 Clair (1957) | |||
| Prawdziwe imię i nazwisko | René-Lucien Chomette | ||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |||
| Data i miejsce śmierci | |||
| Zawód | reżyser, scenarzysta, pisarz | ||
| Współmałżonek | Bronia Perlmutter | ||
| Lata aktywności | 1924-1976 | ||
| Odznaczenia | |||
   | |||
| |||
| |||
René Clair, właśc.René-Lucien Chomette (ur.11 listopada1898 wParyżu, zm.15 marca1981 wNeuilly-sur-Seine) – francuski reżyser, scenarzysta i aktor filmowy, także pisarz.
Był absolwentem Lycée Montaigne iLycée Louis-le-Grand. PodczasI wojny światowej został zmobilizowany i skierowany do służby wojskowej w charakterze kierowcy ambulansu. Po wojnie został dziennikarzem. Pod pseudonimem René Després pisał w gazecie „L'Intransigeant”. Następnie prowadził dodatek filmowy do „Théâtre et Comœdia illustré”. Wystąpił także w kilku filmach jako aktor pod pseudonimem René Clair.
Jego pierwszy film, niemyParyż śpi powstał według własnego scenariusza w 1923. Była to komedia oparta na pomyśle uśpienia miasta przez uczonego maniaka. Groteska filmowa pt.Antrakt (Entr'acte) zrealizowana rok później przyniosła młodemu reżyserowi rozgłos w kołach artystycznych Paryża. Sławę ogólnokrajową zdobył Clair dziękiSłomkowemu kapeluszowi (1927), dowcipnej satyrze obyczajowej na mieszczaństwo końca XIX wieku.
Jednak dopiero filmy dźwiękowe z lat 1930-1932 postawiły Claira w rzędzie mistrzów kina. Były to komedie i operetki z życia paryskiej ulicy: pierwszy francuski film dźwiękowyPod dachami Paryża (1930),Milion (1931),14 lipca (1933) oraz film-powiastka o charakterze filozoficznymNiech żyje wolność, którego wymowa skierowana była przeciwko mechanizacji życia.
Lata 1935-1946 spędził wWielkiej Brytanii iUSA. Wśród dzieł zrealizowanych w tym okresie wyróżniają się komedie fantastyczne:Upiór na sprzedaż,Ożeniłem się z czarownicą orazZdarzyło się to jutro.
PoII wojnie światowej Clair zrealizował we Francji trzy ważne filmy:Milczenie jest złotem,Urok szatana iPiękności nocy, a w 1955 nakręcił swój pierwszy film barwny –Wielkie manewry. Do jego końcowych realizacji filmowych należałyTout l'or du monde (Całe złoto świata, 1961) orazLes Fêtes galantes (1965).
Zanim został reżyserem, był literatem, dziennikarzem i aktorem filmowym. W 1926 wydał powieść o tematyce filmowejAdams, a w latach 50. zbiór nowelKsiężniczka chińska. Obok twórczości filmowej zajmował się również krytyką. Z tej dziedziny ukazała się w 1951 antologia jego prac teoretycznych zatytułowanaPo namyśle.
W 1962 został członkiemAkademii Francuskiej, a w 1956 otrzymałhonorowy doktoratuniwersytetu w Cambridge. Przewodniczył obradom jury konkursu głównego na27. MFF w Cannes (1974).
| 1920-29 |
|
|---|---|
| 1930-39 |
|
| 1940-49 |
|
| 1950-59 |
|
| 1960-69 |
|
