•Artie Shaw (1940–1940; rozwód) •Joseph Stephen Crane (1942–anulowane. 1943–1944; rozwód) • Henry J. Topping jr. (1948–1952; rozwód) •Lex Barker (1953–1957; rozwód) • Fred May (1960–1962; rozwód) • Robert Eaton (1965–1969; rozwód) •Ronald Pellar (1969–1972; rozwód)
Lana Turner (wym.ˈlɑːnəˈtɜrnər), właśc.Julia Jean Mildred Frances Turner (ur.8 lutego1921 wWallace, zm.29 czerwca1995 wLos Angeles) –amerykańskaaktorka,symbol seksu lat 40. i 50. Ze względu na status w świecie filmu nazywana „KrólowąMGM”. W ciągu prawie pięćdziesięcioletniej kariery Turner zdobyła sławę zarówno jako modelkapin-up, jak i aktorka dramatyczna, ale także ze względu na swoje burzliwe życie osobiste. W 1951 r. została nazwana „najbardziej czarującą kobietą w dziejach sztuki międzynarodowej”.
W latach 50. wystąpiła m.in. wPięknym i złym oraz w kasowym przebojuPeyton Place, za rolę w którym została nominowana doOscara. W 1958 r. Turner znalazła się na czołówkach amerykańskich mediów w związku ze śmierciąJohnny’ego Stompanato. Rok później zagrała w najbardziej dochodowym filmie w karierze, melodramacieZwierciadło życiaDouglasa Sirka. W kolejnej dekadzie aktorka występowała rzadziej, m.in. wMadame X, a w latach 70. i 80. już tylko okazjonalnie, m.in. w telenoweliFalcon Crest. W 1971 r. zadebiutowała na scenie teatralnej. Ostatni raz Turner wystąpiła w 1985 r. w serialuStatek miłości. Była ośmiokrotnie zamężna, w tym dwukrotnie z tym samym mężczyzną. Miała jedno dziecko, Cheryl Crane. Zmarła naraka krtani w wieku 74 lat.
Urodziła się 8 lutego 1921 roku w Wallace, w stanieIdaho, a sama twierdziła, że w rzeczywistości jest rok starsza niż to wynika z jej metryki urodzenia[a][1]. W okresie dzieciństwa nazywano ją Judy. Matką Turner była Mildred Frances Cowan (12 lutego 1904 – 22 lutego 1982), która w wieku piętnastu lat poznała o 10 lat starszego weteranaI wojny światowej, górnika Johna Virgila Turnera (11 września 1894 – 14 grudnia 1930). Przyszła gwiazda filmowa od najmłodszych lat wykazywała chęci do występów scenicznych, tańca[2]. Dzieciństwo wspominała jako skromną idyllę. W rzeczywistości jej ojciec, John, zmagał się z problemami finansowymi, co potęgowało jego uzależnienie od hazardu i skłonność do alkoholu. Mężczyzna pędził nielegalniebimber, a gdy dowiedziały się o tym lokalne władze, cała rodzina Turnerów w połowie lat 20. wyjechała doSan Francisco. Wkrótce małżeństwo Turnerów uległo rozpadowi, ale nigdy nie doszło do formalnego rozwodu. Mildred pracowała w gabinecie kosmetycznym, a John w 1930 r. zatrudnił się w miejscowych dokach. W grudniu, po udziale wcraps (amerykańskiej grze hazardowej w kości), został okradziony i pobity ze skutkiem śmiertelnym. Sprawca morderstwa nigdy nie został ujęty[3][4]. Ze względu na problemy finansowe Mildred poświęciła się pracy, a Lana trafiła pod opiekę rodziny zastępczej. Uczęszczała do Presidio Junior High School (1934–1935), a potem do George Washington High School, gdzie byłacheerleaderką[5]. W 1936 r. Lana wraz z matką wyjechały do Los Angeles, gdzie mieszkały w niewielkim domku na Glencoe Way wraz z koleżanką Mildred, Gladys Taylor. Turner uczyła się w Hollywood High School. Koleżanka z klasy,Nanette Fabray, tak wspominała Turner z tego okresu:
Nigdy nie widziałam piękniejszej dziewczyny, a Hollywood High School był pełen urodziwych dziewczyn, większość z nich marzyła, tak się przynajmniej wydaje, o zostaniu gwiazdą filmową. Kiedy Judy spacerowała przez korytarz, inne dziewczyny zatrzymywały się i patrzyły na nią zazwyczaj z zazdrości. Chłopcy często gwizdali.
D. Porter, Lana Turner: Hearts and Diamonds Take All, 2017.
Turner (1937)
Pewnego razu Turner odwiedziła Top Hat Café naSunset Boulevard, gdzie spostrzegł ją William R. Wilkerson, wydawca tygodnika „The Hollywood Reporter”, i spytał, czy chciałaby zagrać w filmie[6]. Matka Lany zlekceważyła wizytówkę Wilkersona, ale pod wpływem Gladys Taylor zgodziła się, aby jej córka poszła na spotkanie do Wilkersona. Od tego właśnie zaczęła się kariera filmowa Turner[b]. Wkrótce przydzielono jej agentaZeppo Marxa, a także innych, którzy starali się o angaż nastolatki do filmu. Nastolatka jednak nie zdobyła zaufania włodarzy wytwórni20th Century Fox iRKO Pictures. Na zatrudnienie Turner zdecydował sięMervyn LeRoy, oferując jej 50 dolarów tygodniowo. Do nastoletniej Turner reżysera przekonał jej urok, i to pomimo tego, że na castingu była niezwykle nieśmiała i niepewna siebie. 12 lutego 1937 r. podpisała kontrakt, 4 dni po tym, gdy ukończyła 16 lat. Nim rozpoczęła pracę na swoim pierwszym planie filmowym wybrała dla siebie imię Lana, bowiem Judy, zdaniem LeRoya, „było zbyt pospolite, niewłaściwe”[7].
Najprawdopodobniej Turner po raz pierwszy pracowała na planie filmowym w czasie powstawaniaNarodzin gwiazdy, gdzie statystowała[8]. W podobnym charakterze wystąpiła wPrzygodzie pod Paryżem, ale dopiero jej rola ofiary morderstwa, w dramacieZapamiętają, zwróciła uwagę krytyków. „Ta młoda dama ma sugestywną urodę, osobowość i czar” – zauważył dziennikarz „The Hollywood Reporter”. Ze względu na atrakcyjny wizerunek filmowej Mary Clay (obcisły sweter i spódniczka, podkreślająceseksapil) aktorkę okrzykniętosweater girl[c]. Aktorka nie lubiła tego określenia, choć dzięki niemu zyskała rozgłos. „Kiedy po raz pierwszy zobaczyłam siebie na ekranie w swetrze myślałam, że umrę ze wstydu” – wyznała Turner[9]. Wkrótce, zgodnie z kontraktem, została wypożyczona do Samuel Goldwyn Productions, gdzie zagrała służącą wMarco Polo, zGarym Cooperem w roli głównej. Aktorce nie podobały się kostiumy w jakich musiała występować, a także makijaż, który jej zdaniem spowodował nieodwracalne zmiany w jej wizerunku[d]. Pierwotnie film przyniósł 700 tys. dolarów straty, co wówczas było ogromną sumą. Chociaż Turner grała niewielką rolę, to gdy w 1945 r. film został wznowiony, promowany był hasłem „w rolach głównych Gary Cooper i Lana Turner”[10].
W miarę upływu czasu aktorka stawała się coraz bardziej rozpoznawalna i otrzymywała wiele listów od fanów, na które początkowo regularnie odpisywała. Gdy LeRoy zdecydował się przejść do wytwórniMGM zaproponował to samo aktorce. Turner zarabiać miała 100 dolarów tygodniowo, co pozwalało jej na wynajęcie całego domu dla siebie. 20 lutego 1938 r. podpisała kontrakt z nowym pracodawcą. U bokuMickeya Rooneya iJudy Garland wystąpiła wAndy Hardy zakochany. Ponadto uczęszczała do Little Red Schoolhouse, szkoły studia MGM[11]. W ramach promowania nieskazitelnego wizerunku,Louis B. Mayer zalecił, aby ze zdjęć Turner usuwano papierosy i kieliszki. Początkującą aktorkę postrzegano jako następczynię niedawno zmarłejJean Harlow[12][13][14][15].
