Zobacz też:inne znaczenia.
Tomcio Paluch – fikcyjna postać z folkloru europejskiego, szczególnie z folkloruWysp Brytyjskich, gdzie jest określana jako Tom Thumb. W Polsce niekiedy tłumaczy się jego przezwisko jako Paluszek.
W 1621 roku została opublikowanaThe History of Tom Thumb wjęzyku angielskim. Tomcio jest nie większy niż kciuk ojca, a jego przygody obejmują połknięcie przez krowę, spotkania z olbrzymami i inne zdarzenia. Ostatecznie staje się w utworze ulubieńcemkróla Artura. Istniały też wcześniejsze aluzje do tej postaci występujące w różnych publikacjach literackich XVI wieku, takichThe Discoverie of Witchcraft (1584) autorstwaReginalda Scota, gdzie Tomcio jest wymieniany jako jedna z nadprzyrodzonych istot mających straszyć dzieci.
Henry Fielding poświęcił mu swoje sztukiTom Thumb (1730) orazTragedy of Tragedies; or, The Life and Death of Tom Thumb (1731).
W XVIII wieku, kiedy zaczęto masowo publikować książki dla dzieci, legendy o Tomciu Paluchu często modyfikowano, tak by historia Tomcia Palucha nabrała charakter moralizujący.
Tomcio Paluch jest bohaterem baśniPaluszek (fr.Le petit Pouce) autorstwaCharles'a Perraulta wydanej w zbiorzeBajki Babci Gąski (Contes de ma Mère l'Oye) w 1697 roku.
Tomcio Paluch pojawia się także w dwóch baśniach braci Grimm, z których obie zostały opublikowane w 1812 roku w zbiorzeBaśni, w tomie pierwszym. Jedna nosi tytułPaluszek (niem.Daumling), a drugaPrzygody Paluszka (Daumerlings Wanderschaft).