| Kalwaria Zebrzydowska Lanckorona – Bielsko-Biała Główna | |||
| Dane podstawowe | |||
| Zarządca | PKP Polskie Linie Kolejowe | ||
|---|---|---|---|
| Numer linii | 117 | ||
| TabelaSRJP | 139 | ||
| Długość | 59,195[1] km | ||
| Rozstaw szyn | 1435 mm | ||
| Sieć trakcyjna | 3 kV DC | ||
| Prędkość maksymalna | 80[2] km/h | ||
 | |||
| Historia | |||
| Lata budowy | 1885–1888 | ||
| Rok otwarcia | 1888 | ||
| Rok włączenia do PKP | 1918 | ||
| Rok elektryfikacji | 1990 | ||
| |||
Linia kolejowa nr 117Kalwaria Zebrzydowska Lanckorona –Bielsko-Biała Główna – jednotorowa,zelektryfikowana, drugorzędnalinia kolejowa położona w granicach dwóch województw:śląskiego imałopolskiego.
Linia została otwarta 1 czerwca 1888 roku. Po podzialeŚląska Cieszyńskiego pomiędzy Polskę oraz Czechosłowację utworzono posterunek graniczny na moście kolejowym naOlzie w Cieszynie. Dawna austriacka kolej została podzielona na linie polskie i czechosłowackie; wówczas powstała linia kolejowa Kalwaria Zebrzydowska Lanckorona – Bielsko-Biała.
W lipcu 2018 r. PKP PLK ogłosiły przetarg na zaprojektowanie i wykonanie robót na odcinku długości 29,371 km pomiędzy Kalwarią Zebrzydowską i granicą województw małopolskiego i śląskiego[3]. Postępowanie to zostało unieważnione w maju 2019 r. z powodu przekroczenia kosztorysu i braku możliwości zwiększenia kwoty dla tego zamówienia przez zamawiającego[4]. W lipcu 2019 został ogłoszony nowy przetarg na rewitalizację odcinka Wadowice – Andrychów z budową mijanki w Barwałdzie Średnim. Postępowanie to zostało rozstrzygnięte dopiero w licytacji elektronicznej, ze względu na przekroczenie kosztorysu i konieczność zwiększenia puli środków na to zadanie. Za najkorzystniejszą ofertę uznano zgłoszenie konsorcjum polskiego i czeskiego oddziału firmy Skanska. Zakłada się, że w efekcie prac na tym odcinku prędkość maksymalna wzrośnie miejscami do 80 km/h[5].
W 2023 roku oddano do użytkułącznicę na stacji Kalwaria Zebrzydowska, która umożliwiła kursowanie pociągów zKrakowa w kierunkuWadowic iBielska–Białej bez konieczności zmiany czoła na stacjiKalwaria Zebrzydowska Lanckorona[6].
Istnieją zamierzenia dalszej rewitalizacji linii kolejowej nr 117[7]. Wykonanie rewitalizacji odcinka Kalwaria Zebrzydowska Lanckorona – Wadowice oraz Andrychów – granica województwa, uzależnione od dostępności środków finansowych. Rozważa się sfinansowanie tego etapu zadania z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2021–2027[8]. Analizuje się też możliwość rewitalizacji odcinka Bielsko-Biała – granica województwa w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2021–2027[9].
Linia kolejowa na odcinku Kalwaria Zebrzydowska Lanckorona – Wadowice (od -0.188 do 17.950 km) oraz granica województwa – Bielsko-Biała (od 47.100 do 59.007 km) jestklasy C3, podczas gdy odcinek Wadowice – granica województwa jest niesklasyfikowany[10].
