.

iit  v.s.past; over (with); finished; through.iit a mla imiit; uleiit a tekingel, "a kekerei a iit" diak el taut.

ungil el iit a sils  expression.good (early) afternoon.

 A ngalek a ietu a medal.The child is about to fall asleep.

 A Toki a mla imiit.Toki has given birth.

 Ng diak kiit el mekodkau.I won't fail to kill you (one of these days).

 Ng diak liit el me a Droteo.Droteo will definitely come.

 Ng mla imiit a cheokl.The worst is over.

iit₂  v.s.(: )past; over (with); finished; through.iit a mla imiit; uleiit a tekingel, "a kekerei a iit" diak el taut.

iiud₁  iiud a iluodel er a tuu; teliiud.

 iiud₂  iiud a ta er a bedengel a cheled el bereked a bad.

-ik  affix.my.

ikelesia  n.(Spa.)church.ikelesia a blil a omeluluuch er a Chelid.

ikesoul  n.Palauan money: type of kldait.ikesoul a udoud er a Belau el kldait.

iklterir  v.pf.3s.past.seemengemikr.

ikram  n.poss.1pe.seeiikr.

ikred  n.poss.1pi.seeiikr.

ikrek  n.poss.1s.seeiikr.

ikrel  n.poss.3s.seeiikr.ikrel a iikr er ngii el blai.

 Kengti, a yanged a uchul ea National Emergency Management Office (NEMO) a mla tebedii A Small craft warning ra beluu er belau rokir. Daob ra delongelel a Beliliou ma Ngeaur, Ollei ma Ngcheyangel ma a elemoll a kmal mekngit er elechal team. MaleuaiseDue to the weather conditions and increasing hazardous surf, the National Emergency Office (NEMO) is issuing a Small Craft Warning for the entire Republic of Palau. Water conditions from outside the reef through all exposures are very rough at this time.

ikrel a blai  expression.outside of the house.

ikrem  n.poss.2s.seeiikr.

ikrii  v.pf.3s.seemengemikr.ikrii a diak el chau ngii, blik a ikrii a rael.

ikrir  n.poss.3p.seeiikr.

ikriu  n.poss.2p.seeiikr.

iksid  n.Palauan money: type of kldait.iksid a ta er a bedengel a udoud er a Belau.

ikurs₁  ikurs a klekedall er a omenged el mengesokes.

ikurs₂  seetwitching (nervous disorder).

-il  affix.his; her; its; their (non-human).

ilab  ilab a belsibs er a ding; ekebil a ilab a dingal ng outelau; ilebengel a ding.

ilachetoel  ilachetoel a ta er a bedengel a rrull.

ilachetomel  n.mud (in mangroves).ilachetomel a chetemel a keburs me a taoch el ngelengelotel.

ilad₁  v.r.s.coaxed into doing something; flattered; whetted; sharpened.

ilad₂  n.r.s.pride.ilad a mead; ngar bab a rengul; medengang, di melekoi el mochu er a eanged; ildengel a buik.

ildengel  n.r.s.poss.3s.ildengel a ilad er ngii el buik, mead.

ilakl  v.pf.3p.inan.past.seemeleakl.

ilalidel  v.s.having chills; shivering severely.ilalidel a omritel er a kerrasem; kmal mekerasem; ouderiu.

ilamrokl  ilamrokl a ta er a bedengel a ngikel.

ilaot  n.coconut syrup (made by boiling chemadech = coconut sap); nectar; any sweet liquid.ilaot a chemadech er a lius el mesengoes el mo smiich; ilotel a lius, ilaot a merkos.Cf.oltall.

ilotam  n.poss.1pe.

iloted  n.poss.1pi.

ilotek  n.poss.1s.

ilotel  n.poss.3s.coconut syrup.ilotel a ilaot el ngii a ouilaot, ilotel a chelatngikl.

ilotel a chilakngil  expression.honey.

ilotem  n.poss.2s.

ilotir  n.poss.3p.

ilotiu  n.poss.2p.

ilasem₁  v.pf.3p.inan.past.seemelasem.ilasem a mla measem; ulsemuul, esemii a ngloik, melasem.

ilasem₂  v.r.s.tried out; challenged.ilasem a mla measem; ulsemuul, esemii a ngloik, melasem.

ilasngesungel  n.the overhang of a roof.uchul orengodel er a blai.

ilbaib  ilbaib a dengchokl el oltekau a chimal, cheloit a bedengel.

ilbolb₁  ilbolb a melbolb; meliuekl, er ngii, rebulis a ilbolb er a blil a oudellomel a mariuana.

ilbolb₂  n.fortress.

