Członek zespołu muzycznegoThe Beatles. Po rozwiązaniu zespołu kontynuował karierę muzyczną zarówno jako solista, jak i współzałożycielTraveling Wilburys. Od końca lat 70. do początku lat 90. działał jako producent filmowy – założona przez niego i jego ówczesnego menadżera, Denisa O’Briana, firmaHandMade Films(inne języki) wyprodukowała takie filmy, jak:Żywot BrianaMonty Pythona,Bandyci czasu (1981) iBrazil (1985)Terry’ego Gilliama orazNiespodziankę z Szanghaju zSeanem Pennem iMadonną. W 1999 Harrison został zaatakowany w swoim domu przez niezrównoważonego Michaela Abrama i raniony kilkakrotnie w płuco nożem.
George Harrison (trzeci od lewej) z resztą zespołu
Był najmłodszym synem Louise (1911-1970) i Harolda Harrisonów[4] (1909-1978). Miał troje starszego rodzeństwa: siostrę Louise (1931-2023[5]) i dwóch braci Harolda (ur. 1934) i Petera (1940-2007). Uczęszczał doLiverpool Institute High School for Boys(inne języki), jednak szkoły nie ukończył[4]. Już w młodym wieku sam nauczył się dobrze grać na gitarze. W wieku 13 lat wraz z bratem Peterem i szkolnym kolegą założył trio rockandrollowe o nazwie The Rebels[4]. W tym okresie porzucił szkołę na rzecz kariery muzycznej[4]. Za namową kolegi szkolnegoPaula McCartneya w 1958 dołączył jako gitarzysta do zespołuThe Quarrymen[6], przekształconego wkrótce wThe Beatles. Występował także z zespołem Lesa Stewarta[7]. Współpracował także z innymi muzykami, m.in. zErikiem Claptonem,Bobem Dylanem orazRavi Shankarem. Wyrażał szczególnie duże zainteresowanie muzyką, filozofią i religią hinduską[8]; jego zasługą była ich popularyzacja w latach 60. na Zachodzie, co wywarło duży wpływ na ruchhippisów. W zespole The Beatles był najlepszym instrumentalistą, grał przede wszystkim na gitarze prowadzącej, wprowadził też do muzyki popularnej hinduskisitar (piosenka „Norwegian Wood [This Bird Has Flown]”). Autorsko pozostawał jednak w cieniu kierującego zespołem duetuLennon/McCartney, toteż niewiele kompozycji Harrisona weszło do repertuaru zespołu (w sumie 22 własne kompozycje na ponad 200 utworów zespołu), były to m.in. „Don't Bother Me(inne języki)”, sarkastyczna „Taxman” (niekiedy uznawana za pierwszą piosenkę antyrządową), orientalna „Within You Without You”, antymieszczański manifest w „Piggies(inne języki)”, „While My Guitar Gently Weeps”, „Here Comes the Sun” czy najsłynniejszy przebój Harrisona – „Something”, będący drugim (po „Yesterday”) najczęściej nagrywanym przez innych wykonawców (m.in.Joe Cocker,Frank Sinatra,Shirley Bassey) utworem Beatlesów.
Jeszcze za czasów Beatlesów wydał dwie płyty solowe. Pierwsza z nich,Wonderwall Music(inne języki) (1968), była płytą instrumentalną, stanowiącą ścieżkę dźwiękową do filmuWonderwall w reżyserii Joe Masotta[9]. Na albumie znalazła się muzyka indyjska, lecz także nawiązania docountry orazpsychodelicznego rocka. Kolejnym wydawnictwem była w znacznym stopniu eksperymentalna płytaElectronic Sound (1969)[10]. Po rozpadzie Beatlesów w1970 wydał trzypłytowy, solowy albumAll Things Must Pass, który został entuzjastycznie przyjęty przez krytykę i publiczność oraz rozszedł się w nakładzie 3 mln egzemplarzy na świecie[11]. Największym przebojem z tego albumu (jak i w całej solowej twórczości Harrisona) była piosenka „My Sweet Lord”, która jednak w późniejszych latach ze względu na kilka nut została uznana częściowo zaplagiat utworu żeńskiego zespołu lat 60. The Chiffons – „He’s So Fine”[12]. Komentarzem Harrisona do tej przykrej historii była sarkastyczna piosenka „This Song” z albumuThirty Three & 1/3(inne języki) (1976), w której gościnnie wystąpiłEric Idle z grupyMonty Python. Towarzyszył jej teledysk, którego akcja toczyła się na sali sądowej (sędzia prowadził rozprawę ze słuchawkami na uszach, sprawiedliwość nosiła przepaskę na oczach etc.).
Harrison był inicjatorem idei charytatywnych koncertów rockowych: 1 sierpnia1971 zorganizował wNowym Jorkukoncert dla głodującego Bangladeszu, z którego pośrednictwem zebrał w sumie 15 mln dol. Dokumentujący to wydarzenie album (wszystkie dochody z niego zostały przeznaczone na pomoc dla mieszkańców tego kraju) otrzymałnagrodę Grammy.
