 Matthew Calbraith Perry | |||
| komodor | |||
| Data i miejsce urodzenia | 10 kwietnia 1794 | ||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 4 marca 1858 | ||
| Przebieg służby | |||
| Siły zbrojne | |||
| Główne wojny i bitwy | wojna brytyjsko-amerykańska, | ||
 | |||
| |||
Matthew Calbraith Perry (ur.10 kwietnia1794 w Newport, zm.4 marca1858 wNowym Jorku) –komodorMarynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych.
Demonstracją siły militarnej wymusił nasiogunacie Tokugawów nawiązanie kontaktów zagranicznych oraz doprowadził do podpisania z nią 31 marca 1854 rokuTraktatu z Kanagawy i zakończenia 220-letniejizolacji Japonii zwanej po japońskusakoku[1][2].
W połowie XIX wiekuStany Zjednoczone zaktywizowały swoją penetracjęPacyfiku, w tym jego północnych akwenów, dążąc także do wciągnięcia Japonii w orbitę swoich interesów. Celem była nie tylko wymiana handlowa, ale także potraktowanie archipelagu jako bazy wobecChin. Po kilku nieudanych próbach nawiązania kontaktów przygotowano starannie nową misję, której dowódcą został M. Perry. Zapoznał się on z ówczesną wiedzą o Japonii, charakterem jej mieszkańców i wyposażony w listy prezydentaMillarda Fillmore’a (1800–1874) w 1853 roku, dysponując czterema okrętami wojennymi: „Saratoga”, „Susquehanna”, „Mississippi”, „Plymouth”, dotarł wpierw do wyspRyūkyū iOgasawara, a następnie w lipcu wpłynął do zatoki (kanału) Uraga, stanowiącej zewnętrzną część zatoki Edo (ob.Zatoka Tokijska)[1].
Przyjęcie nie było przyjazne, ale po silnych naciskach Japończycy przyjęli listy od prezydenta USA. Jednakże, stosując różne wybiegi, nie udzielili odpowiedzi. Perry opuścił zatokę zapowiadając, iż powróci za rok po definitywną odpowiedź[1].
Zgodnie z zapowiedzią, Perry powrócił w lutym 1854 roku jako dowódca siedmiu okrętów, do których po paru dniach dołączyły jeszcze dwa. Ta imponująca armada wpłynęła do zatoki Edo, napotykając ogromny opór Japończyków, którzy czynili wszystko, aby nie dopuścić do rozmów. Dzięki jednak twardemu i konsekwentnemu stanowisku strony amerykańskiej 31 marca doszło do podpisania w Kanagawie pierwszego japońskiego traktatu z obcym mocarstwem. Był to traktat o „pokoju i przyjaźni”, na mocy którego otwarto dla Ameryki porty:Shimoda iHakodate. Strona japońska zobowiązała się do zaopatrywania statków amerykańskich w paliwo, żywność i wodę oraz do udzielania pomocy rozbitkom. Amerykanie pozostawali wolni, ale odpowiedzialni przed prawem[1].
