W całej Polsce istnieje telefoniczne przekierowanie z numeru 997 docentrum powiadamiania ratunkowego, które działa zarówno z telefonu komórkowego, jak i stacjonarnego. Centrum powiadamiania ratunkowego obsługuje zgłoszenia alarmowe kierowane donumerów alarmowych112, 997,998 i999, umożliwiając przekazanie zgłoszenia alarmowego w celu zaangażowania właściwych służb ratowniczych[4].
Jednolitym numerem alarmowym obowiązującym na terenie całej Unii Europejskiej jest numer 112. Działa zarówno z telefonów stacjonarnych, jak i komórkowych. Numer 112 służy do powiadamiania w sytuacjach zagrożenia zdrowia, życia lub mienia. Wybranie numeru 112 z jakiegokolwiek telefonu spowoduje połączenie z centrum powiadamiania ratunkowego. Operator 112 może, w miarę potrzeby, przełączyć połączenie do jednostkiPaństwowej Straży Pożarnej, Policji lubPaństwowego Ratownictwa Medycznego.
Centralnym organemadministracji rządowej, właściwym w sprawach ochrony bezpieczeństwa ludzi oraz utrzymania bezpieczeństwa i porządku publicznego jest Komendant Główny Policji powoływany i odwoływany przezPrezesa Rady Ministrów na wniosekministra właściwego do spraw wewnętrznych. Zastępców Komendanta Głównego powołuje i odwołuje minister na jego wniosek.
Na poziomie wojewódzkim Policją kierują komendanci wojewódzcy powoływani i odwoływani przez ministra na wniosek Komendanta Głównego. W toku procedury minister zasięga opinii właściwegowojewody. Zastępców komendantów wojewódzkich powołuje i odwołuje Komendant Główny na ich wniosek.
Wpowiatach imiastach na prawach powiatu wyżej opisane zadania realizują komendanci powiatowi lub miejscy. Powołuje ich komendant wojewódzki po zasięgnięciu opinii właściwegostarosty lubprezydenta miasta. Powołuje i odwołuje on również zastępców tych komendantów. Komendanci powiatowi/miejscy powołują i odwołują kierownictwo komisariatów policji, posterunków i rewirów dzielnicowych działających na ich terenie.
Struktura organizacyjna Policji
Policja składa się z następujących rodzajów służb:
kryminalnej;
śledczej;
prewencyjnej;
spraw wewnętrznych;
kontrterrorystycznej;
zwalczania cyberprzestępczości;
wspomagającej (w zakresie organizacyjnym, logistycznym i technicznym)[5].
W skład Policji wchodzą również:policja sądowa,Akademia Policji w Szczytnie, ośrodki szkolenia, szkoły policyjne, instytuty badawcze oraz wyodrębnione oddziały prewencji i pododdziały antyterrorystyczne. Komendant Główny Policji ma możliwość powołania w uzasadnionym przypadku innego rodzaju służb[5].
Komenda Stołeczna Policji, która stanowi aparat pomocniczy Komendanta Stołecznego Policji, wykonuje swoje zadania na obszarze m.st. Warszawy oraz dziewięciu powiatów:grodziskiego,legionowskiego,mińskiego,nowodworskiego,otwockiego,piaseczyńskiego,pruszkowskiego,warszawskiego zachodniego iwołomińskiego. Obszar ten jest wyłączony z terytorialnego zasięgu działania Komendanta Wojewódzkiego Policji właściwego dla województwa mazowieckiego[5]. Komendant Stołeczny Policji na obszarze swojego działania wykonuje zadania i kompetencje Komendanta Wojewódzkiego Policji[5].
