| |||
| Ustrój polityczny | |||
|---|---|---|---|
| Stolica | |||
| Data powstania | 1774 | ||
| Władca | Muhammed Sa'adu Abubakar | ||
| Religia dominująca | |||
 | |||
Położenie na mapie świata  | |||
| 13°04′02″N 5°14′52″E/13,067222 5,247778 | |||
| |||
Kalifat Sokoto – dawniej jedno z najsilniejszych państw wAfryce, obecnie tytularnykalifatNigerii.
Początki państwa sięgają 1774 roku, kiedy charyzmatycznyimamUsman dan Fodio rozpoczął wśród luduFulbe nawoływanie dodżihadu. W 1804 jego armie zajęły państwo miasto-państwoGobir, ogłaszając go „wodzem wiernych”. W latach 1805–1808 armie Fodio opanowały większość okolicznych miast-państw luduHausa. W 1809 założono miastoSokoto jako stolicę nowego imperium.W następnych latach Sokoto podbiło terytoria nad dolnymNigrem, nad rzekąBenue i największe z regionalnych państw –Adamawę. Do połowy XIX wieku podjęto prawie 100 wypraw wojennych na terytoria dzisiejszegoNigru. U szczytu potęgi imperium Fulbe rozciągało się od terenów dzisiejszegoBurkina Faso poKamerun.
Administracyjnie Sokoto było federacją miast-państw, podlegających władzy kalifa.
Na przełomie lutego i marca 1903 roku stolicę Kalifatu zajęła ekspedycja brytyjska. Brytyjczykom udało się jednak przejąć wyłącznie kontrolę wojskową i podatkową (z wyłączeniem licznej szarej strefy), podczas gdy prawie każdy inny aspekt pozostawał nadal pod pełną władzą Kalifatu.
Wodzowie i lub członkowie rodziny królewskiej nadal sprawowali swoje uprawnienia nad swoimi poddanymi. Zwrócono uwagę, że Brytyjczycy nie byli w stanie stworzyć administracji kolonialnej, chociaż byli zainteresowani czerpaniem korzyści importowych z nowych kolonii; żaden z tych aspektów nie miał wystarczających zasobów, by je sfinansować. Ta kwestia ekonomiczna, w połączeniu z niedoborem lub brakiem kadry europejskiej w Afryce, przekonały Brytyjczyków, do uznania niepodległych instytucji do osiągnięcia części celu. Kiedy na początku XX wieku Lugard i jego ludzie rozpoczęli walkę z Kalifatem Sokoto w północnej Nigerii, jego ograniczone zasoby ludzkie i finansowe uniemożliwiły mu opanowanie całego terytorium. Kalifat Sokoto posiadał wysoko rozwinięty i sprawny system administracji kierowany przez emirów, z sułtanem Sokoto jako najwyższym zwierzchnikiem, który nie był chętny do wojny z Wielką Brytanią. Hierarchiczny charakter struktury politycznej był idealny dla owego systemu ponieważ Brytyjczycy mogli korzystać z pomocy emirów, a emirowie z kolei mogli kontrolować swój lud[1].
Po wypowiedzeniu powiązań z Wielką Brytanią w 1960 kalifat zachował swój tradycjonalny i religijny charakter.