Aktorka brała udział w przesłuchaniach do roliScarlett O’Hary zPrzeminęło z wiatrem, chociaż sama twierdziła, że zupełnie tam nie pasowała[16]. Nowym agentem aktorki został Johnny Hyde, wiceprezydent Agencji Williama Morrisa, który wynegocjował dla niej podwyżkę gaży w wysokości 250 dolarów tygodniowo. Aktorka przefarbowała także swoje kasztanowe włosy na kolor jasny blond. Stały się one znakiem rozpoznawczym Turner. W 1939 r. zagrała pierwszą główną rolę, tancerki Patty Marlow, w komedii romantycznejDancing Co-Ed. Miała także zagrać wremake’uNaszych roztańczonych córek, ale film nigdy nie powstał[17][18]. W 1940 r. wystąpiła w nisko ocenionym w dramacieWe Who Are Young. „Lana Turner jest rozkoszna jako żona, póki nie odezwie się albo nie podejmie próby gry aktorskiej” – napisano krytycznie w dzienniku „The New York Times”[19]. W tym samym roku wzięła udział w musicaluTwo Girls on Broadway. Krytycy docenili umiejętności taneczne Turner i sugerowali, że mogłaby być partnerkąFreda Astaire’a[20]. Fotografie z wizerunkiem Turner zdobiły okładkę czasopism „Look” i „Life”[21].
Rzeczywisty przełom w karierze aktorki nastąpił w latach 40. W 1941 r. Turner wystąpiła u bokuJamesa Stewarta,Judy Garland iHedy Lamarr w musicaluKulisy wielkiej rewii. Rola uzależnionej od alkoholu tancerki rewiowej Sheili Regan była dla początkującej aktorki sporym doświadczeniem zawodowym. Aby do niej przygotować się studiowała aktorstwoBette Davis wKusicielce. Wedle relacji Turner, Lilian Burns, nauczyciel aktorstwa wMGM, stwierdził, że aktorka zasłużyła na nominację doOscara. Recenzent „The New York Timesa”, będąc pod wrażeniem Turner, stwierdził, że „musiała urodzić się na Olimpie”, „Time” uznał film za „gloryfikację Lany Turner”, a fanowski magazyn filmowy „Photoplay” przyznał, że chociaż inni aktorzy poradzili sobie dobrze ze swoimi rolami, to jednak jest to przede wszystkim „film Lany”[22]. W tym samym roku aktorka podpisała nowy kontrakt filmowy z gwarancją zarobków 1,5 tys. dolarów tygodniowo i tym samym została jedną z czołowych aktorek macierzystej wytwórni[23].
Jesienią 1941 r. na ekrany kin wszedłwesternHonky Tonk, w którym Turner partnerowałaClarkowi Gable’owi. Aktorka wcieliła się w postać powabnej Elizabeth Cotton, o serce której stara się szuler Candy Johnson. Spotkanie dwojga atrakcyjnych aktorów na planie filmowym podchwyciła prasa popularna, która plotkowała o romansie Gable’a i Turner.Jack Conway wspominał, że „chemia między nimi była tak wielka, że aż skwierczało. Niewątpliwie była to atrakcyjność fizyczna. Oni tego nie grali”.Carole Lombard, zazdrosna o ówczesnego królaHollywood, początkowo przebywała na planie, co zupełnie paraliżowało Turner. Dla niezbyt doświadczonej aktorki współpraca z „królem Hollywood” była początkowo bardzo stresującym przeżyciem. Jednakże dzięki wskazówkom i wyrozumiałości uznanego gwiazdora, Turner miło wspominała ten etap kariery filmowej[24]. Najprawdopodobniej to interwencja Gable’a spowodowała, że jego żona opuściła plan filmowy, a Turner mogła w pełni skupić się na aktorstwie.Honky Tonk okazał się największym sukcesem kasowym wytwórni MGM w 1941 r., i jedną z najbardziej dochodowych produkcji w Stanach Zjednoczonych[25][26]. Turner została również dobrze oceniona przez krytyków[27]. Czasopismo „Life” nazwał Gable’a i Turner „elektryzującym połączeniem, które wymaga powtórzenia”. Mimo że film, który miał nosić tytułThe Uniform, planowany był z udziałem obydwojga aktorów, wszedł jednak na ekrany kin pt.They Met in Bombay, a w rolach głównych zagraliRosalind Russell i Gable[28].
Pod koniec 1941 roku odbyła się premierafilmu noirJohnny Eager, w którym aktorka wystąpiła obokRoberta Taylora. Kilka miesięcy wcześniej na ekrany kin wszedł horrorDoktor Jekyll i pan Hyde z Turner w obsadzie, partnerującej, wcielającemu się w rolę tytułową,Spencerowi Tracy’emu[29]. Według producenta Jacka Cummingsa sceny miłosne Turner świetnie promowały filmy MGM. W uznaniu tego magazyn „Photoplay” nazwał Turner „najnowszą boginią miłości”[30].
Atak na Pearl Harbor spowodował, że aktorka zdecydowała się, tak jak wiele innych gwiazd, wziąć udział w promocji obligacji wojennych. 15 czerwca 1942 r. aktorka przyjechała doSeattle, na Victory Square[e], gdzie zgromadził się tłum niewidziany w dotychczasowej historii miasta. Turner kwitowała sprzedane obligacje i obiecała, że pocałuje każdego kto kupi papier wartościowy za 25 tysięcy dolarów. Jak sama przyznała, dotrzymała obietnicy setki razy[f][31]. W czasieII wojny światowej Turner była popularną dziewczynąpin-up[32]. Na jej cześć amerykańscy żołnierze nazwali 18 eskadrę „Tempest Turner”. Nazywano ją „najwspanialszą istotą na wysokich obcasach, która podnosi tętno” oraz „ukochaną marynarki wojennej”[33]. Od października 1942 r. do końca wojny aktorka, m.in. wraz zMarleną Dietrich iRitą Hayworth, pracowała w klubie Hollywood Canteen, gdzie żołnierze mogli spędzić czas i poznać gwiazdy filmowe. Występowała także w programachAmerican Forces Network[34], witałaLudmiłę Pawliczenko, gościa honorowego bankietu MGM[35].
Wizerunek (krótkie włosy, nazywanevictory bob) i sposób ubierania się aktorki stały się popularne wśród amerykańskich kobiet. U szczytu popularności tylko w jednym miesiącu zdjęcia przedstawiające Turner zdobiły okładki 18 czasopism. W 1942 r. do siedziby MGM dotarł listEvy Braun, w którym pisała o swoim marzeniu, aby żyć w Hollywood i zostać nową Laną Turner[36]. Sama aktorka miała pewien dystans do sławy[37].
W Hollywood pracę zdobywa się dzięki inteligencji, talentowi, pięknu, ciężkiej pracy lub dzięki (…) fotogeniczności. Jestem tym drugim przypadkiem.
Lana Turner
Turner (1942)
Na początku 1942 r. MGM zdecydowało się zdyskontować sukces duetu Gable–Turner, i po raz kolejny oboje wystąpili na ekranie. Tym razem w melodramacieOdnajdę cię wszędzie. Produkcja filmu została przerwana zaledwie po kilku tygodniach z powodu śmierci żony aktora; jednakże 23 lutego wznowiono zdjęcia. Film w reżyseriiWesleya Rugglesa odniósł spodziewany sukces komercyjny. W „Newsweeku” napisano, że „Turner pieczętuje swój występ niesamowitą namiętnością i niekłamanym przekonaniem, które sprawiają, że jej sceny miłosne i dramatyczne są na wysokim poziomie, niedostępnym dla jakiejkolwiek innej aktorki”[38].
Po zakończeniu zdjęć Turner wyruszyła w kolejną podróż promującą obligacje wojenne, m.in. doIdaho. W 1943 i 1944 r. aktorka zagrała w dwóch komediach:Slightly Dangerous iMałżeństwo to prywatna sprawa. Po raz pierwszy nazwisko Turner pojawiło się na pierwszym miejscu w filmowej czołówce. W 1945 r. wystąpiła w dramacieKeep Your Powder Dry opowiadającym o kobietach-żołnierzach, oraz w komediiWeekend w hotelu Waldorf. Każdy z tych filmów przyniósł zyski producentowi. Na początku 1945 r. aktorka została jedną z najlepiej opłacanych aktorek Hollywood, z gażą 4 tys. dolarów tygodniowo[g].
Z ekranizacją powieści kryminalnejJamesa M. Caina wstrzymywano się przez wiele lat ze względu naKodeks Haysa[h][39]. W końcu w połowie lat 40. dostosowano scenariusz do rygorystycznych wymogów i powierzono reżyserięTayowi Garnettowi. Autor powieści przyznał, że myślał o Turner jako głównej bohaterce. Aktorka wcieliła się w postać zuchwałej Cory Smith, która wraz z kochankiem morduje swojego męża, aby przejąć jego majątek. Powstawaniu filmu towarzyszyło wiele perturbacji, począwszy od kapryśnej, zmiennej pogody, aż po alkoholizm reżysera. Film zebrał przychylne recenzje krytyków, szczególnie chwalono aktorstwoJohna Garfielda i Turner[40]. Obraz okazał się także największym hitem MGM w 1946 r. Aktorka uważała, że był to jej ulubiony film, a rolę Smith uznano za najlepszą w jej karierze[41]. Krytyk Stephen Macmillan Moser tak ocenił występ Turner:
Od pierwszego spojrzenia na nią, w białych balerinach, jak kamera ukazuje ją od opalonych nóg w górę, staje się postacią tak kusząco piękną i zdradziecko złą, że widzowie nie mogą oderwać wzroku od ekranu.
