Złotnictwo – rzemiosło artystyczne zajmujące się wytwarzaniem wyrobów zezłota,platyny,srebra,stopów,metali szlachetnych,kamieni szlachetnych oraz innych drogocennych materiałów. Terminjubilerstwo, dotyczący głównie czasów nowszych, obejmuje przede wszystkim wyrób klejnotów i ozdób zezłota,srebra ikamieni szlachetnych.W starożytności złotnictwo obejmowało głównie wytwarzanie luksusowych przedmiotów codziennego użytku (świeczniki, srebrne zastawy, szkatułki, wazony, figurki), różnego typu ozdób (diademy, naszyjniki, brosze, klamry,naramienniki, pierścienie), oraz przedmiotów służących kultowi religijnemu (złote lub srebrnerelikwiarze,monstrancje, kielichy,puszki,pateny). Od XIII wieku w Europie Zachodniej, a od XIV wieku w Polsce działalnośćwarsztatów złotniczych została ujęta w strukturycechowe, które w późniejszym czasie wprowadziły obowiązek oznaczania wyrobówznakiem złotniczym (puncą).

Techniki stosowane do zdobienia i wykańczania wyrobów metalowych:

• złocenie (galwanizacja) – pokrywanie metalu, zazwyczaj srebra, miedzi lub brązu cienką warstewką złota;
• puncowanie – opracowanie powierzchni przedmiotówpuncami w celu uzyskania wyrazistości dekoracji;
• repusowanie (trybowanie) – wykuwanie na zimnopuncami lub młotkami odpowiedniej formy na przedmiocie;
• grawerowanie – wykonywanie na powierzchni przedmiotów zarysów liter, cyfr, stempli, oraz innych form;
• cyzelowanie – ostateczne wykończenie powierzchni przedmiotu poprzez usunięcie naddatków metalu, wygładzenie niezdobionych miejsc oraz dopracowanie ostatecznego kształtu przedmiotu przez użycie różnego typu dłut i pilników;
• filigran – wykonanie fragmentu lub całego przedmiotu z cienkich złotych lub srebrnych drucików;
• granulacja – wykonywanie ornamentów z bardzo drobnych złotych lub srebrnych kuleczek (tzw. granulek), nalutowywanych na powierzchnię przedmiotów, częste uzupełnieniefiligranu;

W Polsce istnieje obligatoryjneprawo probiercze, zgodnie z którym wyroby jubilerskie muszą być ocechowane w państwowym urzędzie probierczym.

• Platyna – w stanie czystym metal szarobiały, miękki, ciągliwy i kowalny, topi się w temperaturze 1775 stopni Celsjusza. Jejciężar właściwy wynosi 21,5. Do wyrobu biżuterii używa się stopów próby 0,950. Doskonale nadaje się do oprawydiamentów.
• Złoto – metal koloru żółtego, ciągliwy i miękki, o silnym połysku, używany najczęściej do wyrobu biżuterii w stopach zesrebrem imiedzią.Złoto jest dużo łatwiejsze w obróbce, ma też niższą temperaturę topnienia. Dla wyrobów złotych przyjęto próby: 0,960 0,750 0,585 0,500 0,375 i 0,333.
• Stosunkowo tanim metalem jestsrebro i jako takie chętnie używane do oprawybursztynu.

W Polsce istnieje ponad cztery tysiące podmiotów gospodarczych zajmujących się wytwarzaniem i obrotem wyrobami z metali ikamieni szlachetnych. Największa ich liczba znajduje się na terenieTrójmiasta. Tam też organizowane są co roku Międzynarodowe Targi BursztynuAmbermart oraz Międzynarodowe Targi Bursztynu, Biżuterii i Kamieni JubilerskichAmberif.

Zobacz w WikiźródłachhasłoZłotnictwo w Encyklopedii staropolskiej

Zobacz w WikiźródłachhasłoZłotolej w Encyklopedii staropolskiej

Zobacz multimedia związane z tematem:Złotnictwo

 Z tym tematem związana jest kategoria:Złotnicy.

• S. Kozakiewicz,Słownik terminologiczny sztuk pięknych, Warszawa, PWN,2005ISBN 83-01-12365-6.
• Michał Gradowski, "Dawne Złotnictwo – technika i terminologia", P.W.N. Warszawa 1984
• Kazimierz Maślankiewicz "Kamienie szlachetne", Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa 1982

• Jubilerstwo
• Złotnictwo