Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Poręba

Na mapach:Ziemia50°29′34″N 19°20′01″E/50,492778 19,333611
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zobacz też:Poręba w innych znaczeniach tej nazwy.
Poręba
miasto igmina
ilustracja
HerbFlaga
HerbFlaga
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

zawierciański

Data założenia

XIV wiek

Prawa miejskie

lata 1973–1975, 1982 rok

Burmistrz

Ryszard Spyra

Powierzchnia

39,99 km²

Populacja (31.12.2023)
• liczba ludności
• gęstość


8104[1]
203 os./km²

Strefa numeracyjna

32

Kod pocztowy

42-480

Tablice rejestracyjne

SZA

Położenie na mapie powiatu zawierciańskiego
Mapa konturowa powiatu zawierciańskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Poręba”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Poręba”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Poręba”
Ziemia50°29′34″N 19°20′01″E/50,492778 19,333611
TERC (TERYT)

2416011

SIMC

0942216

Urząd miejski
ul. Dworcowa 1
42-480 Poręba
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Strona internetowa
BIP

Porębamiasto wPolsce, wwojewództwie śląskim, wpowiecie zawierciańskim, nadCzarną Przemszą. Pomimo administracyjnej przynależności do województwa śląskiego od 1999 r., kulturowo, historycznie i geograficznie jest częściąMałopolski i dawnejziemi krakowskiej[2].

Od 1933 roku ścisły obszar Poręby dzieli się na trzy sektory[3]:

W skład miejscowości wchodzą także dawne wsie:Dziechciarze,Krawce,Niwki iKrzemenda.

Przez miasto przepływaCzarna Przemsza.

Poręba - widok z samolotu

Demografia

[edytuj |edytuj kod]

Dane z 30 czerwca 2004:

OpisOgółemKobietyMężczyźni
jednostkaosób%osób%osób%
populacja8808100459852,2421047,8
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
220114,8105,1

Piramida wieku mieszkańców Poręby w 2014 r.[4]:

Integralne części miasta Poręba

[edytuj |edytuj kod]
SIMCNazwaRodzaj
0945545Dziechciarzeczęść miasta
0945574Kierszulaczęść miasta
0945597Krawceczęść miasta
0945611Krzemendaczęść miasta
0945640Niwkiczęść miasta

Historia

[edytuj |edytuj kod]

Osada założona została w XIV wieku. Pierwsza wzmianka o Porębie pochodzi z 1373 roku.

Do 1954 roku siedzibagminy Poręba. W 1957 roku uzyskałastatus osiedla. W latach 1973–1975 i od 1982 r. była samodzielnym miastem. W latach 1975–1982 położona w granicachZawiercia. Na terenie dzisiejszej Poręby istniało dawniej wielkie rozlewisko wodne zwane Czarnym Jeziorem. Od tego jeziora Poręba wzięła część swej pierwotnej nazwy. W 1375 osada nosiła nazwę Czarnej Poręby i należała do nijakiego Morawczyka Krzywosąda, zwanego pospolicie Krzywakiem. W XV wieku nazwa została zmieniona na Porębę Mrzygłodzką i przeszła w ręce szlachcicaPileckiego. W XVI wieku osadnictwo tych terenów naprawie magdeburskim spowodowało znaczny rozkwit Poręby. Spore tereny leśne, złożawęgla brunatnego i innych rud sprzyjały rozwojowi przemysłu. W miejscowych lasach wypalanowęgiel drzewny. Rozwijał się wytop żelaza oraz stali.

PoIII rozbiorze Polski, w 1795 roku, wybudowano w zakładach, w Porębie pierwszy piec do przetapiania rudy. Uruchomienie pieca odlewniczego stworzyło z Poręby ośrodek przemysłowy. Odlewano rury żelazne, elementy do młynów, cegielni oraz innych fabryk, a także na potrzeby rolnictwa.Odlewnia odlewała naczynia emaliowane i urządzenia sanitarne. W tym czasie powstawało wiele nowych osiedli. W latach 1930–1935 wybudowano trzy szkoły podstawowe. W czasieII wojny światowej, zmieniono nazwę Poręby na „Haudorf”. Jeszcze przed I wojną światową w fabryce rozpoczęto produkcjęobrabiarek, a po II wojnie światowej obrabiarek ciężkich.

System Identyfikacji Miejskiej w Porębie

Turystyka

[edytuj |edytuj kod]

Poręba słynie także z lokalnej potrawy zwanejprażonkami (ziemniaki pokrojone w grube plastry pieczone razem z kiełbasą, boczkiem, cebulą i innymi składnikami). Unikatem jest też naczynie do ich przyrządzania jest to kociołek produkowany w Porębie od ponad 200 lat. Współcześnie ten odlew żeliwny posiada trzy nóżki i pokrywę, która jest do garnka dociskana śrubą. Jednak dawniej potrawę w garnku przykrywano odwróconą darnią trawy.

Co roku w Porębie urządzany jest Światowy Festiwal Prażonek, gdzie mieszkańcy wspólnie pieką i gustują prażonki. Główną atrakcją festiwalu jest prażenie wielkiego żeliwnego kotła wypełnionego 160 kg ziemniaków.