Stephen Macmillan Moser
James M. Cain wręczył Turner, oprawioną w skórę, tytułową nowelę wraz z dedykacją „Drogiej Lanie, podziękowania za występ, który przeszedł moje oczekiwania”. Rola Cory Smith sprawiła, że włodarze MGM chętniej decydowali się powierzać aktorce bardziej złożone role[42].
W 1947 r. Turner wystąpiła w melodramacie historycznymUlica zielonego delfina. Do roli Marianne Patourel aktorka schudła 7 kg i przyciemniła włosy. Faktycznie jednak był to pierwszy film, który nie koncentrował się tylko na urodzie Turner. Obraz Victora Saville potwierdził wysoką pozycję aktorki, okazał się być największym przebojem MGM w owym czasie[43]. W następnym roku Turner zagrała, po raz trzeci u boku Clarka Gable’a, w dobrze przyjętym melodramaciePowrót. Turner początkowo odmówiła występu wTrzech muszkieterach, ponieważ uznała, że podstępnaMilady de Winter jest tylko drugoplanową postacią. Pierwotnie pierwszoplanową gwiazdą filmu miał byćGene Kelly. Szefostwo wytwórni zawiesiło aktorkę na pewien czas, ale jednocześnie wprowadzono poprawki do scenariusza, które wpłynęły na zmianę decyzji Turner[44]. Występ aktorki, w filmieGeorge’a Sidneya, „The New York Times” określił jako „całkowicie fantastyczny”[45]. Adaptacja powieściAleksandra Dumasa była pierwszym kolorowym filmem Turner w karierze, pozawystępem symbolicznym wDu Barry Was a Lady. Film znalazł się w czołówce najbardziej dochodowych produkcji USA w 1948 r.[46]
W tamtym okresie aktorka otrzymywała podobne wynagrodzenie coClark Gable. Z rocznymi zarobkami rzędu 226 tys. dolarów[i] Turner znalazła się na liście 10 najlepiej opłacanych kobiet w USA[47]. Jej ostatnie filmy w latach 40. przyniosły około 20 mln dolarów zysku, co było rekordem niedostępnym dla innych ówczesnych aktorek[48]. FelietonistkaDorothy Kilgallen nazwała Turner „supergwiazdą”, a w ankiecie magazynu „Modern Screen” czytelnicy uznali Turner „gwiazdą numer 1”[49].
24 maja 1950 r. aktorka odcisnęła swoją dłoń i stopy wHollywood Walk of Fame[50]. Na potrzeby roli w melodramacieA life of her own aktorka przeszła na restrykcyjną dietę, dzięki czemu widzowie nie dostrzegali skutków jej kinowej absencji. FilmGeorge’a Cukora był pierwszym znaczącym w karierze aktorki, który przyniósł straty, a konkretnie 700 tys. dolarów. Następnie Turner wystąpiła w 2 musicalach, które nie powtórzyły sukcesów komercyjnych aktorki z poprzedniej dekady. Jedynie musicalWesoła wdowa, gdzie wystąpiła u bokuFernando Lamasa, spodobał się amerykańskim widzom[51].
W filmiePiękny i złyVincente Minellego z 1952 r. Turner wcieliła się w postać Georgii, która, zdaniem reżysera, była postacią wzorowaną na Dianie Barrymore, córce aktoraLionela Barrymore’a. Faktycznie jednak Georgia była personifikacją karier wielu aktorek hollywoodzkich. Przed pracą na planie reżyser nie miał dobrego zdania o Turner jako aktorce. W czasie powstawaniaPięknego i złego zmienił zdanie: „Uświadomiłem sobie, że miała wielką wyobraźnię. Potrafiła robić takie rzeczy, o które bym ją nie posądzał”. Jedną z najbardziej znanych scen z filmu jest ta, w której rozhisteryzowana Georgia prowadzi samochód. Turner zagrała ją w jednym ujęciu. Za występ w melodramacie aktorka zebrała pochlebne recenzje. O jej występie tak mówiła historyk filmu Jeanine Basinger:
Aktorka głęboko wierzyła, że zostanie nominowana doOscara za występ w filmie Minellego. Tak się jednak nie stało. Artystyczne niepowodzenie tłumaczyła to zakulisowymi działaniamiDore’a Schary’ego[51]. W 1952 r. Turner wystąpiła w reklamie Lustre-Creme Shampoo, a magazyn „Modern Screen” obwieścił włosy Turner „najpiękniejszymi na świecie”[52].
Następnie odrzuciła rolę wMogambo, bowiem nie mogła pracować w afrykańskim plenerze ze względu na swoje zdrowie. Żałowała tej decyzji, gdyżAva Gardner, która grała rolę za Turner została nominowana do Oscara. W 1954 r. wystąpiła w dramacieFlame and the Flesh. Na potrzeby roli aktorka zmieniła wizerunek i została brunetką. Film kręcony był w Europie, a Turner stylizowano naGinę Lollobrigidę. Gdy aktorka dotarła do Rzymu, mogła bez problemów poruszać się po mieście, bo mało kto ją rozpoznawał ze względu na zmianę wyglądu. Wprawdzie filmRicharda Brooksa zjednał widzów, ale krytycy uznali go za przeciętny. W tym samym roku zagrała po raz czwarty w parze z Gable’em, w przeciętnym melodramacieZdrada. Wówczas zadebiutowała w programie telewizyjnymThe Ed Sullivan Show. Ze względu na wzrost popularności telewizji i kryzys systemu studyjnego aktorka, by uniezależnić się zawodowo, rozważała wtedy zerwanie kontraktu z MGM. „Moje ostatnia lata w MGM były jak praca wśród ruin” – wspominała po latach[53].
Występ wSynu marnotrawnym opisywała w ten sposób: „Moje kwestie były tak głupie, że zniechęciło mnie to do pracy. Nawet kostiumy były okropne. Pełne ornamentów i ciężkich paciorków, a materiał był tak sztywny, że czułam się jakbym nosiła pancerz”. Dodatkowo, dość odważny wizerunek Turner, wzbudził negatywne komentarze wśród przedstawicieli środowisk religijnych. ObrazRicharda Thorpe’a był komercyjną porażką, aDore Schary stwierdził, że był to najgorszy film jaki wyprodukował w MGM. Zaraz po zakończeniu zdjęć aktorka rozpoczęła pracę dlaWarner Bros. nad dramatem wojennymMorski pościg. Zagrała w nim za gażę w wysokości 300 tys. dolarów, wraz zJohnem Wayne’em. Turner, podobnie jak reszta obsady, nie potrafiła porozumieć się z reżyseremJohnem Farrowem. Chociaż film przyniósł względne zyski to jednak recenzenci kwestionowali wiarygodność głównych bohaterów[54]. Ostatnią produkcją nakręconą dla jej macierzystej wytwórni był dramat kostiumowyDiane, zRogerem Moore’em, który w 1956 r. przyniósł spore straty finansowe. W omawianym czasie Turner zagrała dlaFoxa w remake’uDeszczów w Ranchipur; partnerem aktorki byłRichard Burton. Film nie odniósł spodziewanego sukcesu finansowego, chociaż niektórzy recenzenci jak np. z magazynu „Redbook” uznali obrazJeana Negulesco za film miesiąca[55].
W lutym 1956 r. aktorka dowiedziała się, że jej kontrakt z MGM nie zostanie przedłużony. W ostatnich godzinach obowiązywania kontraktu aktorka przyjechała do siedziby studia i spakowała swoje rzeczy. Poza dwoma strażnikami przy bramie nikt oficjalnie nie pożegnał dawnej gwiazdy wytwórni. W rozmowie z Joe Hyamsem Turner wyznała, że nosiła się z zamiarem założenia własnej wytwórni pod nazwą Lanturn. W końcu jednak podjęła decyzję o występie w dobrze przyjętym filmie z gatunku romansThe Lady Takes a Flyer (1958), wyprodukowanym przezUniversal Pictures. Aktorka była brana pod uwagę do roli Maggie w ekranizacji sztukiTennessee Williamsa,Kotka na gorącym blaszanym dachu[55].
W czasie jednej z rozmów w połowie lat 50. producent i scenarzystaJerry Wald przekonywał Turner, że powinna zagrać w ekranizacji bestsellerowej powieściPeyton Place, autorstwaGrace Metalious. Jednakże aktorka nie chciała słyszeć o roli matki dorastającej nastolatki. Tym bardziej, że inne gwiazdy z czasów jej świetności jakRita Hayworth czyBetty Grable również wzdragały się przed tego typu rolami. Co więcej, scenariusz poruszał wiele tematów zakazanych w kinie, takich jakgwałt,uwodzenie czyaborcja. W końcu jednak Turner zgodziła się na występ, prawdopodobnie głównie ze względu na wynagrodzenie – 125 tys. dolarów. Aktorka wówczas znajdowała się w nie najlepszej sytuacji materialnej. Do występu jako Constance MacKenzie przefarbowała włosy na miodowy blond. Film zajął 2. miejsce wśród najbardziej dochodowych produkcji w 1957 r., zarabiając 26 milionów dolarów i będąc jednym z największych hitów kinowych całej dekady w USA. To przywróciło Turner pozycję czołowej aktorki amerykańskiego kina. O jej roli przychylnie wypowiadało się wielu krytyków m.in. z „The New York Timesa” czy „The Saturday Review”. Turner została po raz pierwszy i jedyny w karierze nominowana doOscara, lecz rywalizację o statuetkę przegrała zJoanne Woodward[55][56].
Po skandalu związanym ze śmierciąStompanato, aktorka miała pewne obiekcje przed powrotem do świata filmu. Jej agent, Paul Kohner, przekonał ją jednak do występu w remake’uImitacji życia (1934). Co więcejRoss Hunter stwierdził, że Turner przez kontrakt z MGM była ofiarą swojego seksapilu. Widzowie podziwiali urodę aktorki, a nie jej umiejętności. Nowy film miał to zmienić. Pierwszego dnia pracy na planie aktorka spotkała się z dziennikarzami i otwarcie odpowiadała na pytania dotyczące jej powrotu. Rola zmagającej się z trudami życia Lory Meredith była niezwykle bliska aktorce. W związku z tym, że budżet produkcji był niewielki, Turner zgodziła się na wypłatę w wysokości 2,5 tys. dolarów tygodniowo z gwarancją 50% zysków. W razie porażki komercyjnej aktorka otrzymałaby względnie niewielkie wynagrodzenie. Tymczasem było wprost odwrotnie. „To była najlepsza decyzja finansowa w moim życiu. Zarobiłam przynajmniej milion dolarów, i to na długo przed tym, jakElizabeth Taylor otrzymała taką sumę za występ wKleopatrze” – stwierdziła z czasem. FilmDouglasa Sirka okazał się najbardziej dochodowym w historiiUniversal Pictures[57][58]. Ponadto zdaniemBBC jest jednym ze 100 najlepszych filmów amerykańskich w historii[59]. Sukces filmu dowiódł, że pomimo skandalu związanego ze śmiercią Stompanato, osoba Turner wciąż była popularna wśród widzów amerykańskich kin. Komentując sukces Turner zauważono. że „jeśli ją gazety prześladowały, ona wzięła nad nimi górę, śmiejąc się cały czas w drodze do banku”[60][61][62].
Na początku następnej dekady Turner proponowano wiele ofert pracy, przy czym większość z nich nie weszła w fazę realizacji, z przyczyn niezależnych od aktorki. Zainteresowana rolą wAnatomii morderstwa, aktorka nie mogła porozumieć się z reżyseremOtto Premingerem, słynącym z trudnego charakteru. Wskutek nieporozumień odnośnie do kostiumów kobieta odrzuciła ofertę gry u bokuJamesa Stewarta. W 1960 r. wystąpiła wraz zAnthonym Quinnem w filmie noirPortret w czerni. Susan Mann z „Women’s Mirror” napisała, że „Turner była zachwycająca i nieprawdopodobna jak nigdy”. Film był próbą odtworzenia magii obrazuListonosz zawsze dzwoni dwa razy. Jednakże krytycy stwierdzili, że głównym bohaterom brakowało tej samej więzi emocjonalnej jaka łączyła parę Turner–Garfield. Rok później aktorka wystąpiła wraz zJasonem Robardsem w dramacieBy Love Possessed. Reżyserii podjął sięJohn Sturges, który odpowiadał za sukces m.in.Siedmiu wspaniałych. Scenariusz bazował na bestsellerowej powieściJamesa Goulda Cozzensa. Na planie aktorka współpracowała zThomasem Mitchellem iGeorge’em Hamiltonem. Film zadebiutował nie tylko w amerykańskich kinach, ale również w liniach lotniczychTrans World Airlines, w czasie rejsów dla pasażerów pierwszej klasy. Chociaż występ Turner uznano za przyzwoity to jednak film nazwano „rozwlekłym romansem”. W listopadzie 1961 r. Turner zagrała wraz ze swoim przyjacielemBobem Hope’em w komedii romantycznejKawaler w raju. Jej następny film również opierał się na schemacie połączenia, początkowo, dwu niedopasowanych osób. WWho’s Got the Action? wystąpiła wraz zDeanem Martinem. Film zebrał słabe oceny od krytyków, ale doceniono, zaskakującą dla wielu, dobrą współpracę głównego duetu aktorskiego[63].
W połowie lat 60. Turner wróciła do ról dramatycznych za sprawą udziału w produkcjiMadame X. Wyreżyserowany w 1966 r. przezDavida Lowella Richa film powstał na podstawie sztuki z 1908 r. Turner wcieliła się w tytułową postać kobiety, która zmienia tożsamość w obawie przed ostracyzmem społecznym. Między Turner, a grającą jej filmową teściową,Constance Bennett, na planie trwała nieformalna rywalizacja o lepsze ujęcie, subtelniejszy makijaż. Bennett była dawną gwiazdą kina lat 30., ale nie chciała gorzej zaprezentować się od wciąż popularnej Turner. RecenzjeMadame X były dla twórców zaskakująco negatywne. Jeden z krytyków stwierdził nawet: „Jeśli nie widziałeś żadnego filmu od 1930 r. to możesz uznaćMadame X za wspaniały obraz”. Natomiast doceniono Turner za wiarygodność postaci i profesjonalizm. Film był szczególnie popularny we Włoszech, gdzie aktorka otrzymała nagrodęDavid di Donatello oraz Nagrodę Zielonej Perły od właścicieli kin. Rola Holly Parker uznawana jest za ostatnią, bardziej znaczącą w karierze Turner[57].
Turner i Rossano Brazzi wThe Survivors (1969)
W 1966 r. wystąpiła w popularnym programie telewizyjnymWhat’s My Line?, a 9 kwietnia 1967 r. była gościem wThe Smothers Brothers Comedy Hour, nagrywanym z udziałem publiczności. Pytana o to czemu od 2 lat nie zagrała w żadnym nowym filmie twierdziła, że propozycje scenariuszy zawierają zbyt wiele obscenicznych elementów. Dodała także, że popularne było kino typowo męskie, a nie takie, z jakim była kojarzona przez ponad 25 lat kariery[64].
W 1969 r. Turner wystąpiła w thrillerzeSześcian. Film znacząco różnił się od dotychczasowych produkcji, w których wystąpiła. Zawierał bowiem wątki psychodeliczne, związane z narkotykami oraz sceny nagości. Krytycy nazwali obraz Tito Davisona „Peyton Place ze sporą dawkąLSD”. Jeanine Basinger oceniła zaś, że „Sześcian jest jednym z najgorszych filmów jaki kiedykolwiek powstał” oraz że „Turner jest imitacją Lany Turner. Albo, gorzej, imitacjąMae West”[57]. W tym samym roku Turner wystąpiła po raz pierwszy w swojej karierze w serialu telewizyjnym,Harold Robbins’ The Survivors, stacjiABC. Była to wówczas najdroższa produkcja telewizyjna, z budżetem 300 tys. dolarów na 1 odcinek. Aktorka otrzymywała 12,5 tys. dolarów za tydzień pracy. Pomimo dużej kampanii promocyjnej serial po 15 tygodniach emisji został zdjęty z anteny[65].
8 czerwca 1971 r. ku zaskoczeniu fanów Turner zadebiutowała w sztuce teatralnejForty Carats w reżyserii Johna Bowaba. Aktorka wcieliła się w postać 40-letniej rozwódki Anne Stanley, zakochanej w sporo młodszym mężczyźnie. Za 10-tygodniowe występy zaoferowano jej 200 tys. dolarów. Występy aktorki cieszyły się popularnością, niemniej recenzje sztuki skoncentrowane były bardziej na urodzie Turner niż na jej umiejętnościach sensu stricto aktorskich[66][67]. Turner występowała także w innych sztukach, m.in. wThe Pleasure of His Company iBell, Book and Candle[68].
