Maria i Lech KaczyńscyMaria Kaczyńska z rodziną i z papieżemBenedyktem XVI, 25 maja 2006Maria Kaczyńska iMadeleine Albright, 15 czerwca 2007Pierwsze damy razem: Maria Kaczyńska (z Polski) iLivia Klausová (zCzech), 11 grudnia 2007Maria Kaczyńska na spotkaniu wigilijnym w Zespole Szkół Specjalnych nr 109 wWarszawie, 21 grudnia 2007Maria Kaczyńska iIrena Kwiatkowska
Córka Lidii z domu Piszczako (1916 – 18 maja 2004[6]) i Czesława Mackiewiczów (1910 – 16 lutego 1976[7])[8]. Ochrzczona we wrześniu 1942 wkościele parafialnym w Naroczy[9]. PoII wojnie światowej jej rodzina została przymusowo wysiedlona zWileńszczyzny. Czesław Mackiewicz nosił pseudonim konspiracyjny „Szczygieł”, działał wOrganizacji Wojskowej „Wilki”, walczył wOkręgu WilnoArmii Krajowej, IV Brygadzie Partyzanckiej AK[10]. Jeden z jego braci walczył w szeregachII Korpusu gen.Władysława Andersapod Monte Cassino, zaś drugi,Witold (1913–1940) był ofiarązbrodni katyńskiej zamordowanym wCharkowie (razem z nim przetrzymywany był i następnie zamordowany mąż siostry matki Marii Kaczyńskiej, ppor. Jan Mackiewicz[11][12]; inny brat, Mieczysław został także aresztowany, lecz następnie zwolniony z obozu wOstaszkowie z uwagi na zbyt niski stopień wojskowy[13]). W 1945 rodzina Mackiewiczów przeniosła się z Wileńszczyzny naZiemie Odzyskane i osiadła wCzłuchowie[14]. W 1949 Czesław Mackiewicz wyrokiem sądu został skazany na karę pięciu lat więzienia za działalność w AK (karę anulowano w wyniku amnestii), po czym utracił zatrudnienie w nadleśnictwie i rodzina przeniosła się do położonego nieopodalZłotowa, gdzie zamieszkiwali do 1951 (w tym czasie Lidia Mackiewicz pracowała jako nauczycielka)[15]. Brat Marii Kaczyńskiej, płk dr inż.Konrad Mackiewicz był pracownikiemInstytutu Technicznego Wojsk Lotniczych[16]. Ojciec Marii Kaczyńskiej, Czesław, zmarł wskutek obrażeń odniesionych w wypadku drogowym[17].
Maria Kaczyńska urodziła się z wadą serca, ponadto często chorowała na zapalenie płuc, w związku z czym w 1951 rodzice zdecydowali o rocznym wyjeździe do sanatorium wRabce (wpierw wyjechała tam matka z Marią i Konradem, a w 1953 dołączył do nich ojciec i zamieszkali tam na stałe)[18]. W 1955 przeszła operację serca, którą przeprowadził prof.Leon Manteuffel-Szoege[19][20]. Tam ukończyła szkołę podstawową i w latach 1957–1961 uczęszczała doI Liceum Ogólnokształcącego im. Eugeniusza Romera w Rabce[21], gdzie w 1961 uzyskała maturę[22]. Przez wiele lat pobierała lekcje gry na fortepianie[23].
W 1961 roku zaczęła studiować handel zagraniczny (specjalność: transport morski) wWyższej Szkole Ekonomicznej w Sopocie. W latach 1966–1968 przebywała na urlopie dziekańskim. W tym czasie wyjechała na 6 miesięcy do Londynu w ramachau pair. Następnie przedłużyła pobyt w Anglii i uczęszczała do szkoły językowej Richmond Institute of Further Education. W 1967 roku wyjechała do Paryża, gdzie przez pół roku uczęszczała na kurs języka francuskiego. W 1969 roku uzyskała tytuł zawodowy magistra nauk ekonomicznych, broniąc pracę pt.Reklamy polskich towarów spożywczych na rynku brytyjskim[24].