Singel „Give Me Love (Give Me Peace on Earth)” jako druga solowa piosenka Harrisona dotarła do pierwszego miejsca na amerykańskiej liścieHot 100. Jednakże już kolejny album,Dark Horse (1974), choć umiarkowanie popularny wUSA, przepadł na brytyjskich listach przebojów. W tym samym roku, jako pierwszy z Beatlesów, odbył tournée po USA iKanadzie, wraz z Ravi Shankarem, które – pomimo wyprzedanych biletów – nie było jednak udane (głównie z powodu nie najlepszej formy wokalnej artysty: krytycy przemianowali zarówno album, jak i towarzyszącą mu trasę koncertową zDark Horse naDark Hoarse, co można przetłumaczyć jakoMroczne Chrypienie – muzyk miał wówczas kłopoty z gardłem).
Harrison, najbardziej spośród pozostałych członków zespołuThe Beatles, podchodził ironicznie do kultu „Wielkiej Czwórki”, czego przykładem może być umieszczenie na swoim kolejnym albumieExtra Texture (Read All About It) (1975) piosenki nawiązującej do jednej z jego najbardziej znanej kompozycji, pochodzącej z okresu kiedy był Beatlesem – „While My Guitar Gently Weeps”. Jejsequel nosił tytuł „This Guitar (Can’t Keep From Crying)” (nową wersję tej piosenki nagrał zespółDave’a Stewarta –Platinum Weird w2005, wykorzystując niedokończone nagranie z samym Harrisonem jako wokalistą). Innym dowodem na kpiące podejście Harrisona do muzycznej przeszłości jest jego epizodyczna rola dziennikarza w filmie Erica Idle’aThe Rutles – All You Need is Cash (1978), będącym satyrą na The Beatles.
Po śmierci Lennona Harrison nagrał przebój „All Those Years Ago” (1981), poświęcony zastrzelonemu koledze. Utwór, w którego nagraniu wzięli udziałRingo Starr orazPaul McCartney (który po raz pierwszy od czasów rozpadu zespołu wystąpił z George’em), znalazł się na albumieSomewhere in England oraz dotarł do drugiego miejsca na amerykańskiej liście przebojówHot 100. Kolejny album Harrisona pt.Gone Troppo (1982) przeszedł bez echa, do czego przyczyniła się odmowa artysty przy promocji albumu. Triumfalny powrót na pierwsze miejsca list przebojów zapewnił Harrisonowi albumCloud Nine z1987, wyprodukowany we współpracy zJeffem Lynnem. Pochodzący z tej płyty hit „Got My Mind Set on You” dotarł do pierwszego miejsca na liścieHot 100. W następnym roku wraz z kilkoma innymi artystami uformowałsupergrupęTraveling Wilburys, z którą nagrał dwie płyty, cieszące się bardzo dużym powodzeniem (pierwsza zdobyła nagrodęGrammy, druga powstała w1990).
Aktywność Harrisona w latach 90. była znikoma. W1992 wydał albumLive in Japan, będący zapisem bardzo udanej serii koncertów z grudnia 1991, podczas których towarzyszył mu wieloletni przyjacielEric Clapton. W kolejnych latach sporadycznie uczestniczył w sesjach nagraniowych takich wykonawców jakRingo Starr,Bill Wyman czyElectric Light Orchestra. W 1998 do kin IMAX w USA trafił film dokumentalnyEverest, w którym wykorzystano kilka piosenek Harrisona (m.in. „Here Comes the Sun”, „All Things Must Pass” czy „Give Me Love [Give Me Peace On Earth]”).
W 1997 rozpoczął pracę nad kolejną płytą, której jednak nie zdążył ukończyć przed śmiercią. AlbumBrainwashed ukazał się pośmiertnie w 2002. Pochodzący z tego albumu utwór „Marwa Blues” zdobył w 2004 nagrodę Grammy w kategorii Pop –Best Instrumental Performance. Ostatnią nagraną przez Harrisona piosenką była napisana razem z synem, Dhanim, kompozycjaHorse to the Water, która ukazała się na płycieJoolsa HollandaSmall World Big Band w listopadzie2001. Dając wyraz swemu czarnemu poczuciu humoru, scedował prawa autorskie do tej piosenki na rzecz nieistniejącej firmy o nazwie R.I.P. Ltd. („Niech spoczywa w pokoju Sp. z o.o.”).
W sierpniu 1997 zdiagnozowano u Harrisona początkiraka krtani, jednak dzięki szybkiemu zastosowaniuradioterapii zahamowano rozwój choroby[18]. W 2001 nastąpiłyprzerzuty raka najpierw do płuc, następnie do mózgu. Zmarł 29 listopada 2001, jego prochy zostały wrzucone do rzekiGanges wWaranasi[19].
We wrześniu 2007Martin Scorsese oznajmił, że przymierza się do nakręcenia filmu dokumentalnego poświęconego George’owi Harrisonowi[23]. Film został ukończony w roku 2011.
W październiku 2009 w serwisie AbbeyRoad.pl ruszyła akcja zbierania podpisów pod petycją w sprawie nadania jednej z ulic w warszawskimparku Ujazdowskim imienia George’a Harrisona. Akcję poparli m.in.Bartek Chaciński,Piotr Metz iPiotr Baron. Trzy lata później, 26 maja 2011 roku powstała Aleja George'a Harrisona w Warszawie[24].
↑Christopher Hugh Partridge,The re-enchantment of the West: alternative spiritualities, sacralisation, popular culture, and occulture, Continuum International Publishing Group.ISBN 0-567-08269-5, s. 153.
.jpg)
%2c_Hollywood_Boulevard%2c_George_Harrison_--_2012_--_4991.jpg)