Aktorka przez długi czas nie chciała grać w horrorach, tak jak robiły to dawne gwiazdy Hollywood:Barbara Stanwyck,Joan Crawford czyBette Davis. W 1974 r. za namową Roberta Huttona zgodziła się zagrać w filmiePersecution, który określono jako brytyjska wersjaCo się zdarzyło Baby Jane? (1962). Turner o swojej roli mówiła, że gra „matriarchalnego potwora” z obsesją posiadania wielu kotów. Film podobnie jakSześcian miał ograniczoną dystrybucję i generalnie zebrał kiepskie recenzje. Pomimo tego Turner otrzymała w październiku 1975 r. Clavel Medalla de plata, nagrodę festiwalu horroru wHiszpanii, dla najlepszej aktorki (mejor actriz)[69][57].
W końcu lat 70. zagrała w dramacieBittersweet Love i wkomedii grozyWitches’ Brew. Obie produkcje nie odniosły sukcesu, a we wspomnianej komedii grozy Turner grała rolę drugoplanową, pierwszy raz od wielu lat. W tym samym czasie brała udział w spotkaniach z fanami, co przypominało format popularnegoAn Evening with… Jednakże z powodu spóźnień aktorki i opuszczania konferencji prasowych cykl spotkań tracił na popularności. Prawdopodobnie miało to związek ze skutkami nałogu alkoholowego Turner[70]. W 1979 r. uczestniczyła w serii spotkań na rzecz potrzebujących dzieci w San Francisco. Na początku lat 80., ze względu na kłopoty ze zdrowiem, aktorka zdecydowała się skończyć z piciem alkoholu i na tym tle przeżyła swego rodzaju nawrócenie religijne, stając się gorliwąkatoliczką. 25 października 1981 r. aktorka otrzymała nagrodę Artistry in Cinema od National Film Society. Rok później opublikowała swoją autobiografięLana: The Lady, The Legend, The Truth. Zagrała też wtedy w 6 odcinkach popularnej telenoweliFalcon Crest, wcielając się w postać Jacqueline Perrault, oraz grała w sztuceMurder Among Friends wCleveland. Występowała w popularnychtalk-show:The Joan Rivers Show,The Phil Donahue Show czyHour Show. W 1985 r. wystąpiła po raz ostatni w karierze, w 2 odcinkach serialuStatek miłości[71].
Aktorka otrzymywała tantiemy za swoje filmy i z tego głównie się utrzymywała. Wspomagała finansowo malarza Laurino Scaffone, przekazując mu m.in. jednorazowo 23 tys. dolarów. Planowała wystawę jego prac w galeriach wLos Angeles[72]. Wraz z zaprzestaniem kariery aktorskiej i publicznych występów Turner zmagała się z problemami zdrowotnymi, nadużywaniem alkoholu inikotynizmem. Co ciekawe z niektórych zdjęć aktorki usuwano papierosy. W 1992 r. zdiagnozowano u niejnowotwór[73]. Przeszła przez 8-tygodniowąradioterapię. Rok później aktorka obwieściła, że nastąpiłaremisja i jest całkowicie zdrowa. Wróciła do życia publicznego. Jej córka Cheryl stwierdziła, że Turner przestała palić papierosy. Wkrótce jednak szyja oraz szczęka aktorki poważnie spuchły. Stan aktorki znacząco się pogorszył, straciła także na wadze. Przy wzroście 160 cm ważyła tylko 40 kg. Pokarm podawany był jej dziękisondzie żołądkowej. Rozwój choroby spowodował dalszą utratę wagi[74]. Po raz ostatni wystąpiła publicznie we wrześniu 1994 r. naMiędzynarodowym Festiwalu Filmowym w San Sebastián, gdzie odebrała nagrodę za całokształt twórczości[75]. Przez większą część uroczystości poruszała się na wózku inwalidzkim[76]. Kilka tygodni przed śmiercią udzieliła wywiadu, w którym wyznała, że chciałaby być zapamiętana jako „dama, która wniosła szyk do Hollywood”. Zmarła w swoim domu wCentury City (dzielnicy Los Angeles) 29 czerwca 1995 r. Aktorka nie życzyła sobie żadnych uroczystości pogrzebowych. Jej ciało zostało skremowane, a szczątki przekazane bliskim i rozsypane na wyspieOʻahu (Hawaje)[77]. Turner przekazała córce Cheryl względnie niewielką sumę ze swojego majątku, 50 tys. dolarów, oraz kolekcję futer. Większą część majątku Turner zapisała w testamencie swojej gosposi Carmen Cruz. Kobieta twierdziła, że do ostatnich dni opiekowała się chorą aktorką, a Cheryl w ogóle nie była obecna. Ta jednak zaprzeczyła temu[66].
Na początku kariery Turner regularnie dojeżdżała komunikacją miejską do studia, i w związku z tym otrzymała od matki pierwszy samochód – małegoWillys-Knighta[82]. W wieku 14 lat usunięto jej wyrostek robaczkowy, ale skutki zabiegu spowodowały, że aktorka cierpiała na bolesnemenstruacje. W związku z tym pod koniec lat 30. poddała się kolejnej operacji[83]. Na przełomie lat 30. i 40. spędzała czas wraz z innymi młodymi aktorkami m.in. zBetty Grable iMary Carlisle, a jej najlepszą przyjaciółką byłaVirginia Grey[84]. Odwiedzała restaurację Romanoffa, grała w tenisa, jeździła na wrotkach. W tamtym czasie, dzięki nowemu kontraktowi, kupiłaChryslera coupé. W wieku 16 lat związała się ze starszym o 10 lat wpływowym prawnikiem, Gregiem Bautzerem[85]. Pewnego dniaJoan Crawford zaprosiła Turner na rozmowę, w której poinformowała ją o tym, że kocha Bautzera i jest z nim związana, w co nie chciała wierzyć Turner. W następstwie rozmowy zerwała z Bautzerem, ale utrzymywała z nim później kontakt. W latach 40. spotykała się z aktorami:Errolem Flynnem,Johnem Hodiakiem,Tonym Martinem,Victorem Mature,Robertem Stackiem, muzykamiGene’em Krupą iTommym Dorseyem, a takżeFrankiem Sinatrą[86]. Zdaniem Darwina Portera, biografa aktorki, niektóre związki z mężczyznami kończyły się na kilku randkach, względnie trwały kilka tygodni jak np. relacja zHowardem Hughesem[38]. Turner w swojej autobiografii przyznała, że „zawsze szukała romansów, tej ekscytacji z tym związanej, a nie seksu”[87].
W okresie współpracy zClarkiem Gable’em spekulowano o jej rzekomym romansie z „królem Hollywood”. Turner zaprzeczała temu twierdząc, że jedyny raz spotkała się w celach towarzyskich z popularnym aktorem, gdy ten był załamany śmiercią żonyCarole Lombard. W wywiadzie telewizyjnym dla Bryanta Gumbela z 1982 r. aktorka po raz kolejny zaprzeczyła plotkom. Zgodnie z wydaną w 1991 r. autobiografiąRooneya,Life is too short, Turner dokonała aborcji. Kobieta zaprzeczała temu[88].
W 1945 r. spotykała się z austriacko-tureckim aktoremTurhanem Beyem. Rok później aktorka zakochała się w gwiazdorzeFoxa,Tyronie Powerze, który wówczas rozstał się z pierwszą żoną,Annabellą. Nie miał jednak orzeczonego rozwodu. Oboje mieli podobny sposób bycia i zainteresowania. Rozmawiali o wspólnym filmie, ale ze względu na to, że pochodzili z konkurujących wytwórni nigdy nie wystąpili razem. Turner nawet zaszła w ciążę, ale zdecydowała się na aborcję, bo inaczej jej kariera aktorska dobiegłaby końca[89][90]. Była przekonana, że poślubi Powera. Do tego jednak nie doszło. Znawcy tematu spekulują, że aktor nie chciał angażować się w kolejny związek, w którym wychowywałby nie swoje dziecko. W 1948 r. w czasie podróży Power poznałLindę Christian, którą poślubił w 1949 r. W swojej autobiografii Turner oskarżyła włodarzy wytwórni filmowych o działanie na szkodę jej związku z Powerem. Sugerowała, że to oni stali za zmyślonymi plotkami o jej romansie zFrankiem Sinatrą[91]. Turner uważała Powera za „miłość swojego życia”[92].
W latach 50. przyjaźniła się zAvą Gardner iDebbie Reynolds. Wraz z Gardner była bohaterką plotkarskiego skandalu, i z tego powodu znalazła się na okładce „Confidential”. Artykuł sugerował, że Gardner i Turner spotkały się w willi Franka Sinatry wPalm Springs z przypadkowo poznanym pracownikiem stacji benzynowej. Turner świadoma wykreowanego wizerunku tak mówiła o sobie: „Byłam zmysłową obietnicą, obiektem pożądania (…) gwiazdą filmową w diamentach, owiniętą w białe futro”[93].
