Joanna Wnuk-Nazarowa, właśc.Joanna Maria Wnuk-Nazar[1] (ur.28 maja1949 wGdyni) –polskadyrygent, kompozytor, pedagog i polityk, dyrektor instytucji kulturalnych, w latach 1997–1999minister kultury i sztuki. DamaOrderu Orła Białego.
Ukończyła studia naAkademii Muzycznej w Krakowie w zakresie dyrygentury i kompozycji. Dyplom obroniła w 1974 uKrzysztofa Pendereckiego. Brała udział w dyrygenckich kursach mistrzowskich pod kierunkiemHansa Swarowsky'ego w Austrii (1971–1972)[2]. W latach 70. pracowała m.in. w krakowskichTeatrze Ludowym (1973–1974) iTeatrze Starym (1977–1978). Jest autorką muzyki do spektakli teatralnych oraz telewizyjnych, w tym spektakli w reżyseriiKazimierza Kutza iKrzysztofa Nazara[2].
W 1974 zaczęła prowadzić zajęcia na Akademii Muzycznej w Krakowie, została zatrudniona w Zakładzie Analizy i Interpretacji Muzyki. W pracy naukowej zajęła się m.in. sylwetką kompozytoraZygmunta Koniecznego[3]. Brała udział jako dyrygent m.in. w festiwalachWarszawskiej Jesieni. W 1991 objęła stanowisko dyrektora naczelnegoFilharmonii Krakowskiej, zajmując się m.in. odbudową gmachu po pożarze z 11 grudnia 1991. Instytucją tą kierowała do 1997[4].
Wwyborach parlamentarnych w 1997 bez powodzenia ubiegała się o mandat poselski z listyUnii Wolności wwojewództwie krakowskim (otrzymała 742 głosy)[5]. Od 31 października 1997 do 26 marca 1999 z rekomendacji tego ugrupowania byłaministrem kultury i sztuki wrządzie Jerzego Buzka.
Od 2000 do 2018 pełniła funkcję dyrektora naczelnego i programowegoNarodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach. Jako dyrektor była pomysłodawczynią wielu projektów orkiestry, m.in. „Maratonu twórczości Góreckiego”, „Pociągu do muzyki Kilara”, „Muzycznych Podróży Morskich”, „Dnia Kilara”, „Nocy Kilara”, „Festiwalu Górecki–Penderecki”[6] oraz biennale Festiwal Prawykonań – Polska Muzyka Najnowsza[7]. Przyczyniła się do wybudowania nowej siedziby orkiestry; uroczyste otwarcie nowego gmachu miało miejsce w 2014 i zostało uznane za „Wydarzenie Roku” przez kapitułę nagrodyKoryfeusz Muzyki Polskiej w 2015[8].
Została członkiem kapituły Nagrody im. Lecha Kaczyńskiego[9]. Weszła również w skład Komitetu WspieraniaMuzeum Historii Żydów Polskich Polin w Warszawie[10].
W 2023 prezydent RPAndrzej Duda,w uznaniu znamienitych zasług dla polskiej kultury, za wybitne osiągnięcia w pracy artystycznej i pedagogicznej, za działalność na rzecz upowszechniania dorobku rodzimej kultury muzycznej oraz konsekwentne wspieranie aktywnego w niej uczestnictwa, nadał Joannie Wnuk-NazarowejOrder Orła Białego[11].
Została odznaczona również Krzyżem Kawalerskim (2011)[1] i Krzyżem Oficerskim (2018)[12]Orderu Odrodzenia Polski, ZłotymKrzyżem Zasługi (2005)[13], Srebrnym[14] i Złotym[6]Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”,Odznaką „Zasłużony Działacz Kultury”[6], litewskimMedalem Dariusa i Girėnasa i węgierskim ZłotymKrzyżem Zasługi[15].
Wyróżniona tytułemhonorowego obywatela Katowic (2021)[16]. W 2025 została uhonorowana tytułem „Ambasadora Śląska”[17].
