Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Logo Eibarko Udala
Logoa Euskara Saila

Eibarko euskara hiztegia

P LETRA

pa(ma).iz. (TE). Beso. Laztana. / "En lenguaje infantil, familiar y cariñoso" (TE, 538).Pa eirazu maittiorrek!. / ¡Bésame cariñito! /Gaiztuorrek ez desta ein gura ma! /Matxo bat neri oiñ!. /Egin ba agur-agur amamari! eta bota paaaa!. /Ala, emon ma amamari, eta guazen etxera.Ik.patxo.
pabonu(fabonu).iz. (TE). Taller de pavonado. Piezak illuntzeko edo pabonatzeko taillarrari deitzen jako fabonua (ETNO). / "Una de las artesanías de la armería" (TE, 617).Fabonua eta nikela zittuan Ibarbeian. / Tenía un taller de pavón y niquelado en Ibarbeia. /Isidoro Aldeanuak, Arraindi-kalian eukan pabonua.Ik.txarol. Toribio EtxebarriakPabonua sarreran zera diño: "Más frecuentefabonua" (TE, 617). Gaur egunian arruntagua dapabonua, pabonau, paboia...
padariz. (TE). Burladero, barrera, zona de seguridad. "En lides peligrosas, el lugar seguro. En los toros, el burladero" (TE, 617).Padarretik zezenak ikusi, hobe dalako bildurti irauntzia, txalo artian hiltzia baiño. / Ver los toros desde la barrera, porque es mejor durar cobarde, que morir entre aplausos.
pagaiz. (TE). Paga, gratificación. "Gratificación, especialmente la que se da en días de fiesta a los menores" (TE, 618).Jai-eguna da gaur eta pagia bihar dogu. / Hoy es día de fiesta y necesitamos paga.
pagadi(pagari).iz. (TE). Hayedo.Iñausi barik bada pagadixa eta sasoia aukerakua, ez dira faltako urritxak, urdiñak, ondduak eta saltsa-perretxikuak. / Si el hayedo está sin podar, no faltarán setas.
pagamendu(pagamentu).iz. (TE). Pago, liquidación.Oker haren pagamendua, astuna izan zan. / La liquidación de aquel contratiempo fue pesada.Ik.pagu,ordain.
pagatxaiz. (ETNO). Hayuco, fruto del haya.Ik.pago-ezkur. Pagatxa be ezaguna da, baiñapago-ezkur asko be gehixago erabiltzen da.
pagatza
1.iz. (TE). Hayedo.Arrate gaiñeko pagatzia Okelerre alkatiak mihaztu eban, haundiñak aizkoriari emotiakin.Ik.pagadi. Mugatutako formia holan esango leukie eibartar petuak, "con acento prosódico en la segundaa" (TE, 618): [pagátzia]. Holan, azentuak aditz izena eta izena apartatzeko balio dau.
pagaupagatze [pagatu] . duad. (TE). Pagar.Mundu honetan dana pagatzen da, lehenago edo geruago. / Antes o después, todo se paga en este mundo. /Ha behintzat, pagatziak ez dau estutuko. / A aquél al menos, no le apurará el pagar. /Zelan jornalik pagau bihar ez jakuen. (Zirik 112).Ik.ordaindu. Berba arrunta Eibarren, asko erabiltzen da.
pagauso(pago-uso).iz. (TE). Paloma torcaz. (Columba palumbus).Uda-azkenian pago-usuak pasatzen ziran han zihar. / En el otoño pasaban tórtolas por aquel lugar. /Ene!, ezkurrez beteta dago hau usuau, paguanak daukaz gehixenak. Izen be, horregaittik esaten jakue honei "pago-uso", ezta?. "Paseko usorik ugarixena. Pago artian bizi eta pago-ezkurrak jaten dittualako esaten ei jakopagauso" (ETNO).
Pagei [Pagaegi] .b. iz. (TE). Pagei (caserío). Eibarkua, Mandiola ballekua.Pagei eta Pagei Korta, Mandiola ballian dira.
pago(pagu, pao).iz. (TE). Haya. (Fagus silvatica).Paguetan agertzen da urako beruetan, "Rosalia alpina" esaten jakon kakalardo adar-luze bat. / En las hayas aparece en los calores del verano, un cerambicido llamado "Rosalia alpina". /Pagu harek eukan gerrixa, lau gizonez hartu ezindakua. / El tronco de aquella haya no lo podían abrazar cuatro hombres. /Basarrixak eitteko ez zan erabiltzen, bigunegixa da. Burdixari ardatza sartzeko eta buztarrixak eitteko bai. Ikatza eitteko be bai. Toponimixan ugari ageri da:Pagamendi, Pagaegi, Pagoaga...
pago-ezkur.iz. (ETNO). Hayuco, fruto del haya.Ik.pagatxa. Pagatxa be ezaguna da, baiñapago-ezkur asko be gehixago erabiltzen da.
Pagoagab. iz. (TE). Pagoaga (caserío). Eibarkua da, Arrate ballekua.Pagoaga, Arrate balleko baserri onetariko bat. Esan,Paua esaten da gaur egunian.
pagotx [pagotxa](paotx, pagatx).iz. (TE). Trébol encarnado. (Trifolium incarnatum). "Trébol, planta forragera" (TE, 617).Saill honetan pagatxa erain dogu. / En esta pieza hemos sembrado trébol.
pagu(pagu).iz. (TE). Pago.Eskatixozu ein detsazun paguan agirixa. / Pídele recibo del pago que le has efectuado. /Mesede eiñen pagua, ate ostian palua. / El pago de los favores, palo tras la puerta. /Ondo eiñan pagua, ate ostian palua. / El pago de lo bien hecho, el palo tras la puerta.Ik.pagamendu,ordain.
paillazo(payazo).iz. (NA). Payaso.Neska! paillazua jiruriñat!.
paiñeluaiz. (ETNO). Juego del pañuelo escondido. Jokua da: paiñelu bati korpillua egiñ eta ezkutau.
paitta [paita] .iz. (TE). Pato. (Anas platyrrhynchos).Hor nun doian paittia dirudixala bere pausuakin! / ¡He ahí dónde va que parece un pato con el paso que lleva!Ik.bili. Etxeko edo basarriko ahatendako izena da; pasekuak eta kazakuakahatak dira; basarrikuakbilixak edopaittak.
pajaroizond. (NA). Astuto,-a, sagaz, pícaro,-a, marrullero,-a.Hori kalekuori, hori da pajaria! Emakumiendakopajaraerabiltzen da.
paketetxoiz. (OEH). Paquete pequeño.Eta paketetxo batian bialdu ei eben, Briviescarutz: legatza, lanpernak (perzebiak) eta txakolin botilla bat. (Zirik 47).
palaiz. (ETNO). Pala de rueda. Tikiñoi, azeliñ, errueda edo turbiñian beso planuetariko bat, nun urak indarra eginda turbiñiari bira eragitten detsan. Burdiñoletako berbia da.Oletan errueda mota bi erabiltzen dira: paladunak ("karramadunak" be deitzen jakuenak) eta potadunak.Ik.pota,karrama.
palanka
palankalari(palankari).iz. (TE). Lanzador,-a de palanca, lanzador,-a de jabalina.Palankia jaurtitzen onena, X palankalarixa.
paloiz. (TE). Palo.Mesede egiñen pagua ate ostian palua. / El pago de los favores, palo tras la puerta. /Ondo eiñan pagua ate ostian palua / El pago de lo bien hecho, el palo tras la puerta.
paltrikara [faltrikera](paltrikera, patrikara, fatrikara).iz. (TE). Faltriquera, bolsillo de la ropa.Etxekoandrian paltrikeria astuna dago. / La faltriquera del ama de casa está pesada.Ik.poltsa.

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp