| Boana |
| Gray, 1825[1] |
|
Przedstawiciel rodzaju –B. xerophylla |
| Systematyka |
| Domena | eukarionty |
|---|
| Królestwo | zwierzęta |
|---|
| Typ | strunowce |
|---|
| Podtyp | kręgowce |
|---|
| Gromada | płazy |
|---|
| Rząd | płazy bezogonowe |
|---|
| Podrząd | Neobatrachia |
|---|
| Rodzina | rzekotkowate |
|---|
| Podrodzina | Hylinae |
|---|
| Rodzaj | Boana |
|---|
| Typ nomenklatoryczny |
Rana boansLinnaeus, 1758 |
| Synonimy |
|---|
- HysaplesiaBoie, 1826[2]
- Hylaplesia[a] –Boie, 1826[3]
- HypsiboasWagler, 1830[4]
- AuletrisWagler, 1830[5]
- LobipesFitzinger, 1843[6]
- HypsipsophusFitzinger, 1843[6]
- PhyllobiusFitzinger, 1843[6]
- CentrotelmaBurmeister, 1856[7]
- HylomedusaBurmeister, 1856[8]
- Cinclidium[b]Cope, 1867[9]
- CophomantisPeters, 1870[10]
- Cincloscopus[c]Cope, 1871[11]
|
|
| Gatunki |
|---|
99 gatunków + 2 o statusie nomina inquirenda – zobacz opis w tekście |
|
|
|
Boana –rodzajpłazów bezogonowych zpodrodzinyHylinae w obrębierodzinyrzekotkowatych (Hylidae).
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w tropikachAmeryki Środkowej iPołudniowej odNikaragui doArgentyny, zamieszkuje równieżTrynidad i Tobago[12].
Rodzaj zdefiniował w 1825 roku angielskizoologJohn Edward Gray w artykule poświęconym rodzajom gadów i płazów wraz z opisem niektórych nowych gatunków, opublikowanym w czasopiśmieAnnals of Philosophy[1].Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) rzekotka wielka (R. boana).
- Boana: epitet gatunkowyRana boansLinnaeus, 1758;łac. boans ‘ryczący’, odboo ‘ryczeć’[1].
- Hysaplesia: rodzajHylaLaurenti, 1768;gr. πλησιοςplēsios ‘sąsiedztwo, w pobliżu’, od πελαςpelas ‘blisko’, od πελαζωpelazō ‘zbliżyć się’[13]. Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie): „Hyla punctataDaudin” (=Calamita punctatusSchneider, 1799)[14].
- Hypsiboas: gr. ὑψιβοαςhupsiboas ‘głośno krzycząca żaba’[4]. Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie):Hyla palmataDaudin, 1802 (=Rana boansLinnaeus, 1758)[15].
- Auletris: gr. αυλητριςaulētris ‘fletnistka, flecistka’[5]. Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie):Rana boansLinnaeus, 1758[16].
- Lobipes: łac.lobus ‘płat’[17];pes,pedis „stopa”, od gr. πουςpous, ποδοςpodos ‘stopa’[18]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie):Hyla palmataDaudin, 1801 (=Rana boansLinnaeus, 1758).
- Hypsipsophus: gr. ὑψιhupsi ‘na wysokości, wysoko’[19]; ψοφοςpsophos ‘hałas’[20]. Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie):Hyla xerophillaDuméril &Bibron, 1841 (=Hyla crepitansWied, 1824)[15].
- Phyllobius: gr. φυλλονphullon ‘liść’[21]; βιοςbios ‘życie’[22]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie):Hyla albomarginataSpix, 1824.
- Centrotelma: gr. κεντρονkentron ‘ostry koniec, kolec’[23]; τελμαtelma, τελματοςtelmatos ‘bagno, moczary’[24]. Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie):Hyla infulataWied, 1824 (=Hyla albomarginataSpix, 1824)[15].
- Hylomedusa: rodzajHylaLaurenti, 1768;Meduza (gr. ΜεδουσαMedousa,łac. Medusa), w mitologii greckiej najmłodsza z trzechGorgon[25]. Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie):Hyla crepitansWied, 1825[15].