Turner poznała jazzmana na planie komedii romantycznejDancing Co-Ed. Zapamiętała go jako człowieka błyskotliwego, ale również dość aroganckiego. Po kilku miesiącach od czasu pracy na planie rozmawiała z nim ponownie i odniosła wrażenie, że jest zupełnie innym człowiekiem. Turner zerwała z Gregiem Bautzerem i zaczęła się spotykać z Shawem. Wprawdzie aktorka przyznawała, że nie zakochała się w nim od razu, to oboje jednak niemal natychmiast podjęli decyzję o zawarciu małżeństwa. Ślub miał miejsce 13 lutego 1940 r. wLas Vegas[96]. Aktorka nawet nie zdążyła poinformować matki o ceremonii, wysłała jej później telegram w tej sprawie. Media szybko dowiedziały się o ślubie Turner, co rozwścieczyło Shawa. Oboje spędzili noc poślubną w pokoju Edgara Selwyna, kolegi Shawa, który notabene kupił aktorce obrączkę, zgodnie z poleceniem Shawa. Wkrótce okazało się jednak, że Turner i Shaw zupełnie nie pasują do siebie. Mężczyzna próbował narzucić aktorce sposób ubierania się, a w awanturach, do których często dochodziło, wytykał jej spóźnienia do domu. Chciał, aby żona pełniła rolę swego rodzaju gosposi. Tymczasem według słów córki Turner, Cheryl Crane, jedynymi pracami domowymi, jakie wykonywała jej matka było posłanie łóżka i opróżnianie popielniczki[97]. Trzy dni po ślubie Turner przyznała, że zaczęła rozumieć, iż „To nie było małżeństwo. To było piekło”. Dopiero po miesiącu związku aktorka dowiedziała się, że była trzecią żoną muzyka[j][98]. Shaw nie akceptował tego, że jego żona zdecydowała się zobaczyć z teściową. Uznał to za swego rodzaju szpiegostwo. Pewnego dnia, po kolejnej awanturze, aktorka dostała ataku histerii, wskutek której ostatecznie znalazła się w szpitalu. Nie chciała wracać do męża, ale zrobiła to, gdyż obawiała się medialnych plotek wokół jej domniemanego załamania nerwowego i kryzysu małżeńskiego. Niewiele się jednak zmieniło w relacji obojga, dlatego też zdecydowali się na rozwód. Wcześniej jednak aktorka dowiedziała się, że jest w ciąży z ówczesnym mężem. Shaw kwestionował ojcostwo, a na wieść o ciąży spytał „no i co z tego?”. Turner zdecydowała się dokonać aborcji, która kosztowała ją wiele cierpienia[99].
W 1942 r. podczas jednego ze spotkań towarzyskich Turner poznała, wywodzącego się ze względnie majętnej rodziny, aktora Josepha Stephena Crane’a III. Zauroczona wizerunkiem mężczyzny aktorka przyjęła jego oświadczyny zaledwie po trzech tygodniach znajomości[k]. Tak jak poprzednio, ślub Turner odbył się w Las Vegas 17 lipca 1942 r[96]. Pierwsze miesiące małżeństwa przypominały idyllę, a aktorka wkrótce zaszła w ciążę. Kiedy Turner ogłosiła, że jest w ciąży, była żona Crane’a stwierdziła, że ich rozwód nie uprawomocni się aż do stycznia 1943 r[96]. Crane wówczas poinformował żonę, że zgodnie z prawem ich małżeństwo jest nielegalne. Nie wiedział o tym, że między dniem rozwodu a datą kolejnego ślubu musi upłynąć 12 miesięcy. Małżeństwo zostało anulowane, a aktorka z powodu napięcia i stresu była hospitalizowana przez 10 dni. Ciąża aktorki była zagrożona. Crane nalegał na ponowne zawarcie małżeństwa, ale Turner nie zgadzała się. Mężczyzna, najprawdopodobniej z tego powodu, próbował popełnić samobójstwo. Ostatecznie w walentynki 1943 r. w meksykańskiejTijuanie Turner i Crane zostali mężem i żoną po raz drugi. Świadkiem na ich ślubie był przygodny Meksykanin. 25 lipca 1943 r. aktorka urodziła córkę Cheryl[96]. Życie noworodka było jednak zagrożone z powoduchoroby hemolitycznej. Po 2 miesiącach pobytu w szpitalu zdrowie dziecka poprawiło się na tyle, że Turner mogła zabrać dziewczynkę do domu. Gdy aktorka pracowała na planie, dzieckiem zajmowała się opiekunka Margaret MacDonald. Crane po epizodzie w wojsku nie podjął pracy, a czas spędzał przy grach hazardowych. W związku z tym kobieta podjęła decyzję o rozstaniu, ale ze względu na opory Crane’a wmówiła mu, że miała romans zJohnem Hodiakiem. W kwietniu 1944 r. drugie małżeństwo Turner zostało zakończone. Po rozwodzie z Turner, Crane ożenił się z francuską aktorkąMartine Carol, następnie z Helen Demaree Crane i Leslie Deeb. Był wpływowym restauratorem. Zmarł w 1985 r.[100]
Po rozwodzie z Crane’em, Turner wciąż mieszkała ze swoją matką, która coraz bardziej ingerowała w życie prywatne córki. Z tego powodu aktorka powierzyła Gregowi Butzerowi sprzedaż jej domu. Turner w tym czasie udała się w podróż do Argentyny, gdzie poznałaEvę Perón. Kobieta stylizowała się na Lanę Turner[101].
W czasie kręcenia filmuCass Timberlane Turner otrzymała kosz kwiatów od tajemniczego wielbiciela, którym okazał się milioner Henry J. Topping jr. Majątek rodziny Toppinga szacowano na 140 mln dolarów. Pod koniec 1947 r. mężczyzna zaprosił aktorkę do swojej posiadłości Round Hill wGreenwich (Connecticut). Rezydencja składała się z 22 pokoi i zrobiła spore wrażenie na Turner. Nie ukrywała jednak, że wcale nie kocha Toppinga, ale związała się z nim ze względu na potrzebę bezpieczeństwa i spokoju. 26 kwietnia 1948 r. para wzięła ślub[l]. Miesiąc miodowy para spędziła w Europie, m.in. w Londynie i Paryżu. Aktorka w swojej autobiografii przyznała, że w okresie związku z Toppingiem zbliżyła się do swojej córki, lepiej ją poznała. Dwukrotnie zaszła w ciążę, ale za każdym razem traciła dziecko. Topping z upływem czasu miał coraz większy problem z alkoholem i spędzał czas na różnego rodzaju spotkaniach towarzyskich. Dodatkowo jego nietrafione inwestycje poważnie nadszarpnęły finanse małżeńskie. Taki styl życia niezupełnie odpowiadał Turner. Wynajęła nawet detektywa, który potwierdził, że Topping romansował z innymi kobietami. Turner nie potrafiła poradzić sobie z problemami osobistymi i próbowała popełnić samobójstwo, przecinając sobie nadgarstek żyletką. Nieprzytomną kobietę w łazience znalazł Ben Cole[m], który zawiadomił, mieszkającą niedaleko, dr McDonald. O próbie samobójczej prasa nie dowiedziała się. Aktorka ukrywała blizny, nosząc różnego rodzaju bransoletki[103]. W 1952 r. Topping i Turner przestali być małżeństwem[104][105].
Po rozstaniu z Toppingiem spotykała się przez pewien czas z aktoremFernando Lamasem. W 1952 r. podczas jednego ze spotkań, na którym były takżeAva Gardner iEsther Williams, Turner poznałaLexa Barkera, aktora znanego z serii filmów oTarzanie. Według Darwina Portera, zazdrosny Lamas miał pobić Turner za to, że Barker i Turner tańczyli razem, mieli się ku sobie. Aktorka nigdy już nie wróciła do związku z Lamasem, a związała się z Barkerem[51]. Oboje przyjechali na premieręPięknego i złego doCannes. 7/8[n] września 1953 r. para pobrała się wTurynie. Aby zmylić media, Barker polecił opiekunce wyjść do kina razem z dziećmi Turner i Barkera. Dziennikarze nie przypuszczali, że ślub aktorów może odbyć się bez udziału ich potomstwa. Mimo tegopaparazzi bacznie obserwowali europejski pobyt Turner. W drugiej połowie lat 50. Turner po raz trzeci straciła dziecko, rodząc martwego noworodka po siedmiu miesiącach ciąży. Barker wiele czasu spędzał w Europie, kręcąc tam filmy. Aktorka dowiedziała się o jego romansach. Na tym głównie tle dochodziło między małżonkami do awantur. Barker ponadto nie mógł pogodzić się z tym, że jego żona zarabiała sporo więcej od niego. Wpływ na rozpad małżeństwa miały też inne wydarzenia; w książceDetour, napisanej przez Cheryl Crane, autorka wyznaje, że Barker wielokrotnie znęcał się nad nią i gwałcił. Zastraszył dziewczynkę, że jeśli komukolwiek o tym powie, to trafi do zakładu poprawczego. Po 2 latach Cheryl powiedziała matce prawdę o ojczymie. Lekarz po przebadaniu Cheryl miał stwierdzić, że Barker był tak brutalny, iż ciało Cheryl wymagałoby interwencji chirurga. Barker i Turner rozwiedli się 22 lipca 1957 r.[108][109]
Dom Turner przy 730 N. Bedford Drive w Beverly Hills. Miejsce śmierci Stompanato.
