This articleshould specify the language of its non-English content using{{lang}} or{{langx}},{{transliteration}} for transliterated languages, and{{IPA}} for phonetic transcriptions, with an appropriateISO 639 code. Wikipedia'smultilingual support templates may also be used - notably pnb for Punjabi.See why.(July 2025) |
| Jhangvi | |
|---|---|
| |
| Native to | Pakistan |
| Region | Bar region ofPunjab |
| Ethnicity | Punjabis |
Indo-European
| |
| Language codes | |
| ISO 639-3 | – |
| Glottolog | jatk1238 |

Jhangvi (/ˈdʒæŋvi/;جھنگوی;Punjabi pronunciation:[ˈd͡ʒàŋ.gᵊ.ʋi]), also known asJhangochi (جھنگوچی), is awestern dialect ofPunjabi, predominantly spoken incentral Punjab, Pakistan. Its name is derived fromJhang, its main city.[1] It is spoken throughout a widespread area, starting fromKhanewal toJhang District at either end ofRavi andChenab.[2] It is also spoken inChinot,Okara,Sahiwal,Toba Tek Singh,Hafizabad,Mandi Bahauddin,Pakpattan,Bahawalnagar andFaisalabad.[2]
It is intermediate betweenMajhi and Multani.[3] The similarShahpuri dialect is spoken inSargodha andMandi Bahauddin, whileDhanni is spoken inChakwal,Talagang andKhushab.
Jangli's sound inventory includesimplosive consonants, butunlike in Saraiki these do not havephonemic status, as they do not contrast with plain voiced consonants.[4] The implosives are more common than in Saraiki, and their set contains the unusual for the areadental implosive (/ɗ̪/), which contrasts with the regularretroflex implosive/ᶑ/.[5][6]
Glottolog showsJatki,Shahpuri andDhanni as other dialects ofLahnda (Western Punjabi).[7]
Similar toPothohari,Hindko, and otherWestern Punjabi dialects, Jhangochi also usespyā to signify the continuous tense.[8]
ManyMajhi sub-dialects also utilize this tense.
| English | Jatki | ||
|---|---|---|---|
| Transliteration | Shahmukhi | Gurmukhi | |
| I am doing | Mãi karda pya aan Mãi kareynda pya aan | میں کردا پیا آں میں کریندا پیا آں | ਮੈਂ ਕਰਦਾ ਪਿਆ ਆਂ ਮੈਂ ਕਰੇਂਦਾ ਪਿਆ ਆਂ |
| We are doing | Asī̃ karday paye haen Asī̃ kareynday paye haen ("aan" may also be used) | اسِیں کردے پئے ہائیں اسِیں کریندے پئے ہائیں | ਅਸੀਂ ਕਰਦੇ ਪਏ ਹਾਏਂ ਅਸੀਂ ਕਰੇਂਦੇ ਪਏ ਹਾਏਂ |
| You are doing (sing, m.) | Tū̃ karda pya ain Tū̃ kareynda pya ain | تُوں کردا پیا ایں تُوں کریندا پیا ایں | ਤੂੰ ਕਰਦਾ ਪਿਆ ਐਂ ਤੂੰ ਕਰੇਂਦਾ ਪਿਆ ਐਂ |
| You are doing (sing, f.) | Tū̃ kardi pyi ain Tū̃ kareyndi pyi ain | تُوں کردی پئی ایں تُوں کریندی پئی ایں | ਤੂੰ ਕਰਦੀ ਪਈ ਐਂ ਤੂੰ ਕਰੇਂਦੀ ਪਈ ਐਂ |
| You are doing (plural) | Tusī̃ karday paye o Tusī̃ kareynday paye o | تُسِیں کردے پئے او تُسِیں کردے پئے او | ਤੁਸੀਂ ਕਰਦੇ ਪਏ ਓ ਤੁਸੀਂ ਕਰੇਂਦੇ ਪਏ ਓ |
| He is doing | Ó karda pya ae Ó kareynda pya ae | اوہ کردا پیا اے اوہ کریندا پیا اے | ਉਹ ਕਰਦਾ ਪਿਆ ਐ ਉਹ ਕਰੇਂਦਾ ਪਿਆ ਐ |
| She is doing | Ó kardi pyi ae Ó kareyndi pyi ae | اوہ کردی پِئی اے اوہ کریندی پِئی اے | ਉਹ ਕਰਦੀ ਪਈ ਐ ਉਹ ਕਰੇਂਦੀ ਪਈ ਐ |
| They are doing (m.) | Ó karday paye no Ó kareynday paye hin | اوہ کردے پئے نوں اوہ کریندے پئے ہِن | ਉਹ ਕਰਦੇ ਪਏ ਉਹ ਕਰੇਂਦੇ ਪਏ |
| They are doing (f.) | Ó kardiyan pyian no Ó kareyndiyan pyian hin | اوہ کردِیاں پئِیاں نوں اوہ کردِیاں پئِیاں ہِن | ਉਹ ਕਰਦੀਆਂ ਪਈਆਂ ਨੋਂ ਉਹ ਕਰੇਂਦੀਆਂ ਪਈਆਂ ਹਿਨ |
The place of "pyā" may sometimes be switched with respect to the verb.
"Tusī̃ bahoon changā kamm paye karenday o", meaning "You (plural) are doing a very good thing"
"Tū̃ bahoon changā kamm krendā ain pyā", meaning "You (sing, m) are doing a very good thing"
"Sāḍā hāl kehṛā puchhdā ãi, mar mar ke paye aan jeenday, meaning "What do you ask about us? We are living in great distress" (a song by Mansoor Malangi)
"Paye aapna vanjeynday visaah o", meaning "You are wasting the trust people have in you" (from "Tusi changean naseeban de shah")
"Eh dohven aape vich larde hin paye". meaning "These two are fighting amongst themselves"
"Ethay seklaan pyiaan vikkdiyaan hin" or"Ethay seklaan vikkdiyaan ne pyiaan", meaning "Bicycles are being sold here"
The future tense in Jatki Punjabi is formed by adding -s as opposed to the Eastern Punjabigā.[9]
This tense is also utilized inPothwari,Hindko,Saraiki and other Western Punjabi dialects.
