| wieś | |||
.jpg) Kościół w Lubli | |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo | |||
| Powiat | |||
| Gmina | |||
| Liczba ludności (2020) | 1453[2] | ||
| Strefa numeracyjna | 17 | ||
| Kod pocztowy | 38-130[3] | ||
| Tablice rejestracyjne | RSR | ||
| SIMC | 0649597[4] | ||
Położenie na mapie gminy Frysztak  | |||
Położenie na mapie Polski  | |||
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |||
Położenie na mapie powiatu strzyżowskiego  | |||
 49°48′14″N 21°35′02″E/49,803889 21,583889[1] | |||
| |||
Lubla –wieś wPolsce, położona wwojewództwie podkarpackim, wpowiecie strzyżowskim, wgminie Frysztak[5][4].
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0649605 | Bukowy Las | część wsi |
| 0649611 | Dół | część wsi |
| 0649628 | Działy | część wsi |
| 0649634 | Granice | część wsi |
| 0649640 | Koło Szkoły | część wsi |
| 0649657 | Młyn | część wsi |
| 0649663 | Przygórze | część wsi |
| 0649670 | Sośnina | część wsi |
| 0649686 | Za Dworem | część wsi |
| 0649692 | Za Kościołem | część wsi |
Lubla należała do wczesnych osad na Podkarpaciu.„Dwór w Lubli wraz ze wsią był od1185 roku własnością zakonu cystersów. Pierwotnie administrowany był przez brata zakonnego (laika), później przez zarządców świeckich i dzierżawców, o czym wspominają protokoły wizytacyjne biskupów krakowskich. Po pierwszym rozbiorze rząd austriacki skonfiskował dwór i wieś na rzecz skarbu państwa”[6].
Istnieje zapis w przywileju fundacyjnym księcia krakowskiegoKazimierza Sprawiedliwego, w którym figuruje Lubla jako darowizna przekazana przez hrabię Mikołaja zBogorii zakonowi cystersów wKoprzywnicy. W 1185 roku komes Mikołaj z Bogorii koło Sandomierza przekazał kilka wsi ze swych dóbr (w tym Lublę i Dobrzechów) na uposażenie klasztoru Cystersów w Koprzywnicy. W 1279 r. biskupfirmański Filip de Casate, w latach 1278-1282legat papieski na Węgrzech i w Polsce[7], wBudzie na Węgrzech potwierdził opatowi klasztoru Cystersów w Koprzywnicy prawo do pobierania dziesięciny między innymi zDobrzechowa, Lubli,Zaborowa,Czudca iStrzyżowa. Leżąca wwojewództwie sandomierskim wieś w ciągu dziejów zatwierdzona była przez książąt i królów polskich jako własność cystersów[8].W latach 1732–1734 proboszczem parafii w Lubli był ks.Antoni Duchnowski, późniejszy kanonik inflancki i tarnowski.
W 1780 r. cesarzJózef II po konfiskaciezakonu cystersów włączył wieś i dwór dodóbr kameralnych cesarskich.
W 1808 r. rząd austriacki sprzedał wieś ifolwark na licytacjiJanowi Chrzcicielowi Rogoyskiemu herbuBrochwicz, a 7 czerwca 1867 roku kupili jąLudwin Dzianott z żoną Izabelą z Czechów (primo voto Lisowiecką)[9].
W czasieI wojny światowej w1914 roku, część Lubli na granicy zSieklówką została spalona przez wycofujące się wojska austriackie.
W maju 1932 we wsi w czasie starć z policją zabity został jeden z chłopów[10].
W czasieII wojny światowej i niemieckiej okupacji majątek Jana Kantego i Marii (z Paszkowskich) Dzianottów stanowił ważny punkt konspiracyjny PlacówkiAK zFrysztaka. Częstym gościem w nim był Ks.Walenty Jasionowski (tutejszy proboszcz od 8 IV 1942 r. 10 VII 1971 r.) Kapelan InspektoratuAKOP-15.1 lipca1944AK m.in. zOP-15 zorganizowała koło Lubli odbiór zrzutu 6 ton broni z trzech samolotów. Por.Jan Koś (ur. w Lubli w 1916 r.) dowódca oddziału dywersji AK, ps. „Luby”, utrudniał ruch kolejowy na trasieRzeszów –Jasło.
Dwór w Lubli został spalony w sierpniu 1944. Majątek był w posiadaniu rodziny Dzianottów aż do 1946 roku (do parcelacji majątku przez ówczesne władze)[9].
W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromadyLubla, po jej zniesieniu w gromadzieFrysztak.W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała dowojewództwa rzeszowskiego.
We wsi znajduje się zabytkowy[11]Kościół św. Mikołaja w Lubli, wzniesiony prawdopodobnie pod koniec XV w. Prawdopodobnie przebudowany ok. 1611 r. W końcu XVIII w. świątynię poddano remontowi i rozbudowano (dostawienie wieży). Uszkodzony w trakcie działań wojennych, wielokrotnie remontowany. Zastosowany w budowli system konstrukcyjny więźbowo-zaskrzynieniowo-zaczepowy jest charakterystyczny dla najstarszych kościołów drewnianychMałopolski pd.-wsch.
Zabytek grupy I zbudowany z racji założenia parafii przez opata cystersów Mikołaja Grota (?) około połowy XV wieku. Poprzednio istniała prawdopodobnie kaplica dojazdowa na pagórku zwanymŚwiętej Trójcy (od strony wschodniej obecnego kościoła).Kaplica obsługiwana była przez kapłanów sąsiedniej parafiiFrysztak lubDobrzechów.Kościół był wiele razy remontowany szczególnie w latach: 1838, 1862, 1928, 1945-46.Wieżę zbudowano w 1793 r. jednak w sierpniu 1944 r. została zniszczona.Zrekonstruowano ją w 1995 r. Ołtarze w stylubarokowym pochodzą z lat 1709, 1769.Polichromię odnawiano w 1880, 1929, 1968 i złocenie w 1970 r. Stare organy pochodziły z XVII wieku, obecne 11-głosowe z 1962 r.Plebania z dawien dawna stała na wzgórzu naprzeciw i poniżej obecnej dzwonnicy. Według starej kroniki w 1760 r. zbudowano następną plebanię z drewna krytą słomą. Z końcem XVIII w. wybudowano plebanię murowaną krytągontem. W 1841 r. dziedzic wybudował plebanię z dworskiej cegły w miejscu dzisiejszej studni. Plebanię istniejącą do dziś zbudowano w 1911 r.Szkoła parafialna istniała w Lubli, jak podają protokoły wizytacyjne biskupówkrakowskich, od 1595 r. Protokoły z 1602 i 1608 r. podają, że stała w miejscu starej organistówki. W 1880 r. zbudowano nową szkołę na placu pocmentarnym i przemieniono ją na gminną, a później państwową. Obecna nowa szkoła zbudowana jest na miejscu dawnego dworu.
Szlak Architektury Drewnianej - Trasa nr VIII (jasielsko-dębicko-ropczycka)| Wsie | |
|---|---|
| Integralne części wsi |
|
