W rankingu wszech-czasówligi argentyńskiej River Plate zajmuje pierwsze miejsce[1]. W trakcie istnienia ligi klub zdobył najwięcej punktów, wygrał najwięcej spotkań, najmniej spotkań przegrał, strzelił najwięcej goli i najmniej stracił[2]. W tabeli wszech-czasów rozgrywekCopa Libertadores zespół również zajmuje pierwszą lokatę będąc drużyną z największą liczbą zebranych punktów[3]. W 2000 rokuMiędzynarodowa Federacja Historyków i Statystyków Futbolu uznała River Plate za siódmy najlepszy klub mijającego stulecia[4].
Nazwa klubu pochodzi od angielskiej nazwyestuariumRio de la Plata[5]. Klub posiada dwa przydomki: „Los Millonarios” (Milionerzy) oraz „Gallinas” (Kurczaki)[6]. Barwy klubu to czerwono-białe koszulki, czarne spodenki oraz białe getry. Największym rywalem klubu jestBoca Juniors – mecze obu zespołów nazywane sąSuperclásico. Od 1938 roku stadionem klubu jestEstadio Monumental, na którym rozegrano finałMistrzostw Świata 1978 roku. W 2011 roku, po raz pierwszy w historii, klub spadł dodrugiej ligi argentyńskiej[7]. Trenerem zespołu od listopada 2022 roku jestMartin Demichelis, natomiast funkcję kapitana drużyny pełniEnzo Pérez.
River Plate zostało założone25 maja1901 w dzielnicyPuerto Madero, z połączenia dwóch klubów Santa Rossa i La Rosales[5]. Nazwa zespołu powstała po tym, jak jeden z członków klubu zobaczył robotników fabryki Carboneras Wilson, wyładowujących pudełka z napisem River Plate[9]. Pierwszym prezydentem klubu i zarazem kapitanem drużyny został Leopoldo Bard. W swoich początkowych latach istnienia drużyna kilkukrotnie zmieniał swoją siedzibę, przenosząc się z dzielnicyLa Boca (w tej samej dzielnicy powstał cztery lata później klubBoca Juniors) do Sarandi, by następnie znowu wrócić do La Boca[9].
W 1905 roku klub został przyjęty doArgentyńskiego Związku Piłki Nożnej. Pierwszy mecz w swojej historii River rozegrało 30 kwietnia 1905 roku przeciwko zespołowi Facultad de Medicina (2-3)[10]. Do najwyżej klasy rozgrywkowej klub awansował w 1908 roku po pokonaniuRacing Club. River wygrało barażowe spotkanie (2:1), ale jego wynik nie został uznany przez przeciwników, po tym jak kibice River wtargnęli na boisko, żeby świętować bramkę z piłkarzami. Mecz rozstrzygający odbył się 27 grudnia 1908 - River Plate wygrało spotkanie (7:0)[11], potwierdzając tym swój awans donajwyższej ligi. Debiutanckisezon w I lidze, drużyna zakończyła nadrugim miejscu w tabeli.
W 1914 roku River Plate zdobyło swoje pierwsze trofeum Copa de Competencia Jockey Club, pokonującNewell’s Old Boys (4:0)[12]. W rywalizacji o trofeum, brały udział wszystkie zespoły zrzeszone wAsociación Argentina de Football oraz zespoły z miastaRosario. Zwycięstwo w Copa de Competencia było przepustką do spotkania o TIE Cup, w którym mierzył się ze sobąargentyński zwycięzca Copa de Competencia z jegourugwajskim odpowiednikiem. W spotkaniu rozegranym na stadionieFerro Carril, River pokonałourugwajski Bristol Football Club (1:0)[13], dodając tym samym kolejne trofeum do swojej gabloty.
Wsezonie 1920 River po raz pierwszy zostałomistrzem Argentyny - wygrana ta przerywała serie siedmiu kolejnych mistrzostw zdobytych przezRacing Club. W 1923 roku klub po raz kolejny zmienił swoją siedzibę, przenosząc się do dzielnicy Recoleta, gdzie został wybudowany nowy stadion Estadio Alvear y Tagle. Wyniki klubu na przestrzeni dekady były różne: od dwóch wicemistrzostw zdobytych w sezonach1921 i1922 roku, trzeciego miejsca z1923 roku, do sukcesywnego plasowania się w środku tabeli w późniejszych latach. W ostatnich przed wprowadzeniem profesjonalizmu sezonach1929 i1930, klub dwukrotnie zajął trzecie miejsce.