- Cinclidium: gr. κιγκλιδιςkinklidis ‘szybki, podrygujący ruch’[26]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe):Cinclidium granulatumCope, 1867 (=Rana boansLinnaeus, 1758).
- Cophomantis: gr. κωφοςkōphos ‘tępy, stępiony’; μαντιςmantis, μαντεωςmanteōs ‘żaba drzewna’[10]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe):Cophomantis punctillataPeters, 1870 (=Hyla geographicaSpix, 1824).
- Cincloscopus: gr. κιγκλιςkinklis, κιγκλιδοςkinklidos ‘otwarcie’[26]; σκοποςskopos ‘poszukiwacz’, od σκοπεωskopeō ‘badać’[27].
Do rodzaju należą następujące gatunki[12]:
- Boana aguilari(Lehr,Faivovich &Jungfer, 2010)
- Boana albomarginata(Spix, 1824)
- Boana albopunctata(Spix, 1824)
- Boana alemani(Rivero, 1964)
- Boana alfaroi(Caminer &Ron, 2014)
- Boana almendarizae(Caminer & Ron, 2014)
- Boana appendiculata(Boulenger, 1882)
- Boana atlantica(Caramaschi &Velosa, 1996)
- Boana balzani(Boulenger, 1898)
- Boana bandeirantes(Caramaschi &Cruz, 2013)
- Boana beckeri(Caramaschi & Cruz, 2004)
- Boana benitezi(Rivero, 1961)
- Boana bischoffi(Boulenger, 1887)
- Boana boans(Linnaeus, 1758) –rzekotka wielka[28]
- Boana botumirim(Caramaschi, Cruz &Nascimento, 2009)
- Boana buriti(Caramaschi & Cruz, 1999)
- Boana caiapoPinheiro,Cintra,Valdujo,Silva,Martins,Silva &Garcia, 2018
- Boana caingua(Carrizo, 1991)
- Boana caipora(Antunes, Faivovich &Haddad, 2008)
- Boana calcarata(Troschel, 1848)
- Boana callipleura(Boulenger, 1902)
- Boana cambui(Pinheiro,Pezzuti,Leite, Garcia, Haddad & Faivovich, 2016)
- Boana cinerascens(Spix, 1824)
- Boana cipoensis(Lutz, 1968)
- Boana claresignata(Lutz & Lutz, 1939)
- Boana clepsydra(Lutz, 1925)
- Boana cordobae(Barrio, 1965)
- Boana courtoisaeFouquet,Marinho,Réjaud,Carvalho,Caminer,Jansen,Rainha,Rodrigues,Werneck,Lima,Hrbek,Giaretta,Venegas,Chávez & Ron, 2021
- Boana crepitans(Wied-Neuwied, 1824) –rzekotka grzechotka[29]
- Boana curupi(Garcia, Faivovich & Haddad, 2007)
- Boana cymbalum(Bokermann, 1963)
- Boana dentei(Bokermann, 1967)
- Boana diabolica(Fouquet,Martinez,Zeidler,Courtois,Gaucher,Blanc, Lima,Souza,Rodrigues &Kok, 2016)
- Boana ericae(Caramaschi & Cruz, 2000)
- Boana eucharisFouquet, Marinho, Réjaud, Carvalho, Caminer, Jansen, Rainha, Rodrigues, Werneck, Lima, Hrbek, Giaretta, Venegas, Chávez & Ron, 2021
- Boana exastis(Caramaschi & Rodrigues, 2003)
- Boana faber(Wied-Neuwied, 1821)
- Boana fasciata(Günther, 1858)
- Boana freicanecae(Carnaval &Peixoto, 2004)
- Boana geographica(Spix, 1824) –rzekotka geograficzna[28]
- Boana gladiator(Köhler,Koscinski,Padial,Chaparro,Handford,Lougheed &De la Riva, 2010)
- Boana goiana(Lutz, 1968)
- Boana gracilis(Melin, 1941)
- Boana guarinimirimMarinho,Bang,Vidigal &Giaretta, 2022
- Boana guentheri(Boulenger, 1886)
- Boana heilprini(Noble, 1923)
- Boana hobbsi(Cochran &Goin, 1970)
- Boana hutchinsi(Pyburn &Hall, 1984)
