 | |||
| Data i miejsce urodzenia | |||
|---|---|---|---|
| Data śmierci | |||
| Zawód, zajęcie | filantropka i aktywistka | ||
| |||
Amalie Wilhelmine Sieveking (ur.25 lipca1794 wHamburgu, zm.1 kwietnia1859 tamże) – niemieckafilantropka i aktywistka, która w Hamburgu założyła Weiblicher Verein für Armen und Krankenpflege, pierwszy w Niemczech Związek Kobiet ds. Opieki nad Ubogimi i Inwalidami; uważana za inicjatorkę nowoczesnejpracy socjalnej[1].
Przyszła na świat jako córka hamburskiego senatora Heinricha Christiana Sievekinga (zm. 1809) i jego żony Caroline Louise z Volkmannów (zm. 1799)[2]. Została sierotą w wieku 15 lat[3] i trafiła pod opiekę wuja. Zajmowała się m.in. chorą ciotką[3] lub kuzynem[4]. Od 1813 zajęła się edukacją siostrzenicFriedricha Gottlieba Klopstocka, przygotowując je do bierzmowania[5]. Wykładała religię i przedmioty ogólnokształcące[2]. Już w wieku 18 lat Amalie zdecydowała, że nie wyjdzie za mąż.
W 1816 wraz z 11 innymi kobietami założyła małą bezpłatną szkołę dla ubogich dziewcząt. Istniała do 1858[5]. Wiele z uczennic zostało nauczycielkami warystokratycznych rodzinach. W niedziele uczyła dziewczęta w przytułkach. Pracę pedagogiczną prowadziła do śmierci[4].
Pobierzmowaniu i śmierci brata zainteresowała się oświeceniem religijnym, które ogarnęło Niemcy. Znalazła się pod wpływemteologów takich jakJohann Hinrich Wichern,Johann Wilhelm Rautenberg iMatthias Claudius. Wpływ miał na nią szczególnie Rautenberg, który uczynił wspólnotęśw. Grzegorza w Hamburgu centrum swojego ruchu. Zachęcił Amalie do działalnościcharytatywnej[6]. Około 1819/1820 po lekturze m.in.O naśladowaniu Chrystusa mistykaTomasza à Kempisa przeżyła nawrócenie[2].
W 1823 planowała założenie zakonu sióstr miłosiernych w ramach Kościoła ewangelickiego na wzórwincentynek. W 1824 poznałaJohannesa Evangelistę Gossnera, którego twórczość wywarła na niej duże wrażenie[5].
Kiedy w 1831 w Hamburgu wybuchłaepidemiacholery, zgłosiła się na ochotniczkę do pracy jakopielęgniarka w przytułkach. Zyskała uznanie[3] i wkrótce stanęła na czele personelu pielęgniarskiego. W dniu 23 maja 1832 wraz z 12 innymi kobietami założyła Weiblicher Verein für Armen und Krankenpflege (Związek Kobiet ds. Opieki nad Ubogimi i Inwalidami), pierwsze w mieściestowarzyszenie dobroczynne, którego celem było niesienie pomocy materialnej i duchowej ubogim i chorym ludziom oraz ich rodzinom[3].
W 1840 założyła organizację Amalienstift, przy której działałszpital dziecięcy i przytułek dla ubogich[2][7]. Organizacja zainspirowała powstanie innych o podobnym charakterze w całych Niemczech. W ciągu kolejnych 16 lat powstało 45 oddziałów towarzystwa[3]. Organizacje umożliwiły kobietom z wyższych sfer pomoc potrzebującym jako formędiakonii bez konieczności mianowania nadiakonisy[8].
W 1840 Sieveking odrzuciła propozycję objęcia stanowiska kierowniczki szpitala Bethanien wBerlinie.
W 1836 pod wpływem Sieveking, a dzięki działaniupastora Theodora Fliednera i jego żony Friederike, powstał pierwszyprotestancki szpital wKaiserswerth. Przekształcił się w nowoczesny "zakład kształceniaewangelickich pielęgniarek"[1]. W Kaiserwerth uczyła się m.in.Florence Nightingale, która poznała Sieveking prawdopodobnie podczas jej pobytu wLondynie. Do spotkania doszło dzięki przyjacielowi Amalie,Christianowi von Bunsenowi[9][10]. Niemniej w 1837 Sieveking odrzuciła ofertę prowadzenia zakładu pielęgniarskiego, by skupić się na aktywności w Hamburgu[1][3]. W 1848 Nightingale i Sieveking spotkały się w Hamburgu[7].
Sieveking interpretowała teksty biblijne – początkowo dla uczniów i uczennic – w sposób ogólnie zrozumiały i budujący. Anonimowo opublikowała traktaty pt.Betrachtungen (Obserwacje) iBeschäftigungen mit der heiligen Schrift (Rozważania na temat Pisma Świętego)[2]. Opisywała siebie jako "racjonalistycznąmistyczkę". Wpływ na nią miałAugust Hermann Francke.
Choć wspierała ludzi z nizin społecznych, nie okazała politycznego poparcia dla reformy klasowej. Sprzeciwiała się organizacjom filantropijnym w duchu międzywyznaniowym, obawiając się z ich strony konkurencji[3].
Żyła z senatorskiejemerytury i dwóchspadków. Po jej śmierci pracę kontynuowała jej przyjaciółka Elise Averdieck (1808–1907).
Została pochowana na starymcmentarzu przy koścele św. Trójcy wHamburg-Hamm, wmauzoleum rodzinnym zbudowanym przez jej kuzyna Karla Sieveking i zaprojektowanym przezarchitektaAlexisa de Châteauneufa[11].
Jest wspominana w luterańskim kalendarzu świętych w dniu rocznicy śmierci, 1 kwietnia[5].
Jejautobiografię, zatytułowanąHanseatic Philanthropist, zrecenzowała poetkaSophie Schwab[12].
Jej imię nosi szpital Amalie Sieveking wHamburgu-Volksdorf; dziś jest częścią Albertinen-Diakoniewerk w Hamburgu.
WRadebeul wSaksonii mieści dom starców oraz diakonat Amalie-Sieveking-Haus. Założone przez nią stowarzyszenie od 1978 funkcjonuje pod nazwą Fundacja Amalie Sieveking[5].
