Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Dżakarta

Na mapach:Ziemia6°10′30″S 106°49′43″E/-6,175000 106,828611
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Specjalny Region Stołeczny Dżakarta
Daerah Khusus Ibukota Jakarta
Ilustracja
Od góry i od lewej: ratusz, rondo Hotelu Indonezja, panorama,stadion Gelora Bung Karno, Park Miniatur Piękna Indonezja, Monumen Nasional, pałac Merdeka,meczet Istiqlal
HerbFlaga
HerbFlaga
Dewiza:sanskrytJaya Raya
(pol. Zwycięska i Wielka)
Państwo

 Indonezja

Prowincja

Dżakarta

Data założenia

397

Gubernator

Heru Budi Hartono

Powierzchnia

661,52 km²

Wysokość

16[1] m n.p.m.

Populacja
• liczba ludności


10 562 088
(2020)

Nr kierunkowy

0 21

Kod pocztowy

1xxx0

Tablice rejestracyjne

B

Podział miasta

5 miast, 1 regencja

Położenie na mapie Indonezji
Mapa konturowa Indonezji, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Specjalny Region Stołeczny Dżakarta”
Ziemia6°10′30″S 106°49′43″E/-6,175000 106,828611
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Dżakarta (indonez. Jakarta, dawn.Batavia) –stolica i największe miastoIndonezji, w północno-zachodniej częściJawy,dziewiąta aglomeracja świata z 31 760 000 mieszkańców[2].

Nazewnictwo

[edytuj |edytuj kod]
Wikipedia:Weryfikowalność
Ta sekcja od 2025-03 wymagazweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formieprzypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w sekcji mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach:Encyklopedia PWN •Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych •BazHum •BazTech •RCIN • Internet Archive (texts /inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się wdyskusji tej sekcji.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon{{Dopracować}} z tej sekcji.

Wcześniejsze nazwy miasta to:Sunda Kelapa (397–1527),Jayakarta (1527–1619),Batavia (1619–1942) orazDjakarta (1942–1972).

Geografia

[edytuj |edytuj kod]

Dżakarta jest położona na północno-zachodnim wybrzeżuJawy, przy ujściu rzekiCiliwung dozatoki Dżakarta, która jest częściąMorza Jawajskiego. Północna część Dżakarty jest równinna i leży na wysokości ok. 8 mn.p.m. Jest to przyczyną częstego zalewania miasta wodami morskimi. Południowa część jest pagórkowata. Przez miasto przepływa ok. 13 rzek, głównie płynących z południa w stronę Morza Jawajskiego. Najważniejszą rzeką jest Ciliwung, która dzieli miasto na części wschodnią i zachodnią.

Klimat

[edytuj |edytuj kod]

Zgodnie zklasyfikacją klimatyczną Köppena, Dżakarta charakteryzuje się gorącym i wilgotnymrównikowym klimatemsawann (Aw)[3]. Środek pory wilgotnej wypada w styczniu (z miesięcznymi opadami równymi 350 milimetrów), natomiast suchej przypada w sierpniu (średnie miesięczne opady równe 60 milimetrów)[4]. Przez cały rok w mieście występuje wysoka wilgotność powietrza z dzienną temperaturą wahającą się pomiędzy 24 i 34 °C[5].

Historia

[edytuj |edytuj kod]
Batavia, Holenderskie Indie Wschodnie, 1661

Miasto zostało założone pod koniec IV w. jako Sunda Kelapa. W 1527 r. znalazło się pod kontrolą sułtanatuBantam (wówczas zmieniono jego nazwę naJayakarta).[potrzebny przypis]

Pod koniec XVI w. naJawie pojawili się Holendrzy. W 1619 r. Holendrzy pod dowództwemJana Pieterszoona Coena zdobyli miasto i założyli na jego terenie twierdzęBatavia, która stała się główną siedzibą holenderskiejKompanii Wschodnioindyjskiej i kolonii holenderskiej Indii Wschodnich, nazywane też Djakarta. W 1740 r. miała tu miejsce masakra chińskiej ludności, nazwanaBatavia 1740[6]. Silne trzęsienie ziemi zniszczyło miasto w 1699 r. Po kilku latach w rękach brytyjskich w 1814 r. Batavia powróciła w ręce Holendrów.