ildall  v.a.s.(fruit, tapioca, taro, etc.) is to be peeled.ildall a kirel meild; kirel mengai a budel; ildii a brak, imild a diokang, ildel a kukau.

ildekelii  v.pf.3s.past.seemengidokel.

ildel  ildel a omelild er ngii, melild.

ildellel  ildellel a iiild el ngii a mellild, ildellel el diokang.

ildengel  n.r.s.poss.3s.seeilad.ildengel a ilad er ngii el buik, mead.

ildengelterir  v.pf.3p.human.past.seemelad.

ildengii  v.pf.3s.past.seemelad.

ildesall  v.r.s.(fruit) pared or shredded.

ildesii  v.pf.3s.past.seemelides.

ildii  v.pf.3s.seemelild.ildii a melild er ngii.

ildisel  n.poss.3s.seeildois.ildisel a ildois er ngii el udoud, beltok er ngii el belduchel.

 A!That's too much!

 Ng tela a a lisem?How many coconuts do you have?

ildois  n.amount, quantity or number (especially, large).ildois a ildisel; ulecherngelel; cherrengelel, beltok er a udoud.

diak lua ildisel a  expression.very many; not like any quantity of something imaginable.

ildisel  n.poss.3s.ildisel a ildois er ngii el udoud, beltok er ngii el belduchel.

 A ildisel!That's too much!

 Ng tela a ildisel a lisem?How many coconuts do you have?

 Chelechang el ledu a rechad er a Siria el kmo 'A Rubak a rubak er a bukl e diak lerubak er a oberberek,' e ak mo loia tia el klou el er a cheroel a chimam.Now that the Syrians say that God is the lord of the hills and not the lord of the plains, I will give you victory over their huge army.

ildokel  v.pf.3p.inan.past.seemengidokel.

ileakl₁  seeilakl.ileakl a mla meakl; diak luldak; , meleakl, ileakl a beches er a mechut, ileklel.

ileakl₂  v.r.s.separated; separate; set apart; removed; dissociated; special.ileakl a mla meakl; diak luldak; , meleakl, ileakl a beches er a mechut, ileklel.

ilebechel  n.poss.3s.seeilobech.ilebechel a ilobech er ngii el mlai.

ilebed₁  v.pf.3p.inan.past.seemelebed.ilebed a ulak; mla meebed, ilebodel er a iebed, malk a ilebed.

ilebed₂  v.r.s.seemelebed.ilebed a ulak; mla meebed, ilebodel er a iebed, malk a ilebed.

ilebedii  v.pf.3s.past.seemelebed.

ilebengel  ilebengel a ilab er ngii el ding.

ilebodel  ilebodel a ilebed.

ilechang  ilechang a melekoi a betok el klaloel cheroid er ngii el melekoi e kmeed er a orrenges, ilecha el udoud.

ilechetii  v.pf.3s.past.seemeluchet.

ilei  ilei a melekoi a klalo el kmeed er a melekoi e cheroid er a orrenges, ilei el babier.

ilekemellam  n.poss.1pe.seeilekemellel.

ilekemelled  n.poss.1pi.seeilekemellel.

ilekemellek  n.poss.1s.seeilekemellel.

ilekemellel  n.poss.3s.his/her/its belongings.

ilekemellam  n.poss.1pe.

ilekemelled  n.poss.1pi.

ilekemellek  n.poss.1s.

ilekemellem  n.poss.2s.

ilekemellir  n.poss.3p.

ilekemellui  n.poss.2p.

 Ng di omais el dimeau me kede kmal ungil mes a rokui el.He just walks around naked so we can all see all of his parts.

ilekemellem  n.poss.2s.seeilekemellel.

 Mngai a e dorael.Get your stuff and let's go.

ilekemellir  n.poss.3p.seeilekemellel.

ilekemellui  n.poss.2p.seeilekemellel.

ileklii  v.pf.3s.past.seemeleakl.

ileko  seeilekong.

 Ak er a blim e ng di ke mle dibus.I came to your house, but you were out.

ilekong  v.past.seeekong.ilekong a mla eko er tilechang.

ilel  ilel a omeluil er ngii; meluil; ilel a chedecholl.

ileleb  v.r.s.overgrown (with foliage); flooded; under water; covered (with blanket, etc.).ileleb a delekedek; mla meeleb; ralm iueleb a dait er a mesei; rael a ileleb er a ralm.

ilemeklii  v.pf.3s.past.seemelimokl.

ilemokl  v.pf.3p.inan.past.seemelimokl.

ilengel₁  v.r.s.halted or stopped from the side; headed off.ilengel a ollumel el delasech el kerrekar, ilengel a mui er a ralm, klalo er a irechar.

ilengel₂  n.r.s.large wooden water tank.ilengel a ollumel el delasech el kerrekar, ilengel a mui er a ralm, klalo er a irechar.Cf.melengel.

ilengel₃  v.pf.3p.inan.past.seemelengel.

ilengeleklii  v.pf.3s.past.seeengelakl.

ilengelii  v.pf.3s.past.seemelengel.

ilides₁  seeildesall.ilides a mla meides, selngos el mekekeriei, melides a bobai, idesel a bobai.

ilides₂  v.pf.3p.inan.past.seemelides.

ilideuekl  ilideuekl a ngalek el merrodel me ng mlo diak el ngelekel a demal; ng mlo ochedal me a lechub e ng ochellel; osisiu el teletael a mo er a delal.

ilii  v.pf.3s.seemeluil.ilii a meluil er ngii; ilii a chedecholl.

ilild₁  v.pf.3p.inan.past.seemelild.

ilild₂  v.r.s.(fruit, tapioca, taro, etc.) peeled.ilild a nglai a budel; mla meild, ildii a diokang, imild a diokang, ildel.

ilildii  v.pf.3s.past.seemelild.

ililii₁  v.pf.3s.past.seemeluil.

ililii₂  v.pf.3s.past.seemelaul.

ilisar  v.pf.3s.past.seemeius.

iliu  iliu a mla imiu; dimlak el be ltab; mlai a mla imiu el merael.

iliuch₁  v.r.s.opened; cut open.iliuch a mla meiiuuch, ruul el diak el telenget, iuechii a mengur, imiuch, iuechel a tuna.

iliuch₂  v.pf.3p.inan.past.seemeliuch.

iliud₁  seeiluodel.iliud a rruul el chaibibeob; mla meiiuud a such, iuedii a ekil el mo iluodel.

iliud₂  iliud a cheldukl el bad el olengrull, iliud a oumesingd el ngar er a medal a rael.

iliuekl₁  v.r.s.surrounded by.iliuekl a ilbolb; mla iueklii; meliuekl er ngii, rengeasek a mla remurt el iueklii a oililaol el rokir.

iliuekl₂  iliuekl a kldibel, remechas a iliuekl er a beldokel el "ngarasar".

iliuekl₃  v.pf.3p.inan.past.seemeliuekl.

iliueklii  v.pf.3s.past.seemeliuekl.

ilkaik  n.curved edge of bottom of canoe which remains above water.ilkaik a chelsel a mlai; ilobech er a mlai er a daob.Cf.melkaik.

ilkelkel  n.poss.3s.seeilkolk.ilkelkel a ilkolk er ngii el blai; milkolk.

ilkelkel a btelum  expression.your stupidity.

ilkelkel a rengul  expression.his stupidity.

ilkelkel a rum  expression.darkness or gloominess of the room.

ilkol  n.mosquito (term used only in Peleliu).

ilkolk  n.darkness; stupidity.ilkolk a milkolk; keremerem, diak el mellomes.

ilkelkel  n.poss.3s.ilkelkel a ilkolk er ngii el blai; milkolk.

ilkelkel a btelum  expression.your stupidity.

ilkelkel a rengul  expression.his stupidity.

ilkelkel a rum  expression.darkness or gloominess of the room.

illebii  v.pf.3s.past.seemeleleb.

illeleb  v.pf.3p.inan.past.seemeleleb.

illitokl  n.whirlwind.

ilmeklel  n.poss.3s.seeilmokl.ilmeklel a ilmokl er ngii el beluu; mimokl.

ilmokl₁  n.r.s.freedom; license; permission.ilmokl a mimokl; mededaes, mimokl el deleuill, diak a ulecheracheb er a beluu.

ilmeklel  n.poss.3s.ilmeklel a ilmokl er ngii el beluu; mimokl.

 Ak milsa a ilmokl a Droteo, me ng sebechel el mo er a katsudo.I've given Droteo freedom (from earlier restrictions), so he can go to the movies.

ilmokl₂  v.r.s.loosened.

ilobech  n.hollowed-out hull of canoe or boat; hold.ilobech a chelsel a mlai er a daob.

ilebechel  n.poss.3s.ilebechel a ilobech er ngii el mlai.

ilotam  n.poss.1pe.seeilaot.

iloted  n.poss.1pi.seeilaot.

ilotek  n.poss.1s.seeilaot.

ilotel  n.poss.3s.coconut syrup.ilotel a ilaot el ngii a ouilaot, ilotel a chelatngikl.

ilotel a chelakngikl  expression.honey.

ilotel a chilakngil  expression.honey.

ilotem  n.poss.2s.seeilaot.

ilotir  n.poss.3p.seeilaot.

