wieś | |||
![]() Ośrodek jeździecki w Zbrosławicach (2005) | |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Województwo | |||
Powiat | |||
Gmina | |||
Liczba ludności (2017) | 2553 | ||
Strefa numeracyjna | 32 | ||
Kod pocztowy | 42-674[2] | ||
Tablice rejestracyjne | STA | ||
SIMC | 0225302 | ||
Położenie na mapie gminy Zbrosławice ![]() | |||
Położenie na mapie Polski ![]() | |||
Położenie na mapie województwa śląskiego ![]() | |||
Położenie na mapie powiatu tarnogórskiego ![]() | |||
![]() | |||
| |||
Strona internetowa |
Zbrosławice (niem.Broslawitz,Dramatal-West 1936–1945[3]) –wieś sołecka wPolsce, położona wwojewództwie śląskim, wpowiecie tarnogórskim, wgminie Zbrosławice.
Zdaniem geografa Roberta Krzysztofika, Zbrosławice miały uzyskaćlokację miejską przed1300 rokiem i zostać zdegradowane przed1700 rokiem[4].
Wieś leży w dolinieDramy. Istniejący w Zbrosławicach mikroklimat sprzyja leczeniu chorób układu oddechowego i nerwowego. Obecnie funkcjonują we wsi: Dom Pomocy Społecznej prowadzony w Kępczowicach przezOO. Kamilianów[5] oraz Stacja Opieki „Caritas” w Zbrosławicach[6].
Nazwa patronimiczna powstała z nazwy osobowej (imienia)Zbrosław, z formantem -ice, oznaczającym, że jest to osada 'potomków Zbrosława' (stąd liczba mnoga)[7].
Około 1300 roku w łacińskiejLiber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. "Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego") miejscowość wymieniona jest jakoSbroslawitz[8].
W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku weWrocławiu przez Johanna Knie miejscowość występuje pod polską nazwąBroslawice oraz nazwązgermanizowanąBroslawitz[9]. Topograficzny słownik Prus z 1835 roku notuje wieś pod polską nazwąBrosławice, a także niemieckąBroslawitz[10].
AdministracjaIII Rzeszy połączyła z dniem 1 października1936 gminy Zbrosławice i Ptakowice w nową gminę o nazwieDramatal ('dolina Dramy'), likwidując jednocześnie tradycyjne nazwy polskiego pochodzeniaPtakowitz (wieś),Broslawitz (wieś) iKempczowitz (część wsi), przy czym wieś Zbrosławice z Kępczowicami otrzymały niemiecką nazwęDramatal-West[11] ('zachodnia dolina Dramy').
Miejscowość położona na wschód od Pyskowic i na zachód od Tarnowskich Gór. Pierwotnie teren zajmowany przez obecną wieś Zbrosławice znajdował się na rubieży terytorium plemiennego Opolan, na przełomie XIII i XIV w. istniejąca już wówczas wieś rycerska leżała w kościelnym okręgu pyskowickim i kasztelanii toszeckiej, a później w księstwie toszeckim.
Zbrosławice po raz pierwszy są wymienione około 1300 roku we wspomnianejLiber fundationis Episcopatus Vratislaviensis. Wszelkie hipotezy o wcześniejszych zapisach Zbrosławic, jak np. z 1235[12] i 1256 r., są błędne. Niepoświadczona żadnym dokumentem jest również błędna hipoteza o nadaniu w XIII w. Zbrosławicom praw miejskich. Także układ przestrzenny wsi nie wskazuje istnienia jakichkolwiek śladów kreowania miasta. Prawdopodobnie hipoteza o rzekomej miejskości Zbrosławic powstała z nierzetelnej interpretacji zapisu wLiber fundationis Episcopatus Wratislaviensis, gdzie Zbrosławice wystąpiły w tytule okręgu wraz z parafialnymi już wówczas Pyskowicami, choć w wyszczególnieniu osad tego okręgu brak informacji o statusie miasta dla Zbrosławic, co w przypadku miast jest wyraźnie podkreślone w dokumencie.
W XIX wieku właścicielami okolicznych dóbr była rodzinaBaildonów zŁubia.
Zbrosławice (wraz z Kępczowicami i Nieradą) dopiero w 1818 r. utraciły administracyjny związek z Toszkiem i Gliwicami, kiedy to zostały przyłączone do powiatu bytomskiego, a po jego podziale w 1873 r. znalazły się w powiecie tarnogórskim. W latach 1922–1945 Zbrosławice pozostawały w granicach Niemiec, wchodząc najpierw w skład resztkowego powiatu tarnogórskiego (Restkreis Tarnowitz), a następnie powiatu bytomsko-tarnogórskiego (Landkreis Beuthen-Tarnowitz, 1927–1945).
ObecneZbrosławice składają się z trzech (dawniej samodzielnych) wsi, położonych wzdłuż obecnej ul. Wolności:
Siedziba gminy:Zbrosławice
Wsie | |
---|---|
Kolonia | |
Części wsi |
|
Nieoficjalne miejscowości |
Przynależność wojewódzka |
|
---|---|
Miasta (1873–1975) |
|
Gminy wiejskie jednostkowe (1873–1945) |
|
Obszary dworskie (1873–1924/28[B]) |
|
Gminy wiejskie zbiorowe (1945–54 i 1973–75) |
|
Gromady (1954–72) |
|
Osiedla (1954–72) |
|