![]() Marek Jurek (2014) | |||
Data i miejsce urodzenia | 28 czerwca 1960 | ||
---|---|---|---|
Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej | |||
Okres | od 26 października 2005 | ||
Przynależność polityczna | |||
Poprzednik | |||
Następca | |||
Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji | |||
Okres | od 10 maja 1995 | ||
Poprzednik | |||
Następca | |||
Prezes Prawicy Rzeczypospolitej | |||
Okres | od 19 kwietnia 2007 | ||
Przynależność polityczna | |||
Następca | |||
![]() | |||
Odznaczenia | |||
![]() ![]() ![]() | |||
| |||
|
Marek Jurek (ur.28 czerwca1960 wGorzowie Wielkopolskim) – polski polityk.Marszałek SejmuV kadencji w latach 2005–2007.
Poseł naSejmX,I,IV iV kadencji (1989–1993, 2001–2007), poseł doParlamentu EuropejskiegoVIII kadencji (2014–2019). CzłonekKrajowej Rady Radiofonii i Telewizji w latach 1995–2001 oraz jej przewodniczący w 1995. WspółzałożycielZjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego iPrzymierza Prawicy, jeden z liderówPrawa i Sprawiedliwości w pierwszych latach jego istnienia, wiceprezes PiS w latach 2002–2007. ZałożycielPrawicy Rzeczypospolitej i jej prezes w latach 2007–2018. Kandydat wwyborach prezydenckich w 2010.
UkończyłI Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Kościuszki w Gorzowie Wielkopolskim, następnie studia naWydziale HistorycznymUniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Temat jego pracy magisterskiej brzmiałNacjonalizm i totalizm. Porównanie programów Stronnictwa Narodowego i Ruchu Narodowo-Radykalnego.
Pod koniec lat 70. zaangażował się w działalność opozycyjną. W latach 80. był współzałożycielem i uczestnikiem opozycyjnegoRuchu Młodej Polski, członkiem władz krajowychNiezależnego Zrzeszenia Studentów, pracował w redakcji podziemnej „Polityki Polskiej” i emigracyjnych „Znaków Czasu”.
W 1989 należał do założycieliZjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego, był wiceprezesem i przewodniczącym rady naczelnej tej partii. W latach 1989–1993 sprawował mandat posła naSejmX kadencji z listyKomitetu Obywatelskiego iI kadencji z listyWyborczej Akcji Katolickiej. WSejmie kontraktowym wspólnie zJanem Łopuszańskim iStefanem Niesiołowskim współtworzył charakterystyczny wizerunek ZChN. W trakcie I kadencji Sejmu był wiceprzewodniczącymKomisji Spraw Zagranicznych.
Od 10 maja 1995 do 9 maja 2001 zasiadał wKrajowej Radzie Radiofonii i Telewizji z nominacjiLecha Wałęsy, przewodniczył KRRiT od 10 maja do 28 grudnia 1995. W 1999 wraz zMichałem Kamińskim udał się doWielkiej Brytanii, by prywatnie spotkać się z osadzonym w areszcie domowym generałemAugustem Pinochetem, oskarżonym wHiszpanii o zbrodnie przeciwko ludzkości, zabójstwa i stosowanie tortur. W wyjeździe brał udział również dziennikarzTomasz Wołek.
W latach 2001–2002 był członkiemPrzymierza Prawicy, pełnił funkcję przewodniczącego rady politycznej tego ugrupowania. Wwyborach parlamentarnych w 2001 uzyskał ponownie mandat poselski z ramieniaPrawa i Sprawiedliwości wokręgu rzeszowskim. Po zjednoczeniu Przymierza Prawicy z PiS 2 czerwca 2002 został wiceprezesem tej partii do spraw chrześcijańsko-społecznych. 18 stycznia 2003 na zjeździe partii razem z mniejszością działaczy opowiedział się przeciw uchwale wzywającej do głosowania za wstąpieniem doUnii Europejskiej wreferendum. Wwyborach parlamentarnych w 2005 po raz czwarty uzyskał mandat poselski, tym razem wokręgu piotrkowskim.