W sezonie ligowym1930 brało udział aż 36 drużyn, a samerozgrywki trwały ponad rok aż do kwietnia 1931 roku. Po sezonie doszło do publicznej manifestacji piłkarzy, domagających się wprowadzenia profesjonalizmu. 9 maja 1931 dwanaście czołowych drużyn opuściłoAsociación Amateurs i zadeklarowało przejście na profesjonalizm. River wraz zIndependiente, wkrótce dołączyło do protestujących i takim sposobem 31 maja 1931 powstała profesjonalnaLiga Argentina de Football. W 1931 roku do klubu za kwotę 10 000peso dołączyłCarlos Peucelle, a rok później za kwotę 35 000peso klub wzmocniłBarnabe Ferreyra. Transakcja ta była niepobitym przez kolejne siedemnaście lat rekordem transferowy, a klub od tego czasu nosi przydomek Los Millonarios (Milionerzy).
Drużyna River Plate w 1908 roku
Pierwszy sezon po wprowadzeniu profesjonalizmu, klub zakończył na czwartym miejscu, aby jużw następnym roku zdobyć dublet. River wygrało Copa de Competencia oraz zakończyło sezon ligowy napierwszym miejscu ex-aequo zIndependiente. Przed ostatnią kolejką River miało punkt straty doIndependiente. W trakcie ostatniej kolejki wyniki równoległych spotkań były przekazywane widowni na wielkich tablicach. PiłkarzeIndependiente - mimo porażki w swoim spotkaniu - czuli się mistrzami kraju, bo na stadionie widniał nieaktualny wynik spotkania River. Jak się później okazało, osoba zmieniająca wyniki była kibicem River i z premedytacją nie podała informacjo o wyrównującej bramce dla Millonarios[9]. Z racji równej liczby punktów, zarządzono przeprowadzeniedodatkowego spotkania, decydującego o mistrzowskim tytule. River wygrało 3:0 po bramkachFerreyry,Peucelle i Zatelliego, po raz drugi w historii zostającmistrzem Argentyny[14].
Przed sezonem 1934 nowym trenerem został sprowadzony zGymnasia y EsgrimaWęgierEmérico Hirschl. Nowy szkoleniowiec ochoczo stawiał na młodych zawodników, taśmowo wprowadzając ich do pierwszej drużyny. To za jego kadencji zadebiutowaliAdolfo Pedernera iJose Manuela Moreno, którzy z czasem stali się największymi gwiazdami klubu. W 1935 roku włodarze klubu rozpoczęli budowę nowego stadionu, uznając ówczesny Estadio Alvear y Tagle za zbyt mały, żeby zaspokoić rosnące zainteresowanie kibiców. Nowy arena została otwarta 25 maja 1938 roku w dniu święta narodowego[15], a w premierowym spotkaniu gospodarze pokonaliurugwajskiPeñarol Montevideo (3:1)[16].
Prowadzone przezHirschla River zdobyło dwa mistrzostwa kraju w1936 i1937 roku, a w kolejnych dwóch dwa wicemistrzostwa - po czym niespodziewanie - trener opuścił klub. Jego następcą – na krótko – zostałFranz Plattko, który w trakcie swojego pobytu próbował wprowadzić, nieznane na kontynencie ustawienie W-M, ale po przegraniu siedmiu z dwunastu spotkań sezonu został zwolniony.
Lata czterdzieste były dla River niezwykle udane. Wsezonie 1940 klub zajął trzecie miejsce w lidze, abyrok później została mistrzem kraju z czteropunktowa przewagą nadSan Lorezno. Pozycję lidera River zdobyło na dwie kolejki przed końcem, po wygranej zTigres (2:0). W następnej serii gier River mierzyło się z lokalnym rywalemBoca Juniors. Millonarios pokonali przeciwników (5:1), pieczętując tym zwycięstwem kolejnytytuł mistrzowski.
Wsezonie 1954 klub przegrał mistrzostwo kraju zBoca Juniors, ale jużpo roku je odzyskał. W tym okresie do klubu wróciłNestor Raul Rossi, a do pierwszego zespołu został włączonyOmar Sívori. River trwale zdominowało ligowe rozgrywki, zdobywając mistrzostwo kraju przez trzy kolejne sezony. W uznaniu River otrzymało Eva Perón Gold Cup - nagrodę przyznawaną drużynie, która wygra trzy mistrzostwa kraju z rzędu[20]. Utytułowaną drużyną nazwano La Maquinita (małą maszynka), nawiązując tym do legendarnej La Máquiny.
