.jpg) | |
| Data i miejsce urodzenia | 30 lipca 1941 |
|---|---|
| Data śmierci | 19 maja 2022 |
| Zawód, zajęcie | krytyk filmowy, reżyser, scenarzysta |
Jean-Louis Comolli (ur.30 lipca1941 wPhilippeville, zm.19 maja2022[1]) –francuskikrytyk filmowy, reżyser i scenarzysta, współtwórca nurtu krytyki ideologicznej w refleksji nad filmem. W latach 1965–1973 redaktor pisma „Cahiers du cinéma”, w latach 1966–1971 redaktor naczelny tegoż pisma.
Do Francji wyemigrował w 1961 roku pod wpływem burzliwych wydarzeń związanych zwojną algierską. W 1962 roku pod wpływem pasji do kina rozpoczął współpracę z „Cahiers du cinéma”. Przez pismo został zatrudniony dzięki obszernemu wywiadowi zRolandem Barthes'em. Decydujący wpływ na kształt periodyku zyskał, gdy redakcja wszczęła strajk w wyniku zwolnienia długoletniego szefaCinémathéque Française,Henriego Langlois. Od 1969 roku, kiedy ukazał się numer pisma poświęcony krytyce ideologicznej w kinie, Comolli publikował wraz z Jeanem Narbonim krytyczne teksty poświęcone medium filmowym. Za bazę dla artykułów służyła filozofiamarksistowska, której Comolli był admiratorem[2].
Comolli zakwestionował koncepcję teoretycznąAndré Bazina, wedle której kino miałoby odzwierciedlać istniejącą rzeczywistość. W artykule pod tytułemTechnique et ideologie snuł rozważania na temat związku kina z dyskursem naukowym oraz dominującą ideologią[3]. Celem dociekań Comollego była próba odpowiedzi na pytanie, czy możliwe jest zakwestionowanie dominującego, wpisanego w aparat filmowy spojrzenia na sprawy społeczne. W opinii teoretyka widoczna dla widza część techniczna filmu (na przykład ekran, ujęcie) przesłania niewidoczną część procesu produkcyjnego (nagrywanie ścieżki dźwiękowej, barwienie, cięcia dokonane na materiale źródłowym)[4]. W ujęciu Comollego kino należy analizować przez pryzmat procesów ekonomicznych oraz ideologicznych, które czynią je narzędziem aparatu represji[5].
Comolli, wzorując się naDziga Vertov Groupe, próbował stworzyć „kontrkino” stojące w opozycji do głównego nurtu. Krótkotrwała aktywność kolektywu twórczego pod nazwą Rewolucyjnego Frontu Kulturalnego, zakończona upadkiem w 1973 roku, zniechęciła teoretyka do działalności dziennikarskiej. W 1973 roku odszedł z „Cahiers”[2]. Poświęcił się eksperymentom twórczym, realizując filmy takie jakLa Cecilla (1975),Czerwony cień (L'Ombre rouge, 1981) orazCinéma, de notre temps (1988)[6].