Znała język angielski i francuski, porozumiewała się także w językach hiszpańskim i rosyjskim[23].
Po ukończeniu studiów podjęła pracę wInstytucie Morskim wGdańsku w pracowni badań koniunkturalnych, gdzie przeprowadzała badania perspektyw rozwoju rynkówfrachtowych naDalekim Wschodzie[25]. Przyszłego męża poznała w 1976, gdy pracowała naukowo w Instytucie Morskim, a on studiował. Dwa lata później się pobrali[26]. Wydział II SB w Gdańsku zarejestrował Marię Mackiewicz jakokontakt operacyjny (nr rej. 22626) od 26 lutego 1977 do 11 lipca 1978[27]. Maria Kaczyńska po urlopie macierzyńskim nie powróciła do pracy zawodowej, a zarabiała jako korepetytorka i tłumaczka. Maria i Lech Kaczyńscy mieli córkęMartę (ur. 1980),absolwentkęprawa naUniwersytecie Gdańskim, oraz dwie wnuczki, Ewę i Martynę[28] (ich ojcem jest były mąż Marty,Marcin Dubieniecki). Maria i Lech Kaczyńscy mieszkali wSopocie[29].
Jako pierwsza dama[31] podjęła działania wspierające działalność charytatywną[32].
Objęła patronat nad wieloma akcjami dobroczynnymi (m.in. Galą Charytatywną z okazji 60-lecia Funduszu Narodów Zjednoczonych na Rzecz DzieciUNICEF). Została także honorowym patronem akcji „Zakopane bez barier”.
9 listopada 2006 została matką chrzestną pierwszego polskiego samolotu myśliwskiego typuF-16 „Jastrząb”.
W lutym 2007 opowiedziała się za pozostawieniemDoliny Rospudy w nienaruszonym stanie.
8 marca 2007 podpisała się pod apelem kobiet mediów do parlamentarzystów o pozostawienie bez zmian zapisu konstytucji w dziedzinie ochrony życia, co wywołało gwałtowną krytykę o.Tadeusza Rydzyka.
8 lipca 2007 tygodnikWprost ujawnił nagrania z wykładu o.Tadeusza Rydzyka, który powiedział o Marii Kaczyńskiej (według niektórych[według kogo?] domniemana wypowiedź odnosi się do Magdaleny Środy) m.in.:Pani prezydentowa z taką eutanazją? Ty czarownico! Ja ci dam! Jak zabijać ludzi, to sama się podstaw pierwsza. Wypowiedź ta była związana z zaproszeniem 8 marca 2007 do pałacu prezydenckiego środowisk feministycznych, w tymMagdaleny Środy, która jednoznacznie wypowiadała się za prawem do eutanazji.
16 września 2007 Maria Kaczyńska odwiedziła w szpitalu wUstrzykach DolnychCzeczenkę, której trzy martwe córki znaleziono wBieszczadach. Kamisa D. i jej synek Mahomet trafili do szpitala po tym, jak zostali zatrzymani przez polskąStraż Graniczną podczas nielegalnego przekraczania granicypolsko-ukraińskiej.
Odbywała spotkania z Przewodniczącą Międzynarodowego Zgromadzenia Kobiet Ministrów,Madeleine Albright[33][34][35], z którą 25 kwietnia 2008 podjęła wspólną inicjatywą dotyczącą działań na rzecz profilaktyki zdrowotnej kobiet i zainicjowała podpisy pod „Deklaracją na rzecz poprawy sytuacji zdrowotnej kobiet w Europie Środkowej”[36]. Ponadto w styczniu 2009 zaangażowała się w akcję IV Tygodnia Walki zRakiem Szyjki Macicy[37].
W imieniuprezydenta uczestniczyła jako Specjalny Wysłannik Prezydenta RP w wielu uroczystościach międzynarodowych, reprezentującde facto głowępaństwa polskiego. 1 lutego 2006 podjęła wPałacu Prezydenckim księżniczkęAnnę.