W drugiej połowie lat pięćdziesiątych europejskie kluby zaczęły na masowa skalę sprowadzać latynoskich piłkarzy. W 1956 roku klub sprzedał doPalermo duet napastnikówWaltera Gomez iSantiago Vernazze. Rok później, za kwotę 10 milionów peso doJuventusu Turyn odszedłOmar Sivori. Mistrzostwo zsezonu 1957 było ostatnim na kolejne osiemnaście lat. W 1959 roku z klubu odszedł trenerJose Maria Minella oraz - po dwudziestu latach spędzonych w klubu -Ángel Labruna, zamykający pewien rozdział w historii klubu.
W 1960 rokuAmeryka Południowa doczekała się powstania kontynentalnych, międzyklubowych rozgrywek piłkarskich. Ambicją prezesa klubu Antonio Vespucio Libertiego było rychłe zwycięstwo w rozgrywkach, lecz zamiast tego klub popadł w kilkuletnią niemoc. River kilkukrotnie było bliskie sukcesu, jednak nigdy nie potrafiło rozstrzygnąć rywalizacji na swoją korzyść. Wsezonie 1962 drużyna straciła mistrzostwow przedostatniej kolejce - tracąc pozycję lider po wyjazdowej porażce zBoca Juniors. Wkolejnym sezonie sytuacja się powtórzyła - klub drugi raz z rzędu przegrał w przedostatniej kolejce sezonu zBoca, tym razem w spotkaniu domowym. Wsezonie 1965Boca Juniors kolejny raz odebrało River tytuł mistrzowski, zdobywając go przewagą zaledwie jednego punktu.
W następnym sezonie River kolejny razzafiniszowało drugie, pięć punktów zaRacingiem. Prawdziwa tragedia spotkała klub w rozgrywkachCopa Libertadores. Millonarios wygralirozgrywki grupowe w zarówno w 1/4 jak i 1/2 finału, awansując do finału rozgrywek. Tam spotkali się zurugwajskimPeñarolem. Pierwsze wyjazdowe spotkanie Riverprzegrało (0:2), aby zwyciężyćw rewanżu (3:2). Do rozstrzygnięcia potrzebny był trzeci mecz, rozegrany na neutralnym gruncie wSantiago. River prowadziło dwa do zera, lecz po przerwiePeñarol zdołał wyrównać, by w dogrywce strzelić kolejne dwa bramki. W trakcie następnego spotkania zBanfieldem, przyjezdni kibice chcąc wyśmiać finałową porażkę Millonarios, wypuścili na murawę całe stado kurczaków. Od tego momentu klub nosi drugi przydomek Gallinas (kurczaki)[9].
DrużynaAngela Labruny zdobyła rekordowe trzy tytuły z rzędu
W rozgrywkachCampeonato Nacional 1972 klub uplasował się na drugim miejscu, tym razem przegrywając finałowy baraż zSan Lorezno (1:0).Sezon 1973 drużyna równie zwieńczyła wicemistrzostwem. Do wyłonienia mistrza stworzono dwie grupy, z której dwie najlepsze drużyny mierzyły się z sobą wturnieju finałowym Campeonato Nacional 1973. Millonarios awansowali do turnieju finałowego, w którym uplasowali się na drugim miejscu zaRosario Central[21].
Okres frustracji i porażek zakończył się wraz z powrotem do roli treneraAngela Labruny w 1975 roku. Od początku swojej kadencjiLabruna umiejętnie budował zespół, stawiając na młodych piłkarzy jak:Ubaldo Fillol,Norberto Alosno,Reinaldo Merlo czyDaniel Passarela. Kwestia mistrzowskiego tytułu rozstrzygnęła się w przedostatniej kolejcesezonu 1975. Związek zawodowy piłkarzy domagał się anulowania, ukaranego za stosowanie dopingu zawodnikaBanfield Juana Taverny. W ramach załagodzenia sytuacji, kierownictwo ligi uznało, że spotkania ostatniej kolejki zostaną rozegrane, pod warunkiem, że kluby wystawią zespoły złożone wyłącznie z zawodników, którzy nie ukończyli jeszcze 18 lat[9]. River pokonało w wyjazdowym spotkaniuArgentinos Juniors (0:1) i klub po osiemnastu latach przerwy odzyskał tytułmistrza Argentyny[22].