- Boana icamiabaPeloso, Oliveira,Sturaro, Rodrigues, Lima,Bitar,Wheeler &Aleixo, 2018
- Boana jaguariaivensis(Caramaschi, Cruz &Segalla, 2010)
- Boana jimenezi(Señaris &Ayarzagüena, 2006)
- Boana joaquini(Lutz, 1968)
- Boana lanciformis(Cope, 1871)
- Boana latistriata(Caramaschi & Cruz, 2004)
- Boana lemai(Rivero, 1972)
- Boana leptolineata(Braun & Braun, 1977)
- Boana leucocheila(Caramaschi &Niemeyer, 2003)
- Boana lundii(Burmeister, 1856)
- Boana maculateralis(Caminer & Ron, 2014)
- Boana marginata(Boulenger, 1887)
- Boana marianitae(Carrizo, 1992)
- Boana melanopleura(Boulenger, 1912)
- Boana microderma(Pyburn, 1977)
- Boana multifasciata(Günther, 1859)
- Boana nigraCaminer & Ron, 2020
- Boana nympha(Faivovich,Moravec,Cisneros-Heredia & Köhler, 2006)
- Boana ornatissima(Noble, 1923)
- Boana palaestes(Duellman, De la Riva &Wild, 1997)
- Boana paranaiba(Carvalho, Giaretta &Facure, 2010)
- Boana pardalis(Spix, 1824)
- Boana pellucens(Werner, 1901)
- Boana picturata(Boulenger, 1899)
- Boana plataneraLa Marca,Escalona, Castellanos,Rojas-Runjaic,Crawford, Señaris, Fouquet, Giaretta &Castroviejo-Fisher, 2021
- Boana poaju(Garcia, Peixoto & Haddad, 2008)
- Boana polytaenia(Cope, 1870)
- Boana pombali(Caramaschi,Pimenta &Feio, 2004)
- Boana prasina(Burmeister, 1856)
- Boana pugnax(Schmidt, 1857)
- Boana pulchella(Duméril &Bibron, 1841)
- Boana punctata(Schneider, 1799)
- Boana raniceps(Cope, 1862)
- Boana rhythmica(Señaris & Ayarzagüena, 2002)
- Boana riojana(Koslowsky, 1895)
- Boana roraima(Duellman &Hoogmoed, 1992)
- Boana rosenbergi(Boulenger, 1898)
- Boana rubracyla(Cochran & Goin, 1970)
- Boana rufitela(Fouquette, 1961)
- Boana secedens(Lutz, 1963)
- Boana semiguttata(Lutz, 1925)
- Boana semilineata(Spix, 1824)
- Boana sibleszi(Rivero, 1972)
- Boana steinbachi(Boulenger, 1905)
- Boana stellae(Kwet, 2008)
- Boana stenocephala(Caramaschi & Cruz, 1999)
- Boana tepuiana(Barrio-Amorós &Brewer-Carías, 2008)
- Boana tetete(Caminer & Ron, 2014)
- Boana ventrimaculataCaminer & Ron, 2020
- Boana wavrini(Parker, 1936)
- Boana xerophylla(Duméril & Bibron, 1841)
Nazwy nieprzypisane do żywej lub wymarłej populacji (nomina inquirenda)[12]:
- Hyla palliataCope, 1863 – nazwa ta może odnosić się do dowolnej liczby gatunkówBoana[30].
- Hypsiboas hypselopsCope, 1871 – nazwa nie związana z żadnym znanym gatunkiem[12].
- ↑Niepoprawna późniejsza pisowniaHysaplesiaBoie, 1826.
- ↑MłodszyhomonimCinclidiumBlyth, 1842 (Aves).
- ↑Nowa nazwa dlaCinclidiumCope, 1867.
- ↑abcJ.E. Gray. A synopsis of the genera of reptiles and Amphibia, with a description of some new species. „Annals of Philosophy”. New Series. 10, s. 214, 1825. (ang.).
- ↑H. Schlegel. Notice sur l’Erpétologie de l’île de Java; par M. Boïé (Ouvrage manuscript). „Bulletin des sciences naturelles et de géologie”. 9, s. 239, 1826. (fr.).
- ↑H. Schlegel. Herpetologische Nachrichten. „Isis von Oken”. 20, s. 294, 1826. (niem.).
