Kathleen Turner
 |
| Imię i nazwisko | Mary Kathleen Turner |
|---|
| Data i miejsce urodzenia | 19 czerwca 1954
Springfield |
|---|
| Zawód | aktorka, reżyserka, producentka filmowa |
|---|
| Współmałżonek | Jay Weiss
(1984-2007; rozwód) |
|---|
| Lata aktywności | od 1977 |
|---|
|
Mary Kathleen Turner[1] (ur.19 czerwca1954 wSpringfield, w stanieMissouri) – amerykańskaaktorka filmowa, telewizyjna i teatralna,reżyserka iproducentka[2]. Dzięki urodzie i unikatowemu, niskiemu głosowi, była jedną z największych gwiazd kina lat 80.[3], porównywana do wcześniejszych legend kina takich jakLana Turner czyAva Gardner[4]. Jej kariera uległa załamaniu w latach 90., kiedy z powodu choroby i problemów z alkoholemhollywoodzcy decydenci zdecydowali, że nie warto więcej współpracować z aktorką[5].
Urodziła się wSpringfield w stanieMissouri w rodziniemetodystów[6] jako córka Patsy (z domu Magee; 1923–2015) i Allena Richarda Turnera[7], dorastającego wChinach dyplomaty, który przez cztery lata był więźniemJapończyków podczasII wojny światowej[8]. Jej pradziadek był misjonarzemmetodystą. Podróżowała w dzieciństwie z ojcem obejmującym placówki naKubie, wWenezueli iAnglii. Kiedy jej ojciec zmarł z powodu zakrzepów krwi w naczyniach w 1972, rodzina (ma dwóch braci i siostrę Susan) przeprowadziła się do Stanów Zjednoczonych.
Po ukończeniu szkoły średniej American School wLondynie w 1972 studiowała na wydziale teatru i dramatu w Central School of Speech and Drama[9]. Uczęszczała także przez dwa lata na Southwest Missouri State University[9] wSpringfield. W 1977 ukończyła University of Maryland Baltimore County[9].
Grała na scenach studenckich i wawangardowychteatrach off-Broadwayu[10]. Brała udział w przesłuchaniach do tytułowej roli w filmieAlicja w krainie czarów (1976), została nawet zaproszona na zdjęcia próbne, jednak ostatecznie zaangażowanoKristine DeBell. W 1979 otrzymała epizodyczną rolę Noli Aldrich woperze mydlanejNBCThe Doctors. Miała za sobą kreacje teatralne w repertuarzeszekspirowskim, gdy w 1981 zadebiutowała w mrocznym filmieŻar ciała (Body Heat) zWilliamem Hurtem jako zmysłowafemme fatale emanującaerotyzmem, będąc jednocześnie aktorką w pełni świadomą konwencji[11].
Rola roztargnionej autorki ckliwychromansów, która przeżywa nieprawdopodobną przygodę w awanturniczym melodramacieRoberta ZemeckisaMiłość, szmaragd i krokodyl (Romancing the Stone, 1984) zMichaelem Douglasem i postać morderczyni na usługach mafii w brawurowym filmieJohna HustonaHonor Prizzich (Prizzi's Honor, 1985) u bokuJacka Nicholsona przyniosła jej nagrodęZłotego Globu[12].
Zdobytą pozycję gwiazdy kina utrwaliła nagrodą krytyków filmowychLos Angeles w filmieKena RussellaZbrodnie namiętności (Crimes of Passion, 1984), gdzie zagrała kobietę, która co wieczór odrzuca zwyczajność swego życia, aby przemienić się w wyzywającąprostytutkę. Natomiast za rolę kobiety, która przenosi się wlata 50., aby raz jeszcze przeżyć młodość w komediiFrancisa Forda CoppoliPeggy Sue wyszła za mąż (Peggy Sue Got Married, 1986)[13] zNicolasem Cage zdobyła nominację doOscara dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej[12].
Spotkała się ponownie na planie filmowym z Michaelem Douglasem i tworzyła z nim mistrzowski duet podczas realizacjisequelu ich pierwszego filmuKlejnot Nilu (1985) iczarnej komediiWojna państwa Rose (The War of the Roses, 1989) – jako para małżeńska, przechodząca od miłości do nienawiści. Podkładała głos za Jessicę Rabbit, rysunkową postać wKto wrobił królika Rogera? (1988). Proponowano jej rolę Catherine Tramell wNagim instynkcie (1992), ale odrzuciła ją jako zbyt ryzykowną[14].
W 1990 za rolę Maggie w spektakluKotka na gorącym blaszanym dachu otrzymała Special Theatre World Award i była nominowana doTony Award. W 1995 zajęła 73. miejsce na liście 100. najseksowniejszych gwiazd w historii filmu magazynu „Empire”. W 2001 została laureatkąNagrody Margaret Sanger.
W sitcomieNBCPrzyjaciele (2001) zagrała postaćCharlesa Binga, transseksualnego ojcaChandlera Binga, który zostałdrag queen Heleną Handbasket[5]. Wystąpiła jako Sue Collini w serialuShowtimeCalifornication (2009)[15].
W 2002 powróciła na scenę teatralną, odnosząc sukcesy zarówno naBroadwayu[16], jak i na West Endzie: najpierw jako pani Robinson wAbsolwencie[14], a w 2005 w nagradzanej roli Marthy, zgryźliwej, nie stroniącej od kieliszka żony wKto się boi Virginii Woolf?[14], zdobywając nominację doTony Award i Drama Desk Award[17].
Zasiadała w jury konkursu głównego na57. MFF w Cannes (2004).
W 2011 za rolę siostry Jamison Connelly, zgryźliwej i wulgarnej mniszki, doradczyni ds. nadużywania narkotyków z własną burzliwą przeszłością, byłą narkomanką i alkoholiczką, w przedstawieniuHigh zdobyła nominację do Drama League Award.
W 2006 napisała autobiografięSend Yourself Roses (Wyślij sobie róże)[14].
W latach 1977–1982 była w związku z agentem Davidem Gucem. W sierpniu 1984 poślubiła Jaya Weissa, z którym się rozwiodła w 2007. Mają córkę Rachel Ann Weiss (ur. 14 października 1987)[18].
W 1992 zdiagnozowano u niejreumatoidalne zapalenie stawów, które wkrótce poważnie ograniczyło jej aktywność i na długie lata zahamowało karierę aktorską. Ostatnio, dzięki postępowi medycyny choroba zaczęła ustępować, a aktorka ponownie pojawia się na ekranie. Kathleen Turner miała opinię osoby wyjątkowo trudnej we współpracy[19].
W 2002 przyznała się, że ma problemy z alkoholem[5] i przeszła kurację odwykową[14]. Problemy te w pewnym stopniu były skutkiem ubocznym dokuczliwej choroby[20].
- Portret na życzenie: Kathleen Turner. „Film”. nr 13/1986 (1917) (XLI), s. 22, 13 kwietnia 1986. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X.
| 1950–1959 | |
|---|
| 1960–1979 | |
|---|
| 1980–1999 | |
|---|
| 2000–2019 | |
|---|
| 2020–2039 | |
|---|
_cropped.jpg)