W sezonie 1976 Millonarios przegrali tytuł mistrzowskiw finałowym spotkaniu przeciwkoBoca Juniors, tracąc jedynego gola w meczu po kontrowersyjnym rzucie wolnym. Sędzia Arturo Iturralde pozwolił na jego wykonania, w momencie gdy bramkarz RiverUbaldo Fillol poprawiał jeszcze mur[9]. Drużyna awansowała dofinału Copa Libertadores, gdzie zmierzyła się zCruzeiro EC. Dwa pierwsze spotkania finałowe nie wyłoniły wygranego. O losach trofeum decydował trzeci, rozstrzygający mecz, który River przegrało (3:2), tracąc decydującego gola na dwie minuty przed końcem regulaminowego czasu gry.
Dwie bolesne porażki nie miała negatywnego wpływu na dalszą grę drużyny. W kolejnych latach Millonarios zaczęli seryjnie wygrywać ligowe tytuły. Zwyciężając w rozgrywkachMetropolitano i Nacional 1979,Metropolitano 1980, River Plate wyrównało ligowy rekord trzech tytułów mistrzowskich z rzędu. W 1981 rokuÁngel Labruna nie zdecydował się na prolongowanie umowy i ostatecznie odchodząc z klubu.
Nowy trener klubuAlfredo Di Stéfano, zdobył z drużynątytuł mistrzowski, ale pozostawił po sobie spaloną ziemie. Szybko popadł w konflikt z liderem pomocyNorberto Alonso, po czym zrezygnował z posady. W trakcie następnych dwóch sezonów klub miał aż sześciu trenerów, a wsezonie 1983 cudem uniknął degradacji - utrzymując się dzięki zasadzie uśrednienie liczy punktów z trzech poprzednich sezonów. Sytuację w klubie poprawiło dopiero zatrudnienieHectora Veiry.
W kolejnych latach Millonarios regularnie wygrywali rozgrywki Apertura i Clausura, pomimo ciągłego wyprzedawania swoich najlepszych zawodników. W ciągu pięciu sezonów od wygraniaCopa Libertadores klub zarobił na transferach przeszło 140 milionów euro, bijąc rekord transferowy sprzedażąJaviera Savioli doFC Barcelony za 35 milinów euro[24].25 maja 2001 klub świętował swoje stulecie - dla uczczenia tego dnia, kibice zorganizowali specjalny pochód, a drużyna rozegrała towarzyskie mecz zPenarolem Montevideo[25].
Mistrzostwo z 2004 roku było ostatnim na kolejne cztery lata. W klubie zapanował chaos – w trakcie dwóch sezonów klub miał sześciu trenerów, a sytuację drużyny pogarszało istnienie tabeli spadkowa, biorącej średnią punktów z trzech ostatnich sezonów. Za kadencjiDiego Simeone, River wygrało rozgrywkiClausura 2008, by w kolejnychAperatura 2009 zająć ostatnie. W kolejnych sezonach River plasowało się na miejscach:czternastym,trzynastym,czwartym idziewiątym, by na koniec sezonu 2010/11zając siedemnaste w tabeli spadkowej. Wbarażowym dwumeczu Millonarios przegrali zBelgrano Cordoba i po raz pierwszy w historii spadli na drugi poziom rozgrywkowy.
W 2018 Millonarios po raz szósty zagrali w finaleCopa Libertadores, gdzie spotkali z lokalnym rywalemBoca Juniors. Pierwsze spotkanie finałowe zakończyło się wynikiem (2:2), a River dwukrotnie wyrównywało wynik spotkania. Drugi mecz finałowy miał odbyć się 24 listopada, ale po ataku pseudokibiców, federacjaCONMEBOL w którym zdecydowała, że spotkania rewanżowe odbędzie się poza Argentyną[27]. Ostatecznie spotkanie odbyło się 9 grudnia naEstadio Santiago Bernabeu wMadrycie. Pierwszą bramkę w meczu zdobyłoBoca Juniors i prowadziło do 68 minuty, kiedyLucas Pratto wyrównał stan gry. W dogrywce River odwróciło losy spotkania zdobywając dwa gole, które wygrać mecz.
Rok później River ponownie zagrało wfinale Copa Libertadores, gdzie spotkało się zbrazylijskimFlamengo. Millonarios prowadzi przez większość cześć spotkania i dominowało mecz, aż do 89 minuty, kiedy toFlamengo wyrównało. Dwie minuty później Brazylijczycy zdobyli zwycięską bramkę, odzierając Millonarios z marzeń o pucharze. W sezonie 2021 River Plate po raz trzydziesty-siódmy zostałomistrzem Argentyny[28].