| English | Jatki | ||
|---|---|---|---|
| Transliteration | Shahmukhi | Gurmukhi | |
| I will do | Mãi karsā̃ Mãi kareysā̃ | میں کرساں میں کریساں | ਮੈਂ ਕਰਸਾਂ ਮੈਂ ਕਰੇਸਾਂ |
| We will do | Asī̃ karsā̃ / Asī̃ karsā̃e Asī̃ kareysā̃ / Asī̃ kareysā̃e | اسِیں کرساں / اسِیں کرسائیں اسِیں کریساں / اسِیں کریسائیں | ਅਸੀਂ ਕਰਸਾਂ / ਅਸੀਂ ਕਰਸਾਏਂ ਅਸੀਂ ਕਰੇਸਾਂ / ਅਸੀਂ ਕਰੇਸਾਏਂ |
| You will do (singular) | Tū̃ karsãi Tū̃ kareysãi | تُوں کرسیں تُوں کریسیں | ਤੂੰ ਕਰਸੈਂ ਤੂੰ ਕਰੇਸੈਂ |
| You will do (plural) | Tusī̃ karso Tusī̃ kareyso | تُسِیں کرسو تُسِیں کریسو | ਤੁਸੀਂ ਕਰਸੋ ਤੁਸੀਂ ਕਰੇਸੋ |
| He/She will do | Ó karsi Ó kaeyrsi | اوہ کرسی اوہ کریسی | ਓਹ ਕਰਸੀ ਓਹ ਕਰੇਸੀ |
| They will do | Ó karsan Ó kareysan | اوہ کرسن اوہ کریسن | ਓਹ ਕਰਸਨ ਓਹ ਕਰੇਸਨ |
The past tense in the Jatki dialects differs from that ofEastern Punjabi.[10]
| English | Jatki | Pothohari | Majhi | |
|---|---|---|---|---|
| Shahpuri/Jhangochi | Dhanni | |||
| I was doing | میں کریندا پیا ہمُوں (جھنگوچی) میں کردا پیا ہاسُو (شاہپُوری) ਮੈਂ ਕਰੇਂਦਾ ਪਿਆ ਹਮੂੰ (ਝੰਗਵੀ) ਮੈਂ ਕਰਦਾ ਪਿਆ ਹਾਸੂ (ਸ਼ਾਹਪੂਰੀ) | میں کریندا پیا اوس ਮੈਂ ਕਰੇਂਦਾ ਪਿਆ ਓਸ | میں کرنا پیا ساں ਮੈਂ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਸਾਂ | میں کردا پیا ساں ਮੈਂ ਕਰਦਾ ਪਿਆ ਸਾਂ |
| We were doing | اسِیں کریندے/کردے پئے ہاسے ਅਸੀਂ ਕਰਦੇ/ਕਰੇਂਦੇ ਪਏ ਹਾਸੇ | اسِیں کریندے پئے اوس ਅਸੀਂ ਕਰੇਂਦੇ ਪਏ ਓਸ | اساں کرنے پئے سیاں اساں کرنے پئے ساں ਅਸਾਂ ਕਰਨੇ ਪਏ ਸਿਆਂ/ਸਾਂ | اسِیں کردے پئے ساں ਅਸੀਂ ਕਰਦੇ ਪਏ ਸਾਂ |
| You were doing (sing.) | تُوں کردا/کردیندا پیا ہائیں ਤੂੰ ਕਰਦਾ/ਕਰੇਂਦਾ ਪਿਆ ਹਾਏਂ | تُوں کریندا پیا ایاں ਤੂੰ ਕਰੇਂਦਾ ਪਿਆ ਅਇਆਂ | تُوں کرنا پیا سَیں ਤੂੰ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਸੈਂ | تُوں کردا پیا سیں ਤੂੰ ਕਰਦਾ ਪਿਆ ਸੈਂ |
| You were doing (pl.) | تُسِیں کردے/کریندے پئے ہائے (جھنگوچی) تُسِیں کردے/کریندے پئے ہاؤ (شاہپُوری) ਤੁਸੀਂ ਕਰਦੇ/ਕਰੇਂਦੇ ਪਏ ਹਾਏ (ਝੰਗਵੀ) ਤੁਸੀਂ ਕਰਦੇ/ਕਰੇਂਦੇ ਪਏ ਹਾਓ (ਸ਼ਾਹਪੂਰੀ) | تُسِیں کریندے پئے اَو ਤੁਸੀਂ ਕਰੇਂਦੇ ਪਏ ਆਓ | تُساں کرنے پئے سیو تُساں کرنے پِئے سو ਤੁਸਾਂ ਕਰਨੇ ਪਏ ਸਿਓ/ਸੋ | تُسِیں کردے پئے سو ਤੁਸੀਂ ਕਰਦੇ ਪਏ ਸੋ |
| He was doing | اوہ کردا/کریندا پیا ہا ਉਹ ਕਰਦਾ/ਕਰੇਂਦਾ ਪਿਆ ਹਾ | اوہ کریندا پیا آیا ਉਹ ਕਰੇਂਦਾ ਪਿਆ ਆਇਆ | اوہ کرنا پیا سا اوہ کرنا پیا سی ਉਹ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਸਾ/ਸੀ | اوہ کردا پیا سی ਉਹ ਕਰਦਾ ਪਿਆ ਸੀ |
| She was doing | اوہ کردی/کریندی پئی ہائی ਉਹ ਕਰਦੀ/ਕਰੇਂਦੀ ਪਈ ਹਾਈ | اوہ کریندی پئی آئی ਉਹ ਕਰੇਂਦੀ ਪਈ ਆਈ | اوہ کرنی پئی سی ਉਹ ਕਰਨੀ ਪਈ ਸੀ | اوہ کردی پئی سی ਉਹ ਕਰਦੀ ਪਈ ਸੀ |
| They were doing (m.) | اوہ کردے/کریندے پئے ہان ਉਹ ਕਰਦੇ/ਕਰੇਂਦੇ ਪਏ ਹਾਨ | اوہ کریندے پئے آہے ਉਹ ਕਰਦੇ/ਕਰੇਂਦੇ ਪਏ ਆਏ | اوہ کرنے پئے سے اوہ کرنے پئے سن ਉਹ ਕਰਨੇ ਪਏ ਸੇ/ਸਨ | اوہ کردے پئے سن ਉਹ ਕਰਦੇ ਪਏ ਸਨ |
| They were doing (f.) | اوہ کردِیاں/کریندِیاں پئیاں ہان ਉਹ ਕਰਦੀਆਂ/ਕਰੇਂਦੀਆਂ ਪਈਆਂ ਹਾਨ | اوہ کریندِیاں پئیاں آئیاں ਉਹ ਕਰੇਂਦੀਆਂ ਪਈਆਂ ਆਈਆਂ | اوہ کرنِیاں پئیاں سِیاں اوہ کرنِیاں پئیاں سن ਉਹ ਕਰਨੀਆਂ ਪਈਆਂ ਸੀਆਂ/ਸਨ | اوہ کردِیاں پئیاں سن ਉਹ ਕਰਦੀਆਂ ਪਈਆਂ ਸਨ |
The present tense of non-causative verbs in Jatki may involve the addition of-eyndā, while causative verbs may attain either-eyndā or-āandā. The future tense changes accordingly.
Verbs that have a causative form, rarely acquire -eyndā, for example,Mardā (dies) cannot becomeMareyndā (kills/hits) as that is the present form ofMaarnā (killing/hitting).
However,Mannnā (to be convinced) andMannāvnā (to convince) both can be said asManeyndā in the present form.
