 | |||
| Pełne imię i nazwisko | Jerzy Janusz Kropiwnicki | ||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 5 lipca 1945 | ||
| Minister rozwoju regionalnego i budownictwa | |||
| Okres | od 16 czerwca 2000 | ||
| Przynależność polityczna | |||
| Minister-członek Rady Ministrów | |||
| Okres | od 31 października 1997 | ||
| Przynależność polityczna | |||
| Minister-kierownik Centralnego Urzędu Planowania | |||
| Okres | od 11 lipca 1992 | ||
| Przynależność polityczna | |||
| Poprzednik | |||
| Następca | |||
| Minister pracy i polityki socjalnej | |||
| Okres | od 23 grudnia 1991 | ||
| Przynależność polityczna | |||
| Poprzednik | |||
| Następca | |||
| Prezydent Łodzi | |||
| Okres | od 19 listopada 2002 | ||
| Przynależność polityczna | |||
| Poprzednik | |||
| Następca | Tomasz Sadzyński (p.f.) | ||
| Prezes Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego | |||
| Okres | od 2 marca 2002 | ||
| Przynależność polityczna | |||
| Poprzednik | |||
| Następca | |||
| Odznaczenia | |||
      | |||
| |||
| |||
Jerzy Janusz Kropiwnicki (ur.5 lipca1945 wCzęstochowie) – polskiekonomista ipolityk,doktor naukekonomicznych. W latach 2002–2010prezydent Łodzi.
Działaczopozycji demokratycznej w okresiePRL. W latach 1991–1992minister pracy i polityki socjalnej wrządzie Jana Olszewskiego, w latach 1992–1993 minister-kierownikCentralnego Urzędu Planowania wrządzie Hanny Suchockiej, w latach 1997–2000minister-członek Rady Ministrów wrządzie Jerzego Buzka, w latach 2000–2001minister rozwoju regionalnego i budownictwa wtym samym gabinecie, poseł naSejmI iIII kadencji, w latach 2016–2022 członekRady Polityki Pieniężnej.
Syn Emanuela i Janiny[1]. AbsolwentI Liceum Ogólnokształcącego im. Ziemi Kujawskiej we Włocławku[2]. W 1968 ukończył studia na Wydziale Handlu ZagranicznegoSzkoły Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie. Do tego samego roku był członkiemZwiązku Młodzieży Socjalistycznej, następnie należał doZwiązku Nauczycielstwa Polskiego[3].
W 1973doktoryzował się naWydziale Ekonomiczno-SocjologicznymUniwersytetu Łódzkiego[4]. W latach 1968–1981 był pracownikiem naukowym na UŁ, ponownie podjął pracę na tej uczelni w 1989. W latach 1977–1978 i 1990–1991 był stypendystą w Institute for Research on Poverty naUniversity of Wisconsin-Madison[5]. W późniejszych latach zajmował stanowisko profesora wBałtyckiej Wyższej Szkole Humanistycznej w Koszalinie iWyższej Szkole Ekonomiczno-Humanistycznej im. prof. Szczepana A. Pieniążka w Skierniewicach[6]. W pracy naukowej specjalizował się w zagadnieniach dotyczącychmakroekonomii, polityki społeczno-gospodarczej iteorii ekonomii[6].
W 1980 współtworzył struktury„Solidarności” na Uniwersytecie Łódzkim, został ich tymczasowym przewodniczącym. Był członkiem MKZ NSZZ „S” Regionu Ziemia Łódzka, później wiceprzewodniczącym zarządu regionu oraz członkiem Komisji Krajowej związku[4]. W lipcu 1981 wraz zGrzegorzem Palką iAndrzejem Słowikiem należał do organizatorówmarszu głodowego w Łodzi[3]. W tym samym roku uczestniczył w I Krajowym Zjeździe Delegatów związku zGdańsku[4].
W dniu wprowadzeniastanu wojennego został aresztowany, a następnie skazany przez Sąd Wojewódzki w Łodzi na karę 4 lat i 6 miesięcypozbawienia wolności za zorganizowanie akcji protestacyjnej przeciwko stanowi wojennemu. W wyniku rewizji karę tę podwyższono do 6 lat[4]. Karę odbywał w zakładach karnych wHrubieszowie iBarczewie, gdzie prowadziłstrajk głodowy[4]. Był objęty opiekąAmnesty International jakowięzień sumienia. W trakcie izolacji więziennej napisał dwie książki, które następne wydano w podziemiu[4]. W 1984 zwolniono go na mocyamnestii. Od 1985 działał w Duszpasterstwie Ludzi Pracy w Łodzi[4]. Od 1986 kierował Ośrodkiem Badań Społeczno-Zawodowych w Łodzi. W 1987 współtworzył opozycyjną wobecLecha Wałęsy Grupę Roboczą KK domagającą się zwołania Komisji Krajowej NSZZ „S” w składzie z 1981. W 1989 należał do przeciwnikówOkrągłego Stołu[3][4]. W związku z działalnością opozycyjną był rozpracowywany przez funkcjonariuszySłużby Bezpieczeństwa[1].
W latach 1991–1993 sprawował mandat posła naSejm I kadencji, który uzyskał z listyWyborczej Akcji Katolickiej[7]. Zasiadał w klubie parlamentarnymZjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego (ZChN), do którego wstąpił w 1990[4]. Był członkiemKomisji Stosunków Gospodarczych z Zagranicą i Gospodarki Morskiej orazKomisji Polityki Społecznej[7]. Pełnił funkcjęministra pracy i polityki socjalnej wrządzie Jana Olszewskiego (od grudnia 1991 do lipca 1992)[8] oraz ministra-kierownikaCentralnego Urzędu Planowania wrządzie Hanny Suchockiej (od lipca 1992 do października 1993)[9].
Od 1997 do 2001 ponownie zasiadał w niższej izbie polskiego parlamentu jako poseł naSejm III kadencji (wybrany z ramieniaAkcji Wyborczej Solidarność)[10]. W październiku 1997 wszedł w składrządu Jerzego Buzka, obejmując stanowiskaministra bez teki i kierownikaRządowego Centrum Studiów Strategicznych[11]. W trakcie urzędowania głosił poglądu niezgodne z programem gabinetu, w tym ministra finansówLeszka Balcerowicza[12]. W październiku 1999 bez konsultacji ogłosił własną prognozę makroekonomiczną (obejmującą m.in. inflację wyższą niż zakładana przez rząd), co m.in. negatywnie wpłynęło na kurszłotego. W konsekwencji został przymusowo urlopowany przez premieraJerzego Buzka (do grudnia 1999)[3][12]. Przewodniczył następnie polskiej delegacji na specjalnej sesjiZgromadzenia OgólnegoONZ poświęconej kwestiom dotyczącym kobiet[13]. W czerwcu 2000 został powołany na urządministra rozwoju regionalnego i budownictwa, który sprawował do końca funkcjonowania gabinetu w październiku 2001[11]. W grudniu 2000 wbrew wspólnemu stanowisku AWS głosował przeciwko kandydaturze Leszka Balcerowicza na stanowisko prezesaNarodowego Banku Polskiego, w konsekwencji został wykluczony z klubu parlamentarnego tego ugrupowania[12]. W2001 nie uzyskał ponownie mandatu posła, kandydując z ramieniaAWSP[14].
W latach 1991–1993 był wiceprezesem zarządu głównego Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego, funkcję tę pełnił ponownie od 2000. Od 2002 do 2006 zajmował stanowisko prezesa tej partii. W 2003 utworzył nową organizację polityczną pod nazwąChrześcijański Ruch Samorządowy.
W 2000 ustanowiłMedal za Zasługi w Walce o Niepodległość Polski i Prawa Człowieka 13 XII 1981 – 4 VI 1989 wraz z jego kapitułą (ze sobą jako przewodniczącym); sam również został odznaczony tym medalem[15].
Wwyborach samorządowych w 2002 z ramieniaŁódzkiego Porozumienia Obywatelskiego z powodzeniem ubiegał się o urząd prezydenta Łodzi, pokonując w drugiej turzeKrzysztofa Jagiełłę[16]. W tych samych wyborach bez powodzenia ubiegał się o mandat radnegosejmiku łódzkiego z listy komitetuRazem Polsce[17]. W 2004 był współorganizatorem obchodów 60. rocznicy likwidacjiGhetto Litzmannstadt, w ramach których w tym samym roku odsłonięto pomnik na stacji kolejowejRadegast. W trakcie kadencji odmówił wyrażenia zgody na organizacjęParady Wolności. Był przewodniczącym delegacji polskich obserwatorów wEuropejskim Komitecie Regionów[18]. W drugiej turzewyborów samorządowych w 2006 jako kandydat komitetu wyborczegoPiS pokonał przedstawicielaPOKrzysztofa Kwiatkowskiego, uzyskując reelekcję z wynikiem 55,69% głosów[19]. W okresie jego prezydentury w Łodzi swoje placówki otworzyły przedsiębiorstwaPhilips,Gillette iMultiBank, powstałafabryka Della iŁódzki Tramwaj Regionalny, opracowano koncepcje budowyNowego Centrum Łodzi i przebudowydworca Łódź Fabryczna[3].
Był jednym z pomysłodawców organizowania w ŁodziOrszaku Trzech Króli[20]. Podczas jego kadencji prezydent oraz wiceprezydenci występowali na oficjalnych uroczystościach w charakterystycznych szarfach w barwach miejskich z herbem orazmaciejówkach[3]. Był także inicjatorem projektu obywatelskiego przywróceniadnia ustawowo wolnego od pracy wŚwięto Trzech Króli[21]; dwukrotnie koordynował obywatelskie projekty w tej mierze – drugi z nich został uchwalony w 2010[22].W 2009 zebrano około 90 tys. podpisów pod wnioskiem o przeprowadzenie referendum odwoławczego[23], którego inicjatorami byli lokalni działaczeSLD (m.in.Dariusz Joński, Jarosław Berger iSylwester Pawłowski)[24], zarzucający Jerzemu Kropiwnickiemu zły stan ulic i komunikacji, odpowiedzialność za problemyTeatru Nowego w Łodzi, nieudane inwestycje czy też liczne podróże zagraniczne wiążące się z jego nieobecnością w mieście[25]. Prezydent publicznie stwierdził, że nie zaistniały merytoryczne powody do przeprowadzenia referendum[26]. Głosowanie odbyło się 17 stycznia 2010; frekwencja wyniosła 22,2%, wobec czego wyniki głosowania okazały się wiążące[27]. Według oficjalnych rezultatów ponad 95% głosujących opowiedziało się za przedterminowym odwołaniem Jerzego Kropiwnickiego[28]. Urząd prezydenta Łodzi sprawował do 22 stycznia 2010, odchodząc z dniem ogłoszenia wyników referendum wDzienniku Urzędowym Województwa Łódzkiego[29].
We wrześniu 2010 został doradcą prezesaNarodowego Banku PolskiegoMarka Belki[30]. Wwyborach w 2015 wystartował do Senatu IX kadencji z ramieniaPrawa i Sprawiedliwości. Zajął 2. miejsce wśród 4 kandydatów, przegrywając z reprezentującym PORyszardem Bonisławskim[31]. 13 stycznia 2016Senat z rekomendacji PiS powołał go na sześcioletnią kadencję w składRady Polityki Pieniężnej[32] (rozpoczął ją 25 stycznia 2016[5]). Wszedł również w skład Komitetu WspieraniaMuzeum Historii Żydów Polskich Polin w Warszawie[33]. W styczniu 2022 po zakończeniu kadencji w RPP został doradcą prezesa NBPAdama Glapińskiego ds. obserwacji i analizy światowego rynku ropy naftowej i gazu ziemnego[34].
W 1990 prezydent RP na uchodźstwieRyszard Kaczorowski odznaczył go Krzyżem KawalerskimOrderu Odrodzenia Polski[35]. W 2006 prezydentLech Kaczyński nadał mu Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski[36]. W 2017 został odznaczony przez prezydentaAndrzeja DudęKrzyżem Wolności i Solidarności[37][38].
W 2013 został wyróżniony nagrodą „Serce Łodzi”[39]. W 2020 otrzymałOdznakę Honorową za Zasługi dla Województwa Łódzkiego[40].
W 2006 został przyjęty do Zakonu Rycerskiego Świętego Jerzego Męczennika jako członek honorowy tej organizacji. Został również kawaleremZakonu Rycerskiego Grobu Bożego w Jerozolimie[41]. W 2012 odznaczony Krzyżem KomandorskimOrderu Świętego Grzegorza Wielkiego[42].
Żonaty od 1968, ma syna[43]. Był organizatorem pielgrzymek doZiemi Świętej. W 2022 wydał książkę pt.Śladami Rodziny Świętej po Egipcie i Etiopii[43].
| W dniu zaprzysiężenia |
|
|---|---|
| Późniejsi członkowie rządu |
| W dniu zaprzysiężenia |
|
|---|---|
| Późniejsi członkowie rządu |
|
| W dniu zaprzysiężenia |
|
|---|---|
| Późniejsi członkowie rządu |
|
.png)
|
| Ministrowie Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa | |
|---|---|
| Ministrowie Rozwoju Regionalnego i Budownictwa | |
| Ministrowie Budownictwa |
| Do 1815 | |
|---|---|
| Królestwo Polskie | |
| II Rzeczpospolita (1919–1939) | |
| Polska Ludowa (1945–1989) | |
| III Rzeczpospolita (od 1989) |
| Prezes NBP (przewodniczący Rady) |
|
|---|---|
| Członkowie Rady |
|
