Twardzielec,twardziel (monadnok,inselberg) –forma ukształtowania powierzchni Ziemi – odosobnione wzgórze, zbudowane zeskał twardszych (tzn. odporniejszych na procesy niszczące powierzchnię Ziemi) niż skały je otaczające.
Takie izolowane wzniesienia są typowymi formami wkrajobrazach poddanych długotrwałejdenudacji, m.in. napowierzchniach zrównania.
WPolsce przykładem twardzielca jestŚnieżka (1 602 mn.p.m.) wKarkonoszach, wznosząca się ponadtrzeciorzędową powierzchnię zrównania (Równia pod Śnieżką). Na świecie przykładami mogą być"Głowy Cukru" – wzniesieniagranitoidowe w okolicyRio de Janeiro wBrazylii lub góraUluru (Ayers Rock) wAustralii.
Twardziele są dość częstymi formami, można za nie uznać wiele wystających ponad powierzchnię terenu formacji skalnych bądź nawet wzniesień nie o skalnym charakterze, jeśli ich wyodrębnienie nastąpiło w wyniku zniszczenia mniej odpornych skał otaczających.
W języku polskim istnieje rozróżnienie (niewystępujące w wielu innych językach) naostaniec i twardziel. Ostańcem jest występująca samotnie formacja skalna (wzgórze), którego wyodrębnienie nastąpiło nie w wyniku różnic w odporności (których w jego przypadku brak), lecz z innych powodów.
Nazwamonadnok pochodzi od wzgórzaMonadnock wStanach Zjednoczonych, wywodzącej się z języka plemion indiańskichAbenaków, w którym znaczy „samotna góra”[1].