Verbs likeāvan (to come) andlyāvan (to bring) will not take -eyndā, as they lack a passive form, so they are either said as -āndā or -aundā
| English | Jatki Punjabi | ||
|---|---|---|---|
| Present | Future | Present Passive | |
| Dividing | Vanḍeyndā / Vanḍdā | Vanḍeysi / Vanḍdsi | Vanḍeendā |
| Doing | Kareyndā / Kardā | Kareysi / Karsi | Kareendā |
| Throwing | Saṭṭeyndā / Saṭṭdā | Saṭṭeysi / Saṭṭsi | Saṭṭeendā |
| Removing | Kaḍḍheyndā / Kaḍḍhdā | Kaḍḍheysi / Kaḍḍhsi | Kaḍḍheendā |
| Scattering | Ruleyndā / Roldā | Ruleysi / Rolsi | Roleendā |
| To be making one cry | Ruveyndā / Ruvaandā | Ruveysi / Ruvaasi | Ruvāveedā |
| To feed | Khaveyndā / Khavaandā | Khaveysi / Khavaasi | Khāaveedā |
| Beating | Mareyndā / Maardā | Mareysi / Maarsi | Mareendā/Māreendā |
| Moving | Ṭureyndā / Ṭordā | Ṭureysi / Ṭorsi | Ṭureendā |
| Using | Varteyndā / Vartdā | Varteysi / Vartsi | Varteendā |
| Cutting | Kapeyndā / Kappdā | Kapeysi / Kappsi | Kapeendā |
| Chopping | Vaḍḍheyndā / Vaḍḍhdā | Vaḍḍheysi/ Vaḍḍhsi | Vaḍḍheendā |
| To be making one understand | Samjheyndā / Samjhaandā | Samjheysi / Samjhaasi | Samjhaaveedā |
| Raising/Lifting | Cheyndā / Chaandā | Cheysi / Chaasi | Chaveendā |
| Putting/Pouring/Adding | Peyndā / Paandā | Peysi / Paasi | Paveendā/Pāveedā |
| Bringing | Aaṅdā / Aṅeydā | Aaṅsi / Aṅeysi | Aaṅeā veyndā |
| Being | Hondā | Hosi | Hoveendā |
| Giving | Deyndā | Deysi | Deyveendā (is given) Ḍheendā (is obtained) |
| Calls | Sadd'da / Sadeynda | Sadeysi | Sadeenda |
The progressive tense is built upon the present tense, and is used in all Punjabi dialects. It is made by ending the verb with-eān in the present form.
For example, "to be doing" or "while doing", can be eitherkardeān orkareyndeān.
The Jatki dialects have a special passive tense for most verbs.
The present passive is made by adding-eendā, past passive by adding-eejā/eeyā, subjunctive by adding-eevay (s.) and-eevan (pl), progressive by adding-eendeān, gerundive passive by adding-eevna/eejna and future passive by adding-eesi. The continuous passive is built upon the present passive by addingpyā, while perfect passive is built by addinggyā to the past passive.
Varteendā (is used),Varteenday (are used),Varteevay/Varteejay (to be used, sing),Varteevan/Varteejan (to be used, pl),Varteejā/Varteeyā (was used),Vartee-gyā (has been used),Varteenda-pyā (is being used),Varteendeān (while being used),Varteevna/Varteejna (its "being used"),Varteesi (will be used),Vartee-veysi orVartee-jaasi (will have been used/will end up being used),Vartee-veynda orVartee-jaanda (gets used).
Note: The past passive inShahpuri is made by adding-eevyā, in Jhangochi by adding-eeyaā,Dhani is made by adding-eetā, and inThalochi and it is made by adding-eechā. InSaraiki it is also added with-eechā/-eejā.
| Active | Passive | ||
|---|---|---|---|
| English | Jatki Punjabi | English | Jatki Punjabi |
| Is cutting | کٹّدا پیا اے / کٹیندا پیا اے ਕੱਟਦਾ ਪਿਆ ਐ / ਕਟੇੰਦਾ ਪਿਆ ਐ | Is being cut | کٹِیندا پیا اے ਕਟੀਂਦਾ ਪਿਆ ਐ |
| To cut | کٹّنا ਕੱਟਣਾ | To be cut | کٹِیوَنا / کٹِیجنا ਕਟੀਵਣਾ / ਕਟੀਜਣਾ |
| If he cuts | جے اوہ کٹّے ਜੇ ਉਹ ਕੱਟੇ | If it is cut | جے اوہ کٹِیوے/کٹِیجے ਜੇ ਉਹ ਕਟੀਵੇ/ਕਟੀਜੇ |
| Shall I cut? | میں کٹّاں؟ ਮੈਂ ਕੱਟਾਂ? | Shall I be cut? | میں کٹِیواں/کٹِیجاں؟ ਮੈਂ ਕਟੀਵਾਂ? |
| Will cut (sing.) | کٹّسی / کٹیسی ਕੱਟਸੀ / ਕਟੇਸੀ | Will be cut (sing.) | کٹِیسی ਕੱਟੀਸੀ |
| He cut it | اُس کٹیا ਉਸ ਕੱਟਿਆ | Was cut by him | اوہندے کولُوں کٹِیا (کٹی آ) / کٹِیجا ਓਂਹਦੇ ਕੋਲੂੰ ਕਟੀਆ/ਕਟੀਜਾ |
| I will beat | میں مارساں / میں مریساں ਮੈਂ ਮਾਰਸਾਂ / ਮੈਂ ਮਰੇਸਾਂ | I will be beaten | میں مرِیساں ਮੈਂ ਮਰੀਸਾਂ |
| I did not hear | میں سُنیا نہیں ਮੈਂ ਸੁਣਿਆ ਨਹੀਂ | Was not heard by me | مینُوں سُنِیجا نہیں ਮੈਨੂੰ ਸੁਣੀਜਾ ਨਹੀਂ |
| Let him use first | اوہ پہلوں ورتے تاں سہی ਉਹ ਪਹਿਲੋਂ ਵਰਤੇ ਤਾਂ ਸਹੀ | Let it be used first | اوہ پہلوں ورتِیوے تاں سہی ਉਹ ਪਹਿਲੋਂ ਵਰਤੀਵੇ ਤਾਂ ਸਹੀ |
| Uses | ورتدا / ورتیندا ਵਰਤਦਾ/ਵਰਤੇਂਦ | Under use | ورتِیندا ਵਰਤੀਂਦਾ |
| Does not give | نہیں دیندا ਨਹੀਂ ਦੇਂਦਾ | Is not to be given | نہیں دیوِیندا / نہیں دیوی دا ਨਹੀਂ ਦੇਵੀਂਦਾ/ਨਹੀਂ ਦੇਵੀਦਾ |
| Does not give | نہیں دیندا ਨਹੀਂ ਦੇਂਦਾ | Is not obtained | نہیں ڈھِیندا ਨਹੀਂ ਢੀਂਦਾ |
| They (f.) uproot it | اوہ پٹّدِیاں نو / اوہ پٹیندِیاں ہِن ਉਹ ਪੱਟਦੀਆਂ ਨੋਂ ਉਹ ਪਟੇਂਦੀਆਂ ਹਿਨ | They (f.) are to be uprooted | او اجے پٹِیونِیاں ہِن ਉਹ ਅਜੇ ਪਟੀਵਣੀਆਂ ਹਿਨ |
| Friends do not agree | سنگّی نہیں منّدے/منیندے ਸੰਗੀ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦੇ/ਮਨੇਂਦੇ | Friends cannot be convinced | سنگّی نہیں منِیندے ਸੰਗੀ ਨਹੀਂ ਮੰਨੀਂਦੇ |
| He came and chopped it | اوہ وڈھّ گیا ਉਹ ਵੱਢ ਗਿਆ | It was chopped | اوہ وڈھی گیا / وڈھِیج گیا ਉਹ ਵੱਢੀ/ਵੱਢੀਜ ਗਿਆ |
| He catches | اوہ پھڑدا اے ਉਹ ਫੜਦਾ ਐ | They were caught | اوہ پھڑی/پھڑِیج گئے ਉਹ ਫੜੀ/ਫੜੀਜ ਗਏ |
| I am not reading | میں پڑھدا نہیں پیا ਮੈਂ ਪੜ੍ਹਦਾ ਨਹੀਂ ਪਿਆ | It is not being read by me (I cannot understand it) | میتھُوں پڑھِیندا نہیں پیا ਮੈਥੂੰ ਪੜ੍ਹੀਂਦਾ ਨਹੀਂ ਪਿਆ |
| When will he use? | کدوں ورتسی/ورتیسی؟ ਕਦੋਂ ਵਰਤਸੀ/ਵਰਤੇਸੀ? | When will it be used? | کدوں ورتِیسی؟ ਕਦੋਂ ਵਰਤੀਸੀ? |
| He wil come and use it tomorrow | کلّ ورت ویسی ਕੱਲ੍ਹ ਵਰਤ ਵੇਸੀ | It will end up being used tomorrow | کلّ ورتی ویسی ਕੱਲ੍ਹ ਵਰਤੀ ਵੇਸੀ |
| He is not eating or driking | اوہ کُجھ کھاندا پِیندا نہیں پیا ਓਹ ਕੁਝ ਖਾਂਦਾ ਪੀਂਦਾ ਨਹੀਂ ਪਿਆ | Nothing is being eaten or drunk by him | اوہندے کولُوں کُجھ وی کھوِیندا پِوِیندا نہیں پیا ਓਂਹਦੇ ਕੋਲੂੰ ਕੁਝ ਵੀ ਖਵੀਂਦਾ ਪਵੀਂਦਾ ਨਹੀਂ ਪਿਆ |
| To forgive | بخشنا ਬਸ਼ਣਾ | To be forgiven | بخشِیوݨا ਬਖ਼ਸ਼ੀਵਣਾ |
Some verbs may attain this form without any change in usage or meaning, such as:
ਬਵ੍ਹਣਾ ਉਠੀਵਣਾ / بہوَنا اُٹھِیونا, being the same as ਉੱਠਣਾ / اُٹھّنا
ਦਿਸੀਂਦਾ / دِسِیندا, being the same as ਦਿੱਸਦਾ / دِسّدا
Proverb example:Heṭṭhon utton vaḍḍheeveeye taan ḍakk sadeeenda (ہیٹھوں اُتّوں وڈھِیوِیئے تاں ڈکّ سدِیندا)
(If we are cut from top to bottom, only then may we be called as a cane)
Note: The past tense ofMarnā isMoyā (dead) and the past passive tense isMareejā (killed)
The agentive tense of verb in Punjabi is either shown in the standard manner by adding the words "āalā" or "laggeā".
For example, "He is to come" or "He is about to come" is spoken asOh aavan aalā/laggeā ae.
In Jatki, another manner exists where the root verb is suffixated by adding-oo
Examples:
Tun kitthayjaaoo/vanjoo ain? (Where are you to go?)
Oh kaykaroo ae? (What is he up to)
Ajj mein tuhānu hik ehjihi gallsunāoo aan (Today I am about to tell you such a thing...)
Tuseen ohnudeoo o ke menudeoo o? (You are to give him or me?)
Ghaabarda kyon pya ain? Saanu vimiloo ae (Why are you worried? We too are to get it)
The dialects ofJatki Punjabi useHin (ہِن) orNo (نو) to signify the present plural tense. These are dialectal forms of "Han" (ہَن) and "Ne" (نے) respectively.
"Do janay hin/no" (دو جنے ہِن/نو), meaning "There are two people".
The word "hin" may be attached with the verb colloquially.
"Oh menu dassdin" (اوہ مینُوں دسّدِن), meaning "They tell me".
"Bahoon vāday keetin" (بہُوں وعدے کِیتِن)، meaning "Made many promises"
The wordHen (ہَینڑ) may also be used.
Words like Vall, Valla,Vatt (وتّ)[11] orMuṛ (مُڑ) and its variant pronunciation Munṛ (مُنڑ)[12] are used instead of theStandard PunjabiPhir (پھیر).
"Halā vatt kay hoya?" (ہلا وتّ کے ہویا؟), meaning "Alright, what happened then?".
"Tenu vatt vii aas praai rahi" (تَینُوں وتّ وی آس پرائی رہی), meaning "Even then, you had hopes for some other", a lyric from "Changean Naseeban de Shah", by Talib Hussain Dard
Words likeVaj̈aṇ (ونجن) andJāwaṇ (جاوَن) are both used.[13]
"Kiddey vendā/jāndā pyā ain?" (کِتھّے ویندا/جاندا پیا ایں؟), meaning "Where are you going?"
For "what", Jatki either uses the common wordKii (کی) or the Western wordKay (کے) orKya.
For "someone", Jatki may use either the standardKisay (کِسے) or another word that isKaheeṇ (کہِیں)
Ba,Bai orJo are used, as opposed toke in Standard Punjabi. (بہ، بئی، جو)
Mein tuhaanu dassaanbai (ke) aes ton changga mein pehla KaDDaa'n nhi dditha
(Let me tell you that I have never seen one better than this)
KaDDaa'n vi mein nahi aakhyajo (ke) tun menu kujh desein taahin mein tenu kujh desaan
(Never did I say that you must first give only then to receive from me)
Tuseen inj keeta karoba (ke) menu dass ditta karo
(You should do it as such that you should inform me)
Menu pata aeba (ke) khoon rattaa ae, tey hetna rattaa aejo (ke) teray hatthaan tey mehndi lagsi
(I know that blood is red, and it is so much that it will look like henna on your hands)
Similarly,Kyunjo(orKyunjay) is used forKyunke, andTaanjo (orTaanjay) is used for Taake.
In Jatki, many verbs exist to support the adjoining verb, giving the same meaning asde/dittaa/devay/devaan/denda/desi.
De chaa (دے چا), is the same asDe de (دے دے), meaning "Give it"
Rakkh chhaḍḍ (رکھّ چھڈّ), is the same asRakkh de (رکھّ دے), meaning "Place it"
Chaa karay (چا کرے), is the same as Kar devay (کر دیوے), meaning "Someone do it"
Other examples:
Chaa keetaa (چا کیتا), meaning "Done it"
Mukaa chhoryaa (مُکا چھوڑیا), meaning "Finished it"
Pivaa chaa (پِوا چا), meaning "Get me (something) to drink"
Laah satto (لاہ سٹّو), meaning "Remove it"
Bhann sattyaa (بھنّ سٹّیا), meaning "Broke it"
Hun dass vi chhaḍḍo (ہُن دسّ وی چھڈّو), meaning "Now tell already"
Koi ghatt chhaḍḍay (کوئی گھتّ چھڈّے), meaning "Someone come and pour it"
Mein ohnu de chhaḍḍsaan (میں اوہنُوں دے چھڈّساں), meaning "I will give him"
Maar ghattsan (مار گھتّسن), meaning "Will come and beat"
In its past formVadā, it can either show continuous action (likepyā) or a state of being (likehoyā/thiya), depending on the main verb's form.