W okresie 1942–1945 miasto znajdowało się pod okupacją wojskjapońskich. PoII wojnie światowej, mimo ogłoszenia niepodległości, miasto zostało zajęte przezHolandię. Dopiero w 1949 r. miasto znalazło się w niepodległejIndonezji i stało się jej stolicą.W 1950 r. nazwa stolicy została przemianowana na Dżakartę[potrzebny przypis].

Administracja

[edytuj |edytuj kod]
Dżakarta
Widok na wysokościowce Dżakarty w nocy – w środkuWisma 46, 2011
Bakrie Tower – jeden z wyższychwieżowców w Dżakarcie

Oficjalnie Dżakarta nie jest miastem, aleprowincją ze specjalnym statusem stolicyIndonezji. Miasto jest administrowane tak, jak każda inna prowincja indonezyjska. Przykładowo Dżakarta magubernatora (zamiastburmistrza) i jest podzielona na kilka podregionów, z których każdy ma swój system administracyjny. Dżakarta, jako prowincja, jest podzielona na 5miast (kota), wcześniejgminy, każda kierowana przez burmistrza, i jednąkabupaten zarządzaną przezbupati. W sierpniu 2007 Dżakarta przeprowadziła pierwsze wybory, wyłaniające gubernatora. Wybory wygrał Fauzi Bowo. Wcześniej gubernatorzy byli wybierani przez lokalny parlament. Głosowanie jest częścią planu decentralizacji kraju, pozwalającej na bezpośrednie wybory lokalne na kilku obszarach[7].

Lista miast Dżakarty:

Jedyną regencją Dżakarty są:

Gospodarka

[edytuj |edytuj kod]
Wikipedia:Weryfikowalność
Ta sekcja od 2025-03 wymagazweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formieprzypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w sekcji mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach:Encyklopedia PWN •Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych •BazHum •BazTech •RCIN • Internet Archive (texts /inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się wdyskusji tej sekcji.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon{{Dopracować}} z tej sekcji.

Najbardziej charakterystyczne punkty miasta toGiełda Papierów Wartościowych,Centralny Bank Indonezyjski orazMonumen Nasional (Tugu Monas). Miasto jest siedzibąASEAN. W mieście są dwa czynne porty lotnicze:Soekarno-Hatta iHalim Perdanakusuma oraz nieużywany jużKemayoran. W Dżakarcie odbyły sięIgrzyska Azjatyckie 1962 oraz wyboryMiss World 2013.

Kultura

[edytuj |edytuj kod]

Jako gospodarcza i polityczna stolica Indonezji, Dżakarta przyciąga wielu imigrantów, zarówno z zagranicy, jak i z kraju. Wielu imigrantów przybywa z innych części wyspy, wprowadzając ze sobą wpływy językowe o podłożujawajskim isundajskim, a także tradycyjne jedzenie i zwyczaje.

Potoczna nazwa miasta to „DużyDurian”.

MianemBetawi (orang Betawi) określa się potomków ludzi żyjących wokół Batawii (nazwa Dżakarty podczas ery holenderskiego kolonializmu), i którzy rozpoznawani są jako plemię pochodzące z XVII–XIX wieku. Betawi są głównie potomkami różnych grup etnicznych pochodzących zAzji Południowo-Wschodniej, którzy przybyli do Batawii w poszukiwaniu pracy. Język i kultura tych imigrantów odróżnia ich od imigrantówsundajskich orazjawajskich. Ich język stanowi formęmalajskiego z wpływami leksykalnymi o podłożu jawajskim, chińskim i arabskim. Dżakarcki dialektjęzyka indonezyjskiego jest luźno oparty najęzyku betawi[9][10].

Od wielu wieków w Dżakarcie mieszka również znaczna społecznośćchińska. Oficjalnie stanowią oni 6% populacji Dżakarty, choć liczba ta może być niedoszacowana[11].

W Dżakarcie znajduje się kilka centrów kulturalnych, takich jakPlaza Senayan. Muzykę tradycyjną, także przedstawieniawayang (teatr) oraz z użyciemgamelan, można często znaleźć w ekskluzywnych hotelach. Jako największe miasto i stolica kraju, Dżakarta przyciąga narodowe talenty, które mają nadzieję znaleźć tu szerszą publikę i sukces.