ilotiu  n.poss.2p.seeilaot.

ilou₁  ilou a klisichel; melailou er a chelebacheb, mengiil er a iusech.

ilou₂  n.sheltered or protected area next to hill, mountain, etc.

ilsechem₁  v.r.s.held or grasped firmly.ilsechem a orreked; ilsechomel, isechemii a udoud, isechem a kar, isechemel.

ilsechem₂  v.pf.3p.inan.past.seemesechem.

ilsechemii  v.pf.3s.past.seemesechem.

ilsechomel  ilsechomel a omelsechem; melsechem.

ilsemii  v.pf.3s.past.seemelasem.

ilteet  n.riches; power; majesty.ilteet a meteet, mesiich, ngar bab el blai; ngalekilteet a ngaleksiich.Cf.meteet,klemeteet.

iltetam  n.poss.1pe.

ilteted  n.poss.1pi.

iltetek  n.poss.1s.

iltetel  n.poss.3s.iltetel a ilteet er ngii el chad; meteet.

iltetem  n.poss.2s.

iltetir  n.poss.3p.

iltetiu  n.poss.2p.

ngalek ilteet  expression.child of high family.

 A debel a ingsed a meteet er a ngikel.The ocean of our islands is abundant in fish.

 Se el blai a meteet er a chemachel.That family is well-known to have resources in betel nut.

iltekngam  n.poss.1pe.seeiltekngel.

ilteknged  n.poss.1pi.seeiltekngel.

iltekngek  n.poss.1s.seeiltekngel.

iltekngel  n.poss.3s.amount; quantity; number.iltekngel a beltok er ngii; betok a udoud, ildisel; iltekngel a ngikel. [syn:iltekngil.iltekngil a iltekngel.]

iltekngam  n.poss.1pe.

ilteknged  n.poss.1pi.

iltekngek  n.poss.1s.

iltekngem  n.poss.2s.

iltekngir  n.poss.3p.

iltekngiu  n.poss.2p.

 A iltekngel!That's too much.

 Ng tela a iltekngel a lisem?How many coconuts do you have?

iltekngem  n.poss.2s.seeiltekngel.

iltekngil  seeiltekngel.iltekngil a iltekngel.

iltekngir  n.poss.3p.seeiltekngel.

iltekngiu  n.poss.2p.seeiltekngel.

iltetam  n.poss.1pe.seeilteet.

ilteted  n.poss.1pi.seeilteet.

iltetek  n.poss.1s.seeilteet.

iltetel  n.poss.3s.seeilteet.iltetel a ilteet er ngii el chad; meteet.

iltetem  n.poss.2s.seeilteet.

iltetir  n.poss.3p.seeilteet.

iltetiu  n.poss.2p.seeilteet.

iltuchel  iltuchel a ometiutech; meliutech.

iluchet₁  v.pf.3p.inan.past.seemeluchet.iluchet a mla meiuchet, nglai er a techerakl, meluchet er ngii.

iluchet₂  v.r.s.unhooked.iluchet a mla meiuchet, nglai er a techerakl, meluchet er ngii.

iluchii  v.pf.3s.past.seemeliuch.

iluil₁  v.pf.3p.inan.past.seemeluil.iluil a mla meiuil; diak le blerk, ilii a bar; imuil a chedecholl, ilel a chedecholl.

iluil₂  v.r.s.rolled up.iluil a mla meiuil; diak le blerk, ilii a bar; imuil a chedecholl, ilel a chedecholl.

ilumel  n.a.s.drink; beverage.ilumel a ralm me a mengur me a ngii di le ngera el dolim; melim a kar, ngilmii a mengur.Cf.ulellumel,ollumel.

ilumel er a party  expression.party drink.

imelam  n.poss.1pe.

imeled  n.poss.1pi.

imelek  n.poss.1s.

imelel  n.poss.3s.imelel a ilumel el ngii a ouilumel, imelel el mengur.

imelem  n.poss.2s.

imelem el kohi  expression.your drink or cup of coffee.

imelir  n.poss.3p.

imeliu  n.poss.2p.

 Ak olab a ilumel el mo er a party.I'm bringing drinks to the party.

 Ng chamatter a.We have plenty of drinks.

Kede ousbech a kor el melim a.We use cups to drink.

Kede ousbech a ollumel el omelechang a er ngii.We use pitchers to put drinks in.

ilumel er a party  expression.party drink.

iluochel  seeiliuch.iluochel a iliuch.