Ze względu na geometrię oraz stan techniczny tej drogi szynowej, wprowadzono następujące ograniczenia:
Według stanu z 25 września 2022 roku obowiązują następujące prędkości maksymalne dla pociągów i zespołów trakcyjnych[12][13][14]:
| Prędkość | Kilometraż | |||
|---|---|---|---|---|
| składy wagonowe | autobusy szynowe i EZT | pociągi towarowe | od | do |
| 60 | 60 | -0,188 | 1,240 | |
| 40 | 40 | 1,240 | 2,100 | |
| 60 | 60 | 2,100 | 3,010 | |
| 60 | 60 | 3,010 | 6,090 | |
| 50 | 50 | 6,090 | 6,650 | |
| 60 | 6,650 | 8,975 | ||
| 60 | 8,975 | 12,042 | ||
| 50 | 12,042 | 12,585 | ||
| 60 | 12,585 | 14,395 | ||
| 50 | 14,395 | 15,239 | ||
| 60 | 15,239 | 16,526 | ||
| 50 | 16,526 | 16,790 | ||
| 60 | 16,790 | 18,600 | ||
| 80 | 60 | 18,600 | 21,942 | |
| 60 | 50 | 21,942 | 22,123 | |
| 80 | 60 | 22,123 | 26,670 | |
| 70 | 60 | 26,670 | 30,050 | |
| 50 | 50 | 30,050 | 31,046 | |
| 40 | 40 | 31,046 | 42,000 | |
| 50 | 50 | 42,000 | 44,500 | |
| 40 | 40 | 44,500 | 47,100 | |
| 60 | 40 | 47,100 | 59,007 | |
'
Linia charakteryzuje się przeważnie złym stanem technicznym toru[15][16][17].
| Odcinek | Tor | Przytwierdzenie | Podkłady | Podsypka | Rok wbudowania |
|---|---|---|---|---|---|
| Kalwaria Zebrzydowska Lanckorona – Klecza Górna | klasyczny (stykowy) | śrubowe typu „K” | drewniane oraz strunobetonowe | tak | 1995 |
| Klecza Górna – Wadowice | bezstykowy | sprężysto – śrubowe typu „Skl-12” | stalowe typu „Y” | tak | 2006 |
| Wadowice – Andrychów | bezstykowy | sprężyste typu SB-3 | strunobetonowe | tak | 2020 |
| Andrychów – Kęty | klasyczny (stykowy) | śrubowe typu „K” | drewniane oraz strunobetonowe | tak | 1990 |
| Kęty – granica województwa | klasyczny (stykowy) | śrubowe typu „K” | drewniane | tak | 1990 (punktowo: 2016) |
| granica województwa – Bielsko-Biała | klasyczny (stykowy) | śrubowe typu „K” | drewniane | tak | 1990 (punktowo: 2018, 2020) |
Szlak jest głównie wykorzystywany przez składy osobowePrzewozów Regionalnych obsługujące relację Bielsko-Biała Główna – Kraków Główny. Kursują też pociągi pośpieszne do Zakopanego obsługiwane przezPKP Intercity. W przyszłości planuje się uruchomienie dodatkowych przewozów pasażerskich w relacji Andrychów – Kraków Główny przezKoleje Małopolskie jako SKA22[22][23]. Według danych z 1999 r.[24] dobowe potoki pasażerskie wynosiły odpowiednio:
| Nazwa | Wymiana pasażerska [liczba osób] | Uwagi |
|---|---|---|
| Bielsko-Biała Główna | 4 500 | ruch generowany głównie przez linię kolejową nr 139 |
| Bielsko-Biała Wschód | 50 – 99 | |
| Krzemionki | 0 – 9 | |
| Kozy | 50 – 99 | |
| Kozy Zagroda | 20 – 49 | |
| Kęty Podlesie | 50 – 99 | |
| Kęty | 100 – 149 | |
| Zamek Bulowicki | 10 – 19 | |
| Bulowice | 20 – 49 | |
| Andrychów Górnica | 20 – 49 | |
| Andrychów | 100 – 149 | |
| Inwałd | 20 – 49 | |
| Chocznia Górna | 10 – 19 | |
| Chocznia | 10 – 19 | |
| Wadowice | 50 – 99 | linia kolejowa nr 103 jest nieczynna |
| Klecza Dolna | 0 – 9 | |
| Klecza Górna | 0 – 9 | |
| Barwałd Średni | 0 – 9 | |
| Barwałd Górny | 0 – 9 | |
| Kalwaria Zebrzydowska | 10 – 19 | |
| Kalwaria Zebrzydowska Lanckorona | 100 – 149 | ruch generowany także przez linię kolejową nr 97 |