Uwaga: W latach 1967–1985 mistrzostwa Argentyny były rozgrywane dwa razy do roku w formule Metropolitano i Nacional, a od sezonu 1991/92 były rozgrywane dwa razy do roku w formule Apertura (otwierające: sierpień – grudzień) i Clausura (zamykające: luty – lipiec).
W momencie powstania klub nie miał swojego herbu. Stworzenie pierwszego historycy datują na 1918 rok[29]. Na przestrzeni lat logo ulegało wielu modyfikacjom, niezmiennie widniały na nim inicjały klubu CARP (Club Atlético River Plate). W czasach prezydentury Hugo Santilli klub umieszczał na swoich strojach drugi emblemat – lwa wystającego ze stadionuMonumental. Po odejściu Santilli ze stanowiska lew został wycofany ze strojów[29][30].
1928
1931
1933
1941
1947
1969
1993
1998
2006
Tradycyjnymi barwami River Plate jest biały i czerwony. Nie ma jednak wytłumaczenia, dlaczego zdecydowano się na wybór takich kolorów[31]. W pierwszych latach istnienia klub nosił białe koszulki – wiele wskazuje, że dołożono czerwony pas po przekątnej, aby odróżnić się od lokalnej drużyny Villa Devoto, która również grała cała na biało[31]. Od 1909 do 1932 roku klub używał białych koszulek w czerwono-czarne pionowe pasy, które potem zostały przemianowane na stroje wyjazdowe[31].
1901–02
1902–06
1907–09
1921–31
1940–47
1947–65
1972–82
1985–86
1995–96
2010–11
2014–16
Trzeci komplet strojów na przestani lat często ulegał zmianie. W latach dwudziestych XX wieku używano niebieskich koszulek podkreślających ich przyjaźń z Belgrano, a w sezonie 1996/97, klub wykorzystywał bordowe koszulki, nawiązujące do barwwłoskiegoTorino[31]. W sezonie 2016 trzeci komplet był pomarańczowy, nawiązując do koloru piłki jaką dwa gole w wyjazdowymSuperclassico sezonu1985/1986 zdobyłNorberto Alonso[31].
Motto klubu wyraża się"w trzech G" - Ganar (wygrać),Gustar (grać dobrze)y Golear (zwyciężyć największą liczbą goli)[32]. Klub posiada największy fanklub kibicowski wAmeryce Południowej i ósmy największy na świecie. Liczbę zrzeszonych fanów szacuje się na około 155 000 osób[33]. Drużyna posiada swoje grupy kibicowskie w kilku prowincjach Argentyny oraz kilka innych, działających w innych państwach m.in. wHiszpanii,Włoszech,Anglii,Australii,USA iNowej Zelandii[34].
Największym rywalem zespołu jestBoca Juniors, spotkania obu drużyn nazywane sąSuperclásico. Kibice River utrzymują przyjacielskie relację z sympatykamiDeportivo Morón iCA Belgrano oraz włoskiegoTorino. River Plate był pierwszym klubem, który pomógł włoskiej drużynie, która wkatastrofie lotniczej na wzgórzu Superga straciła cały zespół. Ówczesny prezydent klubu Antonio Vespucio Liberti wyruszył wraz z zespołem doWłoch, gdzie rozegrał spotkanie, z którego zysk został przekazany na odbudowę drużyny[35]. Zażyłe relację obu zespołów trwają do dziś - wyjazdowe koszulkiTorino w sezonie 2021/22 mają o naszyty emblemat dedykowany River Plate[36].
Patronem obiektu od 1986 roku jest były prezes klubu Antonio Vespucio Liberti, który odpowiadał za kupno działki pod budowę stadionu[37]. Na obiekcie znajdują się również: kort tenisowy, boisko do koszykówki, sala teatralna, akademik dla juniorów i klubowe muzeum[37]. Na przestrzeni lat obiekt przeszedł szereg modernizacji min. w 1958 roku dobudowano wschodnia trybunę, sfinansowana ze sprzedażyOmara Sívoriego doJuventusu[38]. Ostatnia modernizacja miała miejsce na przełomie 2020 i 2021 roku. Zlikwidowano wówczas bieżnie wokół boiska, stawiając w jej miejsce kolejne rzędy trybun[37].
.jpg)
.png)
.png)
.svg)
_-_El_Gr%25C3%25A1fico_2297.jpg)
_-_El_Gr%25C3%25A1fico_1787.jpg)