Iluochel  n.r.s.(in Palauan legend) name of Dilidechuu in Ngeaur after she began to prepare taro patches.

iluodel₁  n.stones, coconut shells, or similar objects used as support for cooking pot during serving.iluodel a iliud. [syn:iliud.iliud a rruul el chaibibeob; mla meiiuud a such, iuedii a ekil el mo iluodel.]

iluodel  v.s.(people) sitting, standing or arranged in a circle; (stone platform) built circular.iluodel a iliud. [syn:iliud.iliud a rruul el chaibibeob; mla meiiuud a such, iuedii a ekil el mo iluodel.]

iudellel  n.poss.3s.

iluodel₂  v.s.(people) sitting, standing or arranged in a circle; (stone platform) built circular.iluodel a iliud.

iluodellel  iluodellel a iliud er ngii.

ilus₁  v.pf.3p.inan.past.seemeius.ilus a mla meius; imus a mlai el merael; isal a mlai.

ilus₂  v.r.s.rowed; paddled; stirred.ilus a mla meius; imus a mlai el merael; isal a mlai.

-im  affix.your (singular).

imakl  v.pf.3p.inan.seemeleakl.imakl a meleakl, meruul el mo diak el luldak; imakl a kall er a ulengall.

imasem  v.pf.3p.inan.seemelasem.

imdel  n.poss.3s.seeiumd.

imeakl  seeimakl.

Imeiong  n.hamlet in Ngeremlengui.

imekill  v.a.s.is to be loosened.imekill a kirel el mo mimokl; imeklii a delibuk, mo diak le kes a lechetel a chim, imeklel.

imeklel  imeklel a omelimokl er ngii.

imeklii  v.pf.3s.seemelimokl.imeklii a melimokl er ngii, rullii el mo mimokl.

imekurs  n.Bilimbi fruit (sometimes used to flavor sea cucumber or to make drink similar to lemonade).imekurs a kall; kerrekar el mekemim a redechel.

imelam  n.poss.1pe.seeilumel.

imeled  n.poss.1pi.seeilumel.

Diak moruul a el otsia.Why dont you make us some tea?

imelek  n.poss.1s.seeilumel.

Ng soak a mekelekolt el ralm. Tia el a diak lmekelkolt.I want cold water. My drink is not cold.

A a kmal merekosMy drink is to sweet

A a telkib el beralm.My drink needs a little more sugar.

imelek el ralm  expression.my drink of water.

imelel  n.poss.3s.seeilumel.imelel a ilumel el ngii a ouilumel, imelel el mengur.

imelem  n.poss.2s.seeilumel.

imelem el kohi  expression.your drink or cup of coffee.

Imeliik  n.village in S.W. Babeldaob (Aimeliik).Imeliik a Ngerebungs, beluu er a Keiukl; Babeldaob.

rechimeliik  n.pl.inhabitants of Imeliik.

imelir  n.poss.3p.seeilumel.

imeliu  n.poss.2p.seeilumel.

Ng ua ngara a?How's your drink?

imengel  v.pf.3p.inan.seemelengel.imengel a melengel; osiuekl a mlai e olengit a ngikel, imengel a ngikel e omurech; bulis a mla iengelii a merechorech.

Imeong  Imeong a lmeungs, ordomel er a beluu er a Ngeremlengui.

imides  v.pf.3p.inan.seemelides.imides a melides el meliliut, imides a bobai, idesii, idesel.

imiit  v.i.miss; fail to hit; pass by or over; go from one state to another.imiit a iit, diak el taut; imiit er a delenguchel, ometech e imiit, omurech e imiit, ietel, iit er ngii.

ietang  v.s.inch.finishing; passing by or over. [syn:ieta]

ietung  v.s.pred.is about to finish or be over.

imiit a medal  expression.asleep.

Ng ieta a chelsang.  expression.The work is over.

Ng ieta a sils.  expression.It's past the hottest part of the day.

ungil ieta sils  expression.good early afternoon (after chodochosong).

 A Toki a mla.Toki has given birth.

 Ng mla a cheokl.The worst is over.

 Ng mla a cheokl er a rengul.It's a big relief.

imiit a medal  expression.asleep.

imild  v.pf.3p.inan.seemelild.imild a melild; melai a budel, imild a diokang.

imis  v.s.excessive; too much; extreme; extremely.imis a uliis, medeel er a usbechall; uldirekork, mla imis a kall, isong, imis el mui.

imis el chetngaid  expression.too thin; extremely thin.

isong  v.s.inch.becoming excessive.isong a mla imis, mla engelakl er a ungil telkelel, isong er a ngerroel.

imis el chetngaid  expression.too thin; extremely thin.

imitech  imitech a melitech; remuteech a dertelkib, itechii a sorechii a telkib er a dach; imitech a kall; itechel.

imiu  v.t.pass by or in front of.imiu a engelakl e diak be ltab, eolt a mla imiu er a Belau, iul a eolt er a Beluad.

imiuch  v.pf.3p.inan.seemeliuch.imiuch a meliuch, melobech el meliuekl; iuechii a beached el mekebud, iuechel.

