Liwermor
| moskow← liwermor →tenes |
|
| Ogólne informacje |
| Nazwa, symbol,l.a. | liwermor, Lv, 116
(łac.livermorium) |
|---|
| Grupa, okres, blok | 16,7,p |
|---|
| Właściwości metaliczne | prawdopodobnie metal grup głównych |
|---|
| Masa atomowa | [293][1][a] |
|---|
|
| Najbardziej stabilne izotopy |
|---|
| |
|
|
|
|
Liwermor (Lv,łac. livermorium) –pierwiastek chemiczny zbloku p, leżący wukładzie okresowym podpolonem.
19 czerwca 2000 roku naukowcy zeZjednoczonego Instytutu Badań Jądrowych w Dubnej (przy współpracy z naukowcami zLawrence Livermore National Laboratory[2]) zaobserwowali pojedynczy rozpad atomu pierwiastka 116[3]. W 2001 udało się im otrzymać dwa kolejne atomy. Wyniki te zostały potwierdzone w 2003 w kolejnych eksperymentach[4]. Otrzymany atom został pierwotnie zidentyfikowany jako292Lv, co później skorygowano na293Lv.
- 4820Ca +24896Cm →296116Lv* →293116Lv + 3n
Odkrycie tego pierwiastka zostało uznane przez IUPAC 1 czerwca 2011[2].
W 1999 badacze zLawrence Berkeley National Laboratory ogłosili odkrycie pierwiastków 116 i118 w publikacji w czasopiśmiePhysical Review Letters[5]. Rok później ukazała się publikacja, w której autorzy opisywali niemożność powtórnego otrzymania tych pierwiastków[6]. W lipcu 2002, po przeprowadzonym dochodzeniu, dyrektor Lawrence Berkeley National Laboratory przyznał, że rzekome odkrycie zostało sfabrykowane przezVictora Ninova, głównego autora publikacji z 1999[7][8].
Do czasu ustalenia obecnej nazwy był on tymczasowo nazywanyununhexium (symbol Uuh), zgodnie z systematycznymnazewnictwemIUPAC dlatransuranowców. Ze względu na położenie w układzie okresowym pod polonem bywał też nazywany eka-polonem.
1 grudnia 2011 IUPAC zaproponowała ostateczną łacińską i angielską nazwę pierwiastka 116 jakolivermorium (symbol Lv)[9], jako uhonorowanieLivermore, gdzie znajduje sięLawrence Livermore National Laboratory, w którym otrzymano szereg pierwiastków transuranowych. 30 maja 2012 IUPAC oficjalnie zatwierdziła tę nazwę[10]. Polska nazwa pierwiastka, ustalona przez Komisję Terminologii ChemicznejPTChem, brzmiliwermor[11].
- ↑ Wartość w nawiasach klamrowych jestliczbą masową najtrwalszegoizotopu tego pierwiastka, z uwagi na to, że nie posiada on trwałych izotopów, a tym samym niemożliwe jest wyznaczenie dla niego standardowej względnej masy atomowej. Bezwzględna masa atomowa tego izotopu wynosi: 293,20458u (293
Lv). Zob.Prohaska i in. 2021 ↓, s. 584.
- ↑ThomasT. Prohaska ThomasT. i inni,Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report), „Pure and Applied Chemistry”, 94 (5), 2021, s. 573–600,DOI: 10.1515/pac-2019-0603 (ang.).
- ↑abDiscovery of the Elements with Atomic Number 114 and 116 [online], International Union of Pure and Applied Chemistry, 1 czerwca 2011 [dostęp 2013-08-26] [zarchiwizowane zadresu 2013-01-29] .
- ↑Y.T.Y.T. Oganessian Y.T.Y.T. i inni,Observation of the decay of292116, „Physical Review C”, 63 (1), 2000, s. 011301,DOI: 10.1103/PhysRevC.63.011301 (ang.).
- ↑J.B.J.B. Patin J.B.J.B. i inni,Confirmed results of the248Cm(48Ca,4n)292116 experiment, Lawrence Livermore National Laboratory, 19 listopada 2013 [zarchiwizowane zadresu 2018-09-15] . Brak numerów stron w książce
- ↑V.V. Ninov V.V. i inni,Observation of Superheavy Nuclei Produced in the Reaction of86Kr with208Pb, „Physical Review Letters”, 83 (6), 1999, s. 1104–1107,DOI: 10.1103/PhysRevLett.83.1104 (ang.).
- ↑Berkeley Lab – Results of Element 118 Experiment Retracted [online] .
- ↑RexR. Dalton RexR.,Misconduct: the stars who fell to earth, „Nature”, 420 (6917), 2002, s. 728–729,DOI: 10.1038/420728a,PMID: 12490902 (ang.).
- ↑Results of Element 118 Experiment Retracted [online], Berkeley Lab [dostęp 2020-11-24] .
- ↑Start of the Name Approval Process for the Elements of Atomic Number 114 and 116 [online], International Union of Pure and Applied Chemistry, 1 grudnia 2011 [zarchiwizowane zadresu 2014-08-23] .
- ↑Element 114 is Named Flerovium and Element 116 is Named Livermorium [online], International Union of Pure and Applied Chemistry, 30 maja 2012 [zarchiwizowane zadresu 2016-02-05] (ang.).
- ↑O nazwach pierwiastków 114 i 116 w języku polskim oraz o nazw tych odmianie, [w:] Opinie Komisji Terminologii Chemicznej [online],Polskie Towarzystwo Chemiczne, 6 lutego 2014 [dostęp 2014-02-07] .