- ↑abWagler 1830 ↓, s. 200.
- ↑abWagler 1830 ↓, s. 201.
- ↑abcL.J.F.J. Fitzinger: Systema reptilium. Fasciculus primus, Amblyglossae. Wien: Braumüller et Seidel, 1843, s. 30. (łac.).
- ↑Burmeister 1856 ↓, s. 97.
- ↑Burmeister 1856 ↓, s. 102.
- ↑E.D. Cope. On the families of the raniform Anura. „Journal of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. Second Series. 6, s. 200, 1867. (ang.).
- ↑abW. Peters. Über neue Amphien (Hemidactylus, Urosaura, Tropdolepisma, Geophis, Uriechis, Scaphiophis, Hoplocephalus, Rana, Entomoglossus, Cystignathus, Hylodes, Arthroleptis, Phyllobates, Cophomantis) des Königlich Zoologisch Museum. „Monatsberichte der Königlichen Preussische Akademie des Wissenschaften zu Berlin”. Aus dem Jahre 1870, s. 650, 1870. (niem.).
- ↑E.D. Cope. Eighth contribution to the herpetology of tropical America. „Proceedings of the American Philosophical Society”. 11, s. 554, 1871. (ang.).
- ↑abcdD. Frost: Boana Gray, 1825. [w:]Amphibian Species of the World 6.2, an Online Reference [on-line]. American Museum of Natural History. [dostęp 2024-05-26]. (ang.).
- ↑Jaeger 1959 ↓, s. 201.
- ↑L.H. Stejneger. Designation of genotype of Hylaplesia Boie. „Copeia”. 1937 (2), s. 139, 1937.DOI:10.2307/1436954. (ang.).
- ↑abcdW.E. Duellman. Liste der rezenten Amphibien und Reptilien. Hylidae, Centrolenidae, Pseudidae. „Das Tierreich”. 95, s. 24, 1977.DOI:10.1515/9783112420348. (niem.).
- ↑L.H. Stejneger. Herpetology of Japan and adjacent territory. „Bulletin of the United States National Museum”. 58, s. 75, 1907. (ang.).
- ↑Brown 1954 ↓, s. 493.
- ↑Brown 1954 ↓, s. 600.
- ↑Jaeger 1959 ↓, s. 122.
- ↑Jaeger 1959 ↓, s. 211.
- ↑Jaeger 1959 ↓, s. 196.
- ↑Jaeger 1959 ↓, s. 36.
- ↑Jaeger 1959 ↓, s. 50.
- ↑Jaeger 1959 ↓, s. 258.
- ↑Jaeger 1959 ↓, s. 151.
- ↑abJaeger 1959 ↓, s. 57.
- ↑Jaeger 1959 ↓, s. 232.
- ↑abPraca zbiorowa: Zwierzęta: Encyklopedia Ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 439.ISBN 83-01-14344-4. (pol.).
- ↑E. Keller (red.), J.H. Reinchholf, G. Steinbach, G. Diesener, U. Gruber, K. Janke, B. Kremer, B. Markl, J. Markl, A. Shlüter, A. Sigl & R. Witt: Gady i płazy. Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 56, seria: Leksykon Zwierząt.ISBN 83-7311-873-X. (pol.).
- ↑F. Brusquetti & E.O. Lavilla. Lista comentada de los anfibios de Paraguay. „Cuadernos de Herpetología”. 20, s. 24, 2006. (hiszp.).
- J.G. Wagler: Natürliches System der Amphibien, mit vorangehender Classification der Säugthiere und Vogel. Ein Beitrag zur vergleichenden Zoologie. München, Stuttgart und Tübingen: J.G. Cotta, 1830, s. 1–354. (niem.).
- H. Burmeister: Erläuterungen zur Fauna Brasiliens, enthaltend Abbildungen und ausführliche Beschreibungen neuer oder ungenügend bekannter Thier-Arten. Berlin: Georg Reimer, 1856, s. 1–115. (niem.).
- R.W. Brown: Composition of scientific words; a manual of methods and a lexicon of materials for the practice of logotechnics. Washington: Published by the author, 1954, s. 1–882. (ang.).
- E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).