Polska Policja to około 100 tys. funkcjonariuszy[15] (analogicznie liczebność Milicji Obywatelskiej w PRL wynosiła ok. 80 000 milicjantów[16] nie licząc przeszło 300 tysięcyORMO), z czego 58% służy w pionie prewencji, 34% w kryminalnym, a pozostałe 8% w działach pomocniczych. 14% funkcjonariuszy stanowią kobiety. Najwięcej, – 6695 funkcjonariuszek – ma staż od 3 do 10 lat, natomiast 229 kobiet służy od ponad 30 lat[17]. Wiekowo wśród polskich funkcjonariuszy przeważa grupa 30-40-latków (44%), dalej plasują się 40-50-latkowie (25%) i 25-30-latkowie (21%), policjanci w wieku poniżej 25 i powyżej 50 lat stanowią 5% stanu. Większość policjantów ma wykształcenie średnie (72%), wyższe ma 27%, a podstawowe i zawodowe jedynie 1%. Policjantów w codziennej pracy wspiera ok. 25 tys. pracowników cywilnych.
ochrona życia i zdrowia ludzi oraz mienia przed bezprawnymi zamachami godzącymi w te dobra;
ochrona bezpieczeństwa i porządku, zapewnienie spokoju w miejscach publicznych, w transporcie i komunikacji publicznej, w ruchu drogowym i na wodach;
wykrywanie i ściganie sprawców przestępstw i wykroczeń;
działania profilaktyczne (prewencyjne) w celu ograniczenia popełniania przestępstw i wykroczeń, a także wszelkim zachowaniom kryminogennym, współpraca w tym zakresie z innymi podmiotami;
kontrola przestrzegania przepisów porządkowych i administracyjnych obowiązujących w miejscach publicznych, a także związanych z działalnością publiczną;
zarządzanie informacją kryminalną, prowadzenie baz danych Systemu Informacyjnego Schengen, DNA;
współpraca z policjami innych państw, a także z organami i instytucjami Unii Europejskiej, realizacja zadań wynikających z podpisanych umów międzynarodowych i odrębnych przepisów;
gromadzenie, przetwarzanie i przekazywanie informacji kryminalnych;
realizacja zadań wynikających z przepisów prawa Unii Europejskiej oraz umów i porozumień międzynarodowych na zasadach i w zakresie w nich określonych;
prowadzenie zbiorów danych zawierających informacje gromadzone przez uprawnione organy o odciskach linii papilarnych osób, niezidentyfikowanych śladach linii papilarnych z miejsc przestępstw oraz o wynikach analizy kwasu deoksyrybonukleinowego (DNA);
nadzór nad strażami gminnymi/miejskimi oraz nad innymi specjalistycznymi uzbrojonymi formacjami.
Zgodnie z art. 19 ust. 22Ustawy o Policji minister właściwy do spraw wewnętrznych przedstawia corocznieSejmowi iSenatowi informację o działalności Policji określonej w ust. 1–21, w tym informacje i dane, o których mowa w art. 20 ust. 3 ustawy. Informacja jest udostępniana w postaci druku sejmowego (senackiego).
Uprawnienia Policji
Wspólny patrol na pograniczu polsko-niemieckim (2006)
W ramach wykonywania swoich ustawowych obowiązków Policja wykonuje czynności: operacyjno-rozpoznawcze, dochodzeniowo-śledcze i administracyjno-porządkowe.
Wykonując wymienione czynnościpolicjanci mają prawo do:
legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości (z uzasadnieniem);
zatrzymywania osób na zasadach określonych w przepisach Kodeksu postępowania karnego i innych ustaw;
zatrzymywania osób pozbawionych wolności, które korzystając z przepustki nie powróciły w wyznaczonym terminie dozakładu karnego lubaresztu śledczego;
zatrzymywania osób stwarzających zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego i mienia;
pobierania od osób wymazu ze śluzówki policzków w celu identyfikacji osób o nieustalonej tożsamości oraz osób usiłujących ukryć swoją tożsamość, jeżeli ustalenie tożsamości w inny sposób nie jest możliwe, pobierania materiału biologicznego ze zwłok ludzkich o nieustalonej tożsamości;
przeszukiwania osób i pomieszczeń na podstawie przepisów Kodeksu postępowania karnego i innych ustaw;
dokonywania kontroli osobistej, a także przeglądania zawartości bagaży i sprawdzania ładunku w portach i na dworcach oraz w środkachtransportu lądowego, powietrznego i wodnego, w razie istnienia uzasadnionego podejrzenia popełnienia czynu zabronionego pod groźbą kary;
obserwowania i rejestrowania obrazu zdarzeń w miejscach publicznych, a w określonych przypadkach, także i dźwięku,
kontrolowanie rodzaju używanego paliwa przez pobranie próbek paliwa ze zbiornika pojazdu;
żądania pomocy od instytucji państwowych, organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego oraz jednostek gospodarczych prowadzących działalność w zakresie użyteczności publicznej, oraz zwracania się o niezbędną pomoc do innych jednostek gospodarczych i organizacji społecznych, jak również zwracania się w nagłych wypadkach do każdej osoby o udzielenie doraźnej pomocy, w ramach obowiązujących przepisów prawa.