In the latter case,Khalā andKhlotā (both meaning "standing") may also be used.
Menu bhukkh laggivadi/khali/pyi ae (I have hunger)
Menu bhukkh laggdivadi/pyi ae (I am getting hungry)
Oh chendāvadā/pyā ae (He is picking it up)
Oh chaaivadā/khalā ae (He has it picked up)
Ukkā moyevaday āen (We are completely dead)
Oh khādhikhalā hosi (He must have eaten)
Ohnu treh laggivadi/khloti ae (He has thirst)
Mein kamm mukaaivadā/khalā/khlotā aa'n (I have finished the work)
Mein dhammi da progam keetikhalā/vadā/khlotā/pyā aa'n (I have decided it for morning)
Rujjhayvaday o, naveān saangeān vich (You are busy in your new attachments, a lyric from "Tusi Changean Naseeban de Shah", a song by Talib Hussain Dard)
In other forms, the verbVattnā, (literally meaning "to wander") depicts a continuity in an action, and is synonymous with the wordPhirnā.
Hyaati saari nassdyānvattnā/phirnā (Running for all life)
Oh tenu kay kujh ghalldāvattdā/phirdā ee? (What does he keep on sending you?)
Beyli ruṭṭhāvadā hove tey aseen jeendevateeye/phireeye? (The friend is unhappy and we are to keep on living?)
Mein injay tue'n magar laggyavattaa'n/phiraa'n? (I should stay after you for no reason?)
Jatki uses special personal pronouns such asKãi'n (Kihne/Kis), andJãi'n (Jihne/Jis).
Kãi aakhya? کَیں آکھیا؟, meaning "Says who?"
Jãi vii aakhya hovay جَیں وی آکھیا ہووے, meaning "Whomsoever might have said it"
Eh kãinda ghar ae? ایہہ کَیندا گھر اے؟, meaning "Whose house is this?"
Kãi kãi janay eh aali kheyḍ kheyḍi ee?, کیں کیں جنڑے ایہہ آلی کھیڈ کھیڈی ہئی؟ meaning "Who has played this game?"
Jãi kahen vii karna hovay جَیں کہیں وی کرنا ہووے orJis kisay vii karna hovay جِس کِسے وی کرنا ہووے, meaning "Whomsoever wants to do"
Jainda vii mann kareynda orJai'n kahee'n da vii mann kareynda
Eh kay keetum (What have I done?)
Eh kay keeto-ee (What have you done?)
Eh kay keeta-nhay (What have you done? plural/respect)
Eh kay keeta-nay (What have they done?)
Eh kay keeto-say (What have we done?)
Eh kay keetus (What has he done?)
Kii naa'n-us? (What is his name?)
Nisay keeta (We did not do)
Nimoo keeta (I did not do)
Tenu aakhyam (I have told you)
Bhiraa nisay? (Are we not brothers?)
Jehri naveen film kaddhi nay, ḍiṭṭhi hayi? (The new film they released, have you seen it?)
Punjabi aapni dhi nu sikhaai koi nhoo'n? (You did not teach your daughter Punjabi?)
Bhalla honay (respectfully, "Thank you")
Bhalla hovi (Thank you)
Counting is generally the same, but with some notable deviations being:
| English | Jatki Punjabi | Standard Punjabi | |||
|---|---|---|---|---|---|
| Numbers | Numerals | Transliteration | Shahmukhi | Transliteration | Shahmukhi |
| One | 1 | Hikk | ہِکّ | Ikk | اِکّ |
| Three | 3 | Trae | ترَے | Tinn | تِنّ |
| Ten | 10 | Dāh | داہ | Das | دس |
| Eleven | 11 | Yārā̃ | یاراں | Gyārā̃ | گیاراں |
| Twenty three | 23 | Trei / Trevi | ترئی / تریوی | Tei | تئی |
| Twenty four | 24 | Chavhi | چوّھی | Chauvi | چَووی |
| Twenty five | 25 | Panjhi / Panjhvi | پنجھی / پنجھوی | Pachchi | پچّی |
| Twenty six | 26 | Chhavvi | چھوی | Chhabbi | چھبّی |
| Thirty | 30 | Trih | ترِیہہ | Tih | تِیہہ |
The usage of the "v" sound in Jhangochi is far more present that other Punjabi dialects.
| English | Jhangochi | Standard Punjabi | ||
|---|---|---|---|---|
| Shahmukhi | Gurmukhi | Shahmukhi | Gurmukhi | |
| Happening | ہووَنا | ਹੋਵਣਾ | ہونا | ਹੋਣਾ |
| Going | جاوَنا | ਜਾਵਣਾ | جانا | ਜਾਣਾ |
| Eating | کھاوَنا | ਖਾਵਣਾ | کھانا | ਖਾਣਾ |
| Drinking | پِیوَنا | ਪੀਵਣਾ | پِینا | ਪੀਣਾ |
| Giving | دیوَنا | ਦੇਵਣਾ | دینا | ਦੇਣਾ |
| Taking | لوَنا | ਲਵਣਾ | لَینا | ਲੈਣਾ |
| It is our job to give | ساڈا کمّ اے اسِیں دیوِیئے | ਸਾਡਾ ਕੰਮ ਐ ਅਸੀਂ ਦੇਵੀਏ | ساڈا کمّ اے اسِیں دیِئے | ਸਾਡਾ ਕੰਮ ਐ ਅਸੀਂ ਦੇਈਏ |
| Coming | آوَنا | ਆਵਣਾ | آؤنا | ਆਉਣਾ |
| Staying | رہوَنا | ਰਵ੍ਹਣਾ | رہنا | ਰਹਿਣਾ |
| They should allow some work | کوئی کمّ تاں ہوون دیون | ਕੋਈ ਕੰਮ ਤਾਂ ਹੋਵਣ ਦੇਵਣ | کوئی کمّ تاں ہون دین | ਕੋਈ ਕੰਮ ਤਾਂ ਹੋਣ ਦੇਣ |
| Shall we come? | اسِیں آوِیئے؟ | ਅਸੀਂ ਆਵੀਏ? | اسِیں آیِئے؟ | ਅਸੀਂ ਆਈਏ? |
| Bringing | لیاوَنا | ਲਿਆਵਣਾ | لیاؤنا | ਲਿਆਉਣਾ |
| Hold | پھڑاوِیں | ਫੜਾਵੀਂ | پھڑائیں | ਫੜਾਈਂ |
| Shall I let it happen? | میں ایہنُوں ہووَن دیواں؟ | ਮੈਂ ਇਹਨੂੰ ਹੋਵਣ ਦੇਵਾਂ? | میں ایہنُوں ہون دیاں؟ | ਮੈਂ ਇਹਨੂੰ ਹੋਣ ਦਿਆਂ? |
| May he live | جِیوندا رہوے | ਜਿਉਂਦਾ ਰਵ੍ਹੇ | جِیوندا رہے | ਜਿਉਂਦਾ ਰਹੇ |
| Is not to be given | نہیں دیوِیندا | ਨਹੀਂ ਦੇਵੀਂਦਾ | نہیں دئی دا | ਨਹੀਂ ਦੇਈਦਾ |
Jatki dialects have several words that differ from Standard Punjabi.
