 | |||
| Data i miejsce urodzenia | 22 kwietnia 1947 | ||
|---|---|---|---|
| Minister rolnictwa i gospodarki żywnościowej | |||
| Okres | od 23 grudnia 1991 | ||
| Przynależność polityczna | |||
| Poprzednik | |||
| Następca | Janusz Byliński (p.o.) | ||
| Przewodniczący PSL-PL | |||
| Okres | od 8 marca 1992 | ||
| Przynależność polityczna | |||
| Odznaczenia | |||
 | |||
| |||
| |||
Gabriel Janowski (ur.22 kwietnia1947 wKonstantowie) – polski politykruchu ludowego,doktor nauk rolniczych,nauczyciel akademicki, działacz opozycji wPRL, senatorI kadencji, poseł naSejmI,III iIV kadencji, od 1991 do 1993minister rolnictwa i gospodarki żywnościowej w rządachJana Olszewskiego iHanny Suchockiej, w latach 1992–1999 przewodniczącyPolskiego Stronnictwa Ludowego – Porozumienia Ludowego, od 2001 do 2014Przymierza dla Polski, a w latach 2019–2020Jedności Narodu.
W trakcie studiów za udział w zorganizowaniu protestów w czasiewydarzeń marcowych 1968 wSzkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego został relegowany z tej uczelni i skierowany do kompanii karnej. Uniknął wcielenia do wojska, ukrywając się przez kilka tygodni. Studia ostatecznie ukończył na Wydziale Ogrodniczym SGGW w 1970, tam też obroniłdoktorat. Następnie został wykładowcą na tej uczelni. W 1980 powołał opozycyjny wobec władzy państwowej Związek Zawodowy Producentów Rolnych, w marcu 1981 został jednym z liderówNSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność”.
Po wprowadzeniustanu wojennego został 13 grudnia 1981 aresztowany i internowany w więzieniu naBiałołęce, skąd w sierpniu 1982 przeniesiono go do obozu internowania wStrzebielinku. Przebywał tam do 18 listopada 1982. W 1983 był współzałożycielem Duszpasterstwa Rolników. Działał również w Warszawskim Towarzystwie Gospodarczym, którego wiceprzewodniczącym został w 1986.
W 1989 uczestniczył w obradach podstolikówOkrągłego Stołu. W tym samym roku został wiceprzewodniczącym Tymczasowej Krajowej Rady reaktywowanego NSZZ RI „Solidarność”, a następnie przewodniczącym rady krajowej, funkcję tę pełnił do 1992.
W latach 1989–1991 z ramieniaKomitetu Obywatelskiego sprawował mandat senatora zwojewództwa siedleckiego. Zasiadał wówczas w Komisji Gospodarki Narodowej, Komisji Rolnictwa i Komisji Ustawodawstwa Gospodarczego.
Od 1991 do 1993 był posłem na Sejm z okręgubialskopodlasko-siedleckiego. Wwyborach parlamentarnych z 1991 uzyskał 49 106 głosów. Pełnił również od 23 grudnia 1991 do 8 kwietnia 1993 funkcjęministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej w rządach Jana Olszewskiego i Hanny Suchockiej. W latach 1992–1999 był prezesem powstałej na bazie komitetu wyborczego PL i środowisk związkowychPolskiego Stronnictwa Ludowego – Porozumienia Ludowego. W 1993 razem ze swoim ugrupowaniem znalazł się poza parlamentem. W 1996 został przewodniczącym rady politycznej Porozumienia Konserwatywno-Ludowego „Chadecja” (krótko działającego sojuszu PSL-PL,KK iPChD)[1].
W1997 po czteroletniej przerwie powrócił do Sejmu; został wówczas liczbą 22 620 głosów wybrany na posła z listyAkcji Wyborczej Solidarność, z której odszedł w trakcie kadencji. W kwietniu 2001 założył nowe niewielkie ugrupowanie polityczne pod nazwąPrzymierze dla Polski[2], którego działacze wkolejnych wyborach kandydowali z listLigi Polskich Rodzin. W tych wyborach po raz trzeci uzyskał liczbą 21 651 głosów mandat poselski wokręgu siedleckim. 19 października 2001 bez powodzenia ubiegał się o stanowisko wicemarszałka Sejmu z ramienia LPR[3] (otrzymał 115 głosów). Pełnił funkcję wiceprzewodniczącego klubu parlamentarnego tej partii. 20 grudnia 2002 wystąpił z klubu LPR[4]. W trakcie tej kadencji zasiadał w Komisji Europejskiej iKomisji Skarbu Państwa. Jako poseł sprzeciwiał się prywatyzacji polskich cukrowni, sektora bankowego, energetycznego orazPZU.
