Nazwa wywodzi się zmitologii greckiej i oznacza „MorzeAtlasa”.Najstarsza znana nazwa pochodzi zDziejówHerodota z około 450 roku p.n.e. (Hdt. 1.202.4):Atlantis thalassa (gr.Ἀτλαντὶς θάλασσα). Nim Europejczycy odkryli inne oceany, termin ocean był synonimem wszystkich wód na zachód odCieśniny Gibraltarskiej. Grecy uważali, że ocean to gigantyczna rzeka, która opływa świat[3].
Hezjod w eposiePrace i dni napisał, że „Ojciec Zeus utworzył, na krańcach zamieszkałego świata, gdzie nie docierają ludzie i nie mieszkają bogowie nieśmiertelni, otoczone pełnym głębokich wirów oceanem Wyspy Błogosławione, gdzie życie toczy się bez mozołu i smutku”[4].
Wśredniowieczu żeglarzeportugalscy ihiszpańscy nazywali go Morzem Ciemności (łac.Mare Tenebrarum). Podobnie nazywali go równieżArabowie iBerberowie. Wszyscy oni bali się zapuszczać daleko od brzegu, miał on bowiem sięgać krańców świata[5].
Atlantyk wraz z przyległymi morzami zajmuje powierzchnię ok. 106 450 000 km², a bez nich 82 362 000 km². Przybliżona objętość wynosi 354 700 000 km³ (z morzami) i 323 600 000 km³ (bez mórz). Średnia głębokość: 3339 m; największa –Rów Portorykański – 8605 m[1]. Długość linii brzegowej: 111 866 km[1] (najbardziej urozmaicona w części północnej). Rozciągłość równoleżnikowa w największym przewężeniu między wybrzeżami Ameryki Południowej i Afryki wynosi 2800 km, a 13 500 km licząc od zachodnich krańców Zatoki Meksykańskiej do wschodniego brzeguMorza Czarnego.
Ocean Atlantycki, podobnie jakOcean Arktyczny iOcean Indyjski, jest młodym oceanem i charakterystyczne dla jego dna są wyraziste wzniesieniaGrzbietu Śródatlantyckiego, rozciągające się przez środek dna oceanu na całej długości z południa na północ, mające przedłużenie na dnie Oceanu Arktycznego. Grzbiet zajmuje ok. 1/3 powierzchni dna oceanu.Głębia Romanche (7758 m) dzieli Grzbiet Śródatlantycki na częścipółnocną ipołudniową. Grzbiet Śródatlantycki jest miejscem wzmożonej aktywnościwulkanicznej, związanej zekspansją dna. Występują na jego obszarze relatywnie słabe, ale bardzo częstetrzęsienia ziemi.
Jeszcze starsza skorupa oceaniczna występuje w obrębie Morza Śródziemnego, odrębnego pod względem genezy od reszty Atlantyku. Osiąga ona wiek 280 milionów lat (permski), jest pozostałością dna zanikłegoOceanu Tetydy.
Ocean Atlantycki obejmuje wszystkie strefyklimatyczne. Warunki klimatyczne Atlantyku kształtują się pod wpływem dużejrozciągłości południkowej icyrkulacji powietrza, stałej nad oceanem i zmiennej nad sąsiadującymi kontynentami.Huragany mogą występować głównie u wybrzeżyAmeryki Środkowej od maja do grudnia, ale najczęstsze są między sierpniem a listopadem.Sztormy są powszechne na Północnym Atlantyku (szczególnie podczas zimy) czyniąc przekraczanie oceanu trudnym i niebezpiecznym.
Temperatura wody powierzchniowej kształtuje się w zimie od 27 °C w okolicyrównika do −1 °C w strefach polarnych, a w lecie na poziomie od 26 °C u wybrzeży Afryki do −1 °C przy biegunach. Średnia temperatura wód powierzchniowych Oceanu Atlantyckiego wynosi 16,9 °C.Zasolenie wynosi od 3,7% w strefach zwrotnikowych do 3,4% w pobliżu Antarktydy, średnie zasolenie wód powierzchniowych wynosi 3,53%.
Prądy powierzchniowe na Oceanie Atlantyckim przybierają kształt dwóch wielkich kręgów, na półkuli północnej (poruszających się zgodnie z ruchem wskazówek zegara) i południowej (poruszających się przeciwnie do ruchu wskazówek zegara).
Na półkuli południowej wzdłuż równika od zachodnich wybrzeżyAfryki w kierunku Ameryki Południowej płynie ciepły Prąd Południoworównikowy, w okolicachPrzylądka Branco przy wschodnim wybrzeżu Ameryki Południowej rozdziela się naPrąd Gujański oraz naPrąd Brazylijski, który płynie na południe do ujścia rzekiLa Platy, gdzie na 40°S łączy się z zimnym Prądem Wiatrów Zachodnich i wraca jako zimnyPrąd Benguelski do zachodnich wybrzeży Afryki.
Na półkuli północnej wzdłuż równika od zachodnich wybrzeży Afryki w kierunku Ameryki Południowej płynie ciepły Prąd Północnorównikowy, u wschodnich wybrzeży Ameryki Południowej łączy się z Prądem Gujańskim i płynie w kierunku Zatoki Meksykańskiej, a następnie wzdłuż wybrzeżyAmeryki Północnej (przełęcz ciepłego Prądu Zatokowego – Golfstromu), w okolicach 40°N skręca na wschód i płynie w kierunkuEuropy, gdzie rozdziela się na ciepły Prąd Północnoatlantycki płynący na północ w kierunkuPółwyspu Skandynawskiego oraz na zimnyPrąd Kanaryjski, który płynie na południe do zachodnich wybrzeży Afryki, gdzie łączy się z ciepłym Prądem Północnorównikowym.
Prądy głębinowe Oceanu Atlantyckiego podzielone są na kilka warstw – najzimniejsze wody antarktyczne, zajmują obszar w okolicach dna i płyną w kierunku równika,wody północnoatlantyckie zajmują obszar pomiędzy 2000 a 3000 m i płyną na południe, natomiast wody pochodzące z topnienia lodów płyną na głębokości 1000 m i kierują się na północ.
Atlantyk jest bogaty w złożaropy naftowej,gazu ziemnego, rud metali, żwiru oraz kamieni szlachetnych. Flora morska jest słabo rozwinięta w przeciwieństwie do fauny oceanu. Północna część jest łowiskiem na które przypada blisko połowa połowów światowych. Poławia siędorsze,makrele,śledzie,sardynki ituńczyki.
↑B.W. Eakins, G.F. Sharman: Volumes of the World’s Oceans from ETOPO1. Boulder, CO: NOAA National Geophysical Data Center, 2010. [dostęp 2013-03-27]. Brak numerów stron w książce
↑Martin W. Sandler: Atlantic Ocean: The Illustrated History of the Ocean that Changed the World. Nowy Jork: Sterling, 2008, s. 10.ISBN 978-1-4027-4724-3.
↑Martin W. Sandler: Atlantic Ocean: The Illustrated History of the Ocean that Changed the World. Nowy Jork: Sterling, 2008, s. 2.ISBN 978-1-4027-4724-3.
↑MarianM.MałowistMarianM.,Konkwistadorzy portugalscy, Warszawa: Państ. Instytut Wydawniczy, 1992, s. 18–19,ISBN 83-06-02261-0,OCLC177009701.