W kwietniu 1957 r. Turner pracowała na planie filmuThe Lady Takes a Flyer. Otrzymywała wówczas telefony i kwiaty, ale także różnego rodzaju kosztowności od mężczyzny podającego się za Johna Steele’ego. Aktorka uważała, że to kolejnystalker. W końcu jednak zdecydowała się z nim spotkać. Tajemniczym wielbicielem okazał się Johnny Stompanato (1925–1958), ochroniarz gangsteraMickeya Cohena. Turner początkowo nie wiedziała, kim tak naprawdę jest mężczyzna. Uświadomił ją dopiero Mickey Rooney. Pomimo tego, zakochana w Stompanato aktorka, nie zerwała z nim relacji, a wprost przeciwnie, pożyczała mu nawet spore sumy pieniędzy na pokrycie różnych długów. Z czasem mężczyzna szantażował ją, że odbierze sobie życie, jeśli Turner go opuści. Miał on też grozić aktorce i jej córce. Nie chciał pogodzić się z tym, że nie był partnerem Turner w jej podróży do Anglii czy na ceremonii rozdaniaOscarów. Gdy aktorka brała udział w zdjęciach do brytyjskiego filmuInne miejsce mężczyzna odwiedził ją. Początkowo ich relacje układały się względnie dobrze, ale wkrótce Stompanato wszczął kolejną awanturę i zaczął dusić Turner. Rany były na tyle poważne, że kobieta na trzy tygodnie przerwała pracę na planie. Kobieta wezwała policję, aby deportowali Stompanato. Ten jednak uprzedził służby i przyjechał na plan filmowy, gdzie ponownie groził Turner, ale także reszcie obecnych na planie. Na pogróżki zareagowałSean Connery, który powstrzymał napastnika[110]. Ostatecznie Stompanato pod eskortą udał się na lotnisko i wrócił do USA[111][112][113].
Turner w drodze na miejsce dochodzenia ws. śmierci Stompanato
W Wielki Piątek, 4 kwietnia 1958 r., do domu aktorki w Beverly Hills przybył Stompanato. Według relacji Cheryl, krzyczał on na Turner i groził jej. Zaniepokojona rozwojem wydarzeń, słysząc płacz matki, dziewczyna wzięła do ręki nóż kuchenny i poszła pod drzwi do sypialni. W pewnym momencie drzwi do sypialni zostały otwarte. Najprawdopodobniej zrobiła to Cheryl, która natychmiast ujrzała Stompanato z ręką podniesioną do zadania kolejnego ciosu jej matce. Jak wynika z zeznań Turner, starała się wypchnąć mężczyznę z pokoju i wówczas Cheryl dźgnęła nożem Stompanato, w okolice żołądka[114]. Turner zeznała, że nie wiedziała nawet, że jej córka trzymała nóż w ręce. Zszokowana sytuacją Turner zadzwoniła do swojej matki, próbowała także udzielić pierwszej pomocy Stompanato. Przybyły na miejsce lekarz stwierdził zgon mężczyzny. Aktorka zadzwoniła po swojego prawnika Jerry’ego Gieslera. W ciągu następnych godzin śmierć Stompanato stała się głównym tematem amerykańskich mediów, a relację z rozprawy śledziło ponad stu dziennikarzy. Czasopismo „Life” opublikowało zdjęcia zeznającej przed sądem Turner wraz z kadrami z jej trzech filmów[115]. Spekulowano, że ganster Cohen przekazał tabloidom listę kochanków Turner, kwestionował jej zeznania, sugerując, że Cheryl miała romans z Johnnym, którego zabiła zazdrosna matka. Turner stawiła się przed sądem ubrana w szarości (futro i jedwabna suknia), a emocjonalne zeznanie, opisy brutalności kochanka niektórzy uznali za jej najlepszą rolę. Cheryl powtórzyła, że bała się o matkę i chciała ją tylko obronić. Przysięgli po dwudziestominutowej naradzie uznali jej czyn za obronę konieczną. Została zwolniona i – na własną prośbę – oddana pod opiekę babci. W tym trudnym momencie życiowym Turner wspierana była przez Sinatrę. Wiele osób wieszczyło koniec kariery aktorce. Na łamach dziennika „Los Angeles Times” stwierdzono, że „Lana Turner jest hedonistką, a jej opowieść pozbawiona była jakiejkolwiek wrażliwości etycznej i to w obecności dziecka. Cheryl nie jest nieletnią przestępczynią. To Lana nią jest!”.Dorothy Kilgallen kwestionowała sposób zabójstwa Stompanato: „Dowody wskazują na to, że pchnięcie nożem zostało zadane z wprawą wyszkolonego komandosa”. Z kolei według Erica Roota, przyjaciela aktorki, Turner miała przyznać, że zabiła Stompanato i „zrobiłaby to jeszcze raz”. Natomiast hollywoodzcy biografowie Lany, Darwin Porter i Danforth Prince stwierdzili, że to Lana zabiła Johnny’ego po tym, jak przyłapała go in flagranti z Cheryl. Prawdę miała wyznać Frankowi Sinatrze. Biografowie twierdzą, że po morderstwie Turner, po raz kolejny drżąc o swoją karierę, wezwała prywatnego detektywa gwiazd, Freda Otasha, który posprzątał miejsce zbrodni, usunął odciski Lany i wraz z nią i Cheryl ustalił oficjalną wersję, obwiniając 14-letnią dziewczynę. Aktorka już raz chciała zabić mężczyznę, który gwałcił jej córkę, istnieje prawdopodobieństwo, że teoria jest słuszna i Lana za drugim razem wcieliła słowa w czyn. Jednakże Cheryl Crane wDetour: A Hollywood Story zaprzeczyła jakoby proces był sfingowany, i że to jej matka rzekomo zabiła kochanka[116][117][118][119][120]. Córka Turner w kolejnych latach związała się z modelką Josh LeRoy, wyprowadziła się na Hawaje i zajęła rynkiem nieruchomości[121][122].
W 1959 r. Turner poznała hodowcę koni Freda Maya, którego poślubiła 27 listopada 1960 r. wSanta Monica. Jej druhną była Virginia Grey, a drużbą Maya był komik George Mann. Dla aktorki związek z Mayem był okazją do zmiany otoczenia, spotkań z ludźmi spoza hollywoodzkich kręgów. Pewnego dnia jednak May pożyczył od żony 5 tysięcy dolarów, a wkrótce zaprosił ją pod byle pretekstem do salonuCadillaca, gdzie na aktorkę czekał nowy samochód. Wściekła na Maya Turner zdecydowała się z nim rozstać. Nigdy też nie dowiedziała się, czy ów samochód był prezentem, który został zakupiony z jej pieniędzy. Trudno powiedzieć, czy tylko ten incydent był przyczyną rozwodu, aczkolwiek Turner uważała, że była odpowiedzialna za rozstanie. Według znawców tematu, Turner i Maya różniły również tak elementarne cechy, jak punktualność czy skrupulatność. Pomimo rozwodu orzeczonego 15 października 1962 r. oboje pozostali przyjaciółmi[123].
Robert P. Eaton pochodził zWirginii, bez powodzenia próbował swoich sił w aktorstwie. Jego bliskim kolegą wówczas byłClint Eastwood. W 1957 r. rozwiódł się z aktorką Glorią Pall. Według zeznań jego byłej żony, Eaton spotykał się z aktorkami Denise Darcel i o 20 lat starsząGinger Rogers. Turner spotkała Eatona po raz pierwszy w połowie lat 60. Pomimo 10 lat różnicy wieku oboje stali się nierozłączni. Turner przyznała w swojej autobiografii, że „w wieku 43 lat, po 5 mężach i kilku kochankach, wreszcie poczuła namiętność”. Para wzięła ślub 22 czerwca 1965 r. whrabstwie Arlington. Turner wspierała finansowo Eatona w jego karierze producenta., ale także sfinansowała jego zabiegi zdrowotne. W 1967 r. Turner przebywała wWietnamie, aby wspierać na duchu żołnierzy. Odżegnywała się od bieżącej polityki. Rozdawała m.in. miejscowym pielęgniarkom różne podarunki, których łączna wartość wynosiła 5 tysięcy dolarów. Po powrocie doMalibu dowiedziała się o tym, że pod jej nieobecność w jej domu dochodziło do wielu imprez. Ponadto Turner podejrzewała Eatona o zdradę. Mężczyzna wszystkiego się wyparł. Pomimo prób pogodzenia się, małżonkowie rozstali się w 1969 r. Eaton w 1970 r. napisał książkęThe Body Brokers, w której główna bohaterka stylizowana była w negatywny sposób na Turner. Publikacja nie odniosła sukcesu komercyjnego[124][125].