Krytyka
Justyn Piskorski w 2011 roku stwierdził, że karierę w policji robi się dzięki poprawie statystyk przestępczości i wykrywalności, także poprzez manipulowanie statystykami, w tym przy rejestracji przestępstw. Sprzyja temu brak mechanizmu weryfikacji działań Policji, np. mała kontrola prokuratorska[18].
Również wedługAdama Rapackiego problemem jest manipulacja statystykami przestępczości. Policja informujeprokuraturę, dopiero gdy już prowadzi działania operacyjno-śledcze i jest bliska zatrzymania sprawców, a także prowadzi jedynie akcje poszukiwawcze zaginionych, gdy istnieją silne przesłanki wszczęciaśledztwa w sprawiezabójstwa. Inny przykład według Rapackiego, to wykrywalność przestępstw zustawy o przeciwdziałaniu narkomanii powyżej 90%[19].
Wyposażenie
Środki przymusu bezpośredniego stosowane przez Policję
Obecnie wykorzystywanymodel policyjnego radiowozuRadiowóz patrolowy BMW serii 3 (od 2019)Furgonetka służb prewencjiObecnie wykorzystywany model policyjnego motocyklaPrzyczepa do przewozupsów służbowychPatrol Komisariatu Rzecznego Policji naWiśle wWarszawiePatrol policji konnej w umundurowaniu galowym wChorzowiePatrol policji konnej w umundurowaniu służbowym wTomaszowie MazowieckimFunkcjonariuszeSPKP podczas szturmu z użyciem rampy szturmowejFunkcjonariusze jednostki antyterrorystycznej na pokazach policyjnych
przedmioty przeznaczone do obezwładniania osób za pomocą energii elektrycznej
pojazdy służbowe
środki przeznaczone do pokonywania zamknięć budowlanych i innych przeszkód, w tym materiały wybuchowe
środki pirotechniczne o właściwościach ogłuszających lub olśniewających
Podstawą prawną użycia środków przymusu bezpośredniego jest Ustawa z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej (Dz.U. z 2024 r. poz. 383).
Do wyposażenia Policji zalicza się takżebroń palną:
Zakupione jako maszyny używane, SN-16XP wyprodukowano w 1991, a SN-17XP w 2000 roku[41].
Wyposażone w głośniki zewnętrzne, reflektor-szperacz i głowice optoelektroniczne[42].
W latach 1996 – 2014 formacja użytkowała 2 śmigłowcePZL Kania, które zostały wycofane z czynnej służby z m.in. powodów finansowych[43]. Egzemplarz o numerze rejestracyjnym SN-51XP w maju 2020 przekazany został doMuzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie[44]. Od 2011 roku Policja użytkowała samolot Aeroprakt-22LS o numerach SP-YDF, jednak w 2014 roku uległ on wypadkowi podczas wykonywania zadania służbowego związanego z przestępstwem. Maszyna została skreślona ze stanu[45][46].
↑Decyzja nr 368 Komendanta Głównego Policji z dnia 19 września 2009 r. w sprawie wprowadzenia na uzbrojenie Policji karabinów „Heckler & Koch” typu HK417.
Ten artykuł dotyczy polskiej policji. Zobacz też:Policja (ujednoznacznienie).
52°11′16,55″N 21°01′23,12″E/52,187931 21,023089
Osobne artykuły:Policja Państwowa, Policja Polska Generalnego Gubernatorstwa, Państwowy Korpus Bezpieczeństwa i Milicja Obywatelska.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