| English | Jatki | Standard Punjabi | ||
|---|---|---|---|---|
| Shahmukhi | Gurmukhi | Shahmukhi | Gurmukhi | |
| Many | بہُوں | ਬਹੂੰ | بہت | ਬਹੁਤ |
| Cried / To Cry | رُنّا، رووَنا | ਰੁੰਨਾ, ਰੋਵਣਾ | رویا، رونا | ਰੋਇਆ, ਰੋਣਾ |
| Happening | ہووَنا | ਹੋਵਣਾ/ਥੀਣਾ | ہونا | ਹੋਣਾ |
| Lifting | چاوَنا | ਚਾਵਣਾ/ਚਾਣਾ | چُکّنا | ਚੁੱਕਣਾ |
| Again/Then | وتّ / مُڑ | ਵੱਤ / ਮੁੜ / ਵੱਲ / ਵੱਲਾ | پھیر | ਫੇਰ |
| Wandering | وتّنا | ਵੱਤਣਾ | پھِرنا | ਫਿਰਨਾ |
| Day | دینْہہ | ਦੇਂਹ | دِن | ਦਿਨ |
| Quickly | ٹھَوہ / جھب | ਠਹੁ / ਝਬ | چھیتی | ਛੇਤੀ |
| More | چوکھا / گھنا | ਚੋਖਾ / ਘਣਾ | زیادہ | ਜ਼ਿਆਦਾ |
| To sleep | سَیں ونج | ਸੈਂ ਵੰਜ/ ਸਾਮ੍ਹ ਵੰਜ | سَوں جا | ਸੌਂ ਜਾ |
| Placing | پیا، پوَنا، پوندا، پوسی | ਪਿਆ, ਪਵਣਾ, ਪੋਂਦਾ, ਪੋਸੀ | پیا، پینا، پَیندا، پویگا | ਪਿਆ, ਪੈਣਾ, ਪੈਂਦਾ, ਪਵੇਗਾ |
| To lose | ونجاوَنا | ਵੰਞਾਵਣਾ | گواؤنا | ਗਵਾਉਣਾ |
| Going | ونج، ویندا، ویسی جا، جاندا، جاسی | ਵੰਜ, ਵੇਂਦਾ, ਵੇਸੀ ਜਾ, ਜਾਂਦਾ, ਜਾਸੀ | جا، جاندا، جاویگا | ਜਾ, ਜਾਂਦਾ, ਜਾਵੇਗਾ |
| Alright / Okay | ہلا | ਹਲਾ | اچھا | ਅੱਛਾ |
| Wife | سوانی، ٹبّری | ਸਵਾਣੀ, ਟੱਬਰੀ | زنانی | ਜ਼ਨਾਨੀ |
| Boy | چھوہَر / جاتک | ਛੋਹਰ / ਜਾਤਕ | مُنڈا | ਮੁੰਡਾ |
| Life | حیاتی | ਹਿਆਤੀ | زندگی | ਜ਼ਿੰਦਗੀ |
| To pull | چھِکّنا | ਛਿੱਕਣਾ | کھِچّنا | ਖਿੱਚਣਾ |
| To beat | ماردا / مریندا مارسی / مریسی | ਮਾਰਦਾ / ਮਰੇਂਦਾ ਮਾਰਸੀ / ਮਰੇਸੀ | ماردا، ماریگا | ਮਾਰਦਾ / ਮਾਰੇਗਾ |
| To cut | کپّنا / وڈھّنا | ਕੱਪਣਾ / ਵੱਢਣਾ | کٹّنا | ਕੱਟਣਾ |
| For | کاݨ / آسطے | ਕਾਣ / ਆਸਤੇ | لئی | ਲਈ / ਵਾਸਤੇ |
| Due to | پارُوں | ਪਾਰੂੰ | کرکے / کارن | ਕਰਕੇ / ਕਾਰਨ |
| May | شالا | ਸ਼ਾਲਾ | رب کرے | ਰੱਬ ਕਰੇ |
| Lest | متاں | ਮਤਾਂ | کِتّے ایہہ نہ ہووے | ਕਿੱਤੇ ਇਹ ਨਾ ਹੋਵੇ |
| Friendship | سن٘گت | ਸੰਗਤ | دوستی | ਦੋਸਤੀ |
Commonly observed in theLahnda dialects is the use ofGhinṇā (گھِننا)[14][15] andAaṇnā (آننا)[16][17] instead of the Eastern Punjabi wordsLaiṇā (لَینا) andLyāṇā (لیانا).
Jhangochi and Shahpuri make use of the first set. The Dhani dialect however, seems to lean more towards the former.
| English | Jatki | Pothohari | Hindko | Saraiki | |
|---|---|---|---|---|---|
| Shahpuri/Jhangochi | Dhanni | ||||
| From tomorrow onwards, I'll also bring it for you, just cope for today. | کلّ توں میں تُہانُوں وی لیا دِتّا کرساں، اجّ گُزارہ کر لوو ਕੱਲ੍ਹ ਤੋਂ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੀ ਲਿਆ ਦਿੱਤਾ ਕਰਸਾਂ, ਅੱਜ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਕਰ ਲਵੋ | کلّ توں میں تُسانُوں وی آݨ دِتّا کریساں، اجّ گُزارہ کر گھِنو ਕੱਲ੍ਹ ਤੋਂ ਮੈਂ ਤੁਸਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਆਣ ਦਿੱਤਾ ਕਰੇਸਾਂ, ਅੱਜ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਕਰ ਘਿਨੋ | کلّ توں میں تُساں کی وی آݨی دیا کرساں، اجّ گُزارہ کری گھِنو ਕੱਲ੍ਹ ਤੋਂ ਮੈਂ ਤੁਸਾਂ ਕੀ ਵੀ ਆਣੀ ਦਿਆ ਕਰਸਾਂ, ਅੱਜ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਕਰੀ ਘਿਨੋ | کلّ توں میں تُساں آں وی آݨ دیا کرساں، اجّ گُزارہ کر گھِنو ਕੱਲ੍ਹ ਤੋਂ ਮੈਂ ਤੁਸਾਂ ਆਂ ਵੀ ਆਣ ਦਿਆ ਕਰਸਾਂ, ਅੱਜ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਕਰ ਘਿਨੋ | کلّ توں میں تُہاکُوں وی آݨ ڈِتّا کریساں، اجّ گُزارہ کر گھِنو ਕੱਲ੍ਹ ਤੋਂ ਮੈਂ ਤੁਹਾਕੂੰ ਵੀ ਆਣ ਡਿੱਤਾ ਕਰੇਸਾਂ, ਅੱਜ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਕਰ ਘਿਨੋ |
| Bring him along as well. | اوہنُوں وی نال لَے آوو ਓਹਨੂੰ ਵੀ ਨਾਲ ਲੈ ਆਵੋ | اوہنُوں وی نال گھِن آوو ਓਹਨੂੰ ਵੀ ਨਾਲ ਘਿਨ ਆਵੋ | اُسکی وی نال گھِنی اچھو ਉਸਕੀ ਵੀ ਨਾਲ ਘਿਨੀ ਅਛੋ | اُساں وی نال گھِن آؤ ਉਸਾਂ ਵੀ ਨਾਲ ਘਿਨ ਆਓ | اُوکُوں وی نال گھِن آوو ਊਕੂੰ ਵੀ ਨਾਲ ਘਿਨ ਆਵੋ |
| They took it from me as well | اُنھاں میرے کولُوں وی لَے لیا ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੇਰੇ ਕੋਲੂੰ ਵੀ ਲੈ ਲਿਆ | اُنھاں مینڈھے کولُوں وی گھِن گھِدا ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੈਂਢੇ ਕੋਲੂੰ ਵੀ ਘਿਨ ਘਿਦਾ | اُنھاں مہاڑے کولُوں وی گھِنی گھِدا ਉਨ੍ਹਾਂ ਮਹਾੜੇ ਕੋਲੂੰ ਵੀ ਘਿਨੀ ਘਿਦਾ | اُنھان مڑھے کولُوں وی گھِن گھِدا ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੜ੍ਹੇ ਕੋਲੂੰ ਵੀ ਘਿਨ ਘਿਦਾ | اُنھاں میڈے کولُوں وی گھِن گھِدا ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੈਂਡੇ ਕੋਲੂੰ ਵੀ ਘਿਨ ਘਿਦਾ |
| He is bringing | اوہ لیاندا پیا اے ਓਹ ਲਿਆਂਦਾ ਪਿਆ ਐ | اوہ اݨیدا پیا اے ਓਹ ਅਣੇਦਾ ਪਿਆ ਐ | اوہ آݨنا پیا اے ਓਹ ਆਣਨਾ ਪਿਆ ਐ | اوہ آݨدا پیا اے ਓਹ ਆਣਦਾ ਪਿਆ ਐ | اوہ اݨیدا پیا اے ਓਹ ਅਣੇਦਾ ਪਿਆ ਐ |
| We will also have to bring them back | اُنھاں نُوں واپس وی لیاوَݨا ہوسی ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਿਸ ਵੀ ਲਿਆਵਣਾ ਹੋਸੀ | اُنھاں نُوں واپس وی آݨنا ہوسی ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਿਸ ਵੀ ਆਣਨਾ ਹੋਸੀ | اُنھاں کی واپس وی آݨنا ہوسی ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੀ ਵਾਪਿਸ ਵੀ ਆਣਨਾ ਹੋਸੀ | اُنھاں آں واپس وی آݨنا ہوسی ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਂ ਵਾਪਿਸ ਵੀ ਆਣਨਾ ਹੋਸੀ | اُنھاں کُوں واپس وی آݨنا ہوسی ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੂੰ ਵਾਪਿਸ ਵੀ ਆਣਨਾ ਹੋਸੀ |
| Eat it | کھا لَے ਖਾ ਲੈ | کھا گھِن ਖਾ ਘਿਨ | کھائی گھِن ਖਾਈ ਘਿਨ | کھا گھِن ਖਾ ਘਿਨ | کھا گھِن ਖਾ ਘਿਨ |
| Bring it Brought it | چا لیاؤ چا لیاندا ਚਾ ਲਿਆਓ ਚਾ ਲਿਆਂਦਾ | چا آݨو چا آندا ਚਾ ਆਣੋ ਚਾ ਆਂਦਾ | چائی آݨو چائی آندا ਚਾਈ ਆਣੋ ਚਾਈ ਆਂਦਾ | چا آݨو چا آندا ਚਾ ਆਣੋ ਚਾ ਆਂਦਾ | چا آݨو چا آندا ਚਾ ਆਣੋ ਚਾ ਆਂਦਾ |
| Take it Took it | چا لوو چا لیا ਚਾ ਲਵੋ ਚਾ ਲਿਆ | چا گھِنو چا گھِدا ਚਾ ਘਿਨੋ ਚਾ ਘਿਦਾ | چائی گھِنو چائی گھِدا ਚਾਈ ਘਿਨੋ ਚਾਈ ਘਿਦਾ | چا گھِنو چا گھِدا ਚਾ ਘਿਨੋ ਚਾ ਘਿਦਾ | چا گھِنو چا گھِدا ਚਾ ਘਿਨੋ ਚਾ ਘਿਦਾ |
In Jatki Punjabi, as well as inSaraiki, the irregular Punjabi past tense form of verbs is retained when used with the verbKarnā, a feature that is not present inEastern dialects such asMajhi, or even in otherLahnda varieties such asPothohari andHindko.
The irregular past tense is generally the same throughout the Punjabi dialects (e.g.khādhā, peetā, nahātā, dhotā, moyā, latthā, khalotā, ḍaṭṭhā, suttā, keetā, dittā, ghidā, seetā, baddhā).
Jatki does seem to have some additional ones as well, such asrunnā forroyā (cried)ḍiṭṭhā forvekhya (seen), andsyātā forsyāneā (recognized).