Maria Kaczyńska jako Specjalny Wysłannik Prezydenta RP uczestniczyła w następujących wydarzeniach:
Krzyż WielkiOrderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie, postanowieniem z 16 kwietnia 2010 marszałka SejmuBronisława Komorowskiego wykonującego obowiązki prezydenta RP, na wniosek Kapituły Orderu Odrodzenia Polski, „za wybitne zasługi w służbie państwu i społeczeństwu”)[38][39].
W listopadzie 2006 Maria Kaczyńska otrzymała tytuł i statuetkęCzłowiek Otwartego Serca, przyznawaną przez Kapitułę Stowarzyszenia Osób i Dzieci NiepełnosprawnychPomocna Dłoń.
W grudniu 2006 prezydentowa otrzymała tytuł honorowego Przyjaciela Palestyńskiego Towarzystwa im.Fryderyka Chopina, który jest nadawany przez Palestyńskie Towarzystwo im. Fryderyka Chopina miłośnikom muzyki oraz promotorom kultury, literatury i sztuki.
W listopadzie 2007 Maria Kaczyńska otrzymała tytuł honorowegoAnioła Kliniki Budzik, który został nadany Pani Prezydentowej przez FundacjęEwy BłaszczykAkogo? za zaangażowanie w budowę KlinikiBudzik.
Od 13 grudnia 2007 przewodniczyła Honorowemu Komitetowi Rozwoju Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im.św. Jana z Dukli[43]
25 stycznia 2008 prezydentowa Kaczyńska otrzymała statuetkęMecenasa Polskiej Ekologii, przyznawaną przez Narodową Radę Ekologiczną za zaangażowanie w problemy ochrony środowiska.
W kwietniu 2008 imieniem i nazwiskiem prezydentowej Marii Kaczyńskiej oficjalnie nazwano nową odmianę uprawnątulipana o nazwie systematycznejTulipa L. 'Maria Kaczynska'. Była pierwszą osobistością z Polski, która została w ten sposób uhonorowana. 24 kwietnia 2008 w ambasadzieHolandii w Warszawie Maria Kaczyńska otrzymała jednego „swojego” tulipana w szklanej donicy. Odmiana ta ma być zasadzona na dziedzińcu Pałacu Prezydenckiego w Warszawie.
3 października 2008 Marię Kaczyńską uhonorowanoBursztynową Różą – wyróżnieniem przyznawanym w uznaniu za działalność charytatywną pod hasłemMiej serce i patrzaj w serce – przeciw obojętności.
W styczniu 2009 Maria Kaczyńska otrzymała honorowe członkostwo maltańskiego towarzystwa Xirka Ġieħ ir-Repubblika, nadawane za zasługi dlaRepubliki Malty[45].
17 marca 2009 Maria Kaczyńska została uhonorowana orderem „Ambasadora Rozwoju Profilaktyki Zdrowia w Polsce 2009”za zaangażowanie na rzecz profilaktyki onkologicznej, poprawy sytuacji osób niepełnosprawnych w Polsce oraz zapobieganiu krzywdzeniu i wykorzystywaniu dzieci, a także za zaangażowanie w problemy ochrony środowiska. Odznaczenie to przyznawane jest przez Fundację „Akademia Zdrowia i Urody”, Stałe PrzedstawicielstwoONZ w Polsce orazŚwiatową Organizację Zdrowia.