Imiungs  n.old name of Ngeremlengui.Imiungs a chuodel el ngklel a Ngeremlengui.

imokl  v.pf.3p.inan.seemelimokl.imokl a melimokl; remuul el mo diak el kes; mo medidai, imeklel a delibuk.

imorech  v.s.too much; overflowing.imorech a iorech, oleorech, imorech a klengoes a olsibes.

imuchet  v.pf.3p.inan.seemeluchet.imuchet a meluchet; melai er a techerakl, echetii a bail; er a techerakl, echetel.

imui  n.small flood; high crest of river.imui a klou el baoch, klou a chull me ng tobeda imui, mla metengel a imui er a Ngeremeskang.

imuil  v.pf.3p.inan.seemeluil.imuil a meluil; imuil a babier.

Imul  n.hamlet in Imeliik.Imul a chimo er a rengedel a beluu er a lmeliik.

imus  v.pf.3p.inan.seemeius.imus a meius, meius a betok el mlai; dirrek el meius a ilumel.

imuul₁  n.crossbeam of bai on whose projecting ends buikorengodel is laid; crossbeam of house on whose projecting ends orengodel is laid.imuul a klekedall er a blai; kerrekar el delbard er a bita el mo er a bita el reakl.

imuul₂  v.i.cross over (to other side);.imuul a ngar a bitang el mo er a bitang; mo imuul er a omoachel el okiu a did.

imuul  n.crossbeam of bai on whose projecting ends buikorengodel is laid; crossbeam of house on whose projecting ends orengodel is laid.imuul a klekedall er a blai; kerrekar el delbard er a bita el mo er a bita el reakl.

Ingas  n.name of house in Ngerubesang.

Ingdonesia  n.Indonesia.

ingeklam  n.poss.1pe.seeingukl.

ingekled  n.poss.1pi.seeingukl.

ingeklek  n.poss.1s.seeingukl.

ingeklel  n.poss.3s.seeingukl.ingeklel a ingukl er ngii.

ingeklem  n.poss.2s.seeingukl.

ingeklir  n.poss.3p.seeingukl.

ingekliu  n.poss.2p.seeingukl.

Ingklis  n.(Eng., Jap.?)England.

ingsel  n.poss.3s.seeiungs.ingsel a iungs er ngii el beluu.

ingsel a Belau  expression.islands of Palau.

ingukl  n.stones on which cooking pot is placed; fire hearth; fire pit.ingukl a kldei el bad el delalem er a chutem, ongedelel a olekang er a omeliokl.

ingeklam  n.poss.1pe.

ingekled  n.poss.1pi.

ingeklek  n.poss.1s.

ingeklel  n.poss.3s.ingeklel a ingukl er ngii.

ingeklem  n.poss.2s.

ingeklir  n.poss.3p.

ingekliu  n.poss.2p.

ingul  n.poss.3s.his/her/its anus.ingul a basingul, ingul a charm me a chad; tebedellel a dach.

iobech  n.ravine; valley.

iobs  n.scum/foam (from cooking food).iobs a teriobs, ebsel a sob, iobs er a klengoes.

ebsel  n.poss.3s.ebsel a eobs er ngii el klengoes, teriobs, ebsel a klengoes.

iodes  n.Palauan money: type of kldait.iodes a ta er a bedengel a bachel, udoud er a Belau.

ioi  interj.Oh! (exclamation of surprise used by females).ioi a medung a le kibetiekl a chad; ioi e ko mlei! ioi ng cheldecheduch e diak a chad er a bai!

ioll  ioll a cheldechuul, meduch er a ioll a dachelbai; chodechulii a dengerenger el el mo kedung; sebechel el mengedechuul a uldikel er a beluu el mo chelellakl.

iorech₁  iorech a imorech, brechorech er a klengoes a iorech el olsibes, klengoes a oleorech.

iorech₂  n.high incoming tide resulting from strong current.

iorosku  (Jap.)regards; greetings; used as a parting greeting, also in sense of 'give my regards to (a third person)' or as in 'he sends his regards', but not used upon first meeting someone as in Jap.

iosets  v.t.(Jap.: yoosetsu)weld.

iosiharu  n.(Jap.)spring (season).

iosiuki  n.(Jap.)winter.

iotei  n.(Jap.)schedule; plan.

iotsieng  n.(Jap.)kindergarten.

ioud  n.lateness; tardiness.Cf.meoud,omekioud.

eudam  n.poss.1pe.

euded  n.poss.1pi.

eudek  n.poss.1s.

eudel  n.poss.3s.eudel a eoud er ngii, meoud, ua ngera eudel a omerael?

eudem  n.poss.2s.

eudir  n.poss.3p.

eudiu  n.poss.2p.