Ronald Pellar zyskał sławę w latach 60., kiedy widywany był w celebryckim środowisku. Przedstawiał się jako hipnotyzer dr Ronald Dante, ale posługiwał się blisko 40 pseudonimami. Za weekendowe sesje hipnozy otrzymywał rekordowo wysokie gratyfikacje finansowe. Aktorka poznała Pellara w dyskotece The Candy Shop. Mężczyzna twierdził, że wychowywał się wSingapurze, gdzie doktoryzował się z zakresu psychologii. Faktycznie jednak mężczyzna urodził się w 1930 r. wChicago. Turner i Pellar pobrali się 9 maja 1969 r. po roku znajomości. Aktorka jakiś czas po ślubie dowiedziała się, że poprzednia żona Pellara została przez niego okradziona. Wątpliwości wzbudzało także jego zachowanie, bowiem odmówił Turner sesji hipnotycznej w celu zwalczenia nałogu palenia tytoniu. Pewnego dnia aktorka odkryła, że Pellar wyjechał wraz z 35 tysiącami dolarów, które otrzymał na działalność biznesową od aktorki. Ponadto ukradł swojej ówczesnej żonie biżuterię o wartości 100 tys. dolarów. Aktorka na drodze sądowej otrzymała 25 tys. dolarów odszkodowania. W czasie rozprawy sądowej dowiedziała się od swojego adwokata, że Pellar sfałszował dokumenty, wedle których na wypadek rozwodu miał otrzymać od Turner 200 tys. dolarów, a co więcej miał mieć rzekomo prawo do podpisywania nazwiskiem Turner wszelkiej dokumentacji. Działalność mężczyzny niejednokrotnie była obiektem zainteresowania amerykańskiego wymiaru sprawiedliwości[126][127][128][129][130].
Aktorka, wspominając swoje małżeństwa stwierdziła: „Planowałam mieć jednego męża i siedmioro dzieci, ale wyszło odwrotnie”[131]. Nie lubiła wspominać o związkach z Eatonem i Pellarem[132].
Zimą 1976 r. Turner przebywała w apartamencieFranka Sinatry wMiami Beach, kiedy to jej osobisty sekretarz poinformował ją o tym, że zaginęła jego córka i chciałby jej poszukać. Aktorka nie zgodziła się na to, twierdząc, że matka znajdzie zaginioną córkę. Turner potrzebowała pomocy sekretarza, bowiem kontynuowała trasę. Rozwścieczyło to pijanego mężczyznę i doprowadziło do awantury z rękoczynami. Według relacji Erica Roota sekretarz był gotowy zabić aktorkę. Ostatecznie jednak ochrona hotelowa unieszkodliwiła napastnika. Wspomniany Root, fryzjer wielu gwiazd Hollywood, został przyjacielem Turner w latach 70. i wpłynął na sposób życia aktorki. Turner przyznała, że dzięki niemu zmieniła sposób odżywiania i zerwała z nałogami[133].
W trwającej blisko 50 lat karierze, Turner występowała w filmach, radiu, telewizji oraz na scenie. Pojawiła się w blisko 60 produkcjach na ekranie. Dwadzieścia trzy filmy z aktorką w obsadzie, po uwzględnieniu inflacji, przekroczyło sumę 100 mln dolarów dochodu z biletów na rynku krajowym. Dziewięć filmów, w których Turner zagrała, było nominowanych do Oscara, z czego trzy zdobyły przynajmniej 1 statuetkę[136]. Dwa filmy, w których wzięła udział –Piękny i zły (1952)[o] iZwierciadło życia (1959)[p] – zostały wpisane doNational Film Registry[137].
Turner uważana jest za jedną z najbardziej urodziwych gwiazd filmowych w historii kina[138][139]. Życie Turner stanowi egzemplifikację hollywoodzkiej kariery[140]. Aktorkę wskazywano jako archetypfemme fatale[141].
Jej filmowe role zaczęły stanowić odbicie jej prywatności. Urzeczywistniała swoje życie w kinie. Była obsadzana w rolach, które symbolizowały to co publiczność wiedziała – lub myślała, że wie – o niej jako osobie.
Turner stanowiła inspirację dlaMarilyn Monroe. Na początku lat 50. Monroe wysyłała zdjęcia swojej ulubienicy kinowej z prośbą o autograf[143][144]. Podobizna aktorki stanowi element muralu Hollywood High School, powstałego w 2002 r.[q][145]
Przed laty planowano sfilmowanie sprawy śmierci Stompanato, powstały nawet 2 koncepcje fabularne. W jednej z nich rolę gangstera miał zagraćKeanu Reeves, a rolę Turner powierzonoCatherine Zecie-Jones. W drugiej z nich, pod tytułemThe Goddess and Gangster, mieli wystąpićAntonio Banderas iSharon Stone. Ze Stone zresztą spotkała się kiedyś Turner. Stwierdziła, że jest jedyną aktorką, która mogłaby ją wiarygodnie przedstawić[146][147]. Filmy nie powstały, gdyż Cheryl Crane nie zgodziła się na wykorzystanie jej wizerunku[148]. Wśród aktorek mających zagrać Turner wymieniano równieżScarlett Johanson[149].
↑W dokumencie widnieje data 1920 rok. Być może rzeczywiście doszło do pomyłki. Warto zauważyć jednak, że aktorki wówczas miały skłonność do swoistego „odmładzania się”.
↑To gdzie i w jaki sposób Turner trafiła do świata filmu obrosło w legendę. Inne źródła informują, że nastoletnia Turner została dostrzeżona po raz pierwszy wSchwab’s Pharmacy. Aktorka jednak zaprzeczyła tej wersji.
↑Aktorka spopularyzowała modę na obcisłe swetry, podkreślające walory kobiecości. Do grupysweater girls zaliczano takżeJayne Mansfield czyJane Russell.
↑W autobiografii wyznała, że musiała regularnie golić brwi na potrzeby roli. I po 3 tygodniach przestały jej w ogóle rosnąć.
↑Victory Square – nieistniejący plac zlokalizowany w Seattle, który podczas II wojny światowej był punktem centralnym dla społeczności lokalnej.
↑Creating a Cutlural Ideal. W: Elizabeth M. Matelski: Reducing Bodies: Mass Culture and the Female Figure in Postwar America. Routledge, 2017.ISBN 978-1-138-68166-8. Brak numerów stron w książce
↑William H. Young, Nancy K. Young: World War II and the Postwar Years in America: A Historical and Cultural Encyclopedia. T. 1. ABC-CLIO, 2010, s. 309.ISBN 978-0313356520.
↑Cal York. Inside Stuff. „Photoplay”, s. 61, styczeń 1941. ISSN0732-538X.
↑Margarita Landazuri, Frank Miller: Imitation of Life. [dostęp 2017-10-27]. [zarchiwizowane ztego adresu (2017-12-17)].
↑Douglas Sirk, Lucy Fischer: Imitation of Life. 1991, s. 27.ISBN 0-8135-1645-5.
↑“Imitation” reconsidered. W: Ruth Feldstein: Motherhood in Black and White: Race and Sex in American Liberalism, 1930–1965. Cornell University, 2000.ISBN 0-8014-8438-3. Brak numerów stron w książce
↑James Parish: The Hollywood Book of Death: The Bizarre, Often Sordid, Passings of More than 125 American Movie and TV Idols. McGraw-Hill Education, 2001-11-19, s. 239.ISBN 978-0-8092-2227-8.
↑GabyG.WoodGabyG.,‘In Lana Turner’s Bedroom’, „Granta 86: Film (Granta: The Magazine of New Writing)”, Granta Books, 1 lipca 2004,ISBN 0-903141-69-8.??? Brak numerów stron w czasopiśmie
↑Zofia Hadamik. Femme fatale jako byt fantazmatyczny. O demonicznych postaciach kobiecych w filmie w pierwszej połowie XX wieku i ich późniejszych reminiscencjach. „Kwartalnik Filmowy”, s. 128–135, 2003. Instytut Sztuki PAN. ISSN0452-9502.
Jane Ellen Wayne: The Golden Girls of MGM: Greta Garbo, Joan Crawford, Lana Turner, Judy Garland, Ava Gardner, Grace Kelly and Others. Carroll & Graf Publishers., 2003.ISBN 0-7867-1303-8. (ang.).