26 października 2005 został wybrany na funkcjęmarszałka SejmuV kadencji, poparli go posłowie PiS,Samoobrony RP,Ligi Polskich Rodzin orazPolskiego Stronnictwa Ludowego. Uzyskał 265 głosów, jego kontrkandydat zPlatformy ObywatelskiejBronisław Komorowski dostał 133 głosy. Jako marszałek odbył kilka wizyt zagranicznych, udał się m.in. doWilna,Londynu,Berlina iLwowa. 13 kwietnia 2007 po odrzuceniu przez Sejmprojektu zmiany Konstytucji RP w tzw. sprawie ochrony życia poczętego zapowiedział, że podda pod głosowanie wniosek o odwołanie siebie z funkcji Marszałka Sejmu. 14 kwietnia tego samego roku zrezygnował również z członkostwa w PiS oraz wszelkich funkcji partyjnych. 27 kwietnia Sejm 402 głosami przyjął jego dymisję z funkcji marszałka.
W kwietniu 2007 ogłosił decyzję o utworzeniu nowej, prawicowej partii politycznej o profilu chrześcijańsko-konserwatywnym pod nazwąPrawica Rzeczypospolitej. We wrześniu tego samego roku podpisał porozumienie z LPR iUnią Polityki Realnej o nazwieLiga Prawicy Rzeczypospolitej celem wspólnego startu do Sejmu w przedterminowychwyborach. DoSenatu partie te utworzyły odrębne komitety. Marek Jurek bez powodzenia kandydował do Senatu z ramienia komitetu „KWW Prawica Marka Jurka”, tworzonego przez Prawicę Rzeczypospolitej.
W 2008 został zarejestrowany jako kandydat wwyborach uzupełniających do Senatu zarządzonych wokręgu krośnieńskim na dzień 22 czerwca w związku ze śmiercią senatoraAndrzeja Mazurkiewicza. Uzyskał 10 751 głosów, zajmując 3. miejsce spośród 12 kandydatów. W 2009 ubiegał się o mandat wwyborach do Parlamentu Europejskiego jako lider listy Prawicy Rzeczypospolitej wokręgu warszawskim, jego partia nie przekroczyła jednakprogu wyborczego. Na Marka Jurka zagłosowało 33 925 osób, co stanowiło 4,10% wszystkich głosów ważnych oddanych w tym okręgu[1].
13 lutego 2010 podczas konwencji wyborczej Prawicy Rzeczypospolitej w Warszawie zadeklarował swój start wwyborach prezydenckich[2]. 6 maja 2010 został zarejestrowany jako kandydat przezPaństwową Komisję Wyborczą. 16 czerwca przedstawił Społeczny Komitet Poparcia swojej kandydatury, w skład którego weszli m.in.Ludwik Dorn,Robert Friedrich,Marcin Libicki,Cezary Mech,Andrzej Mikosz orazRobert Tekieli[3]. W pierwszej turze uzyskał 177 315 głosów (1,06%), zajmując 8. miejsce spośród 10 kandydatów[4]. Przed drugą turą wyborów poparłJarosława Kaczyńskiego[5].
W marcu 2012 podpisał w imieniu własnej partii porozumienie o współpracy z PiS[6]. Na mocy tego porozumienia wystartował wwyborach do Parlamentu Europejskiego w 2014 z listy PiS w okręgu warszawskim z pozycji nr 5, uzyskując mandat eurodeputowanegoVIII kadencji. Oddano na niego 66 505 głosów, co stanowiło 8,55% wszystkich głosów ważnych w okręgu warszawskim[7]. W październiku 2016 został wybrany w skład komitetu wykonawczego Europejskiej Federacji dla Życia i Godności Człowieka „One of Us”[8]. 16 czerwca 2018 ustąpił z funkcji prezesa Prawicy Rzeczypospolitej[9].