Zabytki

[edytuj |edytuj kod]
Wieża wyciągowa do transportu wsadu wielkopiecowego z 1798 roku
  • wieża wyciągowa w Porębie z 1798 roku – jeden z najstarszych zabytków techniki w województwie śląskim;
  • zabytkowe kapliczki z przełomu XVIII i XIX wieku znajdujące się w Porębie i Górce;
  • pałacyk z przełomu XVIII i XIX wieku obecnie poczta;
  • pałacyk z XIX wieku obecnie urząd miasta;
  • neogotycki kościół pw. Zesłania Ducha Świętego z lat 1901–1908 (należący do parafii św. Józefa Oblubieńca NMP);
  • stary piec odlewniczy (wspomniana wyżej wieża wyciągowa to fragment pieca odlewniczego);
  • Dąb „Bartek”, liczący ponad 700 lat, obwód 600 centymetrów - najstarszy pomnik przyrody w województwie śląskim;
  • dwie lipy liczące około 300 lat, znajdujące się na Krzemiendzie przy trasieZawiercieSiewierz;
  • starodrzew 92 dębów przy ul. Przemysłowej;
  • hala starego zakładu z 1898 roku (spłonęła 2 czerwca 2008 roku – pozostały jednak mury zewnętrzne);
  • karczma z II połowy XIX wieku w Niwkach.

Transport

[edytuj |edytuj kod]
 Zobacz też:Poręba (przystanek kolejowy).

Drogowy

[edytuj |edytuj kod]

78Chmielnik -Jędrzejów -Szczekociny -Zawiercie -Poręba -Siewierz -Tarnowskie Góry -Gliwice -Rybnik -Wodzisław Śląski

Kolejowy

[edytuj |edytuj kod]

Linia kolejowa nr 182Tarnowskie GóryZawiercie.

Lotniczy

[edytuj |edytuj kod]

Poręba oddalona jest ok. 20 km odPortu Lotniczego w Pyrzowicach

Przystanek autobusowy w Porębie

Obiekty sportowe

[edytuj |edytuj kod]
  • Stadion Miejski w Porębie
  • Teren MOSIR:
  • Boisko do siatkówki plażowej,
  • Ścianka doSquasha,
  • Brodzik dla dzieci,
  • Plaża miejska
  • Dwa zalewy Poręba I i Poręba II
  • Boisko do gry w piłkę nożną, piłkę siatkową i koszykówki przy ZS w Porębie
  • Hala widowiskowo-sportowa należąca do Szkoły Podstawowej Nr 1 im. Wojska Polskiego w Porębie
  • Orlik 2012

Edukacja

[edytuj |edytuj kod]

Przedszkola

[edytuj |edytuj kod]
  • Przedszkole Miejskie nr 1 im. Misia Uszatka w Porębie.
  • Przedszkole nr 2 w Szkole Podstawowej nr 2 im. Jana Pawła II w Porębie

Szkoły podstawowe

[edytuj |edytuj kod]
  • Szkoła Podstawowa nr 1 im. Wojska Polskiego w Porębie
  • Szkoła Podstawowa nr 2 im. Jana Pawła II w Porębie

Szkoły średnie

[edytuj |edytuj kod]
  • Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół w Porębie
  • Technikum w Zespole Szkół w Porębie
  • Szkoła dla dorosłych w Zespole Szkół w Porębie

Wspólnoty wyznaniowe

[edytuj |edytuj kod]
Kościół Świętego Józefa Oblubieńca NMP

Współpraca międzynarodowa

[edytuj |edytuj kod]
Miasta partnerskie[6]
KrajMiasto
 UkrainaWinniki
 WęgryKistelek

Sąsiednie gminy

[edytuj |edytuj kod]

Łazy,Myszków,Siewierz,Zawiercie

Zobacz też

[edytuj |edytuj kod]

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/powierzchnia-i-ludnosc-w-przekroju-terytorialnym-w-2024-roku,7,21.html
  2. Poręba 2015 - Damian Travel - moje wyprawy rowerowe [online], travel.pl [dostęp 2024-04-25] (pol.).
  3. Kielecki Dziennik Wojewódzki. 1933, nr 27, poz. 182
  4. Poręba w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-11] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
  5. Dane wedługwyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowyjw.org [dostęp 2018-10-14] .
  6. Miasta partnerskie [online], Urząd Miasta Poręba [dostęp 2021-04-23] (pol.).

Linki zewnętrzne

[edytuj |edytuj kod]
Poręba
Części miasta wgTERYT (dawne wsie)
Historyczne części Poręby

Herb Poręby

Powiat zawierciański (1927–1975)(► 1939–45)
Przynależność wojewódzka
Miasta
Osiedla (1954-72)
Gminy wiejskie
( 1927-39, 1945-54 i 1973-75)
Gminy wiejskie pod okupacją
(1939-45)
Gromady
(1954-72)
Powiat zawierciański
Miasta
Gminy miejskie
Gminy miejsko-wiejskie
Gminy wiejskie

Miastawojewództwa śląskiego
Miasta na prawach powiatu
Miasta powiatowe
Miasta gminne

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Poręba&oldid=76203423
Kategorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp