Extinct Karirian language of Brazil
"Kamurú" redirects here. For the town in Kaduna State, Nigeria, see
Kamuru.
Kamurú (orPedra Branca) is an extinctKaririan language of Brazil.[3]
Martius visited theKiriris in 1818, when he collected a word list of Pedra Branca.[4] It is the only known record of it.[5]
- adscendere –woicrae.
- amare –uca.
- acus –awí.
- albus, a, um –cu.
- amita –anha dede, nhé.
- assa carnem –toppo gratzöna.
- arbor –bewô.
- auris –benjen, benjé.
- aqua –dzú.
- avunculus –cuccuh (Sabuja).
- avus –nhiké, tó.
- anima –anhi.
- animal –enki.
- baculum –baetó.
- barba –enathü.
- bellum –cropobó.
- bibo –toclura(e)n.
- brachium –aēnă, bô.
- brevis –arantuneteschn.
- calor –buignicoh.
- calx –baerú.
- campus –merà.
- canto –doca cammarà (Sab.)
- capillus –fazambu di kiechi.
- captivus –boronumú.
- caput –tzambú, zam v. pucroih.
- cauda –cru.
- caro, carnis –cradzò.
- cinis –bydi.
- clamo –khüleh.
- circumspicere –bemê.
- clericus –uahre (Sab.).
- coelum –arantscheh, arakie.
- cognatus –jatsammuh (Sab.)
- collum –ne v. cannacah (Sab.)
- colus –poponghi.
- contundere grana maydis –tatumussiggi.
- cor –si.
- corbes –bará, setú.
- corpus –boingnihoh, buyewoho, ibuyewoho.
- cortex –buró.
- costa –woro, missih (Sab.).
- cribrum –erú.
- crus –uvó, wô.
- culter –utzàh.
- currere –bŷ.
- cutis –iroh (Sab.)
- cutis taurina –iro gratzoni (Sab.)
- dens –zah, dza (Sab.)
- deus –tubang l. tupá.
- diabolus –niu(ng)oh, nhewô (Sab.)
- dies –cajablìh, cayaprj (Sab.)
- digitus –mussambugi.
- dux –dubé.
- eamus in sylvam venatum –bucumi(ng) thezeh paingoküh.
- eo, ire –wi.
- edo, edere –ammih.
- esurire –eibarû.
- farina mandioccae –muiccuh.
- femur –uh(n)àh.
- femina –ruté.
- ferrum –meratá.
- filia –ingniutzüzü (s. Sab.)
- filia fatris –baeké.
- filia sororis –yaeké.
- filius –ingniurang, nhuanhá.
- filius fratris –dzó.
- fistula fumaria –paungùh, paewi.
- flos –purú.
- foedus, a, um –tuturäbujeh.
- frater –buràn.
- frater major natu –popò.
- frigus –cuignih.
- frons –pobekroik, ampri, cobé, tidzehehobó.
- fulgur –zutzschepotlitaklüh.
- fumus –badzú.
- fur –tikoatschülülüh.
- furari –cotó.
- fusus –buruhú.
- gener –myté.
- genu –cudú.
- gossypium –endi.
- gusto –tuhaeboijin.
- hamus –yacroró.
- hepar –prenhe.
- herba –phüh (Sab.)
- homo –klöh, tsohó (Sab.)
- homo bonus –cannigüh.
- homo niger –goh (Sab.)
- homines multi –puoyhyh zochohüh.
- hostis –mará.
- humerus –nebarú.
- infans –nhú.
- ignis –issùh l. iuú (Sab.)
- intestina –hé.
- jaculum –cotó.
- jocor –caratzitschihin.
- jugum textorium –woncurò.
- lac –cummamang.
- lacus –zulig(h)ùh, dzuriú.
- lavo –taboigneràh.
- lapis –cro.
- lectus (scamnum) –pycá.
- lignum –tsi.
- lingua –nunuh (Sab.)
- longus –arantschibujan.
- luna –gajacùh, cayacú (Sab.)
- macer –e(a)ratibuja.
- mamma –mamma.
- manus –mussang, buanghe-mysa.
- maritus –renghé.
- mater –higgäh, idé (Sab.)
- membrum virile –ingnieng.
- membrum mul. –zahaëh.
- mensis –cayacú.
- mingo –isacòh, tzacoh.
- mons –bonto.
- mons altus –bonto hutsüh.
- mori –nhá.
- mortuus –ikübürüh.
- mortuum esse –pâ.
- filius (frater?) meus mortuus est –igniaklübürüh.
- multus –puoiyhüh.
- mulier –kütsi (Sab.)
- natare –woicrä baha (in aqua adscendere).
- nebula –crayoté.
- nasus –nambih.
- nepos –té, nimbí.
- neptis –teké.
- niger –gostotheheh, cotzo.
- nox –mocàja vel kajà vel kajade
- obscurus, a, um –sineki.
- occido –pa(h)erihüh.
- oculus –ponubí l. pó.
- olere bene –tuhae(r)ia(o)ing.
- olere male –cahae(r)ia(o)ing.
- oro –doraschüh.
- os, oris –oriza, warizza (Sab.)
- os, ossis –mĕ.
- oscitari –bidzonerá.
- patella –cuttuh (Sab.)
- pater –laikoh, padzú.
- patruus –paidenhè, payé.
- paucus –pujumbühüh.
- pecten –bakiribû.
- pectus –piccoh l. crabú.
- percolare –bydzú.
- persona –ibichó.
- pes –bouih, by (Sab.)
- piscis –mudzé.
- pinguis –isa còba.
- pluma –ickuh.
- pluma anataria –ickypatohüh (Sab.)
- puer –tschibarinang.
- pulcher –buttschèry.
- radix –imützi, mu.
- rete piscatorium –muhé.
- renes –sebý.
- ridere –haehae.
- ripa –be.
- ruber –gutschutheheh, rone he cutzu.
- sagitta –yarú.
- sanguis –plü, pri.
- securis –bodzó.
- senex –urunoiàh.
- socius, compater –il and aeh! irandaêh.
- sol –utschih, uche (Sab.)
- soror –buccàh (Sab.)
- soror minor natu –byké.
- soror major natu –dzodzé.
- sororis maritus –uwó.
- stella –batthhüh (Sab.)
- surgere –ibuô.
- sylva –lettzeh l. bebi.
- tangere –baciwi.
- tempus matutinum –carantzi.
- timere –bê.
- terra –rattàh, rada (Sab.)
- trulla –runhú.
- tugurium –erá, baté.
- tonitru –tschoäklühüh (Sab.)
- veni! –cacazi-ho.
- venter –muttuh l. byro.
- ventus –suo.
- veru –babasité.
- via –wó.
- video –nastotenieng.
- viridis –ora arantheheh.
- vivo –izohorühüh.
- umbilicus –mucri.
- unguis –ebajá.
- via –wo.
- vulnus –beheté.
- palma cocos –coniah.
- bixa orellana –bucrenké.
- zeae mays fructus –bucupý.
- zeae mays fructus tostus –madzó.
- zeae mays fructus panicula –sombý.
- 1liauigäboh.
- 2liaui-thikanihüh.
- 3liaui-thikani hühke.
- 4ibichó.
- 5ibichó.
|
|---|
| Official language | |
|---|
| Regional languages | |
|---|
Indigenous languages | |
|---|
| Interlanguages | |
|---|
| Sign languages | |
|---|
| Non-official | |
|---|
|