Lech i Maria Kaczyńscy wBaku, 3 lipca 2009Trumny Prezydenta Lecha Kaczyńskiego i Marii Kaczyńskiej w Sali Kolumnowej Pałacu PrezydenckiegoTrumny Lecha i Marii Kaczyńskich wkrypcie katedry wawelskiej w trakcie uroczystości pogrzebowychSarkofag Lecha i Marii Kaczyńskich w krypcie katedry wawelskiejNowy sarkofag zmarmuru karraryjskiego (2016)Pomnik Lecha i Marii Kaczyńskich wRadomiuSymboliczny grób Lecha i Marii Kaczyńskich naCmentarzu Powązkowskim wWarszawie oraz wspólny gróbJadwigi Kaczyńskiej i rodziny
13 kwietnia 2010 trumna z ciałem Marii Kaczyńskiej została przewieziona samolotem wojskowym zMoskwy doWarszawy i wystawiona na widok publiczny wraz z trumną męża w Sali KolumnowejPałacu Prezydenckiego w Warszawie[53]. Według szacunkówKancelarii Prezydenta, w dniach 13–17 kwietnia prezydenckiej parze mogło oddać hołd ok. 180 tys. osób[54].
W 2010 pamięci Marii Kaczyńskiej została poświęcona książka pierwszej damy GruzjiSandry Roelofs „Historia idealistki” (Tbilisi 2010)[59]. W 2011 Sandra Roelofs ustanowiła stypendium im. Marii Kaczyńskiej w dziedziniemuzyki poważnej imedycyny[60].
Imię Lecha i Marii Kaczyńskiego otrzymały ulica Czarnomorska w dzielnicy Isani w gruzińskiej stolicyTbilisi (13 kwietnia 2010)[61] i ulica wBatumi (25 maja 2010)[62].
Imieniem Marii i Lecha Kaczyńskich postanowiono nazwać szpital w Essassa w rejonieLibreville wGabonie (kwiecień 2010)[63].
16 kwietnia 2010 Rada MiastaSopotu nazwała imieniem Lecha i Marii Kaczyńskich dotychczasowy Park Południowy, położony na terenie miasta[64].
28 kwietnia 2010 imieniem Lecha i Marii Kaczyńskich nazwano park poniżej tarasu spacerowegoKamiennej Góry wGdyni[65]
4 kwietnia 2011Narodowy Bank Polski wprowadził do obiegumonetę o nominale 100 zł z wizerunkiem Lecha Kaczyńskiego i Marii Kaczyńskiej (złotopróby 900/1000, masa 8 g, średnica 21 mm, nakład 5000 egz.)[67].
20 maja 2010 imieniem Marii Kaczyńskiej nazwano Centrum Profilaktyki Przeciwrakowej w dzielnicy Varketili wTbilisi wGruzji[68].
↑WedługNoty biograficznej na oficjalnej stronie Pierwszej Damy [dostęp 2010-11-03] Maria Kaczyńska urodziła się „w Machowie”. błędna Identyfikacja tej miejscowości jakoMachowa w województwie lubelskim opiera się na wspomnieniuZginęli [dostęp 2010-04-14] w serwisie internetowym dziennika „Rzeczpospolita” oraz na publikacjiMaria Kaczyńska [dostęp 2010-04-14] w serwisie internetowym Radia Zet. W wywiadzie z Marią Kaczyńską w magazynie „Pani”, zatytułowanymZostanę sobą [dostęp 2010-04-16] przytoczono jej wypowiedź, z której wynika, że urodziła się naWileńszczyźnie (jedyna miejscowość o zbliżonej nazwie na dawnej Wileńszczyźnie tonadleśnictwo Machowo w dawnej gminieKobylnik (obecnie Narocz na Białorusi), por.Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, „Województwo wileńskie”, Warszawa 1938, s. 39). Tę wersję potwierdzają wspomnienia rodziny Mackiewiczów, według których tuż po urodzeniu Marii, jej matka Lidia przyjechała wraz z nią do męża Czesława, zamieszkującego wówczas w leśniczówce koło Kobylnika:Stanisławczyk. Ostatni krzyk 2011 ↓, s. 60–62.
↑Wspomnienie na stronie I Liceum Ogólnokształcącego im. E. Romera w Rabce-Zdroju[2] [dostęp 2010-04-24].
↑Lista absolwentów I Liceum Ogólnokształcącego im. E. Romera w Rabce-Zdroju, rocznik maturalny 1960/61, klasa A, nr 15 (figuruje w spisie jako Maria Mackiewicz).[3].