Jednakże kultura Betawi jest rzadko spotykana w samej Dżakarcie. Znacznie łatwiej jest napotkać ślub oparty na kulturze jawajskiej bądź Minang niż ceremonię zaślubin opartą na kulturze Betawi. Podobnie łatwiej jest usłyszeć jawajski gamelan niżGambang Kromong (połączenie muzyki Betawi z muzyką chińską) czy teżMarawis (połączenie muzyki Betawi z muzyką jawajską). Mimo to niektóre festiwale, takie jakJaksa Festival orazKemang Festival starają się promować muzykę Betawi poprzez zapraszanie do występów ich artystów[12].

Zabytki i atrakcje turystyczne

[edytuj |edytuj kod]

Miasta partnerskie

[edytuj |edytuj kod]
Wikipedia:Weryfikowalność
Ta sekcja od 2025-03 wymagazweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formieprzypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w sekcji mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach:Encyklopedia PWN •Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych •BazHum •BazTech •RCIN • Internet Archive (texts /inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się wdyskusji tej sekcji.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon{{Dopracować}} z tej sekcji.

Ludzie związani z Dżakartą

[edytuj |edytuj kod]
 Z tym tematem związana jest kategoria:Ludzie związani z Dżakartą.

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. Jakarta (Indonesia). Norwegian Meteorological Institute and Norwegian Broadcasting Corporation 2007-2015. [dostęp 2016-06-11]. (ang.).
  2. Demographia World Urban Areas [online], Demographia, kwiecień 2019 [dostęp 2020-01-02] (ang.).
  3. MichaelM. Pidwirny MichaelM.,Tropical Moist Climates – A Climate Type [online], The Encyclopedia of Earth [dostęp 2014-11-22] [zarchiwizowane zadresu 2016-03-04] (ang.).
  4. PeterP. Turner PeterP.,Java (1st edition), Melbourne: Lonely Planet Publications, 1997,37,ISBN 0-86442-314-4 .
  5. Pogoda w Dżakarcie [online] [dostęp 2009-07-17] .
  6. General Information [online], embassy.qa [dostęp 2021-06-11] .
  7. Dżakarta przeprowadza historyczne wybory [online] [dostęp 2009-07-17] .
  8. Liczba ludności w poszczególnych miastach [online] [dostęp 2009-07-17] [zarchiwizowane zadresu 2012-04-08] .
  9. UliU. Kozok UliU.,Indonesian Native Speakers – Myth and Reality [online], 2016 [dostęp 2021-06-10] [zarchiwizowane zadresu 2020-02-19] (ang.).
  10. Thomas Conners, John Bowden, David Gil: Valency classes in Jakarta Indonesian. W: Andrej Malchukov,Bernard Comrie (red.): Valency Classes in the World’s Languages. T. 2: Case Studies from Austronesia, the Pacific, the Americas, and Theoretical Outlook. Berlin: Walter de Gruyter, 2015, s. 941–986, seria: Comparative Handbooks of Linguistics 1/2.DOI:10.1515/9783110429343-003.ISBN 978-3-11-042934-3. (ang.).
  11. TimT. Johnston TimT.,Chinse diaspora:Indonesia [online], BBC News, 3 marca 2005 [dostęp 2009-07-17] .
  12. JacquelineJ. Knörr JacquelineJ.,Kreolität und postkoloniale Gesellschaft. Integration und Differenzierung in Jakarta, Frankfurt: Campus Verlag, 2007,ISBN 978-3-593-38344-6 .
  13. Praca zbiorowa,Podróże Marzeń – Indonezja, wyd. I, Warszawa: Mediaprofit sp. z o.o., 2007, s. 126,ISBN 978-83-60174-66-1 .

Linki zewnętrzne

[edytuj |edytuj kod]
Wikipedia
Wikipedia
Zobacz multimedia związane z tematem:
Dżakarta
Stolice państw Azji
Państwa nieuznawane
na arenie międzynarodowej
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dżakarta&oldid=76332410
Kategorie:
Ukryte kategorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp