 Obraz Cezarego Fracassiniego, Watykan | |||
| Data śmierci | 9 lipca1572 | ||
|---|---|---|---|
| Czczeni przez | |||
| Beatyfikacja | |||
| Kanonizacja | 29 czerwca1867 | ||
| Wspomnienie | |||
| Atrybuty | habity zakonne | ||
| Szczególne miejsca kultu | kościoły franciszkańskie i dominikańskie | ||
| |||
Męczennicy z Gorkum – grupa dziewiętnastu katolickichmęczenników, którzy zostali zamordowani9 lipca1572 roku, ze względu na swe przywiązanie dopapiestwa i wiarę w obecnośćChrystusa podPostaciami Eucharystycznymi w holenderskim mieścieGorkum.
W 1572 roku w wyniku działalnościMarcina Lutra iJana Kalwina spora częśćEuropy znalazła się poza wpływamiKościoła katolickiego.Ikonoklazm protestancki ogarnąłsiedemnaście prowincjiNiderlandów i zaraz po nim nastąpiła walka pomiędzyluteranami ikalwinami, którą wygrali ci ostatni[1]. Rok wcześniej naśladowcy Jana Kalwina odbyli swój pierwszy synod w Embden.1 kwietnia 1572gezowie, występujący przeciwkohiszpańskimHabsburgom, których wojska okupowały Niderlandy, zdobyliBrielle,Vlissingen i inne miasta.
W czerwcu gezowie przejęliDordrecht i Gorkum. Kalwiniści najpierw uwięzili mieszkających w Gorkumfranciszkanów:gwardiana Mikołaja Picka, wikarego domu Hieronima z Weert, Teodoryka Endem zAmersfoort, Nikazjusza Jonsona zHeeze, Willada z Danii, Gotfryda z Melveren, Antoniego z Weert, Antoniego z Hoornaert i Franciszka Roye zBrukseli. Do kapłanów dołączyli bracia laicy: Piotr z Asche i Korneliusz Wijk zDorestat. Uwięziono również księży diecezjalnych z Gorkum: Leonarda Vechela zHertogenbosch i jego wikarego Mikołaja Janssena, nazywanego Poppelem. Janssen pochodził zWelden wBelgii. Po nich uwięziono Godfryda van Duynsen – kapłana, któryduszpasterzował w swym rodzinnym mieście oraz Jana Lenartza, kanonika regularnego św. Augustyna, ojca duchownego kanoniczek z Gorkum[2].
Gdy wymienionych torturowano, zmuszając ich do odstąpienia od wiary, kalwiniści pojmali i uwięzili jeszczedominikanina Jana z Kolonii, pobliskiegoproboszcza, który, gdy usłyszał o uwięzieniu franciszkanów, chciał udzielić imsakramentów. Do aresztu trafili takżenorbertanie Jakub La Coupe i Adrian Jansen oraz ksiądz Andrzej Wouters zHeynoord.
Po torturach w więzieniu w Gorkum męczennicy zostali przeniesieni do Brielle. Po drodze pokazywano ich ciekawskim, którzy stali przy trakcie, pobierając opłatę pieniężną. W Brielle urządzono przesłuchanie. Próbowano wymusić na więźniach odstępstwo od wiary w prawdziwą obecność Chrystusa w Eucharystii i prymat papieża wKościele. Wstawiali się za nimi mieszkańcy Gorkum. Proszono o interwencję księciaWilhelma Orańskiego, który nakazał uwolnienie księży i zakonników. Pomimo tego Willem II van der Marck, przywódca gezów, kazał wszystkichpowiesić. Mordu dokonano 9 lipca[3]. Według relacji naocznych świadków: „Egzekucja została przez oprawców przeprowadzona bardzo niedbale. Nie zatroszczyli się o to, aby sznury dobrze zaciskały gardła skazańców i by w ten sposób szybko skonali (...). Przeprowadzenie egzekucji trwało około dwóch godzin. Rozpoczęło się około godziny drugiej w nocy, a zakończyło się około godziny czwartej”[4]. Zbrodnia miała miejsce wspichlerzu przy klasztorze św. Elżbiety, byłej siedzibie augustianów[5]. Ciała zabitych zostały przez gezów poćwiartowane[6]. W nocy z10 na11 lipca wrzucono je do dwóch wykopanych dołów i zasypano.
Ekshumacja miała miejsce w1615. Ciała 19 męczenników z Gorkum przeniesiono do kościoła franciszkańskiego w Brukseli. Do kultu publicznego wystawiono je22 czerwca1616.
Grupa męczenników z Gorkum zostałabeatyfikowana przezpapieża Klemensa X wRzymie24 listopada1675. Kanonizacji dokonałPius IX 29 czerwca 1867. Liturgiczne wspomnienie obchodzone jest w Kościele katolickim 9 lipca[7].
W sumie kalwiniści pojmali i zabili: 11 franciszkanów, 1 dominikanina, 1 augustianina, 2 norbertanów i 4księży diecezjalnych[8].
| Franciszkanie | |
|---|---|
| Dominikanin | |
| Kanonik reguły św. Augustyna | |
| Norbertanie | |
| Kapłani diecezjalni |