16 stycznia 2000 przed debatą na temat odwołania ministra skarbu państwaEmila Wąsacza na korytarzu sejmowym – jak określił to jego rzecznik prasowy – „zachowywał się ekscentrycznie”. Według depeszyPAP wykonał m.in. dziesięć skoków w miejscu, głośno je licząc, całował po rękach kobiety i mężczyzn, niektóre osoby klepał po ramieniu[5]. Gabriel Janowski twierdził, że było to spowodowane środkami odurzającymi podanymi mu jako rzekome środki wzmacniające przez lekarzaZygmunta Hortmanowicza, który następnie w takim stanie zaciągnął go przed kamery doSali Kolumnowej[6]. W ramach protestu przeciwko polityce prywatyzacyjnej ministra skarbu państwaWiesława Kaczmarka okupował mównicęSejmu, próbował wygłaszać przemówienia niezgodne z ustalonym porządkiem obrad, a 20 grudnia 2002 zostawił na mównicy woreczek, mówiąc, że jest to „wąglik, rózgi na prezydenta i premiera, lista z nazwiskami zdrajców ojczyzny i setki listów od osób z informacjami o rozkradaniu majątku narodowego”[7].
W 2005 jako przewodniczący Przymierza dla Polski był współtwórcąRuchu Patriotycznego[8] i został szefem jego sztabu wyborczego. 13 września 2005 stanął na czele trzyosobowegokoła poselskiego Ruch Patriotyczny. W tym samym roku próbował również wystartować wwyborach prezydenckich, jednak nie zdołał zebrać wymaganych 100 tys. podpisów. Nie został też ponownie wybrany do Sejmu. W 2007 bez powodzenia kandydował w przedterminowych wyborach parlamentarnych z ramienia PdP doSenatu, a w 2009 bezskutecznie ubiegał się o mandat wParlamencie Europejskim z listyPrawa i Sprawiedliwości wokręgu mazowieckim (otrzymał 20 907 głosów)[9].
W 2010 ogłosił swój start wprzedterminowych wyborach prezydenckich, jednak nie zebrał wymaganej do rejestracji liczby podpisów, poparł następnieKornela Morawieckiego[10]. Wwyborach samorządowych w 2010 bez powodzenia ubiegał się o mandat radnegoSejmiku Województwa Mazowieckiego z ramieniaKrajowej Wspólnoty Samorządowej[11].
Wwyborach parlamentarnych w 2011 również bezskutecznie kandydował do Senatu z ramienia PdP w okręgu ostrołęckim, otrzymując 13 809 głosów (tj. 10,4%)[12]. Jego partia została wykreślona z ewidencji 29 maja 2014[13]. Wwyborach do Parlamentu Europejskiego w 2019 znalazł się na ostatnim miejscu jedynej zarejestrowanej listyJedności Narodu[14]. Następnie przystąpił do tej partii i został jej prezesem[15], pełniąc tę funkcję do 2020. W2023 wystartował do Senatu z ramieniaZjednoczenia Chrześcijańskich Rodzin[16]. W 2024 był natomiast kandydatem PiS w kolejnychwyborach europejskich[17].
| Wybory | Komitet wyborczy | Organ | Okręg | Wynik | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1989 | Komitet Obywatelski „Solidarność” | Senat I kadencji | woj. siedleckie | 140 032 (61,13%) [18] | |
| 1991 | Porozumienie Ludowe | Sejm I kadencji | nr 26 | 49 106 (19,72%)[19] | |
| 1993 | Sejm II kadencji | nr 39 | 15 092 (7,09%) [20] | ||
| 1997 | Akcja Wyborcza Solidarność | Sejm III kadencji | 22 620 (11,12%)[21] | ||
| 2001 | Liga Polskich Rodzin | Sejm IV kadencji | nr 18 | 21 651 (6,78%)[22] | |
| 2005 | Ruch Patriotyczny | Sejm V kadencji | 3061 (1,03%)[23] | ||
| 2007 | Przymierze dla Polski | Senat VII kadencji | nr 17 | 22 495 (6,11%)[24] | |
| 2009 | Prawo i Sprawiedliwość | Parlament Europejski VII kadencji | nr 5 | 20 907 (5,39%)[9] | |
| 2011 | Przymierze dla Polski | Senat VIII kadencji | nr 46 | 13 809 (10,44%)[12] | |
| 2019 | Jedność Narodu | Parlament Europejski IX kadencji | nr 5 | 388 (0,05%)[14] | |
| 2023 | Zjednoczenie Chrześcijańskich Rodzin | Senat XI kadencji | nr 39 | 18 539 (10,87%)[16] | |
| 2024 | Prawo i Sprawiedliwość | Parlament Europejski X kadencji | nr 5 | 9055 (1,26%)[17] | |
| W dniu zaprzysiężenia |
|
|---|---|
| Późniejsi członkowie rządu |
| W dniu zaprzysiężenia |
|
|---|---|
| Późniejsi członkowie rządu |
|
