Mahalia Jackson (ur.26 października1911 jakoMahala Jackson wNowym Orleanie, zm.27 stycznia1972 wEvergreen Park) –amerykańska wokalistka śpiewającagospel. Nazywanakrólową muzyki gospel.
Jej dziadkowie urodzili się niewolnikami i spędzili życie, zbierając bawełnę w Luizjanie. Mahalia urodziła się w ubogiej rodzinie wNowym Orleanie. Jej matka, praczka i służąca, zmarła, gdy Mahalia miała 5 lat. Ojciec był kaznodzieją baptystycznym, ale to dalsza, liczna rodzina ją wychowywała.
Od czwartego roku życia śpiewała w kościele. Wcześnie zaczęła przesiąkać klimatem nowoorleańskiej muzyki, szczególne znaczenie miały:blues, rodzący sięjazz, śpiewBessie Smith orazMa Rainey. W wieku 16 lat wyjechała doChicago, by zostać tam pielęgniarką, jednak jej losy potoczyły się inaczej: otworzyła salon piękności. Coraz więcej śpiewała solowo w kościołach, na pogrzebach i innych ceremoniach. Znalazła się też w grupieThe Johnson Brothers – jednym z wczesnych zawodowych zespołów gospel.
W roku 1937 dokonała pierwszego solowego nagrania. Przez 10 lat współpracowała z muzykiem bluesowym i kompozytoremThomasem A. Dorseyem. Wkrótce osiągnęła popularność. SingelMove On Up a Little Higher sprzedał się w ponad dwumilionowym nakładzie.
Śpiewała naNewport Jazz Festival w 1958 i dla prezydentówDwighta D. Eisenhowera orazJohna F. Kennedy’ego (na inauguracji tego drugiego).
Występowała w wielu salach koncertowych, m.in. nowojorskiejCarnegie Hall, także w Europie, Afryce, Japonii i Indiach.
Nagrywała dla wytwórniDecca, Apollo Records iColumbia Records, współpracowała i przyjaźniła się m.in. zDukiem Ellingtonem,Louisem Armstrongiem orazPercym Faithem. W 1997 została wprowadzona doRock and Roll Hall of Fame[2].
Wspierała walkę polityczną mającą na celu zniesienie segregacji rasowej. To właśnie Mahalia Jackson zaśpiewała piosenkęI’ve Been ‘Buked and I Been Scorned do 200-tysięcznego tłumu zgromadzonego w Waszyngtonie przed słynnym przemówieniemMartina Luthera Kinga w 1963 r. Zdaniem niektórych historyków, to właśnie ona wtedy okrzykiem zachęciła go, by opowiedział swój sen[3].
W 1972 uhonorowano ją NagrodąGrammy za całokształt.
Zrewolucjonizowała muzykę gospel, wprowadzając do niej bluesowe frazowanie i inne elementy z muzyki świeckiej, zwłaszcza jazzu.
Była i jest inspiracją dla wielu śpiewaków, m.in.Little Richarda,Arethy Franklin,Etty James,Jamesa Clevelanda,Van Morrisona.
W 1997 r. przyjęto ją w poczet sławRock and Roll Hall of Fame and Museum, znalazła się wHollywood Walk of Fame a rok później jej portret ozdobiłznaczek pocztowy USA.
Jej głos zaliczany jest do najbardziej wyjątkowych XX wieku. Śpiewała z pasją i charyzmą – w sposób, który po dziś dzień uznawany jest za symbol i szczytowe osiągnięcie muzyki gospel and spirituals.
Z okazji stulecia urodzin Mahalii Jackson polska wokalistkaMagda Piskorczyk przygotowała specjalny program koncertowy „W Hołdzie Mahalii Jackson” oraz studyjną płytę CD zatytułowaną „Mahalia”, zawierającą interpretacje 15 utworów z repertuaru królowej muzyki gospel. Premierowy koncert upamiętniający Mahalię Jackson odbył się 26 października 2011 roku w warszawskim Teatrze Palladium, gdzie Magdzie Piskorczyk towarzyszył jej zespół, chór Gospel Band iWojciech Karolak[4].
Bardziej znane utwory z repertuaru Mahalii Jackson:
- Come on Children, Let’s Sing
- Joshua Fit the Battle of Jerycho
- You’ll Never Walk Alone
- Elijah Rock
- Down by the Riverside
- His Eye is on the Sparrow
- Amazing Grace
- When The Saints Go Marching In
- Move On Up a Little Higher
- He’s Got the Whole World in His Hands
- How I Got Over
- We Shall Overcome
- There Will Be Peace In the Valley
1960–1969 | |
---|
1970–1979 | |
---|
1980–1989 | |
---|
1990–1999 | |
---|
2000–2009 | |
---|
2010–2019 | |
---|
2020–2029 | |
---|