W marcu 2019 ogłosił, że nie będzie ubiegał się o reelekcję w wyborach do Europarlamentu[10]. Ostatecznie zmienił swoją decyzję, przyjmując propozycję startu z pierwszego miejsca ruchuKukiz’15 w okręgu wielkopolskim[11][12][13]; nie uzyskał jednak wówczas reelekcji, a komitet nie przekroczył progu wyborczego[14].
W czerwcu 2020minister kultury i dziedzictwa narodowegoPiotr Gliński powołał go w skład Rady ProgramowejInstytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego[15]. Zasiadał w tym gremium do 2023[16]. Wszedł także w skład rady nadzorczej Fundacji Świętego Benedykta[17].
Stały publicysta katolickich czasopism, takich jak „Niedziela”, „Gość Niedzielny” i „Idziemy”. Nawiązał współpracę z pismem„Christianitas”, publikując w nim swoje artykuły na tematy światopoglądowe i polityczne. Otrzymał także stałą rubrykę w miesięczniku „W Sieci Historii”. Autor książkiReakcja jest objawem życia. Kroniki radiowe 1999–2000 (2000), będącej zbiorem jego felietonów. W 2009 wydał książkęDysydent w państwie POPiS: rozmowa, dziennik, blog[18], w której znalazły się m.in. notatki z jego dziennika i wpisy z jegobloga. W 2021 opublikował książkę100 godzin samotności albo rewolucja październikowa nad Wisłą[19].
Nawiązał także współpracę zRadiem Wnet. W 2020 dołączył do redakcji „Do Rzeczy” jako stały felietonista tego tygodnika[20].
Wybory | Komitet wyborczy | Organ | Okręg | Wynik | |
---|---|---|---|---|---|
1989 | Komitet Obywatelski „Solidarność” | Sejm X kadencji | nr 54 | 69 428 (52,86%)![]() | |
1991 | Wyborcza Akcja Katolicka | Sejm I kadencji | nr 14 | 17 618 (6,27%)![]() | |
1993 | Katolicki Komitet Wyborczy „Ojczyzna” | Sejm II kadencji | nr 35 | 3337 (0,62%)![]() | |
2001 | Prawo i Sprawiedliwość | Sejm IV kadencji | nr 23 | 14 256 (3,35%)![]() | |
2005 | Sejm V kadencji | nr 10 | 18 508 (8,31%)![]() | ||
2007 | KWW Prawicy Marka Jurka | Senat VII kadencji | 56 263 (19,22%)![]() | ||
2008 | Senat VII kadencji | nr 21 | 10 751 (19,64%)![]() | ||
2009 | Prawica Rzeczypospolitej | Parlament Europejski VII kadencji | nr 4 | 33 925 (4,10%)![]() | |
2010 | KW Kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Marka Jurka | Prezydent RP | 177 315 (1,06%)![]() | ||
2014 | Prawo i Sprawiedliwość | Parlament Europejski VIII kadencji | nr 4 | 66 505 (8,72%)![]() | |
2019 | Kukiz’15 | Parlament Europejski IX kadencji | nr 7 | 29 891 (2,49%)![]() |
Marek Jurek deklaruje całkowite poparcie dla społecznego nauczaniaKościoła katolickiego, jest przeciwnyzapłodnieniu pozaustrojowemu,aborcji,eutanazji,związkom homoseksualnym, wspieranaprotechnologię[33]. Opowiada się za oparciem przyszłości Polski i Europy na kultywowaniu tradycji cywilizacji chrześcijańskiej i kultury łacińskiej. Jest zwolennikiemmszy trydenckiej[34]. Jest honorowym członkiemKlubu Zachowawczo-Monarchistycznego[35].
Żonaty, jest ojcem czwórki dzieci: córek Zofii, Marii i Klary oraz syna Ludwika[36]. Zamieszkał wWólce Kozodawskiej[37].
II Rzeczpospolita (1918–1939) |
|
---|---|
Polska Ludowa (1945–1989) |
|
III Rzeczpospolita (od 1989) |
|
|
Marszałek Sejmu | |
---|---|
Wicemarszałkowie |
XX wiek |
|
---|---|
XXI wiek |
|