 Tia el eudem!What happened? - You're late!

 A reched a.Those who start early may finish late./Haste makes waste.

-ir₁  affix.their (human).

-ir₂  affix.him; her; it.

irebereb  n.darkness.

mengirebereb  v.i.walk or grope in the dark.mengirebereb a ngar a milkolk; mereb e le ng diak a olbidel; mengirebereb er a blai.

irechar  n.earlier times (at least ten years ago).irechar a mla memong; ngar a mong el taem, rechuodel, tekoi er a irechar.Cf.cherechar.

rechedad er a irechar  expression.our ancestors.

 A e ng mla er ngii a ta el chelid el ngklel a Meluadeangel.Once upon a time, there was a god named Meluadeangel.

 A e a remeteet a millabek a blsir a remechebuul.In earlier times the rich paid the fines of the poor.

irecherech  irecherech a milkelkang, ke di ngar er a skuul el mo irecherech?

 irimd  n.type of sea cucumber.irimd a ta er a bedengel a cheled el kall; ko er a blaol.

Irrai  n.village in S.E. Babeldaob (Airai); hamlet in Irrai.Irrai a Blias; beluu er a Babeldaob. Desbedall.Cf.Belias.

rechirrai  n.pl.inhabitants of Airai.

A kumdasu eia rechad era a bai ungil el ruul a omelai el oleng era ngidil chad el mo era skozio.I think people in Airai should make tool booths at the airport and collect fees.

irratel  irratel a mla mo merat el ruul; llel a lius el usbechall er a kesokes.

isal  isal a omeius er ngii; isal a mlai; meius a ilumel.

isall  v.a.s.is to be rowed, paddled or stirred.isall a kirel el meius; isar a mlai, imus a ilumel, isal.

isar  v.pf.3s.seemeius.isar a omeius er ngii; meius a mlai; isar a ilumel.

isechel  n.poss.3s.seeiusech.isechel a iusech er ngii el daob; meiusech a beluu.

isechem  v.pf.3p.inan.seemesechem.isechem a melsechem; isechemii a udoud, urrekodel el blutek a chimal; isechemel.

isechemall  v.a.s.is to be held or grasped firmly.isechemall a kirel el musechem; orekedii e kiresii; diak el isechemall a udoud me a chutem.

isechemel  isechemel a omelsechem er ngii el kall, melsechem, mekreos.

isechemii  v.pf.3s.seemesechem.isechemii a orreked er ngii; melsechem.

iseisech  iseisech a soal el oleisech; ouchais a ngar ngii er ngii, oisechel.

isiklechol  n.tarpon.isiklechol a ta er a bedengel a ngikel. [syn:chisiklechol]

isingel  isingel a debsochel; olebechall; diak el ungil el melekoi er a rechad, oudebsochel er a ngalek.

isngam  n.poss.1pe.seeiis.

isnged  n.poss.1pi.seeiis.

isngek  n.poss.1s.seeiis.

isngel  n.poss.3s.seeiis.isngel a iis er ngii, chad er a Merikel a teterbius a isngel.

Ngika el chad a kemangel aThis person has a long nose

isngem  n.poss.2s.seeiis.

isngir  n.poss.3p.seeiis.

isngiu  n.poss.2p.seeiis.

isong  v.s.inch.becoming excessive.isong a mla imis, mla engelakl er a ungil telkelel, isong er a ngerroel.

itait  itait a meketeket; kelekall; meoud, ng mera el itait me a skoki a mla tuobed. Kelekall.

itechel  itechel a omelitech er ngii; rutechii a telkib.

itechii  itechii a melitech er ngii el dach.

ititiumd  n.ancient times; former times; a long time ago.ititiumd a irechar er a irechar; chad er a ititiumd.

itiu  num.9 [nine] (counting).itiu a ochur el 9; oim, malong, uid, iai itiu.

Itkib  n.Ngetkib (used in certain fixed expressions).

 itotech  n.thumb-print emperor fish.itotech a ta er a bedengel a ngikel.