Była żonąKrzysztofa Nazara i synowąKrystyny Moszumańskiej-Nazar. CórkaWłodzimierza Wnuka, praprawnuczka brataSabały[18][19].
Wybrane kompozycje[2][20]:
- Głos miłego mego, pieśń na 3-głosowy chór żeński (1968),
- Wszech-kanon non-stop na dowolną liczbę instrumentów dętych (1970),
- D.Z.W.M na 13 wykonawców (1973),
- Oh, dr Jekyll, oh, Mr Hyde na obój, organy i organy elektryczne (1973),
- Lady Macbeth, pieśń na głos kobiecy oraz flet, klarnet, obój, fagot i perkusje (1974),
- Solution na czterech aktorów i perkusje (1974),
- Requiem II na sopran lub mezzosopran i wielką orkiestrę symfoniczną (1974),
- Kwadryptyk podwójnostroikowy na obój, rożek angielski, fagot i kontrafagot (1975),
- Precz?, utwór kwadrofoniczny (1980),
- Życie i miłość poety, 10 pieśni romantycznych na alt, baryton i fortepian (1981–1982),
- Lamento na obój i instrumenty smyczkowe (1983–1984),
- Morze Śródziemne, żegnaj. Próba rekonstrukcji na dwie gitary i orkiestrę (1986),
- Liedchen ohne Worte na harfę, klawesyn i fortepian (1994),
- Muzyka do spektakluOperetka w reż. Krystyny Meissner na śpiewających aktorów i małą orkiestrę symfoniczną (1988),
- Muzyka do spektaklu telewizyjnegoKolacja na 4 ręce w reż. Kazimierza Kutza (1990),
- Muzyka do spektakluKról umiera, czyli ceremonie w reż. Krzysztofa Nazara (1991),
- Muzyka do spektaklu telewizyjnegoMizantrop w reż. Krzysztofa Nazara (1993),
- Liedchen ohne Worte na harfę, klawesyn i fortepian (1994),
- Muzyka do spektaklu telewizyjnegoSen srebrny Salomei w reż. Krzysztofa Nazara (1994),
- Muzyka do spektaklu telewizyjnegoWujaszek Wania w reż. Kazimierza Kutza (1994),
- Muzyka do spektaklu telewizyjnegoZiarno zroszone krwią w reż. Kazimierza Kutza (1994),
- Miniatury na kwartet smyczkowy (1995),
- Muzyka do spektaklu telewizyjnegoUrodziny w reż. Krzysztofa Nazara (1995),
- Muzyka do spektakluWesele w reż. Krzysztofa Nazara (1995),
- Muzyka do spektaklu telewizyjnegoEmigranci w reż. Kazimierza Kutza (1995),
- Muzyka do spektaklu telewizyjnegoAntygona w Nowym Jorku w reż. Kazimierza Kutza (1995),
- Muzyka do spektakluKolacja na 4 ręce w reż. Krzysztofa Jasińskiego (1998),
- Muzyka do spektakluRyszard III w reż. Krzysztofa Nazara (2000),
- Psalmy przyszłości? na chór do słów Zygmunta Krasińskiego (2009),
- Planctus – pamięci 96-ciu na chór i zespół kameralny (2011),
- Se je chant – chace na sopran, flet i obój (2012),
- Scherzo na kwintet smyczkowy (2013),
- Psalm dobrej woli na chór do słów Zygmunta Krasińskiego (2015),
- Quintetto per archi – per Krzysztof Penderecki (2018),
- Preludē et Grande Fugue „La Catastrophe” na wielką orkiestrę symfoniczną, sopran chłopięcy i harfę haczykową (2019),
- Słuchaj, Neronie! na alt i wielką orkiestrę symfoniczną (2020),
- Il tempo passa, passacaglia na wielką orkiestrę symfoniczną (2020),
- Wanda, opera na solistów, chór mieszany, chór dziecięcy, balet i orkiestrę symfoniczną (2021),
- Dziewczyna, pieśń na chór mieszany do słów Bolesława Leśmiana (2022),
- Nie odwracaj się, dyptyk:Orfeusz i Eurydyka,Lot i żona Lota na 2 flety solo i orkiestrę kameralną (2022),
- Quintetto per archi II – Krzysztof Penderecki in memoriam (2023),
- Siedem grzechów głównych, suita tragikomiczna na wielką orkiestrę symfoniczną (2024)[21].