Examples:
| English | Jatki | Majhi | Pothohari |
|---|---|---|---|
| Eat less rotis | روٹِیاں گھٹّ کھادھِیاں کرو ਰੋਟੀਆਂ ਘੱਟ ਖਾਧੀਆਂ ਕਰੋ | روٹِیاں گھٹّ کھایا کرو ਰੋਟੀਆਂ ਘੱਟ ਖਾਇਆ ਕਰੋ | روٹِیاں گھٹّ کھایا کرو ਰੋਟੀਆਂ ਘੱਟ ਖਾਇਆ ਕਰੋ |
| I will also be taking tea with you from tomorrow onwards | کلّ توں میں وی تُہاڈے نال چاء پِیتی کرساں ਕੱਲ੍ਹ ਤੋਂ ਮੈਂ ਵੀ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਚਾਹ ਪੀਤੀ ਕਰਸਾਂ | کلّ توں میں وی تُہاڈے نال چاء پیا کرانْگا ਕੱਲ੍ਹ ਤੋਂ ਮੈਂ ਵੀ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਚਾਹ ਪੀਆ ਕਰਾਂਗਾ | کلّ توں میں وی تُساں نال چاء پیا کرساں ਕੱਲ੍ਹ ਤੋਂ ਮੈਂ ਵੀ ਤੁਸਾਂ ਨਾਲ ਚਾਹ ਪੀਆ ਕਰਸਾਂ |
| You should also do it as such | تُسِیں وی اِنج/ایویں کِیتا کرو ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਇੰਜ/ਐਵੇਂ ਕੀਤਾ ਕਰੋ | تُسِیں وی اِنج/ایویں کریا کرو ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਇੰਜ/ਐਵੇਂ ਕਰਿਆ ਕਰੋ | تُساں وی اِسراں کریا کرو ਤੁਸਾਂ ਵੀ ਇਸਰਾਂ ਕਰਿਆ ਕਰੋ |
| Don't be giving me such tasks. | مینُوں اِنج دے/ایجہے کمّ نہ دِتّے کرو ਮੈਨੂੰ ਇੰਜ ਦੇ/ਅਜਿਹੇ ਕੱਮ ਨਾ ਦਿੱਤੇ ਕਰੋ | مینُوں اِنج دے/ایجِہے کمّ نہ دیا کرو ਮੈਨੂੰ ਇੰਜ ਦੇ/ਅਜਿਹੇ ਕੱਮ ਨਾ ਦਿਆ ਕਰੋ | میکی ایہے جِہے کمّ نہ دیا کرو ਮਿਕੀ ਇਹੇ ਜਿਹੇ ਕੱਮ ਨਾ ਦਿਆ ਕਰੋ |
| Tell him that he needs to eat and drink well. | اوہنُوں آکھو بہ اوہ کُجھ کھادھا پِیتا کرے ਓਹਨੂੰ ਆਖੋ ਬਾ ਓਹ ਕੁਝ ਖਾਧਾ ਪੀਤਾ ਕਰੇ | اوہنُوں آکھو کہ اوہ کُجھ کھایا پیا کرے ਓਹਨੂੰ ਆਖੋ ਕਿ ਓਹ ਕੁਝ ਖਾਇਆ ਪੀਆ ਕਰੇ | اُسکی آکھو کہ اوہ کُجھ کھایا پیا کرے ਉਸਕੀ ਆਖੋ ਕਿ ਓਹ ਕੁਝ ਖਾਇਆ ਪੀਆ ਕਰੇ |
| He wants that I should sleep on time | اوہ چاہندا اے میں ویلے نال سُتّا کراں ਉਹ ਚਾਹੰਦਾ ਐ ਮੈਂ ਵੇਲੇ ਨਾਲ ਸੁੱਤਾ ਕਰਾਂ | اوہ چاہندا اے میں ویلے نال سَونْیا کراں ਉਹ ਚਾਹੰਦਾ ਐ ਮੈਂ ਵੇਲੇ ਨਾਲ ਸੌਂਇਆ ਕਰਾਂ | اوہ چاہنا اے میں ویلے نال سیا کراں ਉਹ ਚਾਹਣਾ ਐ ਮੈਂ ਵੇਲੇ ਨਾਲ ਸਿਆ ਕਰਾਂ |
| Do talks of truth | گلّاں سچّیاں کیتِیاں کرو ਗੱਲਾਂ ਸੱਚੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਕਰੋ | گلّاں سچّیاں کریا کرو ਗੱਲਾਂ ਸੱਚੀਆਂ ਕਰਿਆ ਕਰੋ | گلّاں سچّیاں کریا کرو ਗੱਲਾਂ ਸੱਚੀਆਂ ਕਰਿਆ ਕਰੋ |
| You should listen to what I have to say | کدے میری گلّ وی سُن لئی کر کدے مینڈی گلّ وی سُن گھِدی کر ਕਦੇ ਮੇਰੀ ਗੱਲ ਵੀ ਸੁਣ ਲਈ ਕਰ ਕਦੇ ਮੈਂਡੀ ਗੱਲ ਵੀ ਸੁਣ ਘਿਦੀ ਕਰ | کدے میری گلّ وی سُن لیا کر ਕਦੇ ਮੇਰੀ ਗੱਲ ਵੀ ਸੁਣ ਲਿਆ ਕਰ | کدے مہاڑی گلّ وی سُنی گھِنیا کر ਕਦੇ ਮਹਾੜੀ ਗੱਲ ਵੀ ਸੁਣੀ ਘਿਨਿਆ ਕਰ |
This is also observed with the verbs"Rakkhnā" and"Jānā/Vanjnā". Examples:
Asī̃ ohnū̃ditti rakhie? (اسِیں اوہنُوںدِتّی رکھّیئے؟) instead ofAsī̃ ohnū̃dei rakhie? (اسِیں اوہنُوںدئی رکھّیئے؟)
(meaning, "Shall we keep on giving him?")
and
Ohkeeti jāndā ae (اوہکِیتی جاندا اے) instead ofOhkari jāndā ae (اوہکری جاندا اے)
(meaning, "He keeps on doing")
Kalla maiiyon kammkeeti jaavan? instead ofKalla maiiyon kammkari jaavan?
(meaning, "I alone am to keep on doing?)
This can be further observed with the verbsAanā (to come) andJānā/Vanjnā (to go), when used in this manner:
Ohnu ohndey pesay taanditti aa (اوہنُوں اوہندے پیسے تاں دِتّی آ), meaning "Give him his money and come back"
Pesay taan mereditti vanj (پیسے تاں میرے دِتّی ونج), meaning "Give my money as you go"
Pesay taanditti veynda/jaanda (پیسے تاں دِتّی ویندا/جانا), meaning "You could have at least given the money as you went"
Mein hikk kammkeeti aavaan (میں ہِکّ کمّ نہ کیتی آواں), meaning "I'll be back after one task"
Mein veyndean do trae moṭian moṭian gallaan baskeeti jaavan (میں ویندیاں دو ترۓ گلّاں بس کیتی جاواں), meaning "I'm just going to say a few things as I go"
Ajj kujh baahroon nakhaadhi aaveeye? (اجّ کُجھ باہرُوں نہ کھادی آوِیئے؟), meaning "Shouldn't we eat something from outside today?"
Aseen gall kareynde haaen, pehlon booha taan bandkeeti aa (اسِیں گلّ کریندے ہائیں، پہلوں بُوہا تاں بند کیتی آ), meaning "We will talk, first go close the door"
Booha bandkeeti jaaveen (بُوہا بند کیتی جاوِیں), meaning "Close the door when you go"
Ohditti aaya karay (اوہ دِتّی آیا کرے), meaning "He can give (and come back)"
Ohditti jaaya karay (اوہ دِتّی کرے), meaning "He can give give (while he is passing/leaving)"
Meinḍiṭṭhi aavaan (میں ڈِتھّی آواں), meaning "I'll be back after a look"
Jaanahaati aa (جا نہاتی آ), meaning "Go take a bath"
The words in bold would be "de", "kar", "khaa", "dekhya", and "nahaaya" in Standard Punjabi as well as in Urdu-Hindi translation.
With the verbBaiṭhnā:
"Hun taan meinkeeti baitha aan" instead of "Hun taan mein kariibaitha aan".
(meaning, "Now I have done it" [So now what?])
"Peeti baitha ae" instead of"Pee baitha ae"
(meaning, "He has drunk")
WATT ਵੱਤ ad. Again, afterwards
GHINNAṈÁ ਘਿੱਨਣਾ v. a. To take
{{cite book}}: CS1 maint: publisher location (link){{cite book}}: CS1 maint: publisher location (link)