As one of the first utterances many babies are able to say,baba (likemama,papa, anddada) has come to be used in many languages as a term for various family members:
These terms often continue to be used by English speakers whose families came from one of these cultures. In some cases, they may become more widely used in localities that have been heavily influenced by an immigrant community. Some senses were extensions of one of these family terms in the original languages ("old woman" from "grandmother", "holy man" from "father"). The "cake" sense comes throughFrench, fromPolishbaba(“old woman”). The Middle Eastern wordbaba (as inAli Baba) is rather a term of endearment, and is ultimately derived fromPersianبابا(bābā,“father”) (fromOld Persianpāpa; as opposed to the Arabic wordsأَبُو(ʔabū) andأَب(ʔab); see alsoPapak), and is linguistically related to the common European wordpapa and the wordpope, having the sameIndo-European origin. The Chinese word "baba", meaning father, comes from爸爸.
As we made eye contact, I slowly began to wonder if she wasBaba. I did not know my grandmother though I'd spoken with her several times on the telephone;
Anold woman, especially a traditional old woman from an eastern European culture.
1914, Russell Sage Foundation,Wage-earning Pittsburgh:
Only two women, typical "babas" (peasant women) in the house from which I got my quilt and bedcloth, could be coaxed to pose;
Laura hadn't known that anyone's mother could look like that, like thebabas you sometimes saw downtown, bandaged in kerchiefs and aprons, sitting toothless in stockinged feet on small verandahs, peeling potatoes or beets or just shaking their heads and grimacing.
2003, Colin Michael Hall, Liz Sharples, editors,Food Tourism Around The World: Development, Management and Markets:
According to some, new volunteers are becoming more difficult to recruit and there are dark suggestions that 'money is being made on the backs of thebabas', the dedicated, but ageing ladies who still spend countless hours of their time preparing foodstuffs for the occasion.
(especially among people of Indian or Chinese ancestry) Afather.
1849, Edward Bulwer Lytton,The Caxtons:
The first time I signed my exercise I wrote "Pisistratus Caxton" in my best round-hand. "And dey call yourbaba a scholar!" said the Doctor, contemptuously.
1998,Mulan (movie)
"The greatest gift and honor is having you for a daughter. I've missed you so." "I've missed you too,baba."
2002,Bend It Like Beckham (movie)
Okay. Okay. Fine,baba. Let's just do it before something else goes wrong.
2003,House of Sand and Fog (movie)
"Do not be disrespectful, son. Look at me." "Baba, were you a Savaki?"
1995, Hugh J.M. Johnston, Tara Singh Bains,The Four Quarters of the Night: The Life-Journey of an Emigrant Sikh:
While I was in Port Alberni, threebabas came to Canada to raise money ...
2004, Andrew Robinson,Satyajit Ray: The Inner Eye: The Biography of a Master Film-Maker:
But according to Ray, 'all thebabas my uncle knew were genuine. None of them was exposed. They were fairly humble people, not show-offs like the Maharishi ...
2006, Suraiya Faroqhi,Subjects Of The Sultan: Culture And Daily Life In The Ottoman Empire:
Mostbabas had little contact with written culture and are not therefore named in books and treatises.
“baba”, inKielitoimiston sanakirja [Dictionary of Contemporary Finnish][3] (in Finnish) (online dictionary, continuously updated), Kotimaisten kielten keskuksen verkkojulkaisuja 35, Helsinki:Kotimaisten kielten tutkimuskeskus (Institute for the Languages of Finland),2004–, retrieved2 July 2023
Borrowed fromPolishbaba, introduced in France in the eighteenth century at the court ofStanisław Leszczyński, king of Poland, duke ofLorraine and father-in-law of Louis XV.
Attested since the 18th century. From the hypothesizedVulgar Latin*baba, ultimatelyimitative of children speech on the pattern of the repeated syllableba.
baba in Géza Bárczi,László Országh,et al., editors,A magyar nyelv értelmező szótára [The Explanatory Dictionary of the Hungarian Language] (ÉrtSz.), Budapest: Akadémiai Kiadó, 1959–1962.Fifth ed., 1992:→ISBN.
baba in Nóra Ittzés, editor,A magyar nyelv nagyszótára [A Comprehensive Dictionary of the Hungarian Language] (Nszt.), Budapest: Akadémiai Kiadó, 2006–2031(work in progress; publisheda–ez as of 2024).
Morice Vanoverbergh (1933), “baba”, inA Dictionary of Lepanto Igorot or Kankanay. As it is spoken at Bauco (Linguistische Anthropos-Bibliothek; XII)[4], Mödling bei Wien, St. Gabriel, Österreich: Verlag der Internationalen Zeitschrift „Anthropos“,→OCLC, page51
1888 [1393], Romuald Hube, editor,Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV[7],Greater Poland, page67:
Meczko bliszszi po swebabe ku te dzedzine
[Miec(z)ko bliższy po swebabie ku te dziedzinie]
1888 [1401], Romuald Hube, editor,Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV[8],Greater Poland, page49:
Yacoszmi Yana s W[o]yczechem o yegobabi pusczinø
[Jakośmy Jana z W[o]jciechem ujednali o jegobaby puścinę]
1902 [1404], “Wybór zapisek sądowych grodzkich i ziemskich wielkopolskich z XV wieku”, in Franciszek Piekosiński, editor,Studia, rozprawy i materiały z dziedziny historii polskiej i prawa polskiego[9], volume 6,Poznań,Pyzdry,Kościan,Gniezno, page224:
Vichna zaplaczila swim szestrzeniczam[…] szeszczdzeszanth grziwen posagu po gichbabe
[Wichna zapłaciła swym siestrzenicam[…] sześćdziesiąt grzywien posagu po jichbabie]
1974 [1407], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors,Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kaliskie[10], volume IV, number243,Kalisz:
Iaco Micolay sabiw Catherzininababa y wrzuczil sza w yey possag
[Jako Mikołaj zabiw Katerzyninababę i wrzucił sie w jej posag]
1888 [1411], Romuald Hube, editor,Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV[11],Greater Poland, page56:
1856-1870 [1411], Antoni Zygmunt Helcel, editor,Starodawne Prawa Polskiego Pomniki[13], volume VII, number478:
Iegobaba s tego clenota uisla y nassey krwe yest
[Jegobaba z tego klenota wyszła i naszej krwie jest]
1897 [1418],Teki Adolfa Pawińskiego[14], volume V, number II38:
Maczey y *Margorzantha poszwaly Greta y Lena po szmercy Margorzacyne gichbaby
[Maciej i Margorzanta pozwali Greta i Lena po śmierci Margorzacinie jichbaby]
1895 [1421],Archiwum Komisji Prawniczej. Collectanea ex Archivo Collegii Iuridici[15], volume VIIIa, page155:
Thych dzeczybaba seczdzesanth grzywen wnosla u Lubczą grossow
[Tych dziecibaba sześćdziesiąt grzywien wniosła u Lubca grosow]
1856-1870 [1441], Antoni Zygmunt Helcel, editor,Starodawne Prawa Polskiego Pomniki[16], volume VII, number362:
Post auam al.babye
[Post auam al.babie]
1915 [1448], Stanisław Kozierowski, editor,Nieznane zapiski heraldyczne[17], volume I, number34,Greater Poland:
Post matrem patris al. pobabye
[Post matrem patris al. pobabie]
1915 [1448], Stanisław Kozierowski, editor,Nieznane zapiski heraldyczne[18], volume I, number34,Greater Poland:
Post matrem matris[…] al. pobabye
[Post matrem matris[…] al. pobabie]
1912-1930 [1449],Monumenta Iuris cura praepositorum Chartophylacio Maximo Varsoviensi, volume III, page176:
Post auam eiusdem filie vlg. pobabye
[Post auam eiusdem filie vlg. pobabie]
1868 [1469],Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego[19], volume VI (quotation in Old Polish; overall work in Polish, Latin, and Old Polish), page110:
Iure propinquitatis post manum mortuam nobilis Iachne olim ave al. pobabye[…] filii sui Stanislai
[Iure propinquitatis post manum mortuam nobilis Iachne olim ave al. pobabie[…] filii sui Stanisław]
1950 [1474], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors,Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number1433,Warsaw:
Jacowa nye wzyąla ssta kop[…] pobabye Vychnye
[Jakowa nie wzięła sta kop[…] pobabie Wichnie]
1950 [1478], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors,Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number1207,Warsaw:
Jakom ya nye pomloczyl dwv brogv[…] anym przedal krowy[…], any[…] ovyecz, kthorich brogow y krowj, y ovyecz polovicza sluzy[…] na nye yako y na czya pobabye gych ny[e]gdy Machnye blyskosczya
[Jakom ja nie pomłodził dwu brogu[…] anim przedał krowy[…], ani[…] owiec, ktorych brogow i krowy, i owiec połowica służy[…] na nie jako i na cię pobabie jich ni[e]gdy Machnie błyskoszczą]
1950 [1478], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors,Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number1208,Warsaw:
Jacom ya nye pozal gwaltem zytha y psenicze y yaczmyenyv any ovscha na wyenye olim Jachnybaby gych[…], anym thego wyozl w dom swoy w wasznosczy na gych czyansch[…] yako dwye kopye pobaby[e] gych
[Jakom ja nie pożął gwałtem żyta i pszenice i jęczmieniu ani owsa nie wienie olim Jachnybaby jich[…], anim tego wiozł w dom swoj w ważność na jich część[…] jako dwie kopie pobabi[e] jich]
1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski,Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski[21],Krakow,Brodnia, page45b:
Iesztesczie pana y boga naszego Jesu Crista ieden dziadem, drugababø
[Jesteście Pana i Boga naszego Jezu Krysta jeden dziadem, drugababą]
1950 [1488], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors,Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number1632,Warsaw:
Jako my tho wyemy, ysze Barbara thako yesth blysska kv pvsczynye po Gedwidzebabye yako y Anna
[Jako my to wiemy, iże Barbara tako jest błyska ku puścinie po Gewidzebabie jako i Anna]
1868 [1472],Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego[22], volume XII (quotation in Old Polish; overall work in Polish, Latin, and Old Polish), page347:
Bo aczbich mogla tey to noci poczøcz sini y porodzicz, a wi chcyele czekacz, doiød bi nye wirozli z dzecynskich lyat, drzewyey bødzetababye, nyszly swadzbi s nymy doczekacye
[Bo aczbych mogła tej to nocy począć syny i porodzić a wy chciele czekać, dojąd by nie wyrośli z dziecińskich lat, drzewiej będzietababie, niżli swadźby s nimi doczekacie]
c.1500,Wokabularz lubiński,Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page11r:
Anus eyn weyp vel culus; versus: dum se curuat anusbąba, retro sibi sibilat anus - posterior pars alterius rzycz
[Anus eyn weyp vel culus; versus: dum se curuat anusbaba, retro sibi sibilat anus - posterior pars alterius rzyć]
Boryś, Wiesław (2005), “baba”, inSłownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie,→ISBN
Mańczak, Witold (2017), “baba”, inPolski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności,→ISBN
Bańkowski, Andrzej (2000), “baba”, inEtymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
Sławski, Franciszek (1958-1965), “baba”, inJan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors,Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
B. Sieradzka-Baziur,Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “baba”, inSłownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków:IJP PAN,→ISBN
Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska-Różycka, Magdalena Klapper, Tomasz Kolowca, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Joanna Duska, Maria Bugajska, Jan German, Beata Hejmo, Iwona Nobis, Dariusz Piwowarczyk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, editors (2024), “baba”, inBaza Leksykalna Średniowiecznej Polszczyzny [Lexical Base of Medieval Polish] (in Polish),Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk
Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “baba”, inRozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków:Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk
(Kociewie)grainhag(demon in the form of an old woman who scares children not to go into the grain)
(Kociewie,obsolete)hag(unspecified, mythical figure of a woman in Grzybek on the Black Water Bridge, whose buttocks must be kissed by all who go to Osie for the first time)
(obsolete, timber rafting)kissingblock(wooden block carved in the shape of a human head given to new rafters to kiss by rafters who are helping the new rafters with the rafting for the first time)
^Stanisław Dubisz, editor (2003), “baba”, inUniwersalny słownik języka polskiego [Universal dictionary of the Polish language][1] (in Polish), volumes1-4, Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN SA,→ISBN
^Paweł Kupiszewski (18.07.2022), “BABA”, inElektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
Jan Karłowicz (1900), “baba”, inSłownik gwar polskich [Dictionary of Polish dialects] (in Polish), volume 1: Ado E, Kraków: Akademia Umiejętności, page27
Halina Świderska (1929), “baba”, inDialekt Księstwa Łowickiego (in Polish), Warsaw,→ISBN, page344
Adam Tomaszewski (1930), “baba”, inGwara Łopienna i okolicy w północnej Wielkopolsce (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, page104
Bernard Sychta (1980), “baba”, in Hanna Taborska, Anna Cieślarowa, editors,Słownictwo kociewskie na tle kultury ludowej (in Polish), volume 1, Wrocław, Warsaw, Krakow, Gdańsk: Polska Akadamia Nauk,→ISBN, page 7
Zofia Stamirowska (1987-2024), “baba”, in Anna Basara, editor,Słownik gwar Ostródzkiego, Warmii i Mazur, volume 1, Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk,→ISBN, page137
Józefa Kobylińska (2001), “baba”, in Marian Kucała, editor,Słownik gwary gorczańskiej (zagórzańskiej) (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej,→ISBN, page 2
Władysław Paryl (2004), “baba I-VI”, inSłownik gwary przesiedleńców ze wsi Tuligłowy koło Komarna; Polskie Słownictwo Kresowe (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Lexis, page22
Stanisław Cygan (2018), “baba”, inSłownik gwary opoczyńskiej (in Polish), Opoczno, page32
Henryk Gadomski (2022), “baba”, in Mirosław Grzyb, Krystyna Łaszczych, Tadeusz Grec, editors,Słownik dialektu kurpiowskiego (in Polish), Ostrołęka:Związek Kurpiów,→ISBN, page52
Günter Donder (2011), “bäbä”, inKleines masurisches Wörterbuch mit Lesestücken und einen Tonträger[36] (in German), archived fromthe original on 10/12/2023, page11
Justyna Kobus, Krystyna Wilkosz, editors (2024), “baba”, inSłownik języka mieszkańców okolic Kłecka, Praca na roli i w gospodarstwie (in Polish), Poznań: Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”,→ISBN, page51
^Matasović, Ranko (2016–2021), “baba”, inDubravka Ivšić Majić,Tijmen Pronk, editors,Etimološki rječnik hrvatskoga jezika [Etymological dictionary of the Croatian language] (in Serbo-Croatian), Zagreb: Institut za hrvatski jezik i jezikoslovlje, page35
Bogdan Kallus (2020), “baba”, inSłownik Gōrnoślōnskij Gŏdki, IV edition, Chorzów: Pro Loquela Silesiana,→ISBN, page234
Henryk Jaroszewicz (2022), “baba”, inZasady pisowni języka śląskiego (in Polish), Siedlce: Wydawnictwo Naukowe IKR[i]BL, page62
Eugeniusz Kosmała (2023),Dykcjōnôrz Polsko-Ślonskiy (in Silesian), b, page 1
Barbara Podgórska; Adam Podgóski (2008), “+”, inSłownik gwar śląskich [A dictionary of Silesian dialects] (in Polish), Katowice: Wydawnictwo KOS,→ISBN, page28
“baba”, inSlovníkový portál Jazykovedného ústavu Ľ. Štúra SAV [Dictionary portal of the Ľ. Štúr Institute of Linguistics, Slovak Academy of Science] (in Slovak),https://slovnik.juls.savba.sk,2003–2025
From the hypothesizedVulgar Latin*baba(“drooling, infantile talk”), ultimatelyimitative of children's speech on the pattern of the repeated syllableba.
page 99: “B) Baba (pc) aſi llaman eſtos [a nueſtra]. B. nombrandola .|. babayaon .|.ᜊ. baba ang maſoſonor dito. B. [eſta que] aqui ſe a de ſeguir. Pero ſi la eſcriven o pronunçian es [ſimplemente]. B. vſanla ſiempre conſonante como noſotros q̃ yere en la bocal como, bata, bang̃is, bago, &c.”
page 101: “Bajo) Baba (pc) no alto, mababa, ad) cualquier coſa baja”
page 103: “Barba) Baba (pp) la carne [y no] el pelo o barba ſin pelo [como la] dela muger”
page 147: “Carga) Baba (pc) de alguna coſa”
page 147: “Cargar) Baba (pc) enlas eſpaldas algo”
page 359: “Humillarſe) Baba (pp) y ſujetarſe [en lo] interior”
page 398: “Lleuar) Baba [(pc) en barco] a alguna perſona”
page 405: “Mano) Baba (pp) tener pueſta en la mejilla”
page 414: “Melancolico) Baba [(pp)] eſtar pueſta la mano en la mejilla”
Blust, Robert; Trussel, Stephen; et al. (2023) “*babaq₁”, in the CLDF dataset fromThe Austronesian Comparative Dictionary (2010–),→DOI
Blust, Robert; Trussel, Stephen; et al. (2023) “*baba₁”, in the CLDF dataset fromThe Austronesian Comparative Dictionary (2010–),→DOI