- ↑abM.P. z 2012 r. poz. 81
- ↑abcJoanna Wnuk-Nazarowa, polmic.pl [zarchiwizowane 2022-03-30] .
- ↑JoannaJ. Wnuk-Nazarowa JoannaJ.,Zygmunt Konieczny – sylwetka kompozytora [online], krakow2000.pl, 2000 [dostęp 2020-02-06] .
- ↑20 lat temu zabrzmiały nowe organy…, filharmonia.krakow.pl, 25 października 2016 [zarchiwizowane 2020-02-06] .
- ↑Serwis PKW – Wybory 1997, pkw.gov.pl [zarchiwizowane 2002-10-02] .
- ↑abcJoanna Wnuk-Nazarowa, [w:] Twórcy [online],Culture.pl [dostęp 2024-03-21] .
- ↑„Festiwal Prawykonań – Polska Muzyka Najnowsza” [online], culture.pl, 22 stycznia 2007 [dostęp 2020-02-06] .
- ↑Koryfeusz Muzyki Polskiej 2015 [online], koryfeusz.org.pl [dostęp 2020-02-06] .
- ↑Jarosław Kaczyński wręczył Jarosławowi Markowi Rymkiewiczowi nagrodę im. Lecha Kaczyńskiego [online], wp.pl, 11 czerwca 2016 [dostęp 2016-12-12] .
- ↑Komitet Wspierania Muzeum Historii Żydów Polskich Polin, Muzeum Historii Żydów Polskich Polin [zarchiwizowane 2021-05-06] .
- ↑M.P. z 2023 r. poz. 687
- ↑M.P. z 2018 r. poz. 1142
- ↑M.P. z 2005 r. nr 83, poz. 1174
- ↑Minister Kultury w Katowicach, slaskie.pl, 15 września 2005 [zarchiwizowane 2014-01-04] .
- ↑Kitüntetések a magyar-lengyel barátság éptőinek [online], kurier.plus, 10 grudnia 2019 [dostęp 2023-09-20] (węg.).
- ↑KrzysztofK. Konopka KrzysztofK.,Joanna Wnuk-Nazarowa honorową obywatelką Katowic [online], dzieje.pl, 8 września 2021 [dostęp 2022-06-08] .
- ↑Adam Michnik laureatem piątej edycji Nagrody im. Kazimierza Kutza! Joanna Wnuk-Nazarowa uhonorowana tytułem „Ambasador Śląska” [online], Teatr Śląski im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach, 16 lutego 2025 [dostęp 2025-02-16] .
- ↑Zabytki: Restauracja „U Wnuka” [online], z-ne.pl [dostęp 2011-07-12] .
- ↑Historia kompleksu domów Wnuków przy ulicy Kościeliskiej 8, za-wnukiem.pl [zarchiwizowane 2015-10-17] .
- ↑MarekM. Podhajski MarekM.,MagdalenaM. Adamek-Kurgan MagdalenaM.,Kompozytorzy polscy 1918–2000: praca zbiorowa. T. 2. Biogramy, Gdańsk: Wydawnictwo Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku, 2005, s. 1092,ISBN 978-83-89444-82-0,OCLC 749791686 [dostęp 2020-02-06] .
- ↑4 utwory muzyki najnowszej, które warto poznać w lutym [online], pwm.com.pl, 5 lutego 2024 [dostęp 2024-02-25] .
W dniu zaprzysiężenia | |
---|
Późniejsi członkowie rządu | |
---|
- kursywa – ministrowie odwołani przed końcem istnienia rządu