| miasto igmina | |||
 | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo | |||
| Powiat | |||
| Data założenia | 1925 | ||
| Prawa miejskie | 1969 | ||
| Burmistrz | Magdalena Eckhoff | ||
| Powierzchnia | 10,13[1] km² | ||
| Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość |
| ||
| Strefa numeracyjna | 22 | ||
| Kod pocztowy | 05-807 | ||
| Tablice rejestracyjne | WGM | ||
Położenie na mapie powiatu grodziskiego  | |||
Położenie na mapie Polski  | |||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |||
 52°07′18″N 20°43′35″E/52,121667 20,726389 | |||
| TERC (TERYT) | 1405021 | ||
| SIMC | 0921504 | ||
Urząd miejski ul. Akacjowa 39/4105-807 Podkowa Leśna | |||
| |||
| Strona internetowa | |||
Podkowa Leśna (używająca tytułu „miasto-ogród”) –miasto wwojewództwie mazowieckim, wpowiecie grodziskim. Miasto należy doaglomeracji warszawskiej.
W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do ówczesnegowojewództwa warszawskiego.
Według danych z30 czerwca2004 roku[3] miasto miało 3806 mieszkańców, a wedługNarodowego Spisu PowszechnegoLudności i Mieszkań z2011 roku – 3926[4].
Tereny, na których leży Podkowa Leśna należały niegdyś doStanisława Wilhelma Lilpopa, podróżnika i myśliwego, synaStanisława Lilpopa – przemysłowca, współzałożyciela firmy „Lilpop, Rau i Loewenstein”. Za początek miasta uznać należy datę 9 kwietnia 1925, kiedy to Stanisław W. Lilpop,koncern (spółka akcyjna) „Siła i Światło” oraz Bank Związku Spółek Zarobkowych zakładają spółkę „Miasto Ogród Podkowa Leśna”. Wtedy też członkowie zarządu nowo powstałej spółki „Miasto Ogród Podkowa Leśna” (J. Redziński, T. Baniewicz i właśnie St.W. Lilpop) podpisali akt zlecający spółce rozsprzedaż terenów Podkowy. Stworzenie miasta jest związane bezpośrednio zElektryczną Koleją Dojazdową (obecnieWarszawska Kolej Dojazdowa), budowaną w latach 20. XX wieku z inicjatywy koncernu „Siła i Światło”. Także w 1925 roku powstaje, na zamówienie Spółki, specyficzny plan urbanistyczny oparty na koncentrycznych ulicach-alejach wokół dworca kolejki (projekt Antoniego Jawornickiego). W roku 1981 Podkowa Leśna została wpisana dorejestru zabytków[5]. Wpisanie do rejestru odbyło się wbrew stanowisku władz miejskich i miało charakterkonfliktowy, ponieważ ówczesnynaczelnik miasta nie przyjął do wiadomości pisma informującego o tym fakcie, podpisanego przezKonserwatora Zabytków m.st. Warszawymgr.inż. arch. Feliksa Ptaszyńskiego z dnia 17 maja 1982. "Doprowadziło to do wielu nadużyć i dewastacji na terenie Podkowy Leśnej"[6]
W czasieII wojny światowej udzielano pomocy i schronienia (m.in. naStawisku) wielu ukrywającym się Żydom (wśród nich np. rodzinie znanego warszawskiego adwokataHenryka Kona, który ukrywał się w Podkowie Leśnej z synem, późniejszym dziennikarzem i podróżnikiemLucjanem Wolanowskim). Popowstaniu warszawskim miejscowości leżące na linii kolejki EKD, w tym Podkowa Leśna iMilanówek, przyjęły dziesiątki tysięcy uchodźców z Warszawy. Ponieważ znalazła się tam również znaczna część dowództwaAK, miejscowości te nazywane były „Małym Londynem”. W Podkowie mieściła się m.in. jedyna radiostacja, która uratowała się z powstańczej Warszawy, obsługiwana przezZofię iStefana Korbońskich.
W latach 1948–1954 miejscowość była siedzibąwiejskiej gminy Podkowa Leśna[7]. W 1954 r. utworzono gromadęPodkowa Leśna, którą 1 stycznia 1957 roku zmieniono jej status naosiedle[8], a 31 grudnia 1968 roku nadanoprawa miejskie[9].
Po wojnie ważną dla historii Podkowy postacią był ksiądzLeon Kantorski, proboszcz parafii pw. św. Krzysztofa w latach 1964–1991. W jego kościele w 1968 r. odbyło się pierwsze wykonanie tzw.mszy beatowej (rockowej). W latach 80. parafia stanowiła ważny ośrodek ruchu oporu, inicjując różne inicjatywy społeczne, polityczne i charytatywne. Odbyło się na przykład kilkagłodówek w obronie więźniów politycznych, odprawiane były „msze za ojczyznę”, organizowane „spotkania z autorem”, gdzie zapraszano znanych opozycjonistów, historyków itp.
W obrębie miasta występują elementy starodrzewu, a także trzyrezerwaty przyrody (rezerwat przyrody Parów Sójek,rezerwat im. Bolesława Hryniewieckiego,Zaborów im. W. Tyrakowskiego) i wiele pomników przyrody. Podkowa została pomyślana jako miejscowość willowa wyższych urzędników i inteligencji.
Podkowa Leśna jest celem wycieczek i spacerów mieszkańcówWarszawy, ze względu zarówno na leśny charakter, jak i dużą liczbę starych przedwojennych willi. Ułatwia to kolejkaWKD kursująca zWarszawy przez Podkowę Leśną aż doGrodziska Mazowieckiego. Warto zobaczyć m.in. Aleję Lipową, liczącą prawie 100lip (pomników przyrody), pałacyk myśliwski Lilpopa, willęAida oraz przedwojenną willęKasyno Obywatelskie. WillęKasyno szczególnie warto odwiedzić w czasie dorocznego Festiwalu Otwarte Ogrody. Interesujący jest również kościół wybudowany przed wojną w stylu modernistycznym, później kilkakrotnie przebudowywany. Zawiera on ciekawe przykłady przedwojennej i współczesnej sztuki sakralnej (fresk, rzeźby, witraże), oraz rozległy, starannie zaprojektowany ogród.
W williStawisko, należącej dawniej doJarosława Iwaszkiewicza, znajduje się Muzeum Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów. W miejscowości znajduje się jedyna uczelnia wyższa,Wyższa Szkoła Teologiczno-Humanistyczna, prowadzona przezKościół Adwentystów Dnia Siódmego.
![Grób nieznanych żołnierzy AK w okolicy leśniczówki Dębak w pobliskich Lasach Młochowskich[10], fotografia wykonana 6 kwietnia 2014](/mt/?noimg=&dark=on&url=http%3a%2f%2fpl.wikipedia.org%2fwiki%2fPlik%3aThe_Tomb_of_The_Unknown_Home_Army_Warriors_near_D%25C4%2599bak_Forest_Distr.%2c_Poland%2c_photo_of_6_April_2014.jpg)
Według danych z roku 2002[11] Podkowa Leśna ma obszar 10,1 km², w tym:
Miasto stanowi 2,75% powierzchni powiatu.
W latach 1927–1936 w Podkowie Leśnej stopniowo powstawały przystanki koleiWKD (pierwotnieEKD), będącej jednocześnie najstarszym działającym obecnie wPolsce tego typu systemem transportu publicznego[12]. Na przystankach dostępne są kasy oraz automaty biletowe[13].
W miejscowości są 3 przystanki:
Pod budowę kolei Stanisław Lilpop przekazał na własnośćEKD S.A. – bez żadnej dopłaty – pas ziemi o powierzchni 7 hektarów i 4836 m², ciągnący się od folwarku Klementynów do wsiOwczarnia.
Dane statystyczne ogólne
| Opis | 2007[14] | 2017[15] | 2018[15] | 2019[15] | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ludność | 3822 | 3875 | 3854 | 3844 | |||
| Ludność na km² | 378,4 | 383 | 380 | 379 | |||
| Liczba mężczyzn | 2031 | – | – | 1815 | |||
| Liczba kobiet | 1791 | – | – | 2029 | |||
| % liczba kobiet | 53,1 | – | – | – | |||
| % liczba mężczyzn | 46,9 | – | – | – | |||
| Kobiety na 100 mężczyzn | – | 111 | 111 | 112 | |||
| Dochody ogółem budżetu gminy na 1 mieszkańca w zł | – | 7825 | 9337 | 9002 | |||
| Wydatki ogółem budżetu gminy na 1 mieszkańca w zł | – | 7992 | 8809 | 8019 | |||
| Pracujący na 1000 ludności | – | 139 | 141 | 130 | |||
Liczba ludności w Podkowie Leśnej na przestrzeni lat[2]
Piramida wieku mieszkańców Podkowy Leśnej w 2014 roku[2]
Kościół Adwentystów Dnia Siódmego
Podkowa Leśna jest członkiem stowarzyszenia Unia Miasteczek Polskich[16].
Podkowa Leśna jest członkiem Podwarszawskiego Trójmiasta Ogrodów”[17].
_COA.svg)