-iu  affix.your (plural).

iuaiu₁  iuaiu a ta er a bedengel a kerrekar.

iuaiu₂  v.s.calm; peaceful.Cf.mechiuaiu.

sechiuaiu  v.s.sleep a lot/late.sechiuaiu a soal el mechiuaiu; sechiuaiu a mla duob er a skoki.

iubet  iubet a mlo medechel er a ulekoad el kerrekar el mesisiich; iubet a ungil el idungel.

iuchii  v.pf.3s.seemeliuch.

iud₁  n.bunch of bananas.

iud₂  n.type of clam.

iudellel  n.poss.3s.seeiluodel.

iudoraib  n.(Eng.)rent-a-car; U-drive car; loose woman.

iudoraibu₁  n.(Eng.: U-drive)rent-a-car; U-drive car;.

iudoraibu  v.s.(woman) loose or fast.

iudoraibu₂  v.s.(woman) loose or fast.

iuebed  v.pf.3p.inan.seemelebed.iuebed a melebed, mdechem, iebedii a malk, iuebed a ngikel.

iuechel₁  n.poss.3s.seeoliuch.iuechel a omeliuch er ngii,meliuch.

iuechel₂  n.poss.3s.tears.iuechel a chiuosech er ngii el mad, mla ruebet a iuechel a medal.

iuechii  iuechii a meliuch er ngii.

Iuekako  n.passage in Ngerdmau.Iuekako a toachel er a Ngardmau.

iuekill  v.a.s.is to be surrounded by.iuekill a kirel el miuekl; iueklii a kurangd, meliuekl er a beluu, iueklel.

iuekl  v.pf.3p.inan.seemeliuekl.

iueklel₁  iueklel a omeliuekl er ngii; meliuekl.

iueklel₂  iueklel a ieuekl el mertii, ieuekl el mo dibus.

iueklii  iueklii a meliuekl er ngii.

iueleb  v.pf.3p.inan.seemeleleb.iueleb a meleleb; ralm a mla iueleb a rael, mart a rael; ielebel.

iuelii  iuelii a melaul er ngii el kingall; iuelel a kingall.

Iuesang  n.location in Ngeriab.

iuklii  v.pf.3s.seemeliuekl.

iul  n.freycinetia tree.iul a ta er a bedengel a kerrekar.

iulii  seeeulii.

Iuliti  n.Ulithi.

iull  n.wave in open ocean; swell.

ouiull  v.i.(fish) swim near surface of water and make ripples; (submerged log, etc.) cause surface of water to ripple.

iumd  n.algae.iumd a dellomel el dubech er a klalo el meketeket el diak a usbechel; mlai a di ulak e ngosecha iumd er ngii, imdel a bad.

imdel  n.poss.3s.

iungs  n.island.iungs am ekekerei el beluu el daob a iliuekl er ngii; Belau a iungs.

chad er a iungs  expression.islander (way of referring to inhabitants of other Micronesian districts).

ingsel  n.poss.3s.ingsel a iungs er ngii el beluu.

ingsel a Belau  expression.islands of Palau.

rechiungs  n.pl.islanders.

 Ak ulemechar er tia el siats er a er a Marialas.I bought this shirt in the Mariana Islands.

 Ng mle soak el me er tia el.I wanted to come to this island.

 Ngak a mle soak el me er tia el.I wanted to come to this island.

 A Hawaii a uldekial a eim el.Hawaii includes or consists of five (main) islands.

iuochel  v.a.s.is to be opened or cut open.iuochel a kirel el meiuch; meliuch a mengur, imuich a mekebud.

ius  n.crocodile.ius a charm el kiei a daob me a omoachel; bekeu el charm.

ius er a Belau  expression.Palauan crocodile (without webbed feet).

ius er a chomote  expression.non-indigenous crocodile (with webbed feet).

iusbeluu  n.scorpion.iusbeluu a ta er a bedengel a charm er a beluu el ko er a ius.

Ngak mea a mlo kaiberober er ngkal chemang era taoch.The crocodile and I had a snatching match for the crab in the channel.

Ak medakd el obangch era.Im scared to get bitten by a crocodile.

ius er a Belau  expression.Palauan crocodile (without webbed feet).

ius er a chomote  expression.non-indigenous crocodile (with webbed feet).

iusbeluu  n.scorpion.iusbeluu a ta er a bedengel a charm er a beluu el ko er a ius.

iusech  n.calmness (usually of sea).iusech a chelellakl, meiusech; diak el meses a eolt.Cf.meiusech,omekiusech.

isechel  n.poss.3s.isechel a iusech er ngii el daob; meiusech a beluu.

iuud  n.type of oyster.

iuul  n.wave in open ocean; swell.iuul a dertelkib el chedesaoch el obengkel a berius; ngar ngii a iuul me a ert a ometuat.

ia    ib    id    ie    ii    ik    il    im    in    io    ir    is    it    iu    

 a    b    ch    d    e    f    g    h    i    k    l    m    n    o    p    r    s    t    u    y    z   

TOP